بی گمان در دوره معاصر هر جا سخن از تعاملات دو کشور کهن ایران و گرجستان در سطوح گوناگون به میان می آید ، نام جمشید گیوناشیویلی به عنوان یکی از پایه های استحکام و توسعه روابط ، به نیکی در آن نمایان است . شخصیتی چند بعدی و متمایز از نسل ایرانشناسان قفقاز که علیرغم تجربه حضور در کسوت سیاسی ، وجه قالب فعالیت های خود را معطوف به بسط حوزه ایرانشناسی درمراکز علمی – دانشگاهی گرجستان کرد و در این راه ضمن پرورش اساتیدی مسلم و متعهد ، شیوایی زبان فارسی را در آن سامان در طول سالیان متمادی رونق بخشید و در دیگر سو، ادبیات فاخرش را با ترجمه و نگارش ده ها نسخه کتاب و مقاله که هر کدام در نوع خود مأخذی ارزشمند محسوب می شود ، پیش چشم مشتاقان و فرهیختگان ایران دوست نهاد . نقش غنی و پر رنگ وی در سیمای محققی توانا و واقع بین به گونه ای است که فارغ از ملاحظات جاری در جایی اذعان داشت که شناخت تاریخ و فرهنگ گرجستان بدون شناخت تاریخ ایران کافی نیست و از سپیده‌دم تاریخ تاکنون ، رابطه دو ملت همچنان استوار و هیچگاه قطع نگردیده است .
نام : جمشید
نام خانوادگی : گیوناشویلی
تاریخ تولد : اول ماه مه سال ۱۹۳۱ میلادی ( ۱۳۱۰ هجری شمسی - تهران )
تاریخ وفات: ۲۱ ژانویه سال ۲۰۱۷ میلادی
مذهب : ارتودوکس
تحصیلات و درجات علمی : فوق دکتری در رشته زبان و ادیبات فارسی از دانشگاه دولتی تفلیس ( ایوانه جاواخیشویلی) در سال ۱۹۶۴ میلادی
- ۱۹۴۷-۱۹۴۶ کلاس چهارم دبیرستان البرز (تهران )
- ۱۹۴۹-۱۹۴۷ دبیرستان شماره ۹ شهر تفلیس
- ۱۹۵۳-۱۹۴۹ دانشکده خاورشناسی دانشگاه تفلیس ، زبان و ادبیات فارسی و دانشکده خاورشناسی دانشگاه دانشگاه تاشکند ، رشته فیلولوژی ایرانی-افغانی
- ۱۹۵۸ درجه PhD از دانشگاه دولتی تفلیس
- ۱۹۶۴ درجه فوق دکتری از دانشگاه تفلیس
- ۱۹۷۰ : دریافت مقام پروفسوری
زبان : تسلط به زبان های فارسی ، روسی ، آلمانی و انگلیسی
برخی از سوابق ، فعالیت ها و سمت ها :
۱۹۵۵-۱۹۵۴ آموزگار زبان روسی در دبیرستان شماره ۱۸ شهر تاشکند
۱۹۵۸-۱۹۵۴ معلم زبان فارسی در دانشگاه تاشکند
۱۹۶۰-۱۹۵۸ کارمند علمی انستیتوی زبان شناسی آکادمی علوم گرجستان
۱۹۹۴-۱۹۵۸ دانشیار ، استاد زبان فارسی در دانشگاه دولتی تفلیس
۱۹۹۴-۱۹۶۰ کارمند علمی ارشد ، رییس بخش زبانهای خارجی هند و ایرانی از سال ۱۹۷۴ همچنین معاون انستیتوی خاور شناسی آکادمی علوم گرجستان
۲۰۰۴ -۱۹۹۴ نخستین سفیر جمهوری گرجستان در جمهوری اسلامی ایران
۲۰۱۴-۲۰۰۴ مشاور ارشد انستیتوی خاورشناسی تفلیس
۲۰۰۸-۲۰۰۴ استاد دانشگاه دولتی تفلیس
۲۰۰۸-۲۰۰۴ استاد انستیتوی آسیا و آفریقا (تفلیس)
**استاد راهنمای بیش از ۲۲ تن از فارغ التحصیلان رشته زبان و ادبیات فارسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری
** رییس انجمن روابط علمی - فرهنگی و همکاری گرجستان و ایران
** برنده جایزه هفدهمین دوره جایزه جهانی کتاب سال در سال ۲۰۱۰ (ایران – تهران )
تحقیقات و مطالعات در زمینه های : آوا شناسی ، مسائل دستوری ، لغت شناسی ، مأخذ شناسی ، متن شناسی ، زبان شناسی ، متون تاریخی ، جغرافیای تاریخی ، روابط سیاسی – فرهنگی ایران و گرجستان ، اوضاع داخلی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
جمشید گیوناشویلی به عنوان یکی از برترین ایرانشناسان ، بالغ بر پنجاه سال از عمر خود را به فعالیت های موثر و مستمر در جهت توسعه و گسترش روابط فرهنگی بین دو کشور ایران و گرجستان گذراند و تلاش‌های فراوانی را در جهت تعمیق روابط دو کشور ایران و گرجستان به ویژه از منظر فرهنگی و علمی مبذول داشت . از ایشان بیش از ۲۰۰ اثر علمی به‌زبان‌های گرجی ، فارسی، انگلیسی و روسی منتشر شده که شامل مقاله ، تقریظ، یادداشت و ترجمه به زبانهای مختلف می باشد . ازجمله آثار عبارتند از :
کتب :
۱- کتاب بن واج شناسی زبان فارسی ، تفلیس ، ۱۹۶۴ ، به زبان روسی (با همکاریProf. Sh.Gaprindashvili که اصوات را با اشعه مجهول ، لرزه نگار و تجزیه طیفی مورد مطالعه قرار داده اند.)
۲- نسخه تاریخی سیستان به زبان فارسی( تفلیس۱۹۷۱)
۳- منتخبات متون تاریخی فارسی، تفلیس۱۹۷۲( با همکاری Prof.D.Katsitadze کتاب درسی برای دانشجویان ، منتخباتی از تاریخ بلعمی تا عالم آرای نادری )
۴-یادداشت های فیلولوژی، تفلیس ۱۹۷۸ به زبان روسی
۵- بانوان ایرانشناس گرجی و تفلیس، ۱۹۷۸ به زبان فارسی
۶- مطالعات گرجی – ایرانی (مجموعه مقالات ) ۱۹۹۷ به زبان فارسی و انگلیسی
۷- کارنامه پنجاه ساله روابط تاریخی ایران و گرجستان ۲۰۱۲ به زبان فارسی
مقالات:
۱. دستگاه واجی زبان فارسی ، مجله دانشگاه تفلیس شماره ۱۱۶ سال ۱۹۶۵ به زبان روسی.
۲. ایرانشناسی در گرجستان، مجله سخن شماره ۵ ، تهران ۱۳۵۰
۳. اصطلاحات علمی تاجیکی.فارسی ابن سینا، مجله آکادمی علوم تاجیکستان، شماره ۳ سال ۱۹۸۰ به زبان روسی.
۴. درباره اسم جغرافیایی" شهرود" در منظومه خسرو شیرین نظامی گنجوی، خبرنامه آکادمی علوم گرجستانف جلد۹۸ شماره ۳ سال ۱۹۸۰ به زبان روسی.
۵. کاخ بلند نظم(درباره چاپ جلد اول شاهنامه باهتمام جلال خالقی- مطلق) ، مجله صدای شرق، شماره۲ سال ۱۹۹۱،دوشنبه.
۶. "انجاز" در منابع و مآخذ مولفان مسلمان، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال چهارم، شماره۲۹ سال ۱۳۷۴ تهران.
۷. ایرانشناسی در گرجستان، نشر دانش ، سال یازدهم ، شماره سوم، سال ۱۳۷۴ تهران.
۸. تلاش گرجستان جهت تضمین ثبات و امنیت ملی پایدار، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره۴۲،سال۱۳۸۲،تهران.
۹ ایران: انقلاب جمهوری اسلامی، "دیپلماسی گرجی"، جلد دوم، دانشگاه تفلیس، ۱۹۹۵
۱۰. موازین و مقررات اسلامی در جمهوری اسلامی ایران، مجله Omega شماره ۶ ، سال ۲۰۰۲
۱۱. ایران : زمینه و موجبات استقرار دولت جمهوری اسلامی ایران، انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۵-۱۹۸۰ (ماهنامه پیک دوستی شماره۷ سال ۲۰۰۵)
برخی از همایش‌ها و سخنرانی‌ها :
همایش بین المللی شرق‌شناسی( واژه شناسی زبان فارسی ) روسیه ۱۹۶۰
میزگرد ایران و گرجستان (روابط متقابل تاریخی و فرهنگی ایران و گرجستان ) تهران ۱۹۹۶
همایش تاثیر متقابل مفاخر فرهنگی (بررسی راهکار های تحکیم روابط ) ۱۹۹۴
همایش روابط فرهنگی ایران وگرجستان ( زمینه ها و بستر های تعامل ) تفلیس – گرجستان ۲۰۱۱
میزگرد بررسی آسیب شناسی موقعیت زبان و ادبیات فارسی در گرجستان تفلیس – گرجستان ۲۰۱۳
سایر توضیحات : پدر آقای جمشید گیوناشویلی مرحوم شالوا گیوناشویلی(۱۹۸۱-۱۹۰۸) فرزند نهم یک کشیش ارتدوکس بود ، برادر بزرگش، پزشک معروفی بود که بلشویکها در سال ۱۹۲۴ او را اعدام کردند . در فضای آن زمان گرجستان که تحت حاکمیت حکومت شوروی قرار داشت (حدود سال‌های ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۰) ، برای فردی که فرزند کشیش شناخته شده و از سویی برادرش"دشمن خلق" نام گرفته و اعدام شده بود فضای مساعدی وجود نداشت و "شالوا گیوناشویلی" وادار به مهاجرت به ایران شد. از سال ۱۹۲۸ تا سال ۱۹۴۷ شالوا گیوناشویلی با جواز اقامت در ایران به سر می برد که در سال ۱۹۳۱ فرزند وی به نام جمشید گیوناشویلی متولد گردید . مهندس شالوا گیوناشویلی در حد خود خدماتی را در جهت احداث راه آهن سراسری ایران(خرم آباد-اندیمشک-سلطان آباد{اراک امروزی}قم-سمنان-شاهرود) کرده است . در سال ۱۹۴۷ خانواده وی به گرجستان مراجعت کرده و در سال ۱۹۵۱ به قزاقستان تبعید گردید .
نظر شما