روایت «لبنانِ پیش از میلاد»
اگر جهان برای میلاد با آذینبندی خیابانها، توزیع هدایا و نوشتن پیامهای تبریک روی کارتها آماده میشود، لبنانیها برای آن با تمرینهای تنفس عمیق، انباشتن صبری که در بازار سیاه فروخته میشود، و دانلود یک «پلیلیست» طولانی از ترانهها آماده میشوند؛ پلیلیستی که برای سفری از بیروت تا توکیو کفایت میکند. اما ما تصمیم گرفتیم پا را فراتر بگذاریم: از دل ترافیک داستان بیرون بکشیم، از ملال فلسفه بسازیم، و از هیاهو کمدی سیاهی استخراج کنیم که شایسته نام «هنر رانندگی لبنانی» است.
در کشوری که جاده به آزمونی برای حافظه بدل میشود نه برای مسافت، جایی که رانندگان مسیر را نه با کیلومتر بلکه با تعداد چراغهای راهنماییِ ازکارافتاده و شمار «رونپوان»هایی که ناگهان و بیهیچ توضیحی بسته میشوند، حساب میکنند؛ و جایی که سرعت رسیدن نه با زمان، بلکه با میزان فعالیت پلیس راهنمایی سنجیده میشود که خود مردد است آیا در آن لحظه صحنه را مدیریت کند یا صرفاً تماشاگر باشد—در این کشور که لبنان نام دارد، کریسمس هر سال همچون مهمانی از راه میرسد که همهچیزش زیباست و «سبحانَ مَن جَمَّلَک»، و با تدارکاتش چون پادشاهی تمامعیار. زیرا این تدارکات، ترافیکی اسطورهای به همراه میآورد که برازنده حماسههای یونانی است. اینجا نه به غولها نیازی هست و نه به خدایان تا درام ساخته شود؛ خودِ جاده کافی است، و عید تنها چاشنیای از آشوب میافزاید، قاشقی از بوق خودروها، و پوششی اضافه از یأس آمیخته با امید، که همه بر آتشی ملایم میجوشد.
جادهها در ماه دسامبر به صحنهای پوچ و عبثآمیز تبدیل میشوند: یکی ماشینش را با چراغهای LED تزئین میکند، دیگری کلاه بابانوئل را روی آینه آویزان میکند، و سومی پنجرهاش را باز میکند تا عبارتی فریاد بزند که تنها با فرهنگ غنی لبنانی قابل فهم است. و شاید «مدام دولت» بخواهد ترافیک را مدیریت کند، اما آشوب همیشه از او سریعتر است، گویی موجودی زنده و هوشمند است که میداند چگونه از تله فرار کند.
«لبنانِ پیش از میلاد». منظور از اینجا تاریخ پیش از تولد عیسی نیست، بلکه روزهایی است که پیش از عید میگذرد، زمانی که هر شهروند به روانشناس، موسیقیدان، تحلیلگر سیاسی و… قربانی تبدیل میشود.
و این عید صرفاً یک مناسبت ملی و دینی نیست، بلکه آزمونی سالانه است که از امتحانات رسمی هم بزرگتر است: آزمونی در صبر، انعطافپذیری و توانایی تحمل دیدن «مال» از دور به مدت سه ساعت پیش از رسیدن به آن.
لینک خبر:
نظر شما