اینکه بیش از نیمی از زنان مسلمان حداقل ماهی یک‌بار تبعیض را تجربه می‌کنند، تکان‌دهنده است. شما این واقعیت را چگونه توصیف می‌کنید؟
کلارا پودکوویک: تجربه تبعیضی که مسلمانان در آلمان از آن رنج می‌برند، واقعاً نگران‌کننده است. اما اگر به خواسته‌های این افراد که سال‌هاست بیان می‌شود توجه کنیم، این نتایج دیگر چندان تعجب‌آور نیست. بسیاری از مشکلاتی که با آن مواجهیم – به‌ویژه نژادپرستی و تبعیض جنسیتی – در سال‌های اخیر بیشتر عادی‌سازی شده و آشکارا بروز پیدا کرده‌اند، امری که سال‌هاست از سوی افرادی که به‌صورت نژادی نشانه‌گذاری می‌شوند، مورد توجه قرار گرفته است. اما به‌نظر می‌رسد در آلمان تمایلی به چشم‌پوشی از این موضوعات وجود دارد.
IslamiQ : این گزارش نشان‌دهنده کاهش اعتماد به نهادهای دولتی آلمان، به‌ویژه در میان افراد دارای تجربه تبعیض است. آیا این مسأله ساختارهای اجتماعی را در درازمدت تضعیف نمی‌کند؟
پودکوویک: نهادهای سیاسی برای حفظ مشروعیت خود به اعتماد عمومی نیاز دارند. از دست رفتن این اعتماد، عملکرد دموکراسی را تهدید می‌کند. در درازمدت ممکن است منجر به فاصله‌گیری روزافزون مردم از سیاست، کاهش مشارکت در انتخابات و دوری از احزاب میانه‌رو شود. این روند، فضا را برای ظهور احزابی باز می‌کند که به‌ظاهر راه‌حل‌های ساده برای مسائل پیچیده ارائه می‌دهند. نژادپرستی و تبعیض باعث کاهش اعتماد افراد نشانه‌گذاری‌شده نژادی به جامعه می‌شود و این موضوع، مشارکت، احساس تعلق و توانمندی آنان را محدود می‌کند. نهادهای سیاسی و اجتماعی آلمان باید به‌طور جدی به دلایل شکل‌گیری این روندها و نقش خود در آن‌ها بپردازند.
IslamiQ : در جریان مبارزات انتخاباتی آلمان، موضوع مهاجرت در صدر قرار داشت. چه راهکارهای سیاسی برای مقابله با اسلام‌هراسی فزاینده به دولت جدید پیشنهاد می‌کنید؟
پودکوویک: موضوع مهاجرت در آلمان نه‌تنها در محور بحث‌ها قرار داشت، بلکه به‌شکل فزاینده‌ای با مقولات امنیتی گره خورد. از این رو ضروری است که سیاستمداران با مسئولیت‌پذیری بیشتری در نحوه طرح موضوعات خود رفتار کرده و مهاجرت را صرفاً در بستر تروریسم و امنیت مطرح نکنند. به‌جای پیروی از روایت‌های راست‌گرایانه، باید تمرکز بر عدالت اجتماعی باشد. برای مقابله مؤثر با نژادپرستی ضدمسلمانان، دولت جدید آلمان باید آموزش‌ها و آگاهی‌بخشی مبتنی بر حساسیت به نژادپرستی را تقویت کرده، با کلیشه‌ها و دشمن‌پنداری‌ها مقابله کرده، قوانین ضدتبعیض را به‌طور قاطع اجرا کند و آگاهی‌رسانی به رسانه‌ها در خصوص محتوای تبعیض‌آمیز را گسترش دهد.
IslamiQ : بسیاری از مردم آلمان را جامعه‌ای باز می‌دانند. شما شکاف میان این تصور و تجربه‌های واقعی تبعیض را چگونه توضیح می‌دهید؟
پودکوویک: آلمان کشوری مهاجرپذیر با جمعیتی متنوع است – اما درک ما از «باز بودن» جامعه، به جایگاه اجتماعی خود ما بستگی دارد. در حالی که بسیاری جامعه را باز تلقی می‌کنند، داده‌های ما نشان می‌دهد: بیش از نیمی از افرادی که به‌صورت نژادی نشانه‌گذاری شده‌اند، به‌طور منظم تبعیض را تجربه می‌کنند – برای بسیاری از آنان، نژادپرستی نه یک استثنا، بلکه بخشی از زندگی روزمره است. هم‌زمان، مباحث سیاسی و رسانه‌ای پیرامون سلب تابعیت و امنیتی‌سازی سیاست مهاجرت جریان دارد که هدف آن محدود کردن همین «باز بودن» است. در واقع، آنچه «باز» تلقی می‌شود، به چشم‌انداز افراد بستگی دارد: کسی که با نشانه‌گذاری نژادی مواجه نمی‌شود، تبعیض نژادی را هم تجربه نمی‌کند – و در نتیجه ممکن است شدت آن را دست‌کم بگیرد.
IslamiQ : چه راهکارهایی را برای نقد و تغییر پایدار ساختارهای قدرت و سازوکارهای تبعیض در آلمان پیشنهاد می‌کنید؟
پودکوویک: گزارش رصدخانه نشان می‌دهد که نژادپرستی در بسیاری از حوزه‌های اجتماعی در آلمان وجود دارد و بر جنبه‌های مختلف زندگی افراد تأثیر می‌گذارد – چه در فضاهای عمومی، چه اوقات فراغت یا در تماس با نهادها. برای مقابله مؤثر با آن، نیاز به اراده سیاسی، اصلاحات نهادی و افزایش آگاهی عمومی است. توصیه‌های ما در سطوح مختلف ارائه شده‌اند – از آموزش‌های ضدنژادپرستانه، ایجاد نهادهای مستقل برای ثبت شکایات، نظام سلامت مبتنی بر حساسیت به تبعیض، تا خدمات حمایتی روانی-اجتماعی برای قربانیان. همچنین اصلاح قانون «برابری رفتار» برای بهبود حمایت قانونی ضروری است. یک استراتژی آموزشی بلندمدت نیز اهمیت دارد تا اشکال مدرن نژادپرستی را آشکار ساخته و برابری مشارکت را تقویت کند.
IslamiQ : چه گام‌های مشخصی برای مبارزه با نژادپرستی و طرد اجتماعی در آلمان در حال انجام است؟
کلارا پودکوویک: با وجود چارچوب‌های قانونی مانند قانون «برابری رفتار (AGG) و ابتکارات مدنی، هنوز اجرای اقدامات ضدنژادپرستی در آلمان کافی نیست. سازمان‌های فعال در این زمینه نیز با کاهش یا تهدید به کاهش بودجه مواجه‌اند. تأسیس رصدخانه ملی تبعیض و نژادپرستی (NaDiRa) گامی نخست برای ارائه داده‌های علمی درباره علل، گستره و پیامدهای نژادپرستی در آلمان بود. استمرار گردآوری داده‌ها و پژوهش، اساس راهبردهای مبتنی بر شواهد در مقابله با تبعیض و نهادی‌سازی تحقیقات نژادپرستی است. با توجه به کمبودهای جدی، سیاست‌گذاران باید فوراً اقدامات مؤثر برای مقابله با نژادپرستی و طرد اجتماعی را طراحی و اجرا کنند.
IslamiQ : چگونه اطمینان حاصل می‌کنید که گزارش رصدخانه فقط به ثبت تبعیض بسنده نکرده و واقعاً به توسعه راهبردهایی برای جامعه‌ای فراگیرتر و عادلانه‌تر کمک می‌کند؟
پودکوویک: رصدخانه نژادپرستی در آلمان مبنای علمی برای تدوین راهبردهای فراگیرتر و عادلانه‌تر فراهم می‌کند. این گزارش به شناخت گسترده‌تر و بازنمایی دیدگاه قربانیان تبعیض و نژادپرستی در حوزه‌هایی چون مسکن، کار، آموزش و سلامت کمک می‌کند. در پاسخ به گزارش «نژادپرستی و نشانه‌های آن»، مشاوره‌ای با رویکرد ضدنژادپرستانه در دانشگاه کلن راه‌اندازی شده است. همچنین بر پایه همین گزارش، قرار است در سنای برلین سمتی برای پاسخگویی به نژادپرستی ضدمسلمانان ایجاد شود.
منبع: IslamiQ
نظر شما