عید قربان ریشه در تاریخ بشر دارد. انسان اولیه که از فهم طبیعت عاجز بود، برای به دست آوردن ترحم خدایان خود اقدام به قربانی کردن حیوانات و انسان‌ها می کرد. این سنت در اسلام نیز پذیرفته شده است.

در روایات مختلف دینی آمده است که حضرت ابراهیم (ع) در سن بالا دارای فرزند پسری به نام اسماعیل(ع) شد، واین فرزند برای وی بسیار عزیز و گرامی بود. اما مدتها بعد، هنگامی که اسماعیل به سنین نوجوانی رسیده بود، فرمان الهی به حضرت ابراهیم (ع) نازل شد تا اسماعیل (ع) را قربانی کند.

او پس از کشمکشهای فراوان، به محل قربانگاه رفته و ابراهیم(ع) آماده سر بریدن فرزند خود می‌شود. اما به هنگام قربانی نمودن اسماعیل(ع)، خداوند که او را سربلند در امتحان می‌یابد، گوسفندی را برای انجام ذبح به نزد ابراهیم(ع) می‌فرستد.

این ایثار و عشق پیامبر به انجام فرمان خدا، فریضه‌ای برای حجاج می‌گردد تا در این روز قربانی کنند و از این طریق برای فقرا و تهیدستان خوراکی فراهم سازند.

عید قربان در اتیوپی

مسلمانان مناسبت‌های مذهبی زیادی در اتیوپی دارند ولی عید قربان برای آنها بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد  و به همین جهت گاهی آنرا عید بزرگ نیز می نامند و در بعضی ایالتها و شهرهای اتیوپی تا چهار روز آنرا جشن می گیرند. عید قربان مصادف با روز دهم ذیحجه است و روزی است که حجاج پس از پایان وقوف در عرفات، مراسم این عید را برگزار می‌کنند.
 در اتیوپی عید قربان را “Eid al adha” نامیده شده و تعطیلی رسمی می باشد. 

در اتیوپی، احساس وحدت و همزبانی جمعی بر وقایع منتهی به جشن های های مذهبی بین مسلمانان بسیار گسترده است. مسلمانان معمولا یک روز قبل از اعیاد بزرگی مانند عید سعید فطر و عید قربان، نسبت به پاکسازی اماکن عبادی خود و محلی که قرار است در آن نماز اقامه شود بصورت داوطلبانه اقدام می­کنند. در این اعیاد وسایل نقلیه عمومی شهر نیز مردم را بصورت رایگان تا محل اقامه نماز منتقل می نمایند.

مسلمانان اتیوپی در روز عید قربان بهترین لباس های خود را می پوشند و به دیدار بزرگان خود و بویژه  پدر و مادر خود در هر ایالتی که قرار داشته بانشد می روند.

مردم در این روز بعد از قرائت نماز عید سعید قربان که همه ساله در آدیس آبابا در تنها ورزشگاه شهر بصورت جماعت قرائت میشود حضور می یابند (امسال به دلیل همه گیری ویروس کرونا این نماز بجا آورده نشد) و پس از آن اقدام به سر بریدن  قربانی های خود می نمایند که معمولا یک گوسفند بوده و یا بصورت اشتراکی گاوی خریداری کرده اند و گوشت آنرا بین فقراء  و ایتام توزیع می نمایند. البته در مناطق بیابانی اتیوپی مانند سومالی، شتر نیز قربانی می کنند.  سیستم توزیع گوشت قربانی در اتیوپی بدین صورت است که گوشت حاصل از حیوان قربانی شده به سه قسمت تقسیم می شود. خانواده یک سوم سهم را برداشته، یک سوم دیگر به بستگان، دوستان و همسایگان داده می شود و سومین بخش باقیمانده نیز به فقرا و ایتام داده می شود.

مردم در شب عید سعید قربان یا همان روز عرفه به خواستگاری برای فرزندان پسر خود رفته و بسیاری از جشن های ازدواج نیز در روز عید سعید قربان برگزار میشود. لذا در شهرهای مختلف اتیوپی در روز عید قربان، ماشین های عروس بسیاری مشاهده میشود.

مردم در ظهر روز عید قربان غذای سنتی مردم اتیوپی که تیپس[1] نام دارد را طبخ می نمایند و این غذا شبیه غذای قورمه در کشورمان است که در آن تکه های کوچک گوشت به همراه پیاز خرد شده و ادویه زیاد پخته میشود. معمولا غذای ظهر روز عید قربان، از گوشت قربانی ذبح شده تهیه می گردد و آنرا با نان محلی به نام اینجرا میل می نمایند.

منابع:

· http://addisababa.travel/index.php/whattosee/12-what-to-do/62-eid-al-adha-12-13-september

· https://www.africanews.com/2019/06/04/eid-in-ethiopia-communal-preps-free-bus-ride-to-place-of-worship

· https://www.officeholidays.com/holidays/ethiopia/eid-al-adha