۳ بهمن ۱۳۹۹ - ۱۸:۰۶
جشنواره فیلم یهود در وین  

جشنواره فیلم یهود یکی از مهم ترین عرصه های فرهنگی برای یهودیان در اتریش به حساب می آید. این جشنواره که حالا قدمتی قریب به بیست سال دارد، در  سالن های سینمای مختلف شهر سالانه  با حضور فیلمسازان معاصر یهودی برگزار می شود و تمرکز اصلی آن به بازنمایی یهودیان و مسئله "یهودیت" و نقش آنها در سینما می پردازد.

جشنواره فیلم یهود یکی از مهم ترین عرصه های فرهنگی برای یهودیان در اتریش به حساب می آید. این جشنواره که حالا قدمتی قریب به بیست سال دارد، در  سالن های سینمای مختلف شهر سالانه  با حضور فیلمسازان معاصر یهودی برگزار می شود و تمرکز اصلی آن به بازنمایی یهودیان و مسئله "یهودیت" و نقش آنها در سینما می پردازد. این جشنواره تا سال ۲۰۰۶ تحت عنوان "هفته فیلم یهود وین ( Jüdische Filmwoche Wien)  نامیده می شد و بعد از آن تغییر نام داد. در سال ۲۰۰۵ این جشنواره نزدیک به ۴،۸۰۰ بازدیدکننده داشت.

 برنامه سال ۲۰۲۰ جشنواره به خاطر پاندمی کرونا ، با تأخیر در ماه اکتبر از تاریخ هفتم تا بیست و یکم برگزار گردید .

جشنواره فیلم های یهودی  ۲۰۲۰ نیز امسال با رعایت تدابیر بهداشتی به صورت حضوری در دهکده سینمایی وین Village Cinema Vienna شامل چهار سینما از چهارشنبه ۱۶ مهرماه ۱۳۹۹ تا چهارشنبه ۳۰ مهرماه۱۳۹۹ با حضور ۲۶ فیلم از کشورهای اتریش، آمریکا، آلمان، فلسطین اشغالی، کانادا و فرانسه برگزار شد. در برنامه امسال که تحت عنوان "دیوارها را فرو بریز" „Reißt die Mauern nieder“ توسط مدیریت خانم رناتا شمیتکونتس Renata Schmidtkunz برنامه ریزی و اجرا شد، مهمانان متعدد و سرشناسی از سراسر دنیا در مجموعه سینمایی مدرن با امکانات فنی پیشرفته دهکده سینمایی وین حضور یافته بودند. مجموعه بین المللی سینمایی سینه پلکس Cineplexx که در چند منطقه از وین از جمله دهکده سینمایی حضور دارد، با حدود ۱۷۰۰ کارمند در کشورهای مختلف، در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۵۰ میلیون یورو فروش داشته است و  تقریباً ۱۳ میلیون نفر از سینماهای این مجموعه در سطح دنیا استفاده کرده اند.

شعار جشنواره امسال برگرفته از سخنرانی رییس جمهور آمریکا رونالد ریگان در سال ۱۹۸۷ در دروازه براندنبورگ برلین است. در این شعار، او رئیس جمهور شوروی میخائیل گورباچف را خطاب کرد و اعلام کرد که باید دیوار برلین را خراب کند و صلح و آزادی به ارمغان بیاورد. دیوار برلین تنها دیواری نبود که وجودش در واقع بخاطر دیواری بود که در ذهن سازنده آن سال ها نقش بسته بود. این دیوار در سال ۱۹۶۱ ساخته شد، یعنی شانزده سال بعد از پایان جنگ دوم جهانی.

ما می توانیم از تاریخ بشر این را بیآموزیم که اگر در ذهن خود دیواری داشته باشیم این دیوار روزی ساخته می شود و ماحصل آن  نفرت، طرد و خشونت علیه گروه های دیگر و یا جنگ بین دو کشور است. اغلب این دیوار ها باعث بی تفاوتی و از بین بردن حس ترحم نزد شما و محیطی که در آن هستید می شوند.

از این روی، این شعار در انتخاب فیلم های این دوره تاثیر گذار بود و برنامه امسال ما مدام این سوال را مطرح می کند: "چه دیواری را دوست داری خراب کنی تا جهانی بهتر برای همه درست کنی" ؟

بین سال های ۱۹۹۱ـ ۱۹۹۷ کورت روزنکرانز (Kurt Rosenkranz)، پایه گذار "موسسه یهودی آموزش برای بزرگسالان"  در وین، در سال ۱۹۹۱ اولین هفته فیلم یهود را از پنجم تا دهم اکتبر پایه گذاری کرد که در دوره اول شانزده اثر نمایش داده شد که در میان آنها شش اثر از فیلم های برتر اتریش بود. یک سال بعد، این جشنواره کار خود را در همان مکان با عنوان " از مسکو تا پاریس، یهودیان در فیلم های بعد از جنگ اروپایی" ادامه داد. بخاطر استقبالی که از این جشنواره شد، مکان آن به ساختمان اپرکینو ( Operkino) انتقال یافت و  محتوای برنامه ی جشنواره، به سرنوشت زنان یهودی اختصاص یافت.

هفته فیلم یهودی در سال ۱۹۹۴ با عنوان " طنز یهودی در فیلم برگزار شد. در این دوره از فیلم های کمدی قدیمی آمریکایی مانند " بودن یا نبودن" به کارگردانی  ارنست لوبتیش  و مل بورکس  به نمایش در آمد که هر دو کارگردان، آلمانی های یهودی بودند که  به آمریکا مهاجرت کرده بودند .

" راه طولانی است" عنوان هفته فیلم یهود در سال ۱۹۹۵ بود که موضوع اکثر فیلم ها اشاره به  مهاجرت یهودیان داشت. مارک هالتر  مستند ی بنام صالحین  در افتتاحیه این جشنواره به  نمایش گذاشت که موضوع آن مهاجرین یهودی که از جنگ دوم جهانی جان سالم به در برده بودند، می پرداخت. سال ۱۹۹۶ موضع جشنواره تحت عنوان " یهودیت و سیاست" بود. علی رغم آنکه بودجه جشنواره از طرف دولت کاهش یافته بود، اما این جشنواره کار خود را مثل قبل ادامه داد و فیلم هایی از سینمای فلسطین و اسرائیل به نمایش در آورد. در سال ۱۹۹۷ این جشنواره برای آخرین بار در سالن اپرکینو برگزار شد. در مدت پنج روز بیست و چهار فیلم به نمایش در آمد که بیست و سه فیلم برای اولین بار در اتریش بر روی پرده سینما می رفت. هفته اول این دوره با نمایش فیلم "آتش بس"  به کارگردانی فرانسسکو روزی  کار خود را آغاز کرد. این فیلم شرح ماجرای بازگشت طول و دراز نویسنده ایتالیایی پریمو لوی ( Primo Levi)  از اردوگاه کار اجباری بود.

بین سال های ۱۹۹۸-۲۰۰۱ : در سال ۱۹۹۸ هفته فیلم یهود با محوریت پنجاهمین سالگرد تأسیس دولت اسرائیل کار خود را ادامه داد. در این دوره محصولات مختلف از فلسطین و اسرائیل در دوره های مختلف تاریخی به نمایش در آمد. در این دوره فرایند توسعه سینما در اسرائیل و فلسطین محوریت جشنواره بود. علاوه بر این ، همچنین مشکلات اجتماعی آنها در غالب سینمای مستند به نمایش درآمد . سال ۱۹۹۹ موضوع جشنواره " سرنوشت یهودیان در سینمای اروپایی غربی و مرکزی" بود. محل جشنواره اینبار در سالن ایمپریال کینو  برگزار شد. در این دوره جشنواره با همکاری موسسه فیلم آرشیو اتریش ، موسسه لهستانی وین  و کالج مجارستان  محصولات سینمایی مجارستان و لهستان که به نوعی به مسئله یهود پرداخته اند را به نمایش گذاشت. در سال ۲۰۰۰ بودجه  این جشنواره دوباره توسط دولت کاهش یافت و  ده فیلم برتر هفته فیلم یهود به نمایش در آمد که در واقع گلچینی از فیلم ها از جشنواره های گذشته بود.

در سال ۲۰۰۱ جشنواره برای بار دوم با موسسه فیلم لادن  همکاری کرد، با حمایت مالی از جانب دولت، شهرداری وین و موسسه های دولتی مختلف، در سرتاسر اتریش برنامه های خود را ادامه داد. در این دوره سه محصول قدیمی از سینمای یهود که  فراموش شده بودند را معرفی کرد ؛ فیلم آهنگر آواز خوان  ،روشنایی پیشرو  و فیشکه در کرومر. این فیلم ها توسط ادگار جی  کارگردان متولد وین کارگردانی شده بود.

بین سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ : بعد از یک وقفه دوساله بخاطر مشکلات مالی، در سال ۲۰۰۴ هفته فیلم یهود کار خود را دوباره شروع کرد. سالن های  ووتیو و دو فرانس محل نمایش فیلم ها شدند. یکی از مهمان های شرکت کننده در این همایش بنی بورنر فیلم های مستند خود؛ دیوار، این یک رویا نیست و النکبا فاجعه فلسطین را به نمایش در آورد. همچنین جان بونزل  فیلم بچه های آرنا  را نیز به نمایش درآورد. این فیلم در مورد آنا مرکامیز زن یهودی که از یک کودک فلسطینی در شهر جنین مراقبت می کند، بود. در فیلم علاوه بر نشان دادن زندگی جوانان فلسطینی، به مسئله حمله انتحاری اشاراتی شد.

جشنواره در سال ۲۰۰۵ با چهار هزار و هشتصد تماشاگر کار خود را در سه سینما دنبال کرد. فیلم هایی با موضع یهود، تاریخ یهود و فیلم سازان یهودی، همگی از جمله این دوره بودند. فستیوال با فیلم سینمایی منطقه آزاد  به کارگردانی  آموس گیتاس  کارگران اسراییلی  افتتاح شد. فیلم "حالا بهشت "  به کارگردانی هانی ابو اسد  در این جشنواره به نمایش‌ گذاشته شد که به موضوع حمله انتحاری می پرداخت.

چهاردهمین جشنواره هفته فیلم یهود با همکاری سفارت فرانسه، موسسه آرشیو فیلم اتریش،  و موسسه تاریخ معاصر دانشگاه وین برگزار شد. در این دوره به مناسبت صدمین سالگرد بی گناهی آلفرد دیفوس  فیلم مستند بی زبان  و همچنین فیلم سینمایی ماجرای دریفوس که به سرنوشت این شخصیت می پرداخت، به نمایش گذاشته شد. در این جشنواره سه فیلم از هنرپیشه بنام اتریشی، رومی اشنایدر Romy Schneider به نمایش گذاشته شد که در هر سه آنها او نقش زنان یهودی را بازی کرده بود؛ همسر بانک دار ، ولگردی از سن سوسی  و ذره ای از خوشبختی از جمله این فیلم ها بودند .

مثل سال های گذشته، در این دوره نیز بخشی از فستیوال مربوط به  فیلم های سینمای خارجی می شد. فیلم بلوم  . فیلم "غضب در سراسر جهان". مستند دادگاه آشویتس فرانکفورت در این فستیوال تصویری از دادگاه فرمانده ها وقت اردوگاه کار اجباری آشویتس  بین سال های ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۵ را به نمایش گذاشت. همچنین مجری تلویزیون اسراییلی چایم یاوین  که با دوربین خود سفری را از کرانه باختری آغاز کرده بود تصاویری از مصاحبه با یهودیان شهرک نشین، مدافعان صلح، فلسطینی ها و نمایندگان سازمان های غیر دولتی مانند  پزشکان حقوق بشر ثبت کرد که در جشنواره به نمایش در آمد. فیلم او که مانند خاطرات روزانه بود با حضور خودش به نمایش در آمد.

سال ۲۰۰۷ اسم جشنواره تغییر یافت. در این سال با مشارکت  موسسه فیلم آرشیو اتریش ، فیلم گلوم  و فیلم خواننده جاز که در سال ۱۹۲۷ ساخته شده بود ، از اولین فیلم های صدا دار، به نمایش درآمد. مهمان این دوره کلود بری ( Claud Berri)، فیلم نامه نویس، کارگردان، بازیگر و تهیه کننده بود که از او سه فیلم به نمایش در آمد؛  پیرمرد و پسر ، با من ازدواج کن  و سینمای پدر . در بخش سینمای برای صلح، از کارگردان فلسطینی هانا الیاس  و بازیگر عرب اسراییلی، محمد باکری  Mohammad Bakri دعوت به عمل آمد که البته او نمی توانست به جشنواره بیاید. هانا الیاس در فیلم خود با عنوان " برداشت زیتون  بخشهای تحت سیطره اسراییل را به نمایش گذاشت. علاوه بر این، فیلم های بی کلام ارنست لوبتیش  از کارگردان های فقید آلمان به نمایش گذاشته شد که اینبار توسط آهنگساز اتریشی گهارد گروبار  صدا گذاری شده بود. به یاد فرد زینمن  کارگردان و فعال حقوق بشر یهودی اتریشی، فیلم هایی  از او از جمله ؛ صلیب هفتم  ، یولیا  و جستجو  بنمایش در آمدند.

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که جشنواره فیلم یهود در وین مورد انتقاد بسیاری از منتقدین سینمایی قرار گرفته است و این جشنواره را به پروپاگاندای سیاسی محکوم کرده اند. 

کد خبر 3645

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 7 =