تاریخچه

در سال ۱۸۱۸، لرد چارلز سامرست[۱]، اولین فرماندار غیرنظامی مستعمره کیپ، اعلامیه ای را برای کنترل تجارت شراب صادر کرد و بر روی شرابی که برای فروش به کیپ تاون آورده می‌شد، مالیات وضع کرد. عواید حاصل از این مالیات برای تشکیل یک کتابخانه عمومی استفاده می شود که باید "پایه و اساس نظامی را بنیان بگذارد که ابزار دانش را در اختیار جوانان این گوشه دورافتاده از زمین" قرار دهد، "و "آموزش در خانه" را که زبده ترین نویسندگان باستان یکی از اولین برکات زندگی  دانسته اند، برای آنها فراهم کند." از آن زمان، توسعه کتابخانه آفریقای جنوبی در دو منطقه پیش رفت، اگرچه کتابخانه اصلی در کیپ تاون بود. محتمل ترین الگو برای "کتابخانه عمومی" کیپ تاون، موسسه لندن[۲] بود.

اولین دستاورد مهم کتابخانه، مجموعه یوآخیم نیکولاوس فون دسین[۳] بود که در سال ۱۷۶۱ کتابهای خود را به کلیسای هلند به ارث گذاشت تا به عنوان پایه و اساس یک کتابخانه عمومی مورد استفاده قرار گیرد. در سال ۱۸۲۰، هیئت امنا تصمیم گرفت مجموعه دسین را به کتابخانه جدید اهدا کند. در طول این سال ها، هدایای قابل توجه دیگری نیز به این کتابخانه اهدا شد، از جمله سر جورج گری[۴] که هنگام ترک آفریقای جنوبی در سال ۱۸۶۱، مجموعه شخصی برجسته خود، شامل کتاب‌های خطی قرون وسطی و رنسانس و کتاب‌های کمیاب دیگری را به کتابخانه اهدا کرد. در سال ۱۸۷۳، قانون واسپاری[۵] در کتابخانه عمومی آفریقای جنوبی اجرا شد و از سال ۱۹۱۶، نسخه ای از کلیه کتاب های چاپ شده در سراسر کشور را دریافت کرد. تا سال ۱۹۵۴، این کتابخانه به عنوان مرجع دریافت کننده یک نسخه از آثار منتشر شده، بر اساس قانون واسپاری، به کار خود ادامه داد، و پس از آن، این وظیفه به عهده کتابخانه شهر کیپ تاون گذاشته شد. از آن زمان به بعد، این کتابخانه شروع به توسعه ویژگی منحصربه‌فرد خود به عنوان یک کتابخانه مرجع ملی اختصاص داده شده به تحقیق بر اساس اعتبار گسترده خود کرد، و در سال ۱۹۶۷، نام آن به کتابخانه آفریقای جنوبی تغییر کرد.

ادموند رابرتز، نماینده سیاسی، پس از بازدید از این کتابخانه در حدود سال ۱۸۳۳، آن را "مایه افتخار و سرافرازی مستعمره" توصیف کرد. او خاطرنشان کرد که کتابخانه تقریباً ۱۰ هزار جلد کتاب دارد و آن را "مکانی بسیار معتبر" خواند.

کتابخانه دولتی

کتابخانه دولتی جمهوری آفریقای جنوبی به لطف کتاب های اهدایی از طرف انجمن ادبیات هلند به وجود آمد. این کتاب ها شامل کتابخانه کاملی از آثار هلندی، به خصوص ادبیات و زبان هلندی، برای دولت جمهوری ترانسوآل[۶] بود. اولین محموله هشت صندوق کتاب در سال ۱۸۸۳ رسید که شاما صندوقی از انجمن کتاب مقدس هلند بود. در ۲۱ سپتامبر ۱۸۸۷، دولت ترانسوال قانون‌اساسی کتابخانه‌های دولتی را تصویب کرد. با گسترش بیشتر پرتوریا، نیاز به ایجاد کتابخانه ای عمومی در شهر ایجاد شد. اولین کتابخانه عمومی پرتوریا در سال ۱۸۷۸ افتتاح شد، اما به دلیل مشکلات مالی مداوم در سال ۱۸۹۰، تعطیل شد. در سال ۱۸۹۳ ، پشتیبانی گسترده مردمی و مجموعه ای ۷۰۰ نفری باعث ایجاد یک کتابخانه عمومی دیگر بود که این بار تحت عنوان کتابخانه دولتی و با کتاب‌های کتابخانه عمومی سابق تأسیس شد. از آن زمان تا سال ۱۹۶۴، کتابخانه دولتی نقش دوگانه ای را به عنوان کتابخانه عمومی و کتابخانه ملی ایفا کرد. اولین کتابدار ملی، شاعر آفریقایی، جان سلیرز[۷]، توافق نامه های مبادله را وسیله ای برای غنی سازی مجموعه های کتابخانه دولتی می‌دانست. اولین قرارداد مبادله در سال ۱۸۹۸ با موسسه اسمیتسونیان[۸] واشنگتن در ایالات متحده منعقد شد. در چهارچوب این توافق نامه، کتابخانه دولتی کلیه آثار منتشر شده رسمی آمریکا را در ازای دریافت دو نسخه از هر اثر منتشر شده رسمی جمهوری آفریقای جنوبی دریافت می کند. از اوایل دهه سی، با راهنمایی کتابدار ملی دوراندیش، متیو استرلینگ[۹]، کتابخانه دولتی شروع به توسعه ویژگی کتابخانه مرکزی برای آفریقای جنوبی کرد، تا از سیستم امانت دهی کتابخانه ملی و مرکزی برای اطلاعات کتابشناسی برخوردار باشد.

ادغام

تا ۱ نوامبر ۱۹۹۹، به دلایل تاریخی، آفریقای جنوبی دارای دو کتابخانه ملی بود، کتابخانه آفریقای‌جنوبی که در سال ۱۸۱۸ در کیپ تاون تاسیس شد، و کتابخانه دولتی که در سال ۱۸۸۷ در پرتوریا تأسیس شد. در چهارچوب قانون واسپاری آفریقای جنوبی، هر یک از کتابخانه های ملی تابع قانون واسپاری بودند که حق دریافت نسخه ای رایگان از هر کتاب، سریال، روزنامه، نشریه دولتی یا سایر موارد چاپ شده در آفریقای جنوبی را از ناشران داشتند. در آفریقای جنوبی، قانون واسپاری به سال ۱۸۴۲ برمی گردد. در نتیجه، مجموعه های گسترده ای از مطالب با ارزش علمی بالا در کتابخانه های ملی سابق فراهم شده است. در طول دهه ۱۹۹۰، وزارت هنر، فرهنگ، علم و فناوری بررسی کلیه قوانین تحت حوزه اختیارات قانونی خود، از جمله قانون کتابخانه های ملی، شماره ۵۶ مصوب سال ۱۹۸۵ را آغاز کرد. وزیر هنر، فرهنگ، علوم و فناوری در سال ۱۹۹۶ کارگروهی را برای کتابخانه های ملی آفریقای جنوبی منصوب کرد تا به او درباره آینده دو کتابخانه ملی مشاوره دهد. مهمترین توصیه کارگروه این بود که دو کتابخانه ملی با هم ادغام شوند و یک کتابخانه ملی با دو شعبه (کیپ تاون و پرتوریا) تشکیل دهند که به عنوان کتابخانه ملی آفریقای جنوبی شناخته شود.