وزارت تحصیلات عالی طالبان پس از تشکیل کمیته‌ای ۵۵‌ نفره متشکل از ۳۰ ملا و شیخ، ۲۰ استاد دانشگاه و پنج نماینده از خود وزارت، دور دوم بازنگری برنامه تحصیلات عالی را با هدف «اسلامی‌سازی» آغاز کرده است. این روند تحت نظارت مستقیم ۲۷۰ ملا و افراد نزدیک به هبت‌الله آخوندزاده انجام می‌شود. منابع معتبر می‌گویند که این کمیته تمامی کتاب‌هایی را که پیشتر پس از بازنگری و اصلاح پذیرفته شده بودند، رد خواهد کرد و درصدد است نظام آموزشی کشور را کاملاً منطبق با خواست ملا هبت‌الله و ملاهای این گروه تدوین کند. این کمیته­ی طالبان همه­ی کتاب‌هایی را که از دید آنان با عقاید، افکار، سیاست‌ها یا مقررات این گروه در تضاد باشد، از ساختار برنامه درسی دانشگاه‌ها حذف می‌کند.

منابع معتبر در کابل می‌گویند که پس از پایان کار کمیته ۵۵ نفره سابق که توسط وزارت تحصیلات عالی طالبان با هدف «اسلامی‌سازی» برنامه دانشگاه‌ها تشکیل شده بود، اکنون یک کمیته جدید شامل ۲۷۰ ملا در حال بازنگری مجدد نظام تحصیلی هستند. اکثریت اعضای این کمیته را اشخاص نزدیک به هبت‌الله و ندا محمد ندیم وزیر تحصیلات عالی طالبان تشکیل می‌دهند و برخلاف دوره قبلی، هیچ استاد دانشگاهی در این ترکیب حضور ندارد.

یک منبع آگاه می‌گوید: «بازنگری مجدد از طرف علمای طالبان انجام می شود . در این گروه، اساتید دانشگاه‌ها حضور ندارند. شاید اکثریت کتاب‌هایی که قبلاً تأیید و یا قابل اصلاح دانسته شده بود، در این کمیته رد شود.»

این منبع می‌گوید که احتمال دارد حدود ۹۰ درصد از مطالب درسی که قبلاً بررسی شده بودند، توسط این کمیته جدید رد شوند. پیشتر، منابع گفته بودند که اگر برخی از استادان دانشگاه در کمیته ۵۵ نفره طالبان حضور نمی‌داشتند، طالبان ۲۵ رشته تحصیلی را به‌طور کامل از ساختار دانشگاه‌ها حذف کرده بودند.

در کمیته پیشین، که با مشارکت ملاها و استادان دانشگاه تشکیل شده بود، برخی دانشکده‌ها از جمله دانشکده حقوق و علوم سیاسی برای بازنگری به حالت تعلیق درآمده بودند. طالبان این رشته‌ها را به‌دلیل تدریس اندیشه‌های سیاسی خواستار حذفشان بودند و اعتقاد دارند که محتوای این دانشکده‌ها رویکردهایی ضد اسلامی دارد و باید تمامی کتاب‌های آنها از منظر اسلامی بازنویسی شوند. اعضای کمیته قبلی طالبان استدلال کرده‌ بودند که کتاب‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل بر پایه اندیشه‌های غربی تدوین شده‌اند و مبانی حقوق نیز برگرفته از تفکر غربی و قانون اساسی است؛ از این‌رو، باید به‌طور کامل از ساختار دانشگاه‌ها حذف شوند.

هم زمان منابع معتبر می‌گویند که وزارت تحصیلات عالی طالبان، سه استاد برجسته دانشکده شرعیات دانشگاه کابل را از شغل برکنار کرده است. به گفته منابع «دکتر عبدالمتین شهیدی، دکتر احسان‌الله مبارز و دکتر خواجه محمد عصامی» از اساتیدی هستند که از سوی طالبان به‌تازگی عزل شده‌اند.

این اقدام در ادامه روند گسترده‌تری از برکناری استادان دانشگاه‌ها توسط طالبان صورت گرفته است. پیش از این، در گزارش‌های متعدد آمده بود که طالبان استادان دانشکده‌های شرعیات در دانشگاه‌های دولتی کابل، پروان و البیرونی را برکنار کرده و به‌جای آن‌ها ملاهای وابسته به خود را گماشته‌اند.

براساس یافته‌های یک گزارش، وزارت تحصیلات عالی طالبان، ۱۶ نفر از اعضای کادر علمی دانشگاه‌های پروان و البیرونی و ۲۶ نفر از استادان دانشکده‌های شرعیات دانشگاه کابل، داشگاه پزشکی کابل، دانشگاه تعلیم و تربیت کابل و دانشگاه پلی‌تکنیک کابل را برکنار کرده و به‌جای آنان، افرادی وابسته به این گروه را که بیشترشان فارغ‌التحصیل مدرسه‌های دینی در پاکستان هستند، به‌عنوان استاد دانشگاه گماشته‌اند.

قبل از این، وزارت تحصیلات عالی طالبان نامه‌ای فوری و محرمانه را به تمام دانشگاه‌های دولتی کشور فرستاد و اعلام کرد که ۱۴ درصد از ساختاذ وزارت تحصبلات عالی تعدیل شده است. پس از این اقدام، تمامی استادان زن به‌صورت رسمی و علنی از ساختار نهادهای تحصیلات عالی برکنار و خانه‌نشین شدند.

پیش از این، ندا محمد ندیم سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان نیز گفته است که امتحان گرفتن از اعضای طالبان برای تثبیت رتبه علمی، بی‌احترامی به جنگجویان این گروه است. او در سخنرانی خود در دانشگاه هرات تاکید کرده است که درجه علمی یک طالب باید از روی تعداد مین‌گذاری‌هایی که انجام داده محاسبه شود.

طالبان قبل از این در دانشگاه فاریاب، سمیناری تحت عنوان «اهمیت ریش در اسلام» برای استادان و دانشجویان برگزار کرده‌ بودند. رئیس منصوب‌شده طالبان در این دانشگاه، تراشیدن ریش را «تقلید از دشمنان اسلام و نتیجه ناآگاهی از آموزه‌های دینی» خوانده بود.

همچنین پژوهشگران در معرض خطر (Scholars at Risk) در گزارشی با عنوان «پروژه نظارت بر آزادی آکادمیک» اعلام کردند که محققان و دانشجویان در افغانستان با حملات مکرر و فراگیر علیه آزادی آکادمیک و استقلال نهادهایی که در آن فعالیت دارند، روبه‌رو هستند. این گزارش می‌افزاید که طالبان اقدام به جمع‌آوری کتاب‌هایی کرده‌اند که مغایر با فقه حنفی دانسته می‌شوند و شماری از استادان دانشگاه‌ها را به‌دلیل فراهم‌کردن زمینه آموزش برای زنان، بازداشت و زندانی کرده‌اند.

منبع: روز نامه هشت صبح

لینک:

https://8am.media/fa/reproduction-of-violence-and-ideologizing-of-universities-270-mullahs-review-educational-curriculum/