یونان به عنوان یکی از مقاصد برتر گردشگری در جهان، با بهره‌گیری از میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی خود همواره توانسته است جذابیت‌های بی‌نظیری برای بازدیدکنندگان ایجاد کند. با وجود این‌که صنعت گردشگری یونان به دلیل ساختار طبیعی و تاریخی کشور از پتانسیل بالایی برخوردار است، اما برای استفاده حداکثری از این پتانسیل و رویارویی با چالش‌های جدید، نیازمند اتخاذ سیاست‌های کارآمد و برنامه‌ریزی‌های استراتژیک می‌باشد. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف گردشگری در یونان، سیاست‌های موجود، چالش‌ها و راه‌حل‌های پیشنهادی پرداخته می‌شود.

یونان با جاذبه‌های متنوع طبیعی و فرهنگی خود همچون سواحل زیبا، جزایر دیدنی، کوهستان‌ها و آثار تاریخی، یکی از مقاصد اصلی گردشگری در جهان به شمار می‌رود. این کشور عمدتاً به عنوان یک مقصد گردشگری شناخته می‌شود و نه یک کشور مبدأ، زیرا تعداد کمی از یونانیان تعطیلات خود را در خارج از کشور می‌گذرانند. از سوی دیگر، سازمان گردشگری یونان سیاست‌هایی را به منظور تشویق گردشگری داخلی و حمایت از اقشار ضعیف در نظر گرفته است.

گردشگری یونان به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. بر اساس انگیزه سفر می‌توان آن را به سه دسته کلی تفریحی، شغلی و بهداشتی تقسیم کرد. گردشگری تفریحی شامل بازدید از سواحل، فعالیت‌های ورزشی، حضور در جشنواره‌ها، گردشگری فرهنگی و مذهبی می‌شود. گردشگری شغلی نیز شامل سفرهای کنفرانسی، نمایشگاهی و کارگاهی است. گردشگری درمانی نیز در این کشور رونق دارد و امکاناتی نظیر تالاسو تراپی و خدمات درمانی برای افراد با نیازهای ویژه ارائه می‌شود. از سوی دیگر، بر اساس نوع وسیله نقلیه و مقصد نیز می‌توان گردشگری را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد؛ از جمله گردشگری هوایی، ریلی، دریایی و حتی پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری.

از دهه‌های اخیر، گردشگری جایگزین در یونان نیز رشد چشمگیری داشته است. اکوتوریسم، گردشگری اجتماعی و ماجراجویانه از جمله انواع گردشگری جایگزین در یونان هستند. یکی از شاخه‌های جدید و پررونق گردشگری جایگزین، گردشگری تاریک است که به بازدید از مکان‌های مرتبط با مرگ و فجایع مربوط می‌شود. با این وجود، یونان هنوز نیازمند تقویت زیرساخت‌های لازم برای پوشش کامل تمامی انواع گردشگری است.

یونان در رتبه‌بندی جهانی رقابت‌پذیری گردشگری جایگاه ۳۱ را در میان ۱۴۱ کشور دارد، هرچند در گذشته رتبه‌های بهتری داشته است. با این حال، این کشور همچنان با چالش‌هایی از جمله عدم وجود استراتژی‌های بلندمدت مواجه است. این مسئله به دلیل تغییرات مکرر در نهادها و مسئولین گردشگری، مانع از اجرای مؤثر سیاست‌های بلندمدت شده است. سیاست‌های گذشته یونان به‌ویژه در دهه‌های اخیر، بر توسعه زیرساخت‌های گردشگری، مدرنیزاسیون هتل‌ها و اقامتگاه‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری خصوصی متمرکز بوده است. هدف این سیاست‌ها جذب گردشگران جدید، تنوع‌بخشی به خدمات و کاهش وابستگی به گردشگری انبوه و فصلی بوده است. از جمله اهداف این سیاست‌ها، افزایش اشتغال، تقویت پیوندهای گردشگری با تولیدات بومی و محصولات فرهنگی بوده است. با این وجود، این سیاست‌ها نتوانسته‌اند تأثیرات پایدار و قابل‌توجهی داشته باشند. در تلاش برای کاهش فصلی بودن گردشگری، دولت یونان اقداماتی مانند یارانه‌دهی به پروازهای چارتر، معافیت از هزینه‌های فرودگاهی و تخفیف در ورودی موزه‌ها را در دستور کار قرار داده است. با این حال، رشد گردشگری همچنان به نتیجه مطلوب نرسیده و نیازمند تدوین سیاست‌های جامع‌تر و کارآمدتر است.

سازمان ملی گردشگری یونان (EOT) مهم‌ترین نهاد دولتی مسئول توسعه و ترویج گردشگری است که علاوه بر برنامه‌ریزی و تبلیغات، مسئولیت نظارت بر تأسیسات گردشگری و ارائه یارانه‌ها را نیز برعهده دارد. از دیگر سازمان‌های فعال در این حوزه می‌توان به وزارت گردشگری و انجمن شرکت‌های گردشگری یونان (SETE) اشاره کرد. این سازمان‌ها با همکاری نهادهای محلی و بخش خصوصی، سعی در توسعه و ترویج گردشگری یونان دارند. اما هماهنگی ضعیف بین این سازمان‌ها و عدم برنامه‌ریزی جامع موجب کاهش تأثیرات اقدامات آنها شده است. بهبود هماهنگی بین این نهادها و ارتقای کیفیت خدمات ارائه شده می‌تواند گام مهمی در جهت افزایش رقابت‌پذیری یونان در صنعت گردشگری باشد.

علی‌رغم پتانسیل‌های بالا، گردشگری یونان با موانع متعددی مواجه است. یکی از مشکلات اساسی، ضعف زیرساخت‌ها و عدم توجه به حفاظت از محیط‌زیست و مکان‌های تاریخی است. در برخی مناطق، جاده‌ها نامناسب و تابلوهای راهنما ناقص هستند. همچنین، مسئله آلودگی محیطی و زباله‌ها در سایت‌های تاریخی و سواحل یکی از عوامل نارضایتی گردشگران است. این مشکلات موجب کاهش رضایت گردشگران و منصرف شدن آنها از انتخاب یونان به عنوان مقصد گردشگری می‌شود. یکی دیگر از چالش‌های مهم، عدم توجه کافی به نیازهای گردشگران با درآمد بالا و جذب گردشگران خارجی به‌ویژه در فصول کم‌رونق است. تبلیغات ناکافی و عدم ارائه اطلاعات صحیح به گردشگران نیز موجب کاهش جذابیت یونان به عنوان مقصد گردشگری شده است. همچنین، نبود توانایی کافی در ارائه خدمات به زبان انگلیسی و ضعف زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی از دیگر موانع توسعه صنعت گردشگری در یونان است.

در جمع بندی می­توان گفت، یونان به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری جهان، با داشتن منابع طبیعی و فرهنگی بی‌نظیر، از پتانسیل بسیار بالایی در جذب گردشگران داخلی و خارجی برخوردار است. با این حال، برای دستیابی به موفقیت پایدار در این صنعت، نیازمند تدوین و اجرای سیاست‌های جامع و استراتژیک، بهبود زیرساخت‌ها، توسعه گردشگری جایگزین و پایدار، استفاده از فناوری‌های نوین و افزایش کیفیت خدمات است. تمرکز بر توسعه گردشگری پایدار و بهره‌برداری حداکثری از منابع طبیعی و فرهنگی کشور، علاوه بر افزایش درآمد و رونق اقتصادی، می‌تواند به بهبود تجربه گردشگران و حفظ و نگهداری منابع طبیعی یونان کمک کند. یونان با اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های پیشنهادی در زمینه گردشگری و ارتقای کیفیت خدمات، می‌تواند جایگاه خود را در صنعت گردشگری جهانی ارتقا دهد و ضمن حفظ هویت فرهنگی و تاریخی، به جذب بیشتر گردشگران و رونق اقتصادی بیشتری دست یابد.

منبع:

https://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/20926