موسسه فرهنگی و آموزشی بریتانیا گرچه خود را مستقل از دولت انگلستان عنوان میکند اما یکی از پایههای اصلی دیپلماسی فرهنگی بریتانیا به حساب می آید. با نگاهی به اهداف این موسسه نظیر ارتقاء روابط فرهنگی و درک متقابل فرهنگ های مختلف فیمابین مردمان دیگر کشورها و پادشاهی انگلستان، ارتقاء شناخت گسترده تر از پادشاهی انگلستان، توسعه گسترده تر دانش زبان انگلیسی و تشویق همکاریهای فرهنگی علمی و آموزشی فیمابین انگلستان و سایر کشورها، متوجه می شویم یکی از ارکان های رسمی دیپلماسی فرهنگی این کشور، بریتیش کانسیل است. این سازمان به عنوان یکی از قدیمیترین سازمانها و در راستای توسعه روابط فرهنگی در سال ۱۹۳۴ تاسیس شد و اولین دفتر خود را در سال ۱۹۳۸ در خارج از کشور افتتاح کرد. در اوایل دهه ۳۰ میلادی از یک سو نفوذ بریتانیا به دلیل بحران ها و رکود مالی کاهش یافته بود و از سوی دیگر ایدئولوژی های دیگر همانند کمونیسم در حال ظهور و بروز بود. بنابراین در سال ۱۹۳۴ دولت بریتانیا در پاسخ به این مشکل بریتیش کانسیل را برای بسط نفوذ خود ایجاد نمود. این سازمان اگرچه فعالیت خود را بر آموزش زبان انگلیسی و برگزاری امتحانات در سراسر دنیا متمرکز کرده است اما برگزاری برنامه های فرهنگی و هنری و برقراری ارتباطات علمی و دانشگاهی از جمله برنامه های این موسسه در راستای ارتقاء تصویر بریتانیا در ذهن مخاطبان خود است.
این موسسه که در بیش از ۱۰۰ کشور جهان فعالیت دارد، فعالیت خود در یونان را از سال ۱۹۳۸ آغاز نمود. در سال ۱۹۳۷ پروفسور روت به عنوان نماینده بریتیش کانسیل برای بررسی زمینه همکاریهای فرهنگی یونان اعزام شد. وی در سال ۱۹۳۸ به عنوان استاد زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگاه آتن مشغول به کار شد و در همان سال مسئولیت انجمن انگلیس و یونان (انگلستان و هلن) را عهده دار گردید. این انجمن در خیابان ارمو یکی از اصلیترین خیابانهای مرکزی شهر آتن واقع شد که هم اکنون بریتیش کانسیل در همان مکان مشغول به فعالیت است. بعد از ساماندهی و استخدام نیروی انسانی، در سال ۱۹۳۹ اولین دوره آموزش زبان انگلیسی در محل انجمن انگلیس و یونان برگزار گردید. استقبال گسترده از دوره اولیه با بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ دانش آموز موجب شد تا شعبه دیگری را در خیابان فیل الینون آتن افتتاح نماید. از اساتیدی که در آن زمان مشغول به کار شدند می توان به داگلاس داکین شاعر نویسنده و سفرنامه نویس، لورانس فیدن نویسنده، لیو فرمور منتقد ادبی، روبرت لیدل شاعر و نویسنده و برنارد اسپنسر ناشر را نام برد.
در بین سال های ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۳ بعد از پروفسور روت آقای دکتر برن تاریخدان معروف در زمینه تمدن یونان باستان ریاست این انجمن را عهده دار شد. در زمان تصدی نامبرده بریتیش کانسیل شعباتی را در شهرهای تسالونیکی، کاولا و پاتراس و جزایر ساموس و کرکرا راه اندازی نمود. این انجمن پیش از جنگ جهانی دوم علاوه بر آموزش زبان انگلیسی فعالیت هایی نظیر تامین کتب درسی مدارس یونان و حمایت از گروههای موسیقی برای شرکت در جشنواره های فرهنگی و هنری را در دستور کار خود قرار داد. اما فعالیت این انجمن از سال ۱۹۴۱ تا سال ۱۹۴۵ به واسطه جنگ جهانی دوم متوقف شد.
پس از پایان جنگ جهانی دوم بریتیش کانسیل فعالیتهای خود را مجدداً آغاز نمود. در فراخوان اولیه شعبه آتن در سال ۱۹۴۵، تعداد ۷۸۱۵ نفر برای ثبت نام مراجعه کردند اما به دلیل فقدان امکانات کافی تنها ۳۶۵۱ نفر برای تحصیل پذیرفته شدند. در همین زمان تعداد ۳ هزار و ۵۰۰ نفر نیز در موسسه فرهنگی و آموزشی بریتانیا در شهر تسالونیکی واقع در شمال یونان ثبت نام کردند. این میزان از استقبال موجب شد تا در پایان دهه ۴۰ بریتیش کانسیل به بزرگترین و مهمترین موسسه آموزش زبان در یونان مبدل شود.
در دهه ۵۰ فعالیت های این موسسه بعد تازه ای یافت. در سال ۱۹۵۱ توافقنامه فرهنگی و آموزشی بین یونان و انگلستان با هدف تقویت و توسعه همکاری های فرهنگی، علمی و آموزشی به امضا رسید. بر مبنای این توافقنامه در سال ۱۹۵۸ اولین مرکز رسمی برای برگزاری امتحانات کمبریج در یونان افتتاح شد. در دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ و حتی در خلال بحران در یونان و حاکمیت سرهنگ ها (۱۹۶۷ - ۱۹۷۴) بریتیش کانسیل به فعالیت خود ادامه داد و حتی طرح های توسعه ای در تاسیسات خود شامل ایجاد سالن های آموزشی، سالن ویژه برگزاری نمایشگاه، سالن همایش و سخنرانی و یک کتابخانه بزرگ ایجاد نمود.
دهه هفتاد مقارن با چند اتفاق بود که موجب گسترش بیش از پیش فعالیت های این موسسه شد. از یک سو حکومت سرهنگ ها به پایان رسید و مردم یونان فصل جدیدی را در تاریخ خود آغاز نمودند. از سوی دیگر در سال ۱۹۷۴ یونان به جامعه همکاریهای اقتصادی اروپا پیوست و این امر باعث شد متقاضیان فراگیری زبان انگلیسی بیش از پیش افزایش یابد. علاوه بر این ظهور و بروز فناوری های نوین و تکنولوژی های جدید در این دوره باعث شد شیوه فعالیت های این موسسه تغییر یابد. اولین دستگاه کپی در سال ۱۹۷۳ در این موسسه مستقر شد، تکنولوژی نمایش فیلم ها تغییر یافت و استفاده از تله تکست در دستور کار قرار گرفت.
دهه ۸۰ فعالیت های بریتیش کانسیل سمت و سوی بیشتری در راستای دیپلماسی فرهنگی گرفت. اجرای برنامه های متنوع فرهنگی و هنری از جمله دعوت از گروه های متعدد موسیقی، اجرای برنامههای متعدد هنرهای نمایشی شامل تئاتر و حرکات موزون از جمله برنامه های این موسسه در دهه هشتاد بود. در سال ۱۹۸۴ بریتیش کانسیل برنامههای ویژهای را به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس و فعالیت خود در یونان اجرا نمود. این برنامه شامل برگزاری یک هفته اجرای تئاتر شکسپیر، اجرای پیانو توسط رابرت برگاتمن و سخنرانی سر استیونس استاد معروف بیزانس شناسی و نماینده پیشین بریتیش کانسیل در یونان بود.
سال ۱۹۸۵ که آتن برای اولین بار به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا انتخاب شد، فرصتی را فراهم آورد تا موسسه بریتیش کانسیل به تقویت جایگاه فرهنگی خود بپردازد. دعوت از گروههای مختلف هنرهای نمایشی با همکاری تئاتر ملی انگلستان، برگزاری نمایشگاه نقاشی با عنوان جایگاه زن در بریتانیا و برگزاری نمایشگاه عکاسی از جاذبه های گردشگری انگلستان از جمله این فعالیت ها بود. در سال ۱۹۸۹ نیز این موسسه برای اولین بار آزمون های IELTS را برگزار و ویژهبرنامههایی را درباره سطح و نحوه ارائه خدمات در دانشگاه های انگلستان به دانشجویان خارجی را برگزار نمود.
شاخص ترین فعالیت فرهنگی بریتیش کانسیل در دهه ۹۰ مشارکت در ویژه برنامه های فرهنگی در سال ۱۹۹۷ به مناسبت انتخاب شهر تسالونیکی دومین شهر بزرگ یونان به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا بود. از برنامه های فرهنگی که در آن زمان اجرا شد می توان به نمایشگاه مجسمه سازی آنتونی کارو و اجرای تئاتر کینگ لییر اشاره کرد.
در سال ۲۰۰۴ در خلال بازیهای المپیک ۲۰۰۴ که در آتن برگزار می شد، بریتیش کانسیل مسئولیت آموزش بیش از ۳۰۰ نفر را برای حضور در این رویداد ورزشی و ترجمه همزمان بر عهده گرفت. این موسسه اقدامات آنلاین خود را به منظور مشاوره تحصیلی و ارائه مدارک از سال ۲۰۰۶ آغاز نمود و رفته رفته سامانه آموزش مجازی خود را توسعه داد. به گونه ای که در سال ۲۰۱۰ برای اولین بار آزمون انگلیسی کمبریج را از طریق سامانه های رایانه ای برگزار نمود. علاوه بر این، موسسه مذکور به توسعه فعالیتهای فرهنگی خود با استفاده از ابزارهای نوین پرداخت به شکلی که در سال ۲۰۱۱ با همکاری قصر موسیقی آتن و تئاتر ملی انگلستان برنامه ای اجرا کرد که طی آن امکان تماشای زنده تولیدات تئاتری انگلیس را از طریق شبکههای ماهوارهای فراهم میآورد. نمایشگاه نقاشی با عنوان «مذهب جدید» در شهرهای آتن و تسالونیکی و گفت و گوی خلاق هنرمندان در موزه بناکی از دیگر برنامههایی بود که بریتیش کانسیل در سال ۲۰۱۱ اجرا نمود.
در سال ۲۰۱۲ نمایشگاهی تحت عنوان «ساخت انگلیس» حاوی ۱۵۰ اثر که تنوع هنری انگلستان را از سال ۱۹۸۰ تا سال ۲۰۱۰ میلادی به نمایش میگذاشت را برگزار نمود. در این سال به مناسبت دویستمین سالگرد تولد چارلز دیکنز مجموعه برنامه های متنوعی با عنوان «دیکنز ۲۰۱۲» توسط موسسه فرهنگی و آموزشی بریتانیا در آتن و دیگر شهرهای یونان برگزار شد.
در سال ۲۰۱۳ به مناسبت حضور انگلستان به عنوان مهمان ویژه در نمایشگاه بین المللی کتاب تسالونیکی، بریتیش کانسیل زمینه حضور ۹ نویسنده معروف بریتانیایی را در این رویداد فرهنگی فراهم آورد و طی آن سلسله نشست هایی در خصوص معرفی کتاب و نقد ادبی برگزار شد. در این سال بریتیش کانسیل فعالیت خود را در مدارس خصوصی در زمینه تدریس زبان انگلیسی توسعه داد و برنامه های ویژه تابستانی را با همکاری دانشگاه کینگزتون برگزار نمود. در سال ۲۰۱۴ موسسه مذکور جشنوارهای را تحت عنوان جشنواره علمی آتن پایه گذاری نمود. هدف این جشنواره ارائه دستاوردها و نوآوری های علمی آموزشی و فناوری انگلستان بود.
در سال ۲۰۱۵ بریتیش کانسیل سند راهبردی را با بانک «اچ اس بی سی»، شرکت سامسونگ و شرکت مایکروسافت به امضا رساند که بر بنای آن برنامه راهبردی برای آموزش و توسعه توانایی ۱۵۰ هزار دانش آموز در یک هزار مدرسه در زمینه زبان انگلیسی اجرا شود. بر مبنای همین سند راهبردی جایزه ای ۱۰ هزار پوندی برای تعدادی از جوانان یونانی با امتیاز بالا در آزمون سراسری IELTS به منظور حمایت از تحصیل در دانشگاههای انگلستان در سطح کارشناسی ارشد و دکترا تعیین شد.
در سال ۲۰۱۶ به مناسبت چهارصدمین سالگرد درگذشت شکسپیر شاعر بزرگ انگلیس، برنامه ای تحت عنوان «زندگی شکسپیر» به اجرا در آمد که بر مبنای آن عمده فعالیتهای فرهنگی این موسسه در این راستا شکل گرفت و طراحی شد. از جمله این برنامهها میتوان به اجرای تئاتر، نمایشنامه خوانی، نقد ادبی و ... اشاره نمود.
در همان سال موج گسترده پناهجویان و پناهندگان به یونان باعث شد تا موسسه مذکور برنامه ویژه ای را برای آموزش زبان ویژه مهاجران با همکاری یونیسف برگزار نماید. این برنامه در راستای فراهم آوردن فرصت آموزش زبان انگلیسی برای ۶۰۰ کودک پناهنده به اجرا درآمد. همچنین به منظور توسعه گردشگری، موسسه بریتیش کانسیل با همکاری موسسه فرهنگی استاوروس نیارخوس، برنامه ویژه ای را برای افزایش مهارت های زبان انگلیسی فعالان و راهنمایان موزه ها و میراث فرهنگی در یونان به اجرا گذاشت.
برنامه فرهنگی شاخصی که در سال ۲۰۱۷ توسط موسسه بریتیش کانسیل به اجرا درآمد با همکاری خانه اپرای لندن بود. طی این برنامه مجموعه نمایش های اپرا و حرکات موزون به صورت زنده از طریق شبکه های اجتماعی در اختیار علاقهمندان و مخاطبان یونانی قرار گرفت. در سال ۲۰۱۸ نیز مرکز فرهنگی و آموزشی بریتانیا با مشارکت در برنامه یونسکو تحت عنوان «پایتخت جهانی کتاب» برنامه های متعددی را با همکاری شهرداری های آتن برگزار نمود.
در سال ۲۰۱۹ به مناسبت هشتادمین سالگرد فعالیت خود در یونان برنامه های ویژه ای را با حضور پرنس چارلز طراحی و برگزار کرد. از جمله این برنامه ها نمایشگاه تحت عنوان انقلاب مد (Fashion Revolution) با همکاری موسسه اوناسیس بود. دوره های ویژه مجازی، برگزاری آزمون های آنلاین، نمایشگاههای مجازی از دیگر برنامه های این موسسه بود. در افتتاحیه این مراسم سفیر یونان در انگلستان در زمینه فعالیتهای موسسه بریتیش کانسیل اظهار داشت: بی شک و بدون مبالغه روابط یونان و انگلستان در سطوح گوناگون علمی، فرهنگی و دانشگاهی بدون حضور بریتیش کانسیل در سطحی که امروزه در جریان است، امکان پذیر نبود. بریتیش کانسیل با آموزش زبان انگلیسی به صدها هزار نفر، زمینه یادگیری علوم مختلف و آشنایی با فرهنگ ها را در سراسر دنیا به وجود آورد. ایجاد روابط و همکاری های گسترده، افق نمایی های امیدبخش، ایجاد علاقه مندی و عشق بین دو کشور یونان و انگلیس بدون فعالیتهای بریتیش کانسیل امکان پذیر نبود.
همانطور که از مروری بر فعالیتهای این موسسه عیان می شود، بریتیش کانسیل بسیار فراتر از یک موسسه آموزش زبان و به عنوان بازوی فرهنگی دولت بریتانیا و با هدف شکل دهی به تصویری جذاب از آن کشور به فعالیت می پردازد. این موسسه بیش از ۸۰ سال در یونان فعالیت داشته و با حضور در مدارس و دانشگاهها زمینه آموزش زبان انگلیسی را به گونهای فراهم کرده امروزه اکثریت قابل توجه مردم یونان زبان انگلیسی را به خوبی صحبت می کنند.
نظر شما