آخرین بار چه زمانی با شخص دیگری که عقاید کاملاً متفاوتی با شما داشت، بحث کردید؟ همیشه تمایل داریم دربارۀ عقاید و نظرات خود در حوزه‌های مختلف با دیگران بحث و تبادل نظر کنیم. این ‌دیگران می‌توانند عضوی از حلقۀ دوستان یا از همکاران ما باشند. این پدیده، به‌ویژه در عصر حاضر، امری ضروری به نظر می‌رسد.

در ساعت ۱۵ روز ۱۳ اکتبر ۲۰۱۸، شهروندان زیادی در چهارچوب طرح «اتریش سخن می‌گوید» با یکدیگر دیدار کردند. این افراد که رویکردها و عقاید متفاوتی در حوزه‌های مختلف داشتند، دربارة مهم‌ترین و روزآمدترین مباحث سیاسی و اجتماعی اروپا با محوریت اتریش بحث و تبادل نظر کردند.

انسان‌ها نظرات متفاوتی در باب مسائل سیاسی و اجتماعی دارند، اما آنچه اهمیت دارد این است که فضایی برای گفتگو و تبادل نظر آنان فراهم شود. طرح «اتریش سخن می‌گوید» شرایطی را مهیا کرد تا شهروندانی با عقاید متفاوت در یک زمان معین با یکدیگر روبه‌رو، و با باورها و افکار هم آشنا شوند. شرکت‌کنندگان در این طرح می‌توانند با یکدیگر همسایه و عقایدی کاملاً متفاوت داشته باشند. این افراد یکدیگر را در کافه‌ها، رستوران‌ها، پارک‌ها و غیره ملاقات نمودند.

نحوۀ اجرای طرح بدین شکل بود که ابتدا مجری برگزاری این مراسم برای ثبت‌نام و مشارکت در طرح یادشده فراخوانی عمومی داد. شروط لازم برای ثبت‌نام این بود که متقاضی به سن قانونی رسیده باشد و در اتریش زندگی کند. البته داشتن تابعیت اتریش شرط لازم نبود و صرف زندگی در اتریش کفایت می‌کرد.

هنگام ثبت‌نام در سایت، متقاضیان باید به هفت پرسش پاسخ می‌دادند که بیانگر مسائل اساسی سیاسی و اجتماعی موجود در اتریش بود. پاسخ به این پرسش‌ها دو نتیجه در بر داشت: اول اینکه نوعی نظرسنجی دربارۀ موضوعات مختلف انجام شد و دیگر آنکه برای انتخاب طرف گفتگو، فردی که ثبت‌نام‌ کرده، نقش تعیین‌کننده‌ای را ایفا می‌نمود. از آنجا که متقاضیان می‌دانستند طرف گفتگوی آن‌ها بر اساس پاسخ این سئوالات انتخاب می‌شود، سعی می‌کردند پاسخ‌های دقیقی ارائه دهند. بنابراین، نظرسنجی انجام شده تا حد زیادی انعکاس‌دهندۀ نظر مردم اتریش است. این هفت پرسش باید با بله یا خیر پاسخ داده می‌شد. مجری برگزاری طرح درصدد بود بر اساس دو معیار اصلی (نزدیک بودن مکانی و ارائۀ پاسخ‌های کاملاً متفاوت به هفت پرسش اول) متقاضیان را با یکدیگر مرتبط نماید.

بر اساس نظر گروه برگزارکننده، مهم‌ترین موضوعات چالش‌برانگیز در جامعة اتریش عبارت است از: ایجاد ائتلاف و یکپارچگی[۱] [میان مهاجران و پناهندگان با جامعۀ اتریش]، جنسیت و حقوق زنان، پوپولیسم، محافظت از مرزهای خارجی و عدالت اجتماعی.

مجری طرح هدف اصلی خود را، نشان دادن خطوط گسست جامعه و برقراری ارتباط میان شکاف‌ها معرفی می‌کند. در واقع، این طرح بر آن است که انسان‌هایی را به گفتگو بنشاند که بیشترین میزان اختلاف را بر سَرِ مسائل روز جامعه با هم دارند. شهروندان پس از ملاقات و گفتگو با یکدیگر می‌توانند تجربیات خود را از طریق پورتال روزنامۀ «در اشتاندارد»[۲] به دیگران اعلام نمایند و ویدئوهایی را که از گفتگو تهیه کرده‌اند، به اشتراک گذارند. بخشی از این نظرات و تجربیات به مناسبت سی‌ سالگی روزنامه «در اشتاندارد» در ویژه‌نامه یا متن روزنامه منتشر خواهد شد.

این طرح مورد حمایت سیاستمداران و چهره‌های بانفوذ اتریش نظیر «الکساندر فن در بلن»[۳] رئیس‌جمهور و «سباستین کورتس»[۴] صدراعظم اتریش قرار گرفت.

طرح اصلی جهانی این برنامه از سوی گروه [۵]My Country Talks انجام می‌شود و روزنامۀ «در اشتاندارد» برگزارکنندۀ آن در اتریش است. دیگر همکاران برگزاری این طرح در اروپا عبارتند از:

Zeit Online - 

Google -

 Süddeutsche Zeitung -

 Spiegel Online -

 La Repubblica -

 Morgenbladet -

Huffington Post -

The Global and Mail -

افراد پس از فراخوان روزنامه، تا ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸ فرصت داشتند برای شرکت در طرح یادشده در سایت روزنامۀ «در اشتاندارد» ثبت‌نام نمایند. متقاضیان بر مبنای الگوریتمی طراحی‌شده با توجه به پاسخ‌های ابتدایی خود به پرسش‌ها، به عنوان طرف گفتگوی یکدیگر انتخاب می‌شدند. پس از آن، مجری طرح از طریق ایمیل، اطلاعات لازم را به فرد اعلام و طرف گفتگوی وی را معرفی می‌کرد. سپس هر دو طرف باید ایمیل مجری را تأیید می‌نمودند تا به عنوان طرف گفتگوی یکدیگر ثبت شوند. علاوه بر شرایطی که فرد برای ثبت‌نام دارد، باید اطلاعاتی دربارۀ شغل، فعالیت‌های مرتبط با اوقات فراغت، سرگرمی‌ها، علایق و اموری که هیچ تمایلی به انجام آن‌ها ندارد، ارائه دهد. مجری برگزاری بر اساس قوانین و الزامات حقوقی اتریش و با در نظر گرفتن قواعد بین‌المللی، اعلام نمود که کلیۀ اطلاعات افراد محفوظ است و پس از مدتی پاک خواهد شد. شرکت گوگل و زیرمجموعه‌های آن، حفاظت از اطلاعات افراد را از نظر فنی تضمین کردند.

در زمان تعیین‌شده برای ثبت‌نام در طرح، دَه هزار نفر در اتریش ثبت‌نام کردند. تمام گفتگوهای برنامه‌ریزی‌شده به صورت دونفره بود. در روز برگزاری برنامه، بیش از ۳۸۰۰ گفتگو در اتریش انجام شد. تمام این افراد رویکردهای متفاوتی نسبت به نظرات یکدیگر داشتند، تنها نقطۀ مشترک آن‌ها این بود: «ما می‌خواهیم بشنویم که طرف مقابل ما چگونه می‌اندیشد».

تعداد زیاد مشارکت‌کنندگان ضرورت برقراری تعامل میان افراد با آرا و اندیشه‌های متفاوت را نشان می‌داد. افراد شرکت‌کننده در واقع، در بهبود فضای گفتگو و تعامل در اتریش سهیم می‌شدند. بررسی آمار ثبت‌نام‌کنندگان نشان می‌دهد که در شهرهای بزرگ اتریش نظیر وین، گراتس، لینتس و اینسبروک تمایل بیشتری به مشارکت در طرح‌هایی این ‌گونه وجود داشت. از دانش‌آموزان تا بازنشستگان در این طرح مشارکت نمودند. بیشترین میزان مشارکت در طرح یادشده مربوط به ردة سنّی ۲۰ تا ۲۹ سال بود.

تحلیل مقدماتی پاسخ‌های شرکت‌کنندگان به هفت پرسش اصلی، نکاتی را نشان می‌داد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود.

در میان هفت پرسش اولیۀ طرح، چالش‌برانگیزترین پرسش این بود: آیا مسلمانان می‌توانند با فرهنگ و ارزش‌های جامعۀ اروپایی خود را تطبیق دهند یا خیر؟ دربارۀ این پرسش که آیا اسلام با ارزش‌های اروپایی سازگار است، بیشترین میزان پاسخِ خیر، مربوط به مردان بالای ۶۵ سال و بیشترین میزان جواب مثبت به این پرسش مربوط به زنان در شهرهای بزرگ بود.

%۴۱.۹ از مردان زیر ۳۰ سال در شهرهای کوچک اتریش معتقد بودند که کشورهای اتحادیۀ اروپا باید مرزهای خود را به روی پناهندگان ببندند. اما نکتۀ جالب این بود که %۹۰ زنان با این سیاست کاملاً مخالف بودند.

در باب ممنوع کردن سیگار کشیدن در تمام اماکن عمومی، %۲۵ مردم مخالف و %۸۷ زنان با این سیاست موافق بودند. ذکر این نکته ضروری است که اخیراً فهرستی با نهصد هزار امضا برای ممنوعیت سیگار کشیدن در اتریش تهیه شده‌است.

در میان شرکت‌کنندگان طرح «اتریش سخن می‌گوید»، %۸۴ از مردم معتقد بودند که دولت ائتلافی موجود در اتریش برای آیندۀ این کشور مناسب نیست و طرح‌های آینده‌نگرانۀ آن مفید نخواهد بود.

مسئلۀ مهم دیگر، تولید و پرورش انبوه و فشردۀ حیوانات برای کشتار و فروش بود. %۸۷.۴ از مردم اتریش با این رویکرد و مکانیزم آن مخالف بودند و آن را از نظر اخلاقی و زیست‌محیطی درست نمی‌دانستند. %۹۸ از زنان زیر سی سال با این سیاست مخالف بودند.

مسئلۀ چالش‌برانگیز دیگر، سیاست‌های دونالد ترامپ بود که آیا برای آیندۀ جهان مفید هستند یا خیر. %۹۳.۴ مردم اتریش با سیاست‌های وی مخالف بودند. جالب اینکه در میان زنان زیر سی سال در شهرهای بزرگ، تنها %۷/۰ سیاست‌های ترامپ را برای تمام دنیا مفید می‌دانستند. بیشترین میزان موافقت در میان مردان جوان زیر سی سال در شهرهای کوچک اتریش بود.