به قلم: لیلی بورقعه
یسری فراوس بیش از ۲۰ سال از عمر خود را در مبارزه و فعالیت سخت در انجمن زنان دموکرات تونسی گذراند... و هنوز خسته نشد، زیرا هنوز در حال دفاع از حقوق زنان و بشر با روحیهای سرشار از انقلاب و خشم است. به نظر او، هر طاغوتی، یک بت و عروسکی از خشم است که باید با سنگ آزادی رانده شود تا دیکتاتوری سرنگون شود. به منظور تجلیل از مبارزات خانم یسرا فراوس برای آزادی و دفاع از کرامت انسان در تونس و جهان ،جایزه آن کلاین در سال ۲۰۲۲ به او اعطا شد تا نخستین زن عرب ای باشد که از این تجلیل و تقدیر بینالمللی بهرهمند میشود. فراوس با اقتدار و اعتماد به نفس گام برمیدارد و سر خود را بالا نگاه میدارد و چشمانش رو به هدف یا امید یا رویا مینی رد در میان دو چشمش برقی جذاب وجود دارد که جادو و ابهام را به شخصیت او میافزاید این زن شخصیتی است که حیات و سرزندگی از آن میتراود و هنگامی که دستانش را در سخنرانی یا گفتگو به حرکت در میآورد، گویی خورشید را در آغوش میکشد و ماه را فرا میخواند تا تاریکی زن مظلوم و ظلم بر انسانی که حقوقش از او سلب شده است را روشن کند.
کودکی طوفنده و آسیب زنانه
یسری فراوس در منطقه "الجدیده" واقع در ایالت منوبه در کشور تونس و در خانوادهای محافظهکار به دنیا آمد که سنتهای سلطه مردانه را نسل به نسل به ارث برده است. اما این دختر بچه کوچک ما، افکار انتقادی و توفندهای را در سر داشت و تمرد و سرکشی به صورت ذاتی و بدون تلقین یا ارث در روحیه او ساکن بود. تا امروز یسری فراوس مشاجرهای را با همکلاسیهای خود به یاد دارد که در آن به دفاع از حقوق زن در حوزه کار به پا خاست و در برابر هر آن کس که نقش زن را به محیط خانواده و انجام امور منزل محدود میکند، ایستاد و شأن زن را با مرد یکسان دانست.
در دوره جوانی، زلزلهای در زندگی یسری فراوس به وقوع پیوست که مسیر زندگی خود را ترسیم و چشم و اندیشه خود را به جهانی کاملا متفاوت با آنچه که در محیط سنتی خود در آن میزیست، باز کرد.
وی میگوید که نخستین "شوک زنانه" وقتی به او وارد شد که معلمش در مدرسه به نام خانم فتحیه السعیدی در دهه ۱۹۹۰ از او دعوت کرد تا در یک گفتگو در "خانه شعر" درباره تصویر زن در سریال "الخطاب علی الباب" شرکت کند. او در آنجا شیفته زنان دموکرات شد که از حقوق زن دفاع میکردند و به صراحت نظام بن علی را به دلیل گسترش تصویری اشتباه از زنان به ویژه در مناطق روستایی و اطراف شهر مورد انتقاد قرار میدادند. پس از این جلسه دختر بلند پرواز ما در حالی به خانهاش بازگشت که از آنچه که دیده و شنیده بود، شگفت زده بود و در خانه برای مادرش داستان زنانی را تعریف کرد که پیش از آن درباره آنها نشنیده بود. مادر نیز با محبت تمام به او گفت: "میخواهم که مانند آنها شوی". رویای پیوستن به انجمن زنان دموکرات همیشه با یسری همراه بود به طوری که به محض اخذ مدرک لیسانس به جرگه دوستان مبارزه پیوست.
یسری فراوس انجمن زنان دموکرات که از سال ۲۰۱۸ تا تابستان ۲۰۲۱ ریاست آن را بر عهده داشت را "عینکی" خواند که دو چشمش را به روی دنیا گشود.
شعر و وکالت ... و «تأثیر پروانه»
وقتی که صفحات کتاب زندگی فراوس را ورق میزنیم، تصاویر و صفات متعددی را در او میبینیم: فعال حقوقی و مبارز حقوق زنان و یک وکیل با اراده و شاعری نازک قلب و در عین حال، یک همسر و مادر... او در همه احوال زندگی خود، با یک لبخند شیرین به سان بارقهای از عشق و امید و اعتماد به نفس، زیبا و درخشان است. یسری فراوس در دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اجتماعی تحصیل کرد و به عنوان یک وکیل مدافع حقوق زنان و مردان مظلوم و ستمکش فارغ التحصیل شد.
چگونه وکیلی که چون موجی خشمگین در عرصه دادگاهها میخروشد، میتواند به شاعری تبدیل گردد که ابیات شعر را میسراید؟ او، انسانی است که بین این دو جهان پیوند ایجاد میکند و به سان همزه وصلی بین سیاهی ردای وکالت و سفیدی کاغذ جمع میکند. منظومه فراگیر حقوق بشر از اشعار یسری فراوس جدا نمیگردد و اشعار، از ذهنش دور نمیگردد، حتی در هنگامی که در حال دفاع از آزادی انسان در دادگاههاست. او در یکی از گفتگوهای مطبوعاتیاش گفت: «در سال ۲۰۰۸ در یک جلسه محاکمه تعدادی از فعالان حضور داشتم و در برابر قاضی، در یک پرونده سیاسی از آنها دفاع میکردم. اما ناگهان به قرائت شعر محمود درویش پرداختم تا بگویم که تأثیر خشونت پلیس بر مبارزان تونسی، به چشم دیده نمیشود که اشارهای به سخن محمود درویش بود که گفته بود "تأثیر پروانه دیده نمیشود". همه کسانی که در جلسه حاضر بودند، بلند بلند خندیدند و قاضی از من پرسید: محمود درویش چه ربطی به مسئله سیاسی دارد؟»
این، شعری با نفس انقلابی و روح خروش و قیام است که یسری فراوس در هنگام آسایش از هیاهوی دادگاه یا جلسات انجمن زنان دموکرات یا بحثهای داغ درباره حقوق و آزادیها، آن را میسراید... فراوس در شعری با عنوان "تب قصیدهها" گفت:
«دانه گندم
نمیدانیم که چگونه به دانه تبدیل میشود.
انتفاضه نان
و ما متعجبیم
ای زبان من! چه فایدهای در زبان است اگر فقرا سیر نشوند؟
در حالی که برابری، شعار آن و سلطه مردانه، دشمن آن است».
«همانا برابری کامل میان دو جنس، گزینه مطلوبی نیست، اما هدفی است که باید هر جامعهای برای محقق ساختن آن تلاش کند». برابری، شعاری است که یسری فراوس در همه کشمکشهایی که برای زن و حقوق و کرامت آن بدان وارد شد، سر داد... برنده جایزه "آن کلاین" تلاش میکند تا صخره "سلطه مردانه" را در تمامی عرصهها اعم از سیاست، اقتصاد و روابط اجتماعی بشکند، پس تبر به دست، با قدرت و صلابت به جان ریشههای سرکوب و عقبماندگی و ارتجاع میافتد. اگرچه دشوار است که مبارزات او را در چند سطح معدود بگنجانیم، اما میتوانیم یادآوری کنیم که یسری فراوس از سال ۲۰۰۰، عریضهای به منظور برابری در میراث نوشت، ضمن اینکه در آزادی جابر الماجری در سال ۲۰۱۲، نقش آفرینی کرد.
در سال ۲۰۱۷، یسری فراوس، عضو کارگروه و گروه فشار اجرای قانون شماره ۵۸/۲۰۱۷ با موضوع ریشهکن کردن خشونت علیه زن بود. وی همچنین در زمان ریاست انجمن زنان دموکرات تونس، تأثیر ویژه خود را بر جای گذاشت.
فراوس نخستین زن تونسی است که مسئولیت مدیریت اجرایی دفتر شمال آفریقا و خاور میانه فدراسیون جهانی حقوق بشر را عهدهدار شد. امروز، او نخستین زن تونسی و عرب است که جایزه "آن کلاین" را از آن خود کرد و انتظار میرود که در ماه مارس ۲۰۲۲، آن را در شهر برلین دریافت کند.
این چند سطر، گوشهای از مسیر خانم یسری فراوس، مبارزه حوزه حقوق زنان و فعال حقوقی و نشانهای از نشانههای شاعری است که "متن و باد، ترجمه او ... و ابرها، مرکّبش" هستند و شیرینی لبخندش، فراتر از وصف است!
https://ar.lemaghreb.tn/%D۸%AB%D۹%۸۲%D۸%A۷%D۹%۸۱%D۸%A۹-%D۹%۸۸-%D۹%۸۱%D۹%۸۶%D۹%۸۸%D۹%۸۶/item/۵۳۱۳۴-%D۸%A۸%D۹%۸۸%D۸%B۱%D۸%AA%D۸%B۱%D۹%۸A%D۹%۸۷-%D۸%A۳%D۹%۸۸%D۹%۸۴-%D۸%A۷%D۹%۸۵%D۸%B۱%D۸%A۳%D۸%A۹-%D۸%B۹%D۸%B۱%D۸%A۸%D۹%۸A%D۸%A۹-%D۸%AA%D۹%۸۱%D۹%۸۸%D۸%B۲-%D۸%A۸%D۸%AC%D۸%A۷%D۸%A۶%D۸%B۲%D۸%A۹-%C۲%AB%D۸%A۲%D۹%۸۶-%D۹%۸۳%D۹%۸۴%D۸%A۷%D۹%۸A%D۹%۸۶%C۲%BB-%D۹%۸A%D۸%B۳%D۸%B۱%D۹%۸۹-%D۹%۸۱%D۸%B۱%D۸%A۷%D۹%۸۸%D۸%B۳-%D۹%۸۵%D۹%۸۶%D۸%A۷%D۸%B۶%D۹%۸۴%D۸%A۹-%D۸%A۸%D۹%۸۲%D۹%۸۴%D۸%A۸-%D۸%B۴%D۸%A۷%D۸%B۹%D۸%B۱%D۸%A۹
نظر شما