مقدمه:

تاریخچه سپاه صلح حدود ۶۰ سال فعالیت را تجربه می­کند، یک برنامه بلند مدت دولت آمریکا برای اعزام زنان و مردان آمریکایی به خارج از کشور برای به اشتراک گذاشتن دانش و مهارت خود  با سایر کشورها می باشد. این برنامه در واقع ابزار دیپلماسی عمومی دولت آمریکا نیز محسوب میشود و در تمامی کشورهای جهان با شرایط آن کشور برنامه­ ریزی می گردد و شامل فعالیت در حوزه های آموزش، کشاورزی، فنی و حرفه ای، بهداشت و ... می گردد و در تمام کشورهای جهان شامل کشورهای جهان سوم و حتی صنعتی مانند چین نیز حضور موثر و فعالی دارند. در کشورهای صنعتی عمدتا در حوزه آموزش حضور دارند و در کشورهای آفریقایی و جهان سوم در حوزه های آموزش و بهداشت  حضور دیرینه دارند.

تأسیس سپاه صلح

در اول مارس ۱۹۶۱ در زمان دولت رئیس جمهور جان اف کندی، یک برنامه دولتی به نام سپاه صلح به منظور اعزام داوطلبان آمریکایی به مناطق دور افتاده در سراسر جهان تأسیس شد. رئیس جمهور جان اف کندی دستورالعمل شماره ۱۰۹۲۴ را صادر و سپاه صلح را به عنوان یک آژانس جدید در وزارت امور خارجه آمریکا تأسیس نمود.

ایده سپاه صلح در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی توسط نماینده کنگره آمریکا هنری رئوس از ایالت ویسکانسین پیشنهاد شد. سناتور کندی در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۶۰ از پیشنهاد رئوس ایده گرفت و با احساس و شور و شوق فراوان، تصمیم گرفت آن را عملیاتی نماید.

پیشنهاد سپاه صلح در روزهای پایانی مبارزات انتخاباتی کندی جنجالی شد و در ۸ نوامبر، وی به عنوان سی و سومین رئیس جمهور ایالات متحده انتخاب شد. در ۲۰ ژانویه ۱۹۶۱، در سخنرانی افتتاحیه معروف خود، قول کمک به فقیران جهان را داد. وی گفت: ما به همه  مردم جهان کمک می کنیم تا بتوانند خانه ها و دهکده های خود را بسازند و این کمک ها  برای هر دوره ای که لازم باشد ادامه می یابد. ما  این کار را انجام می دهیم، نه به این دلیل که به دنبال رأی آنها باشیم  بلکه به این دلیل که این کار درست است.

پس از اول مارس، هزاران جوان آمریکایی با داوطلب شدن در سپاه صلح به این فراخوان پاسخ دادند.

سپاه صلح در بدو تاسیس مورد توجه جوانان آمریکایی قرار گرفت و تنها طی یک هفته پس از تاسیس آن هزاران نامه و درخواست فعالیت های داوطلبانه به سمت واشینگتن گسیل شد.

این آژانس که به ریاست برادرزاده کندی مدیریت می شد، سرانجام در سال ۱۹۶۱ حدود ۷۵۰ داوطلب را برای خدمت در ۱۳کشور انتخاب کرد. در ماه اوت، کندی برای احترام به اولین داوطلبان سپاه صلح یک مراسم در کاخ سفید برگزار کرد. ۵۱ آمریکایی که بعداً به مدت دو سال خدمت در آکرا ، غنا مشغول خدمت شدند. و آنها بلافاصله وقتی که به فرودگاه غنا وارد شدند سرود ملی غنا را خواندند که  تأثیر بسیار زیادی بر میزبانشان گذاشت.

رئیس جمهور با شور و نشاط زیادی از این حکم حمایت کرد که بتواند از طریق آن صلح و دوستی جهانی را ارتقا داده و زندگی را بهبود بخشیده و تجربیات آمریکایی را در خارج از کشور به اشتراک گذارد.  طی ۶۰ سال گذشته، سپاه صلح باعث رشد و بهبود نگاه مردم جهان به آمریکا  شده است. تا به امروز، این گروه به تحقق رویای رئیس جمهور کندی در مورد خدمات عمومی بین المللی، که وعده جهانی بهتر را داده بود، کمک می نمایند.

سپاه صلح آمریکا سازمان دولتی است و بیشتر به عنوان ابزار نفوذ ایدئولوژیکی، سیاسی و اقتصادی آمریکا در سراسر جهان شناخته می‌شود.

کارمندان این سازمان که همه زیر مجموعه وزارت امور خارجه امریکا می­باشند در کشورهای مختلف اطلاعات جوامع هدف خود را را جمع آوری و به سازمان اطلاعاتی آمریکا سیا ارسال می‌کنند.

بودجه تشکیلات سپاه صلح آمریکا بر مبنای اطلاعات موجود سال  ۲۰۱۹ برابر با  ۵۰۰ میلیون دلار می باشد.

نمایندگی‌های این سازمان در ۱۳۹ کشور جهان قرار دارند و به طور دائم برای گسترش فعالیت‌های این سازمان تلاش می نمایند.

از زمان تأسیس این نهاد تا امروز بیش از ۲۲۰ هزار داوطلب به کشورهای آمریکای مرکزی، جنوبی، آفریقا، خاورمیانه، اروپای شرقی و آسیای مرکزی اعزام شدند.

در بین کشورهای جمهوری ها مستقل شده در آسیای میانه و قفقاز سپاه صلح آمریکا در ارمنستان، گرجستان، اوکراین و قرقیزستان فعال و در روسیه، آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان و قزاقستان فعالیت آن ممنوع می باشد و علت آن هم رفتارهای پرسنل سپاه صلح است که مشکلات و حواشی بسیاری در گذشته ایجاد نموده است که برخی  از آنها در رسانه ای کشورهای ذکر شده نیز چاپ و منتشر شده است.    

فعالیت کارمندان این نهاد تحت پوشش برنامه‌های بشردوستانه در بخش جمع آوری اطلاعات درباره تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف کاملا شناخته شده است. لازم به ذکر است که سپاه صلح در زمان رژیم ستم شاهی در کشورمان نیز فعال بوده و در اکثر شهرها و روستاهای  مختلف مشغول فعالیت های آموزشی و نفوذ فرهنگی بوده که عمده این فعالیت ها بین سالهای ۱۳۴۲-۱۳۵۵ صورت گرفته است.

 ماموریت سپاه صلح

سپاه صلح بیانیه ماموریت سه جانبه ای دارد.

بخش اول، کمک به نیاز های مردان و زنان و آموزش آنان در کشورهای علاقمند.

بخش دوم، تشویق درک بهتر از آمریکا، برای مردمی که خدمات دریافت می نمایند.

بخش سوم، کمک به درک بهتر آمریکایی ها نسبت به مردم جهان.

 سپاه صلح به عنوان نوعی کمک های خارجی، بیشتر به دنبال کمک به کشورها در قالب سرمایه انسانی است تا کمک مالی مستقیم و پول.

افرادی میتوانند در سپاه صلح ثبت نام نموده و اعزام شوند که دارای مشخصات زیر باشند.

· ۱۸ سال سن یا بالاتر

· شهروند آمریکایی بودن

· داشتن حداقل دیپلم دبیرستان

روند انتخاب می تواند طولانی و خسته کننده باشد چرا که داوطلبان باید مجموعه مهارت های مشخص، قابلیت های زبان خارجی، سلامتی جسمانی مناسب و توانایی خدمت طی دو سال را داشته باشند.

سپاه صلح در اتیوپی:

طی یک سال که از تصویب تاریخی رئیس جمهور کندی برای ایجاد سپاه صلح می گذشت، اولین گروه دواوطلب شامل ۲۷۲ نفر به اتیوپی وارد شدند.  از سال ۱۹۶۲ تا کنون در حدود ۴۰۰۰ نفر داوطلب آمریکایی در بخش های آموزش، توسعه جامعه، توسعه تجارت، کشاورزی و بهداشت خدمت کرده اند. از سال ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۷  اتیوپی یکی از بزرگترین کشورهای پذیرنده برنامه های سپاه صلح در جهان بود و علت توقف برنامه های سپاه صلح در سال ۱۹۷۷ به دلیل بی ثباتی سیاسی  در اتیوپی به حالت تعلیق در آمد  و  بیش از ۳۰۰۰ داوطلب خدمت به کشور خود بازگشتند.

در سال ۱۹۹۵-۱۹۹۹ فعالیت سپاه صلح مجددا از سرگرفته شد، اما درگیری با همسایه شمالی اریتره باعث توقف فعالیت ها گردید. در سال ۲۰۰۶، دولت اتیوپی و سفیر ایالات متحده از حمایت جدی از قرارگیری داوطلبان  جدید برای تقویت فعالیت های پیشگیری و مراقبت و درمان در برابر بیماری ایدز خبر دادند و پس از آن، توافق نامه جدید میان کشور  در سال ۲۰۰۷ امضاء و ۳۷ داوطلب بخش بهداشت وارد اتیوپی شدند.

سپاه صلح طی دهه های گذشته تقریباً در همه جنبه های توسعه ای اتیوپی حضور داشته و در زمینه های آموزش، بهداشت، توسعه روستایی و توسعه تجارت های کوچک مشارکت نموده است. برنامه کنونی سپاه صلح در اتیوپی در حال حاضر در سه زمینه اصلی متمرکز شده است:

· تقویت آموزش و یادگیری به زبان انگلیسی در مدارس و دانشگاههای کشور اتیوپی .

· پرداختن به HIV / AIDS و سایر نگرانی های بهداشت عمومی.

· ارتقاء امنیت غذایی از طریق توسعه کشاورزی حساس به تغذیه (NuSA)

پروژه های فعال موجود در   اتیوپی

· کشاورزی

برنامه کشاورزی حساس به تغذیه[۱]، در سال ۲۰۱۶ به بهره برداری رسید. این برنامه شامل باغداری پایدار، افزایش تولید مرغ، افزایش شیوه های مدیریت زنبورداری و آموزش تغذیه متمرکز است.

این پروژه دو هدف اصلی دارد. اول، به منظور بهبود تولید مواد غذایی و دوم بهبود تغذیه برای خانوارها. پروژه کشاورزی حساس به تغذیه توسط داوطلبان با همکاری اعضای جامعه برای بسیج خانواده های زراعتگر برای افزایش پایدار و در دسترس بودن  تولید مواد غذایی در حال اجرا است.

نا امنی جهانی غذا روزانه میلیون ها انسان در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. در اتیوپی، داوطلبان بر روی پروژه های کشاورزی پایدار فعالیت می­کنند تا وضعیت معیشت خانواده های کشاورز در مناطق روستایی بهبود بخشند. هدف دستیابی و آموزش ۴۵۰۰ فرد تا سال ۲۰۲۳ است و به آنان در مورد شیوه های  جدید و بهبود یافته کشاورزی و آگاهی از تولید مواد غذایی در چارچوب استانداردهای جهانی امنیت غذایی آموزش داده میشود.

· آموزش

این پروژه آموزشی از طریق بهبود آموزش زبان انگلیسی تبدیل به فرصتی است تا دانش آموزان و  دانشگاهیان و معلمان دوره متوسطه دسترسی به آموزش ها باکیفیت داشته باشند.

 داوطلبان در اتیوپی این فرصت را دارند که در برنامه گواهینامه سپاه صلح، یک دوره آموزش معتبر خارجی مبتنی بر ۱۲۰ ساعت آموزش و دو سال تجربه تدریس  همراه با  نظارت را تجربه نمایند.

·  بهداشت و سلامتی

برنامه بهداشت با تقویت شیوه ها و رفتارهای مراقبتی، سلامتی را در اتیوپی بهبود می بخشد. در این برنامه داوطلبان با متخصصان بهداشت محلی، داوطلبان بهداشت و مراقبت کودکان زیر ۵ سال همکاری نموده تا زمینه های استفاده از آب آشامیدنی سالم، بهداشت و بیماریهای مرتبط با بهداشت عمومی، تغذیه و مراقبت های اولیه را ترویج نمایند.

داوطلبان بهداشت در طول خدمت روزانه بین هشت تا ده خانواده را ویزیت می نمایند و با  انجام تجزیه و تحلیل موانع در مورد رفتارهای بهداشتی افراد، به آنها  برنامه های عملیاتی برای کمک به هر خانواده ارائه می گردد.

البته در خصوص سپاه صلح در اتیوپی نیز لازم به توضیح است که با جستجویی در گوگل میتوان مطالب زیادی تحت عنوان جاسوس های سپاه صلح مشاهده نمود و بعضی از دانشگاههای  پایتخت این کشور یعنی آدیس آبابا از حضور و  فعالیت داوطلبانه اعضای آن خودداری می نمایند و عمده فعالیت آنها در سایر شهرها، روستاها  و ایالت های دیگر اتیوپی می باشد. ولی آنچه مسلم است تنها راه ورود به آفریقا و تاثیرگذاری بر این ملت، تنها از مسیر آموزش و بهداشت می گذرد و کشوری که بخواهد نگاه بلندمدتی در حوزه فعالیت و دیپلماسی عمومی در آفریقا داشته باشد صرفا باید بر همین اساس اقدامات خود را برنامه ریزی نماید.

منبع:

· https://study.com/academy/lesson/what-is-the-peace-corps-history-criticism.html

· https://www.peacecorps.gov/ethiopia

· https://et.usembassy.gov/embassy/addis-ababa/sections-offices/peace-corps-ethiopia/