انجمن هدایت رفتاری و اجتماعی «امان»

گزارشی از تحقیقات به دست آمده در مورد وضعیت خانواده در لبنان

بین سال‌های: 2018 - 2022

بخش تحقیقات: شباط 2022

فهرست مطالب:

پیش‌گفتار گزارش: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

بخش اول: تشکیل خانواده: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

یک: ازدواج های ثبت شده به تفکیک مناطق مختلف، طی سال‌های 2018-2022 . . . . . . . 5

دو: میانگین سن ازدواج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

سه: درصد مجردی به تفکیک مناطق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

بخش دوم: مطالب به دست آورده شده در مورد میانگین جمعیت خانواده . . . . . . . . . . . . . 10

یک: در صدی زاد و ولد در مناطق مختلف لبنان، طی سال‌های 2018-2022 . . . . . . . . . . . 10

دو: تعداد افراد خانواده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

بخش سوم: روابط خانوادگی و فروپاشی خانواده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

یک: روابط خانوادگی بین دو همسر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

دو: نقش تربیتی والدین و رابطه آنان با فرزندان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

سه: فروپاشی خانواده: تعداد پرونده‌های طلاق ثبت شده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

بندهای اساسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

باسمه تعالی

پیش‌گفتار گزارش:

با توجه به نقش آمار در ارائه شاخص‌هایی که خط مشی پژوهشگر را مشخص کرده و او را در اجرای تحقیقات در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و غیره هدایت می‌نماید، این مرکز نیز با استناد به منابع و آمارهای علمی، گزارش خود را با موضوع خانواده مورد بحث و تحقیق قرار داده است.

1. منابع مورد استفاده:

منابع داخلی:

• طلاق در میان مسلمانان شیعه در سال‌های: 2000-2010، بررسی واقعیت این پدیده و پیامدهای آن از طریق پیگیری سوابق دادگاه‌ها و با استناد به نمونه‌هایی از افراد طلاق‌گرفته.
• به دست آوردن اطلاعاتی در مورد طلاق‌های رخ داده بین سال‌های 2011-2017: از طریق اطلاعات موجود در سوابق دادگاه‌های شرعی جعفری بیروت (به روز رسانی داده‌های مربوط به حالت‌های طلاق که قبلاً رخ داده است).
• کیفیت روابط خانوادگی در داخل خانواده‌هایی که پدران در حزب‌الله مشغول به کارند.
• بررسی روندهای فرهنگی و اجتماعی دانشجویان دانشگاه‌های لبنان.
• بررسی روندهای رفتاری و ارزشی دانش‌آموزان مرحله دبیرستانی در لبنان.
• بررسی واقعیت فعالیت‌های داوطلبانه در جامعه لبنان و میزان اثربخشی آن.
• نظرسنجی در مورد استفاده نوجوانان از اینترنت.
• اجرای تحقیقی در راستای مدیریت صحیح خانواده در لبنان.

منابع خارجی:

• اداره کل سراسری آمار کشور. از طریق این اداره کل می‌توان آمار دقیقی در مورد وضعیت کارگران لبنانی و روش معیشتی آنان در بین سال‌های: 2018-2019 را به دست آورد.
• سازمان ثبت احوال کشور لبنان. جهت جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نظر.

https://www.dgcs.gov.lb/arabic/statistics-map?y=2020

• استفاده از تحقیقات انجام شده در راستای به روز رسانی تحقیقات اداره کل سراسری آمار کشور.
• استناد به پژوهشی که در مورد جوانان در مناطق محروم نشین لبنان انجام شده است با عنوان "میزان مشارکت جوانان در فضای مجازی، و پیامدهای گوناگون آن که آیا آنان فعالیت‌های مثبتی دارند و یا با استفاده نادرست با نتایج منفی آن روبرو می‌باشند افسردگی، منزوی شدن و . . ."

2. روش تهیه گزارش:

• بهره‌ گرفتن از مهمترین نتیجه‌های به دست آمده در مورد خانواده از مجموعه تحقیقات و اطلاعاتی که پیشتر توسط این مرکز انجام گردیده است.
• بررسی گزارش‌های صادره از مراکز قضایی و بهزیستی رسمی و دانلود داده‌ها و اطلاعات منابع مربوطه. همچنین استناد به داده‌های منتشر شده در وبسایت رسمی سازمان ثبت احوال، تعداد متولدین و تعداد فوتی‌های ثبت شده، تعداد ازدواج و طلاق مربوط به هر منطقه از سال 2018 تا سال 2022 مورد بحث و تحقیق قرار گرفته است. سپس این داده ها وارد برنامه SPSS شده تا از نظر شناسایی تغییرات درصدی طی این سال‌ها و تفاوت بین مناطق مختلف مورد پردازش آماری قرار گیرد (بعلبک، هرمل، بنت‌جبیل، نبطیه، صور، بعبدا). این مناطق به این دلیل انتخاب شدند که شیعیان اکثریت آنها را تشکیل می‌دهند. همچنین تعدادی از مناطق دیگر لبنان به‌منظور تعیین برخی از تفاوت‌های جمعیت‌شناختی، مورد بررسی قرار گرفت.

3. بخش‌های گزارش:

گزارش به چند بخش تقسیم شد:

• بخش تشکیل خانواده، در این محور تعداد ازدواج های ثبت شده در مناطقی که اکثریت مردم شیعه هستند، در یک دوره پنج ساله (2018-2022) و همچنین میانگین سن ازدواج و درصد مجردی بر حسب جنسیت مورد بررسی قرار گرفته است.
• بخش جمع‌آوری اطلاعات در مورد جمعیت‌شناختی، که شامل میزان زاد و ولد و میانگین تعداد خانواده در مناطق شیعه نشین در یک دوره پنج ساله می‌باشد.

4. بخش کانون روابط خانوادگی و فروپاشی خانواده که تعداد پرونده‌های طلاق ثبت شده از سال 2018 لغایت 2022 را مرور کرده و به درصدی تعداد طلاق با تعداد ازدواج‌های حاصله در مناطق با اکثریت شیعه از سال 2009 لغایت 2022 پرداخته است. [1]

و بدین‌صورت شاخص‌های کلی تا حدی تکمیل می‌شود که ما را قادر می‌سازد ویژگی‌های واقعیت اجتماعی مربوط به خانواده را در لبنان، بویژه در مناطق با اکثریت شیعه‌نشین را ترسیم نمائیم. و همچنین می‌توان با بهره‌گیری از مباحث موجود در گزارش پیوست در مورد به‌روزرسانی تعداد طلاق که شامل اطلاعاتی در مورد طلاق در بین شیعیان از سال 2011 تا سال 2017 می‌باشد و با استناد به پرونده‌های موجود در دادگاه‌های شرع ویژه شیعیان در بیروت صورت گرفته است، تصویر واضح‌تری ارائه نمائیم.

لازم به ذکر است میانگین تعداد ازدواج و طلاق ثبت شده در دادگاه‌های شرعی و تعداد موجود در اداره ثبت احوال تفاوت‌هایی وجود دارد. بطور مثال، عقد ازدواج معمولاً در اداره ثبت احوال ثبت نمی‌شود، در حالی که با میزان بالاتری در دادگاه‌ها ثبت می‌شود. به همین‌ترتیب، مراحل ثبت مراحل طلاق برای انتقال به ادارات رسمی زمان بیشتری نیاز دارد. لذا تعداد جمع آوری شده از دادگاه‌های شرعی نسبت به اداره ثبت احوال دقیق‌تر است.

از آنجایی که ما این تعداد را در یک برهه‌ی زمانی معینی دنبال کرده تا بتوان میزان افزایش یا کاهش را دنبال کنیم ، لذا این تفاوت‌ها تأثیر قابل‌توجهی بر این میزان نداشته، مگر در مواردی که مشکلات اداری در برخی از مناطق در ارتباط با ادارات وابسته به سازمان ثبت احوال وجود داشته باشد. این امر به صورت افزایش یا کاهشی ظاهر که در برخی از مناطق در سال‌های معینی خارج از بافت به‌نظر می رسد.

گزارشی از تحقیقات به دست آمده در مورد وضعیت خانواده در لبنان

بین سال‌های: 2018 - 2022