ایجاد فضای گفت‌وگو و تبادلات بین مذهبی میان نمایندگان ادیان مختلف یکی از مهم‌ترین اهداف بخش فرهنگی وزارت امورخارجه آلمان است. نمایندگان جوامع مذهبی در بیشتر کشورها برای پیشرفت جامعه خود قدم برمی‌دارند و در بسیاری از مناطق، بر توسعه ارتباطات بین‌المللی نیز تاثیر بسیاری دارند. از این رو، ارتباط با جوامع مذهبی در کشورهای مختلف برای دولت فدرال آلمان اهمیت زیادی دارد. از سوی دیگر، پیروان ادیان مختلف در آلمان در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند. با این وجود، رابطه آنها گاهی با سوء تفاهم و عدم درک متقابل همراه است. به همین دلیل، مسئولان کشور آلمان سعی دارند تا فضایی برای گفت‌وگو با پیروان ادیان مختلف ایجاد کنند. هدف از این گفت‌وگوها، شکستن کلیشه‌ها، تصاویر دشمنی و توسعه ارتباطات میان شهروندان از فرهنگ‌های مختلف است.

ایجاد شبکه بین‌المللی از نمایندگان ادیان

از مهم‌ترین اقدامات وزارت خارجه آلمان در راستای گفتمان بین‌مذهبی، ایجاد شبکه‌ای بین‌المللی از نمایندگان ادیان مختلف است. بدین منظور، ‌در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، برلین میزبان نمایندگان ادیان مختلف بود. این نمایندگان برای شرکت در کنفرانسی در راستای گسترش صلح به آلمان سفر کرده بودند. در سال ۲۰۱۷، زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه وقت آلمان، میزبان نمایندگان ادیان جهانی بود. در این کنفرانس ۱۰۰ نماینده مذهبی از ۵۳ کشور به همراه ۴۰۰ مهمان از کلیساها، جوامع مذهبی و دانشگاه‌های آلمان حضور داشتند و درباره موضوعات مذهبی، صلح، دین و سیاست به گفت‌وگو پرداختند. کنفرانس بعدی نیز از تاریخ هجدهم تا بیستم ژوئن ۲۰۱۸ با دعوت هایکو ماس، وزیرخارجه جدید آلمان برگزار شد. در این کنفرانس، حدود ۷۰ نماینده از مذاهب گوناگون جهانی، درباره مسئولیت ادیان در قبال صلح به بحث و تبادل نظر پرداختند.

لینداو میزبان کنفرانس جهانی “ ادیان برای صلح”

در دهه‌های اخیر، درگیری‌های خشونت‌آمیز، افراط‌گرایی و نقض حقوق بشر از چالش‌های اصلی جوامع بوده است. در این سال‌ها فاصله زیادی میان پیروان ادیان مختلف ایجاد شده و حتی ارتباطات در سطح جهان نیز بر اساس سود تجاری و سیاسی شکل گرفته است. برای رسیدگی به این امور، شهر لینداو در آلمان میزبان دهمین دوره کنفرانس جهانی “ادیان برای صلح” می‌شود. این کنفرانس با شعار "آینده مشترک ما، ترویج رفاه مشترک برای همه" با هدف بررسی دلایل درگیری‌های خشونت‌آمیز و افراط‌گرایی از بیستم تا بیست و سوم ماه اوت سال جاری در شهر لینداو آلمان برگزار می‌شود. امسال انتظار می‌رود که بیش از ۹۰۰ نفر از نمایندگان و رهبران دینی از ۱۰۰ کشور جهان در این اجلاس شرکت کنند. “ادیان برای صلح” نام سازمان غیردولتی است که از سال ۱۹۷۳ در ایالات متحده امریکا ثبت شده است و در حال حاضر در ۹۰ کشور جهان فعالیت می‌کند. اعضای سازمان“ ادیان برای صلح” هر پنج تا هفت سال، نشستی را برای بررسی چالش‌های معاصر، انتخاب مدیران جدید و همچنین توسعه ارتباطات مذهبی برگزار می‌کنند.  هدف از برگزاری این کنفرانس، بررسی مسئولیت سیاسی و اجتماعی ادیان در ارتباط با صلح جهانی است.

جلسات کارشناسی در ویلای بورسیگ برلین

ویلای بورسیگ برلین نیز از فوریه سال ۲۰۱۹ میزبان جلسات کارشناسی درباره دین و سیاست خارجی است. در این جلسات نمایندگان ادیان، محققان دانشگاه‌ها و دیپلمات‌ها درباره رویکردهای ادیان به مسائل بین‌المللی با یکدیگر به گفت‌وگو می‌پردازند. تاکنون مسائلی مانند “ پناهجویان و مهاجران” ، “ کلیسای ارتدوکس در اروپای شرقی” و “ اسلام، بردباری و تنوع فرهنگی”  در این جلسات مورد بحث قرار گرفته است.

فعالیت فرهنگی از طریق کلیساها

البته برگزاری کنفرانس‌ها و جلسات گفت‌وگو، تنها راه وزارت امورخارجه آلمان در راستای توسعه گفتمان بین‌مذهبی نیست. کلیساهای آلمان سال‌هاست که با وزارت امورخارجه آلمان همکاری دارند. آنها با همکاری کلیساهای خارج از کشور که توسط دولت فدرال حمایت می‌شوند، فرهنگ آلمانی را در خارج از مرزهای این کشور گسترش می‌دهند. این کلیساها تصویر مثبتی از آلمان در خارج از کشور ایجاد می‌کنند و موجب پیوندی دائمی میان آلمان و کشور میزبان می‌شوند. در عرصه اجتماعی نیز آنها ارتباطات زیادی دارند.

علاوه بر همه این‌ها، آموزش‌های رسانه‌ای و برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای نمایندگان ادیان مختلف نیز از دیگر اقدامات وزارت امور خارجه فدرال در راستای گسترش گفتمان بین‌مذهبی است.

منبع:

https://www.auswaertiges-amt.de/blob/2239074/b97244399c2026e963d1336d0aba1abf/religion-und-aussenpolitik-data.pdf