مقدمه
رسانه ها مهم ترین و مؤثرترین ابزار انتقال اطلاعات و آگاهی ها در تحقق فرآیند ارتباطات هستند. در فرهنگ فارسی این گونه به رسانه اشاره شده است: «هر وسیله ای که مطلب یا خبری را به اطلاع مردم برساند، مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه و...». رسانه ها وسایل شگرفی هستند که مظهر ارتقای تکنولوژیک انسان می باشند. این وسایل در پیدایی عادات تازه، تکوین فرهنگ های جدید جهانی، تغییر در رفتار و خلق و خوی انسان ها و روش های زندگی و بالاخره کوچک شدن کره زمین و همسایگی ملل دوردست سهمی شگرف را به عهده گرفته اند. چنانکه برخی عصر حاضر را «عصر ارتباطات» خوانده اند و میزان پیوند یک جامعه را با افق شگرف، تغییرات نوین و میزان تحرک آن در زمینه ارتباطات می دانند. گزارش پیش رو تلاش می نماید به معرفی رسانه های کشور ترکمنستان براساس آخرین تغییرات به همراه فعالیت های برخی از آنها بپردازد. در همین جا لازم است اشاره گردد در ترکمنستان حدود ۴۰ رسانه چاپی و انتشاراتی، چند خبرگزاری، ۷ شبکه تلویزیونی ماهواره ای و۴ شبکه رادیویی فعالیت می کنند که از طریق ماهواره ملی این کشور که در سال ۲۰۱۵ میلادی به فضا پرتاب شد در سراسر دنیا برنامه های خود را پخش می کنند.
شبکه های تلویزیونی ترکمنستان
ترکمنستان دارای ۷ شبکه تلویزیونی است که همزمان از طریق ماهواره TürkmenÄlem ۵۲°E / MonacoSAT و همچنین از طریق تارنمای اینترنتی https://turkmentv.gov.tm قابل دسترسی و تماشا میباشند. این شبکه ها عبارتند از:
۱- شبکه تلویزیونی «آلتین عصر» (عصر طلائی: ترکمنستان)
گرایش این شبکه سیاسی است. شبکه آلتین عصر در ساعت ۶:۵۵ بامداد با پخش سرود ملّی ترکمنستان آغاز به کار می کند و تا ساعت ۱:۲۰ نیمه شب گزارش ها و برنامه های خود را پخش می نماید. برنامه اصلی این شبکه سراسری، برنامه خبری «وطن» است که متون گزارشهای آن توسط خبرگزاری دولتی ترکمنستان و فیلمهای گزارش های آن نیز توسط خبرنگاران شبکه مزبور تهیه و پخش می شود. زمان پخش برنامه «وطن»: ساعت ۹ شب می باشد. این برنامه همزمان در همه شبکه های تلویزیونی غیر از شبکه «ترکمنستان» و همه شبکه های رادیویی غیر از «آواز» پخش می شود و در ساعت ۱۱ شب دوباره تکرار می گردد. گزارش های اصلی و رسمی این برنامه نیز روز بعد در ساعت های ۷ بامداد، ۹ صبح، ۱۲ ظهر و ۳ بعداظهر از طریق شبکه های مذکور تکرار می شود. سایر برنامه های این شبکه به شرح زیر می باشند:
گزارش های کوتاهی مربوط به کشور ترکمنستان به زبان های ترکمنی، روسی و انگلیسی؛ برنامه قانون اساسی ترکمنستان؛ برنامه ویژه اخبار جهان؛ کنسرت های دولتی و کنسرت هایی که به مناسبت جشن های ملّی کشور برپا می شوند؛ برنامه های موسیقی؛ فیلم های داستانی و مستند ساخته شده توسط هنرمندان ترکمنستان و فیلم های داستانی دوبله شده به زبان ترکمنی؛ برنامه های هنری؛ برنامه های نظامی؛ برنامه های بهداشتی؛ گزارش های ورزشی؛ گزارش ها و مصاحبه ها از برگزاری نمایشگاه ها و کنفرانس های مختلفی که در کشور ترکمنستان برپا می شوند؛ برنامه های کشاورزی، زنان، مخصوص کودکان و ....
۲- شبکه تلویزیونی «ترکمنستان»
همه برنامه های این شبکه به زبانهای ترکمنی، روسی، انگلیسی، فرانسوی، فارسی، عربی و چینی پخش می شود.
این شبکه با پخش کردن سرود ملّی ترکمنستان از ساعت ۷ بامداد کار خود آغاز می کند. این شبکه تلویزیونی به صورت شبانه روزی برنامه هایی نظیر اخبار (داخلی)، اقتصاد و صنعت، کشاورزی، تازه های بورس (ترکمنستان)، علم و آموزش، بهداشت، تاریخ، فرهنگ و هنر، ورزش و جهانگردی، آب و هوا، موسیقی و گزارشهای تصویری را پخش و حدوداً ۶ یا ۷ بار تکرار می کند، اما اخبار آن که در ساعت ۱۹ پخش می شود تغییر کرده و هر نیم ساعت تکرار می شود. خبرنگاران این شبکه در نمایشگاهها و کنفرانسهای بینالمللی که در کشور ترکمنستان برپا می شود، شرکت می نمایند و گزارش ها و مصاحبههایی را که تهیه کرده اند به عنوان برنامه ویژه پخش می کنند.
۳- شبکه تلویزیونی «میراث»
این شبکه سراسری نیز در ساعت ۶:۵۵ بامداد با پخش کردن سرود ملی ترکمنستان شروع می شود. خبرنگاران این شبکه در تهیه برنامه های خود علاوه بر موضوع میراث به موضوعات سیاسی نیز می پردازند. از ساعت ۱۶ الی ۱۸ بعد از ظهر، برنامه های تکراری شبکه های روسی برای شهروندان روسی از طریق این شبکه پخش می شود. پخش فیلم های داستانی داخلی و خارجی، فیلم های کارتونی، برنامه های هنری، برنامه هایی با موضوعات میهن پرستی، تاریخی، نسخ خطی، ویژه ریش سفیدان، آهنگ های ملی و... نیز از دیگر برنامه های شبکه میراث می باشد.
۴- شبکه تلویزیونی «یاشلیق» (جوانی)
این شبکه سراسری نیز در ساعت ۶:۵۵ بامداد با پخش کردن سرود ملی ترکمنستان آغاز به کار می کند. خبرنگاران این شبکه اکثر برنامه های خود را به کودکان، نوجوانان و جوانان اختصاص داده اند. همچنین؛ آنها سعی می کنند رویدادهایی که با مشارکت جوانان بویژه دانشجویان فعال در عرصه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، علمی و ... رخ می دهد از طریق شبکه خود منعکس کنند. بر همین اساس، آنها در اجلاس و مراسم گوناگون شرکت می نمایند و مصاحبه هایی با جوانان انجام می دهند. علاوه بر این؛ پخش فیلم های داخلی و خارجی، فیلمهای کارتونی در رده سنی جوانان و نوجوانان، مسابقات ورزشی، کنسرت ها و برنامه های ویژه کودکان از دیگر برنامه های شبکه یاشلیق می باشد.
۵- شبکه تلویزیونی «عشق‌آباد»
برنامه های این شبکه ویژه شهر عشق‌آباد می باشد و رویدادها و تحولات مختلفی را پخش می کند که در پایتخت ترکمنستان رخ می دهد.
۶- شبکه تلویزیون «ترکمن اوزای» (آواز ترکمن)
این شبکه در واقع شبکه موسیقی سنتی، فولکلور و هنر معاصر است
۷- شبکه تلویزیونی «ترکمنستان اسپورت» (ورزش ترکمنستان)
برنامه های این شبکه به طورکامل به موضوعات ورزشی داخلی و بین المللی اختصاص یافته است.
شبکه های رادیویی کشور ترکمنستان
۱- شبکه رادیویی «وطن»
این شبکه رادیویی علاوه بر خبرها و گزارش های سیاسی برنامه های مختلفی در حوزه های اجتماعی، هنری و فرهنگی در ارتباط با کشور ترکمنستان را نیز پخش می کند.
۲- شبکه رادیویی «چار طرفدان» (از چهار طرف)
این شبکه از ساعت ۷ بامداد تا ساعت ۱۲ شب، گزارش ها و خبرهای داخلی با موضوعات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را پخش می کند.
۳- شبکه رادیویی «میراث»
از ساعت ۷ بامداد الی ۱۲ شب برنامه هایی با گرایش ادبی و فرهنگی پخش می کند.
۴-شبکه رادیویی «آواز»
این شبکه به صورت شبانه روزی گزارش های کوتاه رسمی و برنامه های هنری و موسیقی را پخش می کند.
روزنامه‌ها، هفته‌نامه‌ها و نشریات(سراسری و استانی)
روزنامه‌ها، مجلات و نشریات در ترکمنستان علاوه بر پخش سنتی به صورت الکترونیکی از طریق تارنمای https://metbugat.gov.tm به زبان های ترکمنی، روسی و انگلیسی قابل دسترسی و مطالعه میباشند که عبارتند از:
۱- روزنامه «ترکمنستان»: روزنامه ای سراسری است که به زبان ترکمنی منتشر می شود
۲- «نیترالنی ترکمنستان» (ترکمنستان بی‌طرف): نام قدیم آن «جرقه ترکمن» است که از سال ۱۹۲۴ میلادی
به زبان روسی چاپ می شود. در واقع این روزنامه، روزنامه اصلی و سراسری ترکمنستان است که شش روز در هفته چاپ می شود.
۳- نشریه «وطن»: این روزنامه که از دوران اتحاد جماهیر شوروی با عنوان «یاش» چاپ می شده سه بار در هقته منتشر می شود.
۴- نشریه «نسیل»: روزنامه ای سراسری است که توسط سازمان جوانان مختومقلی تأسیس شده است و به زبان ترکمنی ویژه نسل جوان منتشر می شود.
۵- نشریه ترکمن دیلی: روزنامه ای سراسری است که به زبان ترکمنی چاپ می شود.
۶- نشریه قالکینیش «رستاخیز»: هفته نامه ای سراسری و مخصوص جنبش ملی رستاخیز است که از سال ۱۹۹۷ به صورت چاپ می شود. برخی نیز قالکینیش را به «جلوه گری» معنا می کنند.
۷- نشریه «عدالت»: هفته نامه ای سراسری است که توسط وزارت دادگستری چاپ می شود.
۸- نشریه «عسگر» (سرباز): هفته نامه ای سراسری است که توسط وزارت دفاع از سال ۱۹۹۳ میلادی منتشر می شود.
۹- برکت‌لی توپراق «سرزمین پربرکت»: هفته نامه ای سراسری است که توسط وزارت کشاورزی و منابع آب ترکمنستان از سال ۲۰۰۸ میلادی منتشر می شود.
۱۰- پیک مطبوعاتی ریاست جمهوری ترکمنستان: روزنامه ای سراسری است که به زبان ترکمنی چاپ می شود.
۱۱- نشریه «ترکمن اسپورتی» (ورزش ترکمن): هفته نامه ای سراسری است که توسط کمیته ورزش ترکمنستان چاپ می گردد.
۱۲- نشریه «اِدِبیات وِ سونقات» (ادبیات و هنر): هفته نامه ای سراسری است که توسط وزارت فرهنگ ترکمنستان از سال ۱۹۵۸ چاپ می شود.
۱۳- نشریه «عشق‌آباد»: نشریه حاوی اخبار ویژه عشق آباد پایتخت کشور ترکمنستان است که در سرتاسر آن کشور پخش می شود.
۱۴- نشریه استانی «مرو شاه جهان»: این نشریه خاص استان ماری(مرو) می باشد که سه بار در هفته چاپ می شود. تاریخ انتشار این نشریه به سال ۱۹۳۱ میلادی بازمی گردد.
۱۵- نشریه «ترکمن گوندوغاری»(شرق ترکمنستان): این نشریه ویژه استان لباب می باشد که سه بار در هفته چاپ می شود.
۱۶- نشریه «داش‌اوغوز خبرلری» (اخبار داش‌اوغوز): این نشریه ویژه استان داش اوغوز می باشد که سه بار در هفته چاپ می شود.
۱۷- نشریه «بالکان»: این نشریه ویژه استان بالکان می باشد که سه بار در هفته چاپ می شود.
۱۸- نشریه «آخال دورموشی» (حیات آخال): این نشریه ویژه استان آخال می باشد که سه بار در هفته چاپ می شود.
۱۹- نشریه «معلملر گازتی» (روزنامه معلمان): نشریه ای سراسری ویژه معلمان و استادان است که توسط وزارت آموزش ترکمنستان سه بار در هفته چاپ می شود.
۲۰- نشریه «ترکمن دنیاسی» (دنیای ترکمن): دو هفته نامه سراسری ویژه انجمن بشردوستانه ترکمن های جهان است که از سال ۱۹۹۱ منتشر می شود.
۲۱= نشریه «ترکمنینگ ئوپک یولی» (جاده ابریشم ترکمن): هفته نامه سراسری ویژه نیروی هوایی و زمینی و راه آهن ترکمنستان است که از سال ۱۹۶۳ چاپ می شود.
۲۲- نشریه «زمان ترکمنستان»: این ماهنامه به زبان ترکمنی و با مشارکت بین ترکمنستان و ترکیه چاپ می شود.
۲۳- نشریه «بیزنس رکلاما»(پیام های بازرگانی): این نشریه توسط وزارت بازرگانی و روابط اقتصادی خارجی چاپ و به صورت سراسری پخش می گردد.
۲۴- نشریه «خَبرلر» (اخبار): این نشریه که در سال ۱۹۷۵ تأسیس شده است، اخبار اقتصادی و آگهی های تبلیغاتی را تیتروار و سه بار در هفته به زبان ترکمنی منتشر می کند.
۲۵- نشریه «رسگال» (رفاه): این هفته نامه توسط اتاق بازرگانی و صنایع ترکمنستان تأسیس شده است. در واقع این نشریه که اخبار آن مربوط به تجار و کارفرمایان و اتحادیه بازرگانان و صاحبان صنایع ترکمنستان می باشد اولین نشریه خصوصی این کشور است.
مجلات
۱- «دیار»: این مجله که به صورت ماهنامه چاپ و در سرتاسر ترکمنستان توزیع می گردد توسط کابینه یا همان هیأت وزیران این کشور در سال ۱۹۹۲ میلادی تأسیس شده است.
۲- «زنان قلبی» (قلب زنان): این نشریه که از سال ۱۹۳۱ توسط اتحادیه زنان ترکمنستان چاپ می شود با موضوع زنان در سرتاسر کشور توزیع می گردد.
۳- «گونش» (آفتاب): این نشریه که به صورت ماهنامه چاپ و در سرتاسر ترکمنستان توزیع می گردد مربوط به وزارت آموزش این کشور می باشد که به کودکان و نوجوانان اختصاص دارد.
۴- «وُزرُژدِنیه» (رستاخیز): این ماهنامه در سال ۱۹۳۷تأسیس شده است. در حال حاضر مالکیت آن را حزب دموکراتیک ترکمنستان به عهده دارد و به زبان روسی منتشر می شود.
۵- «قره‌قوم» (خاک سیاه): این ماهنامه که با موضوع ادبی و در سرتاسر ترکمنستان منتشر می شود توسط بنگاه انتشاراتی دولتی ترکمنستان تأسیس شده است.
۶- «علم و فناوری در ترکمنستان»: این دوماهنامه که به آکادمی علوم ترکمنستان اختصاص دارد در سرتاسر کشور توزیع می گردد.
۷- «آلتین عصیر اقتصادی» (اقتصاد عصر طلایی): این ماهنامه که از سال ۲۰۰۰ میلادی توسط وزارت اقتصاد و توسعه ترکمنستان تأسیس شده است به سه زبان ترکمنی، روسی و انگلیسی چاپ و در سرتاسر کشور توزیع می گردد.
۸- «ترکمنستانینگ لقمانچیلیغی» (پزشکی ترکمنستان): موضوعات این ماهنامه سراسری که توسط وزارت بهداشت ترکمنستان تأسیس شده است به درمان و پزشکی اختصاص دارد.
۱۱- «تازه اوبا» (روستای جدید): مالکیت این نشریه را که در سال ۱۹۲۹ آغاز به کار کرده است و به صورت ماهنامه با موضوع کشاورزی چاپ و در سرتاسر کشور توزیع می گردد، وزارت منابع آب و کشاورزی ترکمنستان عهده دار می باشد.
https://metbugat.gov.tm
خبرگزاری های رسمی و مطرح ترکمنستان
خبرگزاری دولتی ترکمنستان و پایگاه اطلاع رسانی «ترکمنستان امروز» https://tdh.gov.tm/ru
پایگاه اطلاع رسانی «ترکمنستان عصر طلایی» https://turkmenistan.gov.tm
خبرگزاری نیمه دولتی «میدیا ترکمن» https://orient.tm
خبرگزاری «ترکمن پورتال» https://turkmenportal.com
خبرگزاری «ترکمن اینفورم» http://www.turkmeninform.com
پایگاه اطلاع رسانی «آتا وطن ترکمنستان» https://www.atavatan-turkmenistan.com
خبرگزاری «آرزو نیوز» https://arzuw.news
پایگاه اطلاع رسانی «جیحون نیوز» https://jeyhun.news
پایگاه اطلاع رسانی «اینفو عشق آباد» http://infoabad.com
پایگاه اطلاع رسانی «پاراخات نیوز» https://www.parahat.info
پایگاه اینترنتی اطلاع رسانی «این عشق آباد» - http://ashgabat.in
مجله و روزنامه اینترنتی « ترکمنستان رو» http://www.turkmenistan.ru/ru
نظر شما