به قلم: بدری المدانی
خداوند متعال در قرآن فرمود: «وذکرهم بأیام الله» (ابراهیم، ۵). این آیه، از جمله آیات قرآن است که به عبرت گرفتن تشویق و به یادآوری ترغیب می‌کند. 
از جمله معانی ایام، همان رخدادها و حوادث است. شیخ ابن عاشور گفت: منظور از "أیام الله"، روزهای ظهور قدرت خداوند و هلاک شدن کافران و یاری اولیا و فرمانبرداران خداوند است. بر این اساس، مناسبترین معنایی که با توجه به هدف کلی قرآن می‌توان از کلمه "‌ایام"‌ در اینجا برداشت کرد، رخدادهای زمانی بزرگ و حوادث تاریخی عظیم است و آن، "‌روزها"‌یی است که تاریخ ملت‌ها را خلاصه، نشانه‌های آن را ترسیم و مسیرهای آن را مشخص می‌کند و در آن، عبرت‌هایی برای عبرت گیرندگان است. خود تاریخ و همچنین جوهر آن، "روزها و عبرت‌ها"ست و یا می‌توان گفت تاریخ، "‌روزهایی مملو از عبرت‌ها"ست. 
بر این اساس، شناختن ‌"‌ایام الله"‌ و عبرت گرفتن از آن، بخشی از دین و یکی از اهداف رسالت انبیاست. آنچه که روشن است، این است که بخش بزرگی از قرآن کریم نیز به یادآوری "ایام الله" ‌و دعوت به عبرت گرفتن از آن اختصاص دارد: «فاعتبروا یا أولی الابصار» (حشر، ۲).
"علامه ‌ابن خلدون"‌، نگاه‌ها را به وجوه حکمت و عبرت بین تاریخ و شریعت جلب کرد و برای همین منظور کتابی نوشت و نام آن را «کتاب العِبَر، ودیوان المبتدأ والخبر، فی أیام العرب والعجم والبربر» گذاشت و در آن اهمیت توجه به تاریخ ملت‌های پیشین و ضرورت خوانش آنچه که برای اقوام گذشته رخ داد را تبیین کرد و بیان داشت که این کار باید به منظور عبرت گرفتن و پند آموختن، عبور از اشتباهات و نکات منفی آن و نیز استفاده از موارد درست و مثبت آن انجام شود. 
شاید از جمله ایام الله، حجة الوداع رسول گرامی اسلام با همه ابهاماتی است که درباره آن وجود دارد و شاید یکی از برجسته‌ترین ابهامات آن، واقعه حدیث غدیر باشد که یک حدیث نبوی درست است که اعتبار آن تا سطح تواتر در نزد شیعه و سنی می‌رسد و آن، حدیثی است که در روز ۱۸ ذی الحجه سال ۱۰ هجری، در مسیر بازگشت از آخرین حج رسول خدا، در کنار یک برکه به نام خم در نزدیکی جحفه، از زبان پیامبر اسلام (ص) ایراد شده است. بخشی از متن این حدیث بدین شرح است: از زید بن ارقم روایت شده است که گفت: «وقتی که رسول خدا (ص) از حجة الوداع بازگشتند و در کنار برکه خم فرود آمدند، فرمودند: گویی مرا خوانده‌اند، پس اجابت کردم. اما دو وزنه را در میان شما باقی گذاشتم که یکی از آنها، بزرگتر از دیگری است، کتاب خداوند متعال و عترت من. بنگرید که چگونه بعد از من با آنها رفتار خواهید کرد. این دو هرگز از هم جدا نخواهند شد تا در کنار حوض (کوثر) به من برسند. سپس فرمودند: خداوند عز وجل مولای من است و من مولای همه مؤمنان هستم. سپس دست علی علیه السلام را گرفتند و گفتند: هر که من مولای او هستم، این علی مولای اوست. خداوندا دوستانش را دوست بدار و با دشمنانش دشمن باش». 
برادران شیعه برای اثبات حق خلافت علی بن ابی‌طالب [علیه السلام] به این حدیث و برخی احادیث دیگر استناد می‌کنند، اما اهل سنت و جماعت معتقدند که این روایت، دلیلی بر منزلت و جایگاه والای سرورمان علی بن ابی‌طالب است و دال بر حقانیت ایشان بر خلافت نیست. این حدیث در نزد ما نیز صحیح است و مسلم و احمد آن را روایت کرده‌اند و تعداد زیادی از علمای حدیث از جمله ذهبی، ابن حجر و دیگران نیز آن را صحیح دانسته‌اند. این حدیث بر فضل علی بن ابی‌طالب [علیه السلام] به عنوان یکی از اهل بیت رسول خدا (ص) دلالت دارد و جایگاه ایشان را تبیین می‌کند.
ما وظیفه داریم که از این روایت و دیگر عناصر سنت صحیح نبوی به عنوان دومین منبع تشریع دفاع و بدون تعصب یا طرد دیگران، به صورت مداوم به پاکسازی سنت و جلوگیری از کاربست آن در راستای اهدافی غیر از اهداف والا و ارزشمند اسلامی فرا بخوانیم. پرسشگر حق دارد بپرسد که چرا ما از این حدیث دفاع می‌کنیم؟ 
•    ما از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: زیرا به شدت هدف حمله قرار گرفته است. مخالفان، در صحت این حدیث تردید و معنایش را تحریف کردند. از شأن آن کاستند و کسانی که بدان جشن می‌گیرند و سالروز آن، یعنی روز ۱۸ ذی الحجه که حدیث غدیر در آن ایراد شده را بزرگ می‌دارند را اهل بدعت و فسق دانستند. برخی دیگر نیز با نگاه مذهبی به آن می‌نگرند، گویی حدیث غدیر تنها به شیعیان اختصاص دارد نه به همه امت!!
•    ما از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: زیرا تردید در آن، برآمده از کینه درونی نسبت به اهل بیت رسول خدا رضوان الله علیهم است. تردید کنندگان را هیچ گاه نمی‌بینید مگر اینکه هرگاه درباره فضایل اهل بیت علیهم السلام سخنی بشنوند، تلاش می‌کنند تا در آن تردید کنند، زیرا حدیث غدیر مانند خورشیدی در روشنی روز می‌درخشد و اسناد آن نیز بسیار و روایت‌هایش متواتر است.
•    ما از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: زیرا از صحیح‌ترین احادیث به شمار می‌رود. تا جایی که ابن حجر الهیثمی درباره آن گفت: «حدیث غدیر، حدیث صحیح است و تردیدی در آن راه ندارد و گروهی از راویان حدیث مانند ترمذی، نسائی و احمد آن را نقل کرده‌اند و سلسله راویان آن بسیار زیاد است، ضمن اینکه ۱۶ تن از اصحاب رسول خدا نیز آن را روایت کرده‌اند و با آن، بعد از گذشتن روزهای تقسیم خلافت، برای علی [علیه السلام] شهادت دادند. هیچ توجهی از سوی این افراد به کسانی که در صحت آن تردید روا داشته‌اند و نیز کسانی که آن را رد کرده‌اند، نشده است». امام جلال الدین سیوطی، کتابی درباره احادیث متواتر تألیف کرده است که آن را "‌الفوائد المتکاثرة فی الأحادیث المتواترة"‌ نامید و حدیث غدیر را به عنوان یکی از روایت‌های متواتر آورده است. امام حافظ بزرگ، ابن جزری نیز در این باره گفت: «این روایت از این منظور درست و از وجوه متعددی صحیح است. این حدیث از امیرالمؤمنین علی علیه السلام و همچنین از رسول خدا (ص) به تواتر ذکر شده است و تعداد بزرگی از روایان آن را ذکر کرده‌اند و آن دسته از افراد بی‌خبر از این علم که تلاش می‌کنند تا آن را ضعیف سازند، هیچ نصیبی نخواهند داشت». 
•    ما از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: زیرا این حدیث، نشانه‌های دوستی با آیه ولایت را در خود دارد که آن را تأیید کرد و آن، سخن خداوند تعالی است که فرمود: « إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ» (مائده، ۵۵). این دو، فرهنگ کامل شده‌ای را به امت اسلامی ارائه می‌دارند که آن را در برابر فرهنگ‌هایی که بدان تحمیل می‌شود، محفوظ می‌دارد. فرهنگ‌هایی که تلاش می‌کنند تا امت اسلامی را به جایی برسانند که امکان تحمیل ولایت ظالمان و مجرمان دوست یهود و نصاری بر آن فراهم باشد.
•    ما از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: تا گرفتار خدعه حاشیه‌رانی حافظه دینی با رخدادها و ایام آن نشویم و در دام کاستن از شأن حدیث غدیر و دیگر رخدادها [ی مهم] گرفتار نیائیم تا آن را یک حادثه عادی بپنداریم که گویی هیچ مزیتی ندارد و تنها یک حادثه بود که اتفاق افتاد و تمام شد و دیگر نیازی به یادآوری آن نیست و یادآوری آن، هیچ فایده‌ای جز برانگیختن کینه‌ها بین مسلمانان ندارد.
•    از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: زیرا جشن گرفتن در روز عید غدیر به منزله بزرگداشت دین و رسوایی دروغ‌های منکران و پاسخ به کسانی است که جشن‌های مناسبتی دینی که به مسلمانان اختصاص دارد و آنها را به پیامبرشان (ص) یا اهل بیت پاک ایشان یا اولیای صالح خداوند مرتبط می‌گرداند را بدعت می‌دانند و استدلال می‌کنند که این، بدعتی است که در زمان رسول خدا (ص) یا صحابه و یا تابعین وجود نداشته است، در حالی که می‌بینیم آنها خود اعیاد ملی‌شان را جشن می‌گیرند و حتی فراتر از آن، شاهدیم که به مناسبت‌های بی‌ارزشی جشن می‌گیرند که نه هیچ ارتباطی با دینشان دارد و نه با انسانیتشان و هیچ فایده‌ای هم به حال آنها ندارد!!
•    از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: زیرا وقتی که به این مناسبت جشن می‌گیریم، در واقع به رسول خدا (ص) و صحابه عظیم الشأن ایشان اقتدا می‌کنیم. آیا رسول خدا (ص) به این مناسبت جشن نگرفتند و آن جمعیت بزرگ که تعدادشان به ۱۲۰ هزار نفر می‌رسید را دور هم جمع نکردند؟ "‌سبط ابن جوزی" ‌در کتاب "‌تذکرة الخواص"‌، این مطلب را آورده است: «علمای سیره اتفاق نظر دارند که حادثه غدیر، بعد از بازگشت رسول خدا (ص) از حجة الوداع و در روز ۱۸ ذی الحجه در جمع صحابه‌ای که تعدادشان به ۱۲۰ هزار نفر می‌رسید، اتفاق افتاد. بنابراین ما وقتی که به این مناسبت جشن می‌گیریم و آن را بزرگ می‌شماریم، در واقع از باب تشکر از خداوند سبحان است، زیرا در چنین روزی، دین خود را کامل و نعمتش را بر ما تمام کرد و راه سعادت و نجات را به امت اسلامی نمایاند و این آیه را نازل فرموده است: «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَام» (مائده، ۳). بسیاری از مفسران و محدثان، اتفاق نظر دارند که این آیه در غدیر خم و بعد از پایان خطبه غدیر رسول گرامی اسلام (ص) نازل شده است. 
•    از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: چگونه به این مناسبت شادمان نشویم و جشن نگیریم در حالی که خداوند متعال می‌فرماید: «قُلْ بِفَضْلِ اللَّـهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ» (یونس، ۵۸).
•    از حدیث غدیر دفاع می‌کنیم: زیرا از مصادیق این سخن خداوند متعال است که فرمود: «وَمَن یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّـهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَی الْقُلُوب» (حج، ۳۲).
بس است تفرقه... ما زیر سایه جهل و نزاع باقی ماندیم. 
آیا در این مناسبت‌ها، حله‌های وحدت و اعتصام به ریسمان الهی را بر تن کردیم تا در درجات خیر و نیکویی بالاتر رویم؟ 

https://ar.lemaghreb.tn/%D۹%۸۲%D۸%B۶%D۸%A۷%D۹%۸A%D۸%A۷-%D۹%۸۸%D۸%A۳%D۸%B۱%D۸%A۷%D۸%A۱/item/۵۰۶۶۲-%D۸%AD%D۸%AF%D۹%۸A%D۸%AB-%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۸%BA%D۸%AF%D۹%۸A%D۸%B۱-%D۸%A۸%D۹%۸A%D۹%۸۶-%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۸%B۴%D۹%۸A%D۸%B۹%D۸%A۹-%D۹%۸۸%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۸%B۳%D۹%۸۶%D۹%۹۱%D۸%A۹-%D۹%۸۵%D۹%۸۶%D۸%A۷%D۸%B۳%D۸%A۸%D۸%A۹-%D۹%۸۴%D۸%AA%D۹%۸۳%D۸%B۱%D۹%۸A%D۹%۸۵-%D۸%A۲%D۹%۸۴-%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۸%A۸%D۹%۸A%D۸%AA-%D۹%۸۸%D۹%۸۶%D۹%۸۱%D۹%۸A-%D۸%A۷%D۹%۸۴%D۸%AA%D۸%B۹%D۸%B۵%D۹%۹۱%D۸%A۸