وی مدرک کانادایی «فلوشیپ سلطنتی» و سپس گواهی «بورد» آمریکایی در بیماری های عفونی کودکان را دریافت کرد و گواهینامه پزشکی  خود را در کانادا (LMCC) در سال 1971 به دست آورد. وی پس از آن در سال 1978 به دمشق بازگشت و از زمان افتتاح بیمارستان «کودکان» به عنوان رئیس بخش بیماری‌ های عفونی مشغول به کار شد.

وی در سال 1980 به عنوان معلم در دانشکده پزشکی دانشگاه دمشق و استادیار و سپس به عنوان رئیس هیئت مدیره بیمارستان "کودکان" بین سالهای 1987 و 1991 منصوب شد.

او بین سال‌های 1989 تا 1995 به‌عنوان رئیس «انجمن پزشکان اطفال سوریه» و بین سال‌های 1991 تا 2000 رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه «دمشق» کار کرد و تا سال 2003 رئیس این دانشگاه شد.

او فعالیت سیاسی خود را زمانی به پایان رساند که از سال 2003 تا 2006 به عنوان وزیر آموزش عالی منصوب شد. جالب این که ایشان اولین وزیر و رئیس دانشگاه غیر بعثی است زیرا ارتقای شغلی و دستیابی به چنین سمت هایی در  نظام سوریه معمولا بر این مبنی است که افراد، عضو رسمی حزب بعث سوریه باشند.

دکتر هانی مرتضی در طول حیات خود افتخارات و جوایز بسیاری را دریافت کرد که بارزترین آنها افتخار ویژه جمهوری اسلامی ایران در مراسمی رسمی در کتابخانه اسد بود که به پاس قدردانی از زحمات و تلاش ­های علمی ایشان و همکاری فرهنگی دو کشور صورت پذیرفت.

دکتر هانی حایز مدال آکادمی آلبرت شوایزر در سال 2001 پس از میلاد به عنوان نایب رئیس این انجمن در سال 2008 م شده است و جوایز قدردانی از انجمن­ های مختلفی را در زمینه تخصصی اطفال در جهان عرب و حوزه مدیترانه را کسب نموده است. وی همچنین جایزه افتخاری جهان عرب در زمینه تخصصی خود را از مجتمع فرهنگی بیروت دریافت نموده است.

تولیت حرم حضرت زینب سلام ­الله­ علیها

هانی مرتضی در زندگینامه خود در سایت «مقام سیده زینب سلام ­الله­ علیها» به عنوان تولیت حرم از میزان علاقه خود به ساماندهی و توسعه امور حرم از سال 1354 علی رغم مشغله­ های علمی و دانشگاهی خود می­ نویسد.

استاد هانی مرتضی نوجوانی خودرا با خاطراتی از حیات معنوی پدرش ذکر می کند که: گاه شاهد بوده که پدرش - رحمه الله – دایم در فکر ضریح شریف حضرت زینب سلام ­الله­ علیها و برآورده شدن حاجاتش برای توسعه حرم مطهر بوده است. او پدرش را با چهره ه­ای نورانی در کنار امام سید محسن الامین به یاد می­ آورد که اولین کمیته راه ­اندازی کمپین انفاق پروژه ­های حرم را تشکیل داده و با همت و صبر، محور توسعه زینبیه و وقف برای احیای محوطه اطراف حرم شده است.

دکتر مرتضی در مصاحبه ه­ای با روزنامه لبنانی در سال 2018 گفت که از سال 1975 میلادی رسماً سرپرستی حرم را به عهده گرفته تا به عنوان سرپرست و مسئول و با مشارکت محمد رضا مرتضی، با افتخار وظایف حرم حضرت زینب سلام ­الله علیها در سوریه را بر عهده داشته باشد و توضیح داد که 750 سال است که خانواده ایشان متولی این مضجع نورانی بوده ­اند. همچنین دکتر هانی مرتضی بعدها با کمک پسرش مازن، خدماتش در اداره حرم مطهر حضرت زینب سلام ­الله­ علیها را ادامه داد وی عنوان کرده است که به رغم همه خدمات و مشغله ­های علمی و پزشکیش، خدمت در آستان حضرت زینب سلام ­الله علیها را «الباقیات الصالحات خیر عند ربک و أبقی» می داند.

وی می ­افزاید: «در این زمینه سخت کوشیدم تا پایه­ ها و ستون هایی را که پدرم رضی الله عنه با دستان پاکش در زمینه­ های گوناگونی در حیطه اجتماعی، فرهنگی و اجتماعی بنا ، عمیق­ تر کنم. مفهوم اعمال خیریه و تلاش های انسانی بیانگر شگفت­ انگیزترین جنبه های مختلف حرم در شکوه وابستگی متقابل انسان و مکان است.»

حرم زینبیه در طول مدت تصدی ایشان، علاوه بر افتتاح کتابخانه و پژوهشگاه، شاهد دستاوردهای مهمی در خدمت­ رسانی به زائرین حضرت زینب(سلام الله علیها) در سطح خدمات بود.

آن مرحوم پیشتر اظهار داشت که ترجیح می­ دهد «حرم شریف را به مجتمعی مؤسساتی تبدیل کند که پیوندهای موجود بین تاریخ حوراء زینب (سلام الله علیها) و پیام تعاملی ایشان با مسائل ملت را تقویت کند».

علاوه بر بسیاری از علما و فرهیختگان کشورهای مختلف در سوریه، لبنان  و عراق، مدیر حوزه علمیه خراسان نیز که پیشتر رایزن فرهنگی کشورمان در سوریه بوده است، در پیامی درگذشت مرحوم دکتر هانی مرتضی، تولیت فقید حرم مطهر حضرت زینب سلام الله علیها را تسلیت گفت .

به گزارش خبرگزاری حوزه از مشهد، حجت الاسلام و المسلمین علی خیاط در پیامی درگذشت این استاد فقید را بدین­ گونه تسلیت گفته است:

«بسم الله الرحمن الرحیم انالله و اناالیه راجعون»

جناب آقای مازن هانی مرتضی

ضایعه درگذشت تولیت فقید حرم مطهر حضرت زینب سلام الله علیها، اندیشمند برجسته، مرحوم دکتر هانی مرتضی، وزیر اسبق آموزش عالی و رئیس اسبق دانشگاه دمشق را به جامعه علمی سوریه و خانواده این دانشمند ارادتمند به اهل بیت علیهم السلام تسلیت عرض می‌کنم.

آن مرحوم از جمله کسانی بود که در عالم اسلام همواره پرچمداری علم و دانش از سوی مسلمانان را به رخ دنیا کشیده اند؛ بزرگانی که همت و تلاش خود را صرف اعتلای دانش های مختلف کردند تا از ثمره آن همه جهان بهره ببرد.

مرحوم دکتر هانی مرتضی، عمر گرانسنگ خویش را در راه اعتلای دانش در سرزمین سوریه هزینه کرد و همزمان به عنوان تولیت حرم مطهر حضرت زینب سلام الله علیها خادم حریم عقیله بنی هاشم بود و خدمات ماندگاری را به انجام رساند.

درگذشت پدر گرامی­تان، این دانشمند مسلمان و دلباخته اهل بیت علیهم السلام را به جامعه علمی سوریه و بازماندگان به ویژه جنابعالی تسلیت عرض می نمایم و در جوار مضجع نورانی حضرت ثامن الحجج علی بن موسی‌الرضا (علیه آلاف التحیّة والثناء)، از خداوند متعال صبر و اجر برای شما و خانواده محترم و رحمت واسعه الهی برای آن خدمتگزار علم و دین مسئلت دارم».

علی خیاط

مدیر حوزه علمیه خراسان و رایزن فرهنگی اسبق جمهوری اسلامی ایران در سوریه

( https://hawzahnews.com/xc3tj).

تهیه و تنظیم : محمدهادی کاوه