تحلیلی از استانداردهای دوگانه در برخوردهای سازمان ملل در موضوع حقوق بشر و غزه 

اتفاقاتی که در یکسال گذشته در غزه افتاده و در یکماه گذشته رژیم اشغالگر قدس پا را فراتر از گلیم خود گذاشته و در لبنان دست به جنایت می زند ، در جامعه کنیا عکس العمل چندانی نشان داده نمی شود .دولت کنیا و سیستم حاکمه در این کشور تلاش دارد تا با سکوت معنادار خود ، از کنار این ماجرا بگذرد تا روابط آنها با آمریکا و رژیم اشغالگر قدس دچار خدشه نشود .

در طول این مدت دولت کنیا بصورت واضح سیاستها و جنگ طلبی اسرائیل را محکوم نکرده و صرفا گاهی با محکومیت هر گونه جنگ افروزی و  بیان ضرورت صلح پایدار در منطقه بسنده نموده است و ماه گذشته هم وزیر امور خارجه کنیا با صدور بیانیه ای از هم وطنان خود خواست تا از طریق نزدیک ترین سفارتخانه های کنیا در منطقه خاورمیانه ، حضور خود را اعلام کنند تا در مواقع لازم برای کمک به آنها اقدام شود .

به تاسی از این سیاست دولت ، روزنامه ها و رسانه های این کشور هم در اطلاع رسانی های خود تلاش دارند طوری اقدام کنند که منافع رژیم اشغالگر بطور مستقیم مورد حمله قرار نگیرد تا مورد اعتراض دولتمردان قرار نگیرند .رسانه های کنیا اخبار و وقایع لبنان و غزه را به نقل از منابع غربی بازگو می کنند که از واقعیت خیلی فاصله دارد . با این حال در برخی از وبسایتهای سیاسی و فضای مجازی صدای آزادمردانی که معتقدند اسرائیل در غزه و لبنان دچار نسل کشی شده است بلند می شود و به عملکرد ددمنشانه اسرائیل در غزه و لبنان اعتراض می کنند .

مسلمانان کنیا هم در طیفهای مختلف تقسیم بندی شده اند و تلاش می کنند حملات رژیم اشغالگر قدس در غزه را محکوم کنند و از دولت هم انتظار دارند تا اسرائیل را محکوم کرده و موضع رسمی خود را اعلام نماید و لذا در اوائل اکتبر ، گروه رسانه ای مسلمانان در شورای عالی مسلمانان و برخی از امامان جماعت مساجد در مسجد جامع نایروبی با موضعگیری صریح خود عملیات اسرائیل در غزه را محکوم کردند ( هر چند در مورد لبنان چیزی نگفتند !!!) و از دولت کنیا خواستند که از موضع سکوت بیرون آمده و موضعگیری رسمی خود را در محکومیت رژیم خونخوار اسرائیل اعلام بکند .

برخی دیگر از گروههای اسلامی و حتی غیر اسلامی مثل حزب کمونیست و یا سازمانهای غیر دولتی در این کشور از همان ابتدا با تشکیل راهپیمائیهای ضد صهیونیستی و یا نشستهای علمی در محکومیت رژیم اشغالگر قدس کوشیده اند و در فضای مجازی هم صدای خود را بلند می کنند تا اعمال ددمنشانه رژیم اشغالگر را در کشتار زنان و کودکان محکوم کنند ولی چون در سیاستهای دولت و به تبع آن در رسانه های رسمی این کشور غیر از سکوت چیزی مشاهده نمی شود ، نوعی خمودی و محافظه کاری در این موضوع دیده می شود که ریشه در سیاستهای استعماری آمریکا در این منطقه و بده بستانهای سیاسی در روابط کنیا ، آمریکا و اسرائیل دارد .

با این حال برخی از روزنامه نگاران و نویسندگان کنیائی با استفاده از فرصتهای لازم در وبسایتها و یا شبکه های مجازی این موضوع را بصورت مستقیم و یا غیر مستقیم مورد بررسی و کنکاش قرار می دهند و سیاستهاس آمریکا و سازمان ملل را مورد نقد قرا مر دهند .

راسنا وارا[i] یکی از نویسندگان کنیائی است که اخیرا در مقاله ای سازمان ملل را زیر سوال برده و حقوق بشر را یک ادعایی بیش ندانسته است . وی در طول مقاله خود با ذکر مثالهائی از کشورهای افریقائی وضعیت حقوق بشر را توضیح و افتضاح سازمان ملل در برخورد با قضیه حقوق بشر را به تصویر کشیده و در نهایت گذری هم به نحوه برخورد سازمان ملل با نقض حقوق بشر در غزه داشته است و در پایان مقاله خود نتیجه گیری کرده است که  برای حمایت از حقوق بشر نمی توان به شورای حقوق بشر سازمان ملل استناد کرد.

وی مقاله خود را با تعجب از انتخاب کنیا به عنوان عضو 47 شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد آغاز می کند و می گوید : شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد هرگز در مورد حمایت از حقوق بشر نبوده است، حتی اگر ادعا می کند که عضویت در این شورا "با مسئولیت حمایت از حقوق بشر همراه است". در وب سایت این شورا آمده است که عضویت در شورا به "کمک دولت نامزد در ارتقا و حمایت از حقوق بشر، و همچنین  تعهدات داوطلبانه آنها در این زمینه بستگی دارد".

با این حال، شورا نمی‌تواند توضیح دهد که چرا کشورهایی مانند جمهوری دموکراتیک کنگو و سومالی که درگیر نزاعهای داخلی هستند، در گذشته کرسی‌هایی در شورا داشته‌اند. جنگ‌ها و درگیری‌ها و فساد گسترده در جمهوری دموکراتیک کنگو و سومالی، شهروندان را از حقوق اولیه‌شان از جمله بهداشت و آموزش محروم کرده است. این جنگ ها و درگیری ها باعث ایجاد گروه های افراطی مانند الشباب نیز شده است.

کنیا در سپتامبر 2024 برای اخذ کرسی در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد درخواست داد، زمانی که گزارش هایی از قتل های غیرقانونی، آدم ربایی و ناپدید شدن اجباری مردان و زنان جوانی که در تظاهراتی که خواستار حکمرانی خوب و پاسخگویی بودند، شرکت کرده بودند. گزارش ها حاکی از آن است که حداقل 61 نفر از زمان اعتراضات جوانان علیه دولت حاکم ژوئن سال جاری، به قتل رسیده اند. اعتقاد بر این است که بسیاری دیگر ربوده شده یا به زور ناپدید شده اند.

اما علی‌رغم درخواست‌های سازمان‌هایی برای نپذیرفتن پیشنهاد کنیا برای داشتن کرسی در شورا با توجه به سابقه ضعیف کنیا در زمینه حقوق بشر، مجمع عمومی سازمان ملل ادامه داد و به هر حال به کنیا رأی داد. پیامی که شورای حقوق بشر سازمان ملل و مجمع عمومی سازمان ملل به جهان می‌دهند این است: مهم نیست که حقوق بشر را نقض کنید، همچنان پشت میز ما خواهید نشست.

برای تشریح زمینه‌ای که در آن این اتفاق می‌تواند رخ دهد و انجام می‌شود، به شما نمونه‌هایی می‌آورم که نشان می‌دهد سازمان ملل چقدر در حمایت از حقوق بشر بی‌اثر است و چگونه اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل – که یک کرسی چرخشی برای سه سال دارند – مرتباً دور می‌شوند. با نقض حقوق بشر در کشورهای خود. این سوال مطرح می شود: هدف شورای حقوق بشر سازمان ملل چیست؟

نویسنده به قتل قاشقچی اشاره می کند و می نویسد :

کشورهای عضو سازمان ملل می دانند که خرید سکوت سازمان ملل نسبتاً آسان است. در مارس 2018، شش ماه قبل از قتل قاشقجی، سازمان ملل متحد یک میلیارد دلار کمک مالی از عربستان سعودی و امارات متحده عربی دریافت کرد که ظاهراً در راستای تلاش‌های سازمان ملل برای کاهش بحران انسانی در یمن بود، بحرانی که اگر ائتلاف به رهبری عربستان از ابتدا یمن را بمباران نکرده بود ، هرگز رخ نمی‌داد.. شاید به همین دلیل بود که گوترش آشکارا بیرون نیامد تا عربستان سعودی را به خاطر اقداماتش محکوم کند. این غیرعادی نیست. بان کی مون، سلف گوترش، در دوران تصدی وی، با اکراه اعتراف کرد که عربستان سعودی را از فهرست کشورهایی که حقوق کودکان را نقض می کنند، حذف کرده است. بان همچنین از سوی سازمان های حقوق بشری متهم شد که در برابر فشارهای آمریکا و اسرائیل برای خارج کردن نام اسرائیل از فهرست تسلیم شده است، هرچند نماینده ویژه وی در امور کودکان و درگیری های مسلحانه توصیه کرده بود که اسرائیل به دلیل کشتار بیش از 500 فلسطینی در لیست قرار گیرد.(  کودکان در غزه در سال  2014)

این می‌تواند دلیلی باشد که حتی در شرایطی که جهان در زمان واقعی شاهد وحشت‌هایی که اسرائیل در غزه و اکنون در لبنان به راه انداخته است، سازمان ملل تمایلی به محکوم کردن واقعی اسرائیل و اقدامات عملی بر علیهرژیم اشغالگر ندارد، بلکه فقط خواستار کمک‌های بشردوستانه به مردم آسیب‌دیده است. با این حال، ایالات متحده و اکثر کشورهای اروپایی به سرعت روسیه را به دلیل حمله به اوکراین محکوم می کنند. این کشورها همچنین از استفاده از کلمه "نسل کشی" برای توصیف اقدامات اسرائیل در غزه امتناع می ورزند و ترجیح می دهند با چارچوب بندی بحران به عنوان بحرانی که می تواند از طریق مداخلات فنی و سیاسی حل شود، موضوع را دور بزنند.

ماه گذشته، مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع به اسرائیل برای پایان دادن به "حضور غیرقانونی" خود در سرزمین های اشغالی فلسطین و رعایت قوانین بین المللی رای داد. اما باید به خاطر داشته باشیم که قطعنامه های مجمع عمومی سازمان ملل غیر الزام آور هستند. کشورهای عضو می توانند تصمیم بگیرند که از آنها تبعیت نکنند. هم مجمع عمومی و هم شورای حقوق بشر سازمان ملل در گذشته اسرائیل را به دلیل رفتارش با فلسطینی ها محکوم کرده اند، اما قطعنامه های آنها به طور معمول توسط اسرائیل نادیده گرفته می شود. که من را به سوال دومم سوق می دهد: اگر سازمان ملل نتواند یک کشور عضو را مجبور به رعایت قوانین بین المللی کند، چه فایده ای دارد؟

خود آمریکا مخالف حمله و نابودی کشورها نیست. در مارس 2003، ایالات متحده و بریتانیا تصمیم گرفتند به بهانه اینکه صدام حسین "سلاح های کشتار جمعی" در اختیار دارد و با القاعده ارتباط دارد، به عراق حمله کنند. (هر دو ادعا نادرست بودند.) شورای امنیت سازمان ملل – نهادی که برای جلوگیری از وقوع یا تشدید جنگ ها به آن سپرده شده است – مطلقاً هیچ کاری برای جلوگیری از این جنگ انجام نمی دهد. حتی نمی تواند تحریم هایی را علیه آمریکا و انگلیس اعمال کند زیرا هر دو کشور اعضای دائمی شورای امنیت با حق وتو هستند. آن جنگ به ویرانی عظیم منجر شد. تخمین زده می شود که نزدیک به یک میلیون عراقی جان خود را از دست داده اند. ویرانی‌هایی که این جنگ بی‌معنا به همراه داشت، امروز نیز در عراق احساس می‌شود.

اغلب ، زمانی که کشوری وارد درگیری می شود، شورای امنیت سازمان ملل متحد به سرعت نیروهای حافظ صلح سازمان ملل را برای فرونشاندن خشونت به آن کشور می فرستد. با این حال، مأموریت‌های حافظ صلح سازمان ملل نیز برای کشورهایی که در آن مستقر هستند، فاجعه را بیان کرده‌اند. به نظر نمی رسد که درگیری ها فروکش کند و همچنین سوء استفاده جنسی و استثمار گسترده ای از مردم تحت حمایت وجود دارد.

آزار جنسی زنان و کودکان توسط نیروهای حافظ صلح سازمان ملل اولین بار در بوسنی، هرزگوین، کامبوج و کوزوو در اوایل دهه 1990 ثبت شد. حافظان صلح سازمان ملل نه تنها به سوء استفاده جنسی از زنان بلکه به انجام پدوفیلیا نیز متهم شدند. در حال حاضر 13 ماموریت حافظ صلح در سراسر جهان وجود دارد که بیشتر آنها در کشورهای آفریقایی هستند. مونوسکو، مأموریت تثبیت کننده سازمان ملل در جمهوری دموکراتیک کنگو، هزاران نیرو را به این کشور اعزام کرده است. با این حال، جمهوری دموکراتیک کنگو همچنان محل درگیری‌های زیادی است زیرا شبه‌نظامیان و نیروهای دولتی بر سر اینکه چه کسی کنترل مناطق غنی از مواد معدنی را به دست بگیرد، می‌جنگند. شبه نظامیان نیز به طور معمول از تجاوز جنسی به عنوان یک سلاح جنگی استفاده می کنند. DRC اغلب به عنوان "پایتخت تجاوز در جهان" توصیف می شود. با این حال، مجمع عمومی سازمان ملل معتقد بود که شایسته کرسی در شورای حقوق بشر سازمان ملل است.

هائیتی کشور دیگری است که از دست نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متضرر شده است. در سال 2017، آسوشیتدپرس گزارش داد که حداقل 134 صلح‌بان سریلانکا از سال 2004 تا 2007 از 9 کودک در یک حلقه جنسی استثمار کرده‌اند.

یکی از دلایلی که حافظان صلح سازمان ملل از عواقب اقدامات خود طفره می روند این است که بر اساس توافقنامه وضعیت نیروها که بین سازمان ملل متحد و کشورهای مشارکت کننده نیرو مورد مذاکره قرار گرفته است، حافظان صلح سازمان ملل تحت صلاحیت انحصاری کشوری هستند که از آن آمده اند. سازمان ملل می تواند علیه نیروهای حافظ صلح درخواست اقدامات انضباطی کند، اما هیچ اختیاری برای اقدام علیه متجاوزان ندارد. این مسئولیت بر عهده کشور تامین کننده نیرو است. اما پرونده ها هرگز به دادگاه نمی رسند. کشورها تصمیم می گیرند که این اتهامات را نادیده بگیرند.

من در کتابم با عنوان " اربابان مصونیت" خواستار تحول در سازمان ملل هستم تا بتواند به وظایف خود عمل کند و بیشتر در برابر شهروندان جهان پاسخگو باشد. با این حال، پس از مشاهده نسل کشی وحشتناک غزه ای ها و تسطیح خانه ها و شهرهای آنها، من متقاعد شده ام که شاید سازمان ملل فراتر از تغییر یا اصلاح باشد. اگر آمریکا و اسرائیل بتوانند به طور یکجانبه تصمیم بگیرند که چه کسی در این دنیا زندگی بکند یا چه کسی بمیرد، و هیچ تحریمی متحمل نمی شود، پس ما واقعاً در دوران وحشتناکی زندگی می کنیم. که من را به سوال سومم می رساند: اگر پنج قدرت دائمی دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل (شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین) بتوانند تقریباً آنچه را که می خواهند انجام دهند بدون اینکه متحمل هیچ گونه عواقبی شوند، پس چه خواهد شد. نکته شورای امنیت؟

در مقدمه منشور سازمان ملل که پس از جنگ جهانی دوم در سال 1945 به تصویب رسید، آمده است: «ما مردم سازمان ملل مصمم هستیم که نسل های بعدی را از بلای جنگ که دو بار در طول عمر ما غم و اندوه ناگفته ای را برای بشر به ارمغان آورده است، نجات دهیم. برای تأیید مجدد ایمان به حقوق اساسی بشر...» واضح است که سازمان ملل خود نتوانسته است به منشور خود عمل کند. این سازمان نتوانست از نسل کشی در رواندا در سال 1994 جلوگیری کند و نتوانست از نسل کشی آشکار فلسطینیان جلوگیری کند. در همین حال، علیرغم اعتراضات گسترده در سراسر جهان برای توقف عرضه تسلیحات، آمریکا همچنان به ارسال میلیاردها دلار تسلیحات به اسرائیل ادامه می دهد. چگونه جهان می تواند باور کند که ایالات متحده از حقوق بشر دفاع می کند، در حالی که دولتش در این کشتار جمعی غیرنظامیان بی گناه، که اکثریت آنها زنان و کودکان هستند، شریک است؟

شاید زمان آن فرا رسیده باشد که سازمان ملل را از بین ببریم و به مکانیسم های جدیدی برای ایجاد صلح و امنیت در این جهان فکر کنیم.

منبع : وب سایت 16 اکتبر 2024

https://www.theelephant.info/opinion/2024/10/16/un-human-rights-council-cannot-be-relied-on-to-uphold-human-rights/