۸.۱ استراتژی تاب‌آوری آتن ۲۰۳۰ توسط چهار رکن، ۶۵ فعالیت و ۵۳ اقدام حمایتی تشکیل می‌شود. سند استراتژی آتن در رابطه با اقدامات کنونی و بالقوۀ مرتبط و یا قابل ارتقاء با فرهنگ و هنر به‌عنوان بخشی از این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.

۸.۲ چشم انداز آتن ۲۰۳۰ صراحتاً به « نوآوری و خلاقیت نمونه‌سازی اولیۀ دربارۀ تعلق، پل ارتباطی بین تاریخ و پیشرفت» اشاره دارد که تمرکز بر فرهنگ و هنر به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم قادر به حمایت از موارد ذکر شده است.

۸.۳ استراتژی تاب‌آوری شهر آتن ۲۰۳۰ از طریق یک فرآیند مشاورۀ گسترده که شامل تعدادی از رهبران فرهنگی، هنرمندان و سایر افراد درگیر در بخش‌های فرهنگی، خلاقانه و هنری شهر بود توسعه یافت. با این حال استراتژی حاصل توسط بخش فرهنگی آتن به‌خوبی شناخته شده نیست. 

۸.۴ درتحلیل اس.دبیلیو.او.تی [۲]استراتژی تاب‌آوری شهر آتن ۲۰۳۰، به صنایع نوآور خلاق به‌عنوان یک نقطۀ قوت اشاره شده است و توسعۀ دارایی‌های فرهنگی چندکاره و چندفرهنگیِ شهر به‌عنوان یک فرصت تلقی می‌شوند.

۸.۵ در طول دورۀ بحران شدید اقتصادیِ آتن گردشگری و بخش‌های فرهنگی به‌عنوان بخش‌هایی از اقتصاد شهری هم‌چنان قادر به ادامۀ رشد خود بودند[۳]. پروژه‌های فرهنگی جدیدی که قبلاً در این گزارش ذکر شدند، مانند مرکز فرهنگی بنیاد استاوروس نیارخوس، بیشتر از بناهای تاریخی معروف آتن مانند آکروپولیس به تحول شهر از منظر فرهنگی کمک کرده‌اند. افزایش قابل‌توجه صنایع نوآور با سرمایه‌گذاری‌های خلاقانه توسط جوانانِ با استعدادِ آتن گزارش شده است (به ۷.۷، ۷.۸ مراجعه کنید).

۸.۶ سال‌های بحران و ریاضت اقتصادی اجتماعی باعث افزایش بیکاری، بی‌خانمانی و تحمیل فشارهای اجتماعی قابل‌توجهی بر آتن شده است. همان‌طور که قبلاً ذکر شد این امر موجی از بسیج شهروندان، شبکه‌های همبستگی و رشد تلاش‌های جامعۀ مدنی از جمله سازمان‌های مردمی غیرانتفاعی و گروه‌های غیررسمی را برانگیخته است که روی هم‌رفته برخی از آن‌ها اهداف فرهنگی و اجتماعی و سیاسی دارند.

۸.۷ تغییر آمار جمعیتی آتن توسط ۲۰۰۰۰ مهاجر و پناهندۀ ساکن در حوزه‌های شهری، ترکیب و هویت فرهنگی شهر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

۸.۸ علاوه بر استراتژی تاب‌آوری شهر آتن ۲۰۳۰ طرح‌ها، چارچوب‌ها، راهکارها و اقدامات دیگری نیز برای پاسخ‌گویی به مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، فضایی، مسکن، زیست‌محیطی و سایر موارد در حال توسعه هستند. طرح‌های معین موجود که با حوزه‌های عمومی، مدارس، بهداشت، کریدورهای فرهنگی و ادغام مهاجران سروکار دارند شامل مؤلفه‌های فرهنگی صریح یا ضمنی هستند.

۸.۹ هر یک از موضوعات اصلی که در استراتژی تاب‌آوری شهر آتن ۲۰۳۰ شناسایی شده‌اند،  شهر ایمن، شهر سبز، شهر پویا و شهر پرجنب و جوش، شامل یک دیدگاه فرهنگی هستند. البته در اقدامات مختلف مربوط به چهار «نشانه ‌شناسیِ» شهری، فرهنگ و هنر اغلب به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم ذکر می‌شوند (مثلاً شهر ایمن: مناسبت‌های عمومی اصلی، شبکۀ فرهنگ آتن؛ شهر سبز: فضای عمومی، طراحی؛ شهر پویا: اقداماتی برای ادغام مهاجران، مراکز اجتماعی، مدارس؛ شهر پرجنب و جوش: اقتصاد خلاق، شبکۀ هنرمندان و اقامتگاه‌ها، سین‌آتینا، استفادۀ خلاقانه از فضاهای بلااستفاده).

۸.۱۰ بسیاری از اقدامات مذکور در استراتژی تاب‌آوری شهر آتن ۲۰۳۰ به تاب‌آوری بخش‌های فرهنگ و هنر کمک می‌کنند و یا باعث تقویت تاب‌آوری سایر بخش‌ها از جمله اقتصاد، انسجام اجتماعی و زیست‌محیطی می‌شوند. در زیر به نمونه‌های خاصی از این موارد اشاره می‌شود:

اقدامات استراتژی تاب‌آوری توسط ارتباط فرهنگی در استراتژی تاب‌آوری شهر آتن ۲۰۳۰:

شهر پویا

۲.۳.A شبکۀ هنرمندان و اقامتگاه‌ها:

ترویج برنامه‌های اقامت برای هنرمندان و محققان در کنار ایجاد فرصت‌های حرفه‌ای.

ساختارها و ابزارهای ظرفیت‌سازی برای هنرمندان و کارآفرینان.

ایجاد یک برند فرهنگی متمایز در آتن برای مشارکت و همکاری در جشنواره‌های هنری و

فرهنگی.

۴.B بازسازی ایستگاه‌های قدیمی قطار:

 این پروژه می‌تواند تلفیقی از مرکز فرهنگی و رستوران باشد و به یک مکان دیدنی و منبع فرهنگیِ متمایز برای آتن تبدیل شود.

۲.۲.B ادغام شرکت‌های اجتماعی:

چنین برنامه‌هایی را می‌توان با کارآفرینی فرهنگی، پیوند دادن گروه‌های آسیب‌پذیر اجتماعی به شرکت‌های اجتماعی با اهداف فرهنگی گسترش داد.

۶.A پروژۀ توسعۀ مرکز شهر:

گسترش پروژۀ تریگانو [۴]در کل مرکز شهر (و سپس تکرار آن در هر یک از ۷ ناحیۀ آتن در آینده). گنجاندن دارایی‌های فرهنگیِ تاریخی و معاصر می‌تواند یک مؤلفۀ فرهنگی قدرتمند را در برگیرد.

۳.۲.B خانه‌های سالمندان:

توسعۀ یک مرکز در جهت ایجاد کارآفرینی اجتماعی و فرهنگی و ارائۀ خدماتی برای جمعیت سالخوردۀ آتن.

۱.۱.B استفادۀ خلاقانه از فضاهای بلااستفاده:

چارچوبی از اقدامات در خصوص استفادۀ خلاقانه و فرهنگی به‌صورت موقت از فضاهای خالی با حضور سازمان‌های فرهنگی و هنری و کارآفرینان خلاقِ شخصی می‌تواند ایجاد شود.

۳.۴.A اتصال به برچسب‌های «این‌جا آتن است» با طرح شناسۀ آتن:

برجسته کردن ارزش موزه‌ها و مناسبت‌های فرهنگی در استراتژی و نقش فرهنگ و هنر در گسترش یک برچسب گردشگری متمایز برای آتن می‌تواند توجه بیشتری را به پتانسیل گردشگری فرهنگی آتن جلب کند.

شهر ایمن

۲.C پلت‌فرم سین‌آتینا:  پیوندها را با سایر سازمان‌های مردم نهاد، گروه‌های غیررسمی و اقدامات جامعۀ مدنی که درگیر بهبود سایر مؤلفه‌های کیفیت زندگی آتنی‌ها هستند تقویت می‌کند.

۱. Bروش کار دیجیتال: افزایش استفادۀ خلاقانه از دیجیتالی‌سازی توسط هنرمندان و سایرین، مثل ورود روند دیجیتال‌سازی به فب‌لب‌ها[۵] و مدارس آزاد[۶]، باید ترغیب شود.

۳. Aارزیابی تأثیر مناسبت‌های عمومی مهم: معرفی ارزیابی تأثیر فرهنگی در کنار شاخص‌های تأثیر اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی می‌تواند توسعه یابد؛ تأثیرات فرهنگی باید در ترویج و توسعۀ تمام مناسبت‌های عمومی در نظر گرفته شوند.

۳. Cهم‌افزایی‌های دانشگاه و شهر: مشارکت مؤسسات آکادمیک و آموزشی که با هنر، طراحی و سایر رشته‌های فرهنگیِ مرتبط سر و کار دارند و گسترش اقدامات فرهنگی توسط سازمان‌هایی مانند سازمان مدیریت مکان و توسعۀ آتن و مرکز نوآوری و کارآفرینیِ «اینووآتن[۷]» امکان‌پذیر است.

آموزش مهارت‌های پیشرفته می‌تواند از طریق سازماندهی کلاس‌های پایه‌ای، مناسبت‌ها و کنفرانس‌ها در زمینه‌هایی مانند کارآفرینی خلاق، مدیریت فرهنگی و سایر اقدامات مرتبط که خلاقیت و عملکرد نوآورانه را در هنر و علم ترویج می‌کند انجام شود.

۴.C صندوق مشارکت آتن: مشارکت آتن برای برنامه‌های نوآورانه در زمینه‌های فرهنگی و هنری به‌ویژه برنامه‌هایی که پتانسیل مشارکت قابل‌توجهی در آموزش و توسعۀ جامعه دارند، همگانی است و می‌تواند گسترش یابد.

۵.C شبکۀ فرهنگ آتن:  رشد این شبکه می‌تواند به یک عامل مهم در توسعۀ سرمایۀ فرهنگی، هنری و نوآور شهر تبدیل شود. نقش آن در تقویت و حمایت از برند آتن به‌عنوان مکانی برای تولید فرهنگی، کارآفرینیِ خلاق و انسجام اجتماعی می‌تواند توسعه یابد. گسترش بیشتر مشارکت‌ها با سازمان‌های مردم‌نهاد اقتصادی و اجتماعی در شهر توصیه می‌شود.

۱. Cپلت‌فرم‌های سازمان‌های مردم‌نهاد مضمونی: گروه‌های تخصصی در بخش‌های فرهنگی و هنری می‌توانند در یک پلت‌فرم وسیع برای خدمات بهداشتی و اجتماعی (هنر در بیمارستان‌ها، هنر و معلولیت، هنر و سلامت و غیره) گنجانده شوند.

شهر پویا

۲. Cطرح یکپارچه‌سازی مهاجرت: یک مؤلفۀ فرهنگی که به مسائل هویتی و تعلق، در جهت حمایت از تلاش‌های یکپارچه‌سازی می‌پردازد باید معرفی شود. ترویج درک و پذیرش بین فرهنگی، هم در جوامع مهاجر و هم در جامعۀ گستردۀ آتن برای قدردانی از مزایا و غنای فرهنگی متنوع برای هر جامعه‌ای مهم خواهد بود.

۱.C مدارس آزاد در محله: ایجاد فرصت‌هایی برای بهینه‌سازی ساختمان‌های مدارس به‌منظور ترویج فعالیت‌ها و مناسبت‌های فرهنگی و هنری را می‌توان تقویت کرد؛ نقش روشن در حمایت از اقدامات‌های فرهنگی مبتنی بر جامعه در سراسر محله‌های آتن را می‌توان سازماندهی کرد.

            از مثال‌های بالا چنین به‌نظر می‌رسد که فرصت‌های زیادی وجود دارند که تمرکز بر فرهنگ به اهداف راهبردی مختلف درخصوص تاب‌آوری شهر آتن ۲۰۳۰  کمک خواهد کرد. همان‌طور که قبلاً در این گزارش (بخش ۴) گفته شد، استدلال‌های قوی برای توسعۀ فرهنگ و هنر به‌عنوان ابزارهای قدرتمند چندگانه و مقطعی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها به‌عنوان محرک‌های توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی شهر استفاده کرد که به خودی خود نقش مهمی در اهداف کلی تاب‌آوری آتن ایفا می‌کنند.

۸.۱۱  اولویت‌های این پژوهش مورد تأیید مدیر ارشد تاب‌آوری آتن و شورای بریتانیا قرار گرفت. بیشتر مشاوره‌ها در طول این پژوهش حول پنج موضوع اولویت‌بندی شدۀ زیر انجام گرفته‌اند:

· ارتباط و همکاری به‌منظور ارتقاء تاب‌آوری در بخش‌های فرهنگی و بین فرهنگی از جمله در برنامه‌ریزی کلی توسط شهر آتن و سایر ارگان‌های دولتی و خصوصی؛

· توسعۀ فرهنگی در محله‌های آتن که موجب ترویج مشارکت، تعامل و خلاقیت می‌شود؛

· ارائۀ الگوهای جدید برای تأمین مالی سازمان‌ها و فعالیت‌های فرهنگی و خلاقانه؛

· مدیریت فعالیت‌ها و اقدامات فرهنگی در فضاهای عمومی به‌صورت مشترک؛

· گسترش استراتژی آتن به‌عنوان یک مکان سکونت دائمی برای ساکنان و یک مکان فرهنگی برای بازدیدکنندگان.

تهیه کننده: رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در آتن