مهاجرت فصلی به دلیل شرایط سخت آب و هوایی و نیازهای اقتصادی به یک شیوه زندگی برای بسیاری از مردم در سوات علیا تبدیل شده است. اما این امر نگرانیهایی را در مورد تأثیرات بلندمدت آن بر جمعیت و فرهنگ منطقه ایجاد کرده است.
وقتی "سندس"، ساکن دره دورافتاده "گوجر گبرال" در منطقه بحرین سوات علیا، در سال ۲۰۱۹ پس از ازدواج خانهاش را ترک کرد، نمیدانست آیا روزی به این دره زیبا بازخواهد گشت، قادر به حفظ فرهنگ سنتی خود خواهد بود یا زبان مادریاش را به طور گسترده صحبت خواهد کرد.
مهاجرت از سوات علیا
هر ساله، مقامات دولتی تخمین میزنند که بیش از ۱۰۰ هزار نفر از سوات علیا به بخشهای دیگر کشور مهاجرت میکنند. اما سازمانهای غیردولتی محلی و پژوهشگران بر این باورند که این رقم میتواند بسیار بیشتر باشد و صدها هزار نفر سالانه این سفر را انجام میدهند.
مهاجرت فصلی که توسط شرایط سخت آب و هوایی و مشکلات اقتصادی به وجود آمده است، به یک سبک زندگی برای بسیاری از مردم سوات علیا تبدیل شده است. اما پژوهشگران هشدار میدهند که این خروج دستهجمعی، تأثیرات عمدهای بر فرهنگ و زبان منطقه داشته است.
داستان "سندس"
سفر "سندس" از درههای سرسبز و کوهستانی سوات به دشتهای سیالکوت فقط با ازدواجش در سال ۲۰۱۹ شروع نشد؛ بلکه سالها پیش، در سال ۲۰۱۵، وقتی خانوادهاش برای اولین بار از منطقه مهاجرت کردند، آغاز شد.
"سندس" که در آن زمان ۱۴ سال داشت، به یاد میآورد که چگونه خانوادهاش وسایل خود را جمع کردند و سوار بر کامیونی، سفری ۲۶ ساعته را به سمت سیالکوت در پنجاب آغاز کردند تا از زمستان سخت و مشکلات اقتصادی فرار کنند.
او گفت: «سفر با کامیون دو برابر بیشتر از سفر با ماشین طول کشید و پس از رسیدن، در خانهای کوچک و دو اتاقه ساکن شدیم.» زندگی در یک محیط جدید برای سندس سخت بود و او باید با تفاوتهای فرهنگی و زبانی دست و پنجه نرم میکرد.
تأثیرات مهاجرت بر جوامع محلی
طبق دادههای دفتر معاون کمیسر سوات، بیش از ۱۰۰ هزار نفر هر سال از سوات علیا مهاجرت میکنند. اما مهاجرت تأثیرات عمیقی بر جوامع محلی داشته است. برای مثال، حدود ۴۰٪ از جمعیت بومی توروالی به طور دائم مهاجرت کردهاند، در حالی که جوامع گوجر و گوری بیشتر به طور فصلی مهاجرت میکنند.
"زبیر توروالی"، پژوهشگری که بیش از ۱۵ سال به مطالعه زبانها و فرهنگهای منطقه پرداخته است، تأکید کرد: «مهاجرتهای فصلی بخشی از زندگی ساکنان سوات علیا است، اما این مهاجرتها تأثیرات قابل توجهی بر زبان و فرهنگ منطقه گذاشته است.»
زبیر همچنین توضیح داد که بسیاری از مردم به دلیل شرایط اقتصادی و نیاز به کار به شهرهایی مانند کراچی، لاهور، راولپندی و غیره نقل مکان میکنند.
تأثیر بر زبان و فرهنگ
مهاجرت گسترده مردم از قبایل مختلف سوات، از جمله توروالی، گوجر و گوری، منجر به ایجاد خلأ فرهنگی شده است. این مهاجرتها باعث از دست رفتن زبانها و رسوم محلی شده و جوانان کمتر به زبان مادری خود صحبت میکنند.
زبیر گفت: «نسل جوان به جای زبانهای مادری خود، بیشتر به پشتو، اردو و یا پنجابی روی آوردهاند.» او هشدار داد که این تغییرات میتواند منجر به از دست رفتن هویت فرهنگی جوامع مهاجر شود.
چالشهای مهاجرت
در حالی که مهاجرت به مردم امکان دسترسی به آموزش بهتر و فرصتهای شغلی در مناطق توسعهیافتهتر را میدهد، اما چالشهای بسیاری نیز به همراه دارد. زنان به ویژه با مشکلات زیادی روبهرو میشوند، از جمله ازدواجهای زودهنگام، مشکلات سلامتی و دسترسی محدود به آموزش.
یکی از مهاجران، "سلطان محمد"، چوپانی از گوجر گبرال، در مورد زندگی سخت خود گفت: «این مهاجرتها تنها داستان من نیست، بلکه میراث خانواده ماست. این سنتی است که نسل به نسل ادامه یافته است.»
جمعبندی
مهاجرت فصلی از سوات علیا اگرچه یک سنت تاریخی و راهی برای بقا در برابر شرایط سخت است، اما چالشهای بزرگی برای حفظ فرهنگ و زبان منطقه ایجاد کرده است. در حالی که برخی اقدامات مانند توزیع بستههای بقا توسط مقامات محلی انجام شده است، نیاز به تلاشهای بیشتری برای حفظ هویت فرهنگی این جوامع وجود دارد.
سوال باقی میماند: آینده این جوامع مهاجر چگونه خواهد بود و این مهاجرتها چه تأثیری بر سرنوشت منطقه خواهند داشت؟
https://thefridaytimes.com/21-Nov-2024/the-cultural-cost-of-swat-s-seasonal-migrations
نظر شما