افغانستان و سوریه از نظر جغرافیایی و فرهنگی تفاوت‌های زیادی دارند و اشتراکات آن‌ها فراتر از دین اسلام دشوار به نظر می‌رسد. با این حال، در دهه ۱۹۸۰ جنگ افغانستان باعث شد جوانان کشورهای مختلف عربی، به‌ویژه از مصر و سوریه، به جهاد در افغانستان جذب شوند. در این میان، انور سادات، رئیس‌جمهور مصر پس از امضای پیمان صلح کمپ دیوید با اسرائیل، که به دلیل خیانت به اسلام مورد انتقاد بسیاری از مسلمانان قرار گرفت، به‌شدت از جهاد افغانستان حمایت کرد. شایان ذکر است که پیمان کمپ دیوید اولین پیمان صلح میان طرفین جنگ اعراب و اسرائیل بود که به صلح میان مصر و اسرائیل انجامید. انور سادات اولین رئیس وقت یک کشور عربی از طرفین جنگ اعراب و اسرائیل بود که به صلح با اسرائیل و به رسمیت شناختن این کشور اقدام کرد.[i] سادات با ارسال سلاح و تشویق جوانان به پیوستن به جنگ افغانستان، سعی داشت فضای داخلی مصر را آرام کند، اما این سیاست به ترور او توسط سربازانش منجر شد. جانشین او، حسنی مبارک، سال‌ها با تبعات این سیاست و ظهور جریان‌های تندرو دست‌وپنجه نرم کرد.

در سوریه نیز تعداد زیادی از جوانان به جهاد افغانستان پیوستند. ابومحمد الجولانی، رهبر فعلی هیئت تحریر الشام، که پس از حمله آمریکا به عراق به القاعده پیوسته بود، نمونه‌ای از این روند است. او مدتی در اسارت آمریکا به سر برد و پس از آزادی، به‌جای لباس سنتی، یونیفرم نظامی پوشید و ادعا کرد که برخلاف طالبان، در حکومت خود به حقوق زنان احترام خواهد گذاشت. در این میان، حادثه‌ای که اخیراً در افغانستان رخ داد، یعنی ترور خلیل‌الرحمن حقانی، یکی از رهبران برجسته شبکه حقانی و مسئول تعامل طالبان با جهان، ممکن است پیامدهای جدی برای این کشور داشته باشد. حقانی که فردی دیپلماتیک و منظم بود، تلاش می‌کرد طالبان را به‌عنوان یک گروه معتدل به جامعه جهانی معرفی کند. ترور او می‌تواند باعث تقویت جناح‌های تندرو در طالبان شود. این حادثه نه‌تنها وحدت طالبان را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند تأثیرات منفی بر کشورهای همسایه، ازجمله پاکستان، داشته باشد. افغانستان که در گذشته به دلیل اختلافات ایدئولوژیک بین جناح‌های مختلف شاهد فروپاشی بوده، اکنون نیز با چالش مشابهی مواجه است. این تحولات، به‌ویژه برای منطقه و همسایگان افغانستان، خبر خوشایندی نیست و ممکن است تنش‌های جدیدی را در پی داشته باشد.[ii]