باسمه تعالی

مفهوم مقاومت در کشور ونزوئلا

روش تحقیق: مصاحبه با نخبگان

مقدمه

امروزه در دنیا از ارتباطات میان فرهنگی بین کشورها نمیتوان غافل بود و روشن است کشوری که توانایی ارتباط با دیگر کشورها را نداشته باشد منزوی خواهد شد. برای عدم انزوا و ارتباط گیری به نحو مطلوب، باید به دنبال بهترین گفتمان بود. با توجه به ارزشهای مشترک فرهنگی بین ایران و آمریکای لاتین بخصوص ونزوئلا، «گفتمان مقاومت» بر اساس نظریه مقاومت میتواند بهترین گفتمان مطلوب جهت ارتباطات میان فرهنگی باشد. هدف از این پژوهش، شناسایی ظرفیت گفتمان مقاومت در فرهنگ ونزوئلا بود که بعد از مصاحبه های متعدد با افراد صاحب نظر، نگارنده به این نتیجه رسید که امروز بهترین سیاست فرهنگی ایران و ونزوئلا، تاکید بر گفتمان مقاومت است و مقاوم سازی ملت و دولت ونزوئلا باید مدنظر قرار گیرد تا بتوان در جهت مقابله با استکبار جهانی، از آن بهره مند شد.

ونزوئلا

ونزوئلا با نام رسمی جمهوری بولیواری ونزوئلا  República Bolivariana de Venezuela کشور مستقل و فراقاره‌ای در شمال آمریکای جنوبی و با جزیره‌هایی در دریای کارائیب است. ونزوئلا با ۲۸ میلیون نفر جمعیت، پنجاهمین کشور پرجمعیت جهان و با ۹۱۶٬۴۴۵ کیلومترمربع وسعت، سی‌وسومین در میان کشورهای جهان است. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر آن کاراکاس می باشد.

نظریه مقاومت

مقاومت، به عنوان یک نظریه رهایی بخش در قالب پارادایم برخورد با سلطه و مبتنی بر قدرت روایت انقلاب اسلامی از متن اسلام ناب محمدی(صلی الله علیه و آله) با هدف غربزدگی زدایی از نظام بین الملل قابل تئوری پردازی است.[1]

نظریه مقاومت، یک نظریه قرآنی است و فلسفه آن در قرآن حفظ و تعالی نظام خلقت و پایان بخشیدن به خواسته های نامحدود ستمگران و مستبدان عنوان شده است.[2] چراکه می‌فرماید: «وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِیهِنَّ»[3] و اگر حق از هوسهای آنها پیروی کند، آسمانها و زمین و همه کسانی که در آنها هستند تباه می‌شوند! از این رو مقاومت در برابر نظام سلطه برای جلوگیری از فساد عالم، وظیفه‌ای از جانب خداوند متعال بوده و نظریه مقاومت توحیدی بر این اساس تولید شده است.

با پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) مساله مقاومت تبدیل به یک گفتمان شد و در برابر گفتمان های رایج زمان مانند گفتمان کمونیست و لیبرالیسم، ایستاد اما دیری نپایید که با فروپاشی بلوک شرق و از بین رفتن گفتمان کمونیسم، آن مثلث دوباره شکل خطی به خود گرفت با این تفاوت که این بار طرف مقابل گفتمان لیبرالیسم در این خطر گفتمانی جهانی، گفتمان مقاومت با محوریت انقلاب اسلامی ایران بود.[4]

با رحلت حضرت امام خمینی(ره) و آغاز رهبری آیت الله خامنه ای(دام ظله)، این گفتمان وارد مرحله جدیدی شد و آن تاثیر این گفتمان در تشکیل تمدن نوین اسلامی می باشد. با سیری در منظومه فکری مقام معظم رهبری(دام ظله) به این نکته میتوان پی برد که واژه مقاومت از جمله واژگان کلیدی است که در این منظومه فکری از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و هست. ایشان طی سالهای گذشته تاکنون، چه آن دوران که در مقام ریاست جمهوری بودند و چه در مقام رهبری، درباره مقاومت و فرهنگ مقاومت فرمایشات بسیاری داشته‌اند. با توجه به نگاه جامع و اشراف همه جانبه ایشان به مسائل مختلف ایران و جهان و نیز نگاه تاریخی، محققانه و عبرت آموزانه به ادوار گذشته، مقاومت را جزء واژه های ضروری در حیات استقلال و پیشرفت مملکت معرفی و لازمه مقاومت را، تقویت فرهنگ مقاومت میدانند.[5]

اهمیت نظریه مقاومت تا جایی است که رهبر معظم انقلاب، میفرماید: «نظریه مقاومت در مقابل دشمن قوی پنجه را تبلیغ کنید، ترویج کنید. ... نظریه مقاومت، یک نظریه اصیل و درست است؛ هم در مقام نظر، هم در مقام عمل؛ از لحاظ نظری و از لحاظ عملی، از هر دو جهت، بایـد ترویـج شود. معنای نظری این است که تبیین کنیـد. شـما جوانها خیلی خوب میتوانیـد این نظریه مقاومت را تبیین کنید؛ هم در بین خودتان و هم محیطی که در آنجـا قرار داریـد و هم حتی در ارتبـاط بـا کشورهای دیگر. نظریه مقاومت را، این را که هدف اسـتکبار سـیطره است، هدف اسـتکبار سلطه است، سلطه بر ملتهاست، برای همه تبیین کنید، بدانند که هدف استکبار این است. از لحاظ عملی، جریان مقاومت را ما حق جوان‌ها میدانیم ... تقویت این جریانها به معنای تقویت نظریه مقاومت است.»

از این در این پژوهش سعی بر این است که ظرفیت های فرهنگ مقاومت و مقاومت فرهنگی در ونزوئلا شناسایی شود تا بتوان از آن ظرفیت ها جهت به فعلیت رساندن نظریه مقاومت بهره برد.

مصاحبه شونده های این تحقیق بر اساس مدل گلوله برفی بدست آمد و نتایج آن از طریق مصاحبه عمیق با صاحب نظران و سپس تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس روش تحقیق تحلیل مضمون حاصل شد.

معنای مقاومت در فرهنگ ونزوئلا

نتایج بدست آمده از تحقیقات و مصاحبه ها به شرح ذیل است.

گفتمان مقاومت، طبق نظر قریب به اتفاق مصاحبه شوندگان بهترین گفتمان جهت ارتباطات میان فرهنگی بین ایران و ونزوئلا است. اما در ونزوئلا این مقاومت هنوز به سطح نظریه نرسیده و تئوریزه نشده است و فقط در صدد حفظ ارزشهای انقلابی بولیواری است که آنها را هوگو چاوز در قانون اساسی ونزوئلا گنجانده و رای مردم را نسبت به آن اخذ کرده است.

در مورد معنا و مفهوم Resistencia باید گفت که معنای آن با معنای مقاومت تفاوت دارد. در واقع این تفاوت باعث پیدایش دو معنا شده است. معنای مثبت و معنای منفی یا به عبارت دیگر معنای فعال و معنای منفعل. کلمه رسیستانسیا در زبان اسپانیایی به معنای ایستادگی است و فعال بودن و پیشرونده بودن را نشان نمیدهد از این رو اکثریت مصاحبه شوندگان معتقد بود باید این مقاومت با یک صفت مثبتی همراه شود تا بتواند معنای مقاومت در فرهنگ اسلامی را برساند. از این رو کلمات زیر پیشنهاد شدند:

• مقاومت فعال
• مقاومت آزادی بخش
• مقاومت پیش رونده

برخی هم بیان کردند که resistencia معنای مناسبی در ادبیات اسپانیایی ندارد و باید واژه «تاب آوری» ترجمه کلمه Resiliencia را به کار برد چرا که مردم در اوج زمان تحریم ها واقعا تاب آوردند و این واژه در حوزه روانشناسی اجتماعی معنای دقیق تری از حال و روز مردم دارد.

اما پس از جمع بندی، محقق به این نتیجه رسید که اگر واژه Resistencia  در کنار واژه Cultural یعنی فرهنگی قرار گیرد کاملا معنای مقاومت فرهنگی resistencia cultural را میرساند چرا که در تاریخ فرهنگی ونزوئلا کلمه مقاومت بومی resistencia indigena وجود دارد و به معنای حفظ فرهنگ جامعه است اما اگر بخواهد این واژه به تنهایی آورده شود در کنار resistencia Activa و resistencia libertadora به معنای مقاومت فعال یا آزادی بخش میتواند معنای مورد نظر مقاومت ما را برساند.

در این میان برخی معتقد بودند واژه emancipación به معنای آزادی فکری میتواند به عنوان گفتمان میان فرهنگی قرار گیرد و قائل بودند که امروز ونزوئلا در گام دوم آزادی فرهنگی و فکری است که البته میتوان آن را با گام دوم انقلاب اسلامی که مد نظر رهبر معظم انقلاب است، تطبیق داد و مشترکات آن را استخراج نمود و تفاوت ها را تببین کرد.

ضرورت تاکید بر گفتمان مقاومت

طبق گفته مصاحبه شوندگان، تمرکز ایران بر گفتمان مقاومت ضرورت بسیار زیادی برای ونزوئلا دارد چرا که امروزه مردم تقریبا از مقاومت خسته و نیز بخصوص نسل جوانان از مقاومت ناامید هستند. همچنین ارزشهای تاریخی و فرهنگی خود را چندان حائز اهمیت نمیدانند و ایدئولوژی چاوز را قدیمی دانسته و حکومت خود را فاسد میشمارند. نیز انقلاب بولیواری را در مقابله با فرهنگ آمریکایی، ندانسته و آن را یک انقلابی تاریخی میدانند که در زمان خود، شاید مفید باشد اما امروزه به علت مشکلات شدید اقتصادی، ضرر انقلابی ماندن ونزوئلا بیش از نفع آن است چرا که دولتمردان به دنبال چپاول ملت بوده و به فکر حل مشکلات نیستند. این امری است که در فضای مجازی به شدت به خورد نسل جوان داده میشود.

در این بین نیز برخی از اپوزوسیون، انحراف انقلاب چاوز را از زمانی که وی به سمت فیدل کاسترو رفت میدانند و معتقدند که چاوز به دنبال رفتارهای پوپولیستی جهت کسب محبوبیت بوده و به پیشرفت ونزوئلا نمی اندیشید. در مقابل انقلابیون معتقدند که اگر چنین باشد، چرا باید بعد از چاوز شاهد کم شدن فقر و بالارفتن رفاه مردم همچون ساخت مسکن های رایگان و خدمات عمومی بسیار باشیم.

به راحتی میتوان به این نتیجه رسید که اکثریت مردم همچنان به هوگو چاوز معتقد، اما به نیکلاس مادورو منتقدند.

البته شانس بزرگ نیکلاس مادورو، ضعف شدید اپوزوسیون دولت است چرا که همه مردم اعم از موافق و مخالف ترجیح میدادند نیکلاس رئیس جمهور باشد تا جبهه مخالف او چرا که قطعا اگر اپوزوسیون به قدرت برسد، قطعا وضعیت مردم وخیم تر خواهد شد.

تاریخ مقاومت ونزوئلا

سراسر تاریخ ونزوئلا مملو از مقاومت در برابر بیگانگان است. از انقلاب بولیواری سیمون بولیوار گرفته تا هوگوچاوز، این سرزمین همیشه درگیر جنگ و ستیز با متجاوزان بوده است. از این رو برای فهم مقاومت ونزوئلا باید به معرفی انقلاب بولیواری پرداخت.

انقلاب بولیواری

انقلاب بولیواری جنبش چپ اجتماعی و فرایندی سیاسی در ونزوئلا به رهبری رئیس‌جمهور سابق ونزوئلا هوگو چاوز بنیانگذار جنبش جمهوری پنجم بود. این واژه به افتخار سیمون بولیوار، رهبر انقلابی قرن نوزدهمی ونزوئلایی و آمریکای لاتینی که به خاطر جنگهای استقلال آمریکای اسپانیا و استقلال بیشتر کشورهای شمال آمریکای لاتین از سلطه اسپانیا مشهور است نامگذاری شده‌است. به اعتقاد چاوز و حامیانش انقلاب بولیواری در پی ساختن یک جنبش توده‌ای برای به پا داشتن بولیواریانیسم - دموکراسی مردمی، استقلال اقتصادی، توزیع عادلانه درآمدها و پایان دادن به فساد سیاسی - در ونزوئلا بود. آن‌ها اندیشه‌های بولیوار را از نگاه سوسیالیستی می‌ دیدند. چاوز در تولد ۵۷ سالگی اش با اعلام داشتن سرطان اعلام کرد شعار انقلاب بولیواری از «سرزمین مادری، سوسیالیسم یا مرگ» به «پیروزی و سرزمین مادری سوسیالیستی، ما خواهیم زیست و پیروز خواهیم شد» عوض شده‌است.

بنابر گفته مصاحبه شوندگان، هنگامی که چاوز به ریاست جمهوری رسید، ابتدا قانون اساسی را نوشت و سپس آن را به رای مردم گذاشت.

مواد اصلی قانون اساسی ونزوئلا به این شرح است:

ماده اول: جمهوری بولیواری ونزوئلا به طور غیرقابل برگشت آزاد و مستقل است و میراث اخلاقی و ارزش های آزادی، برابری، عدالت و صلح بین المللی خود را بر اساس دکترین سیمون بولیوار، آزادیبخش، استوار می کند. استقلال، آزادی، حاکمیت، مصونیت، تمامیت ارضی و خودمختاری ملی از حقوق مسلم ملت است.

ماده دوم: ونزوئلا به عنوان یک کشور قانون و عدالت دموکراتیک و اجتماعی تشکیل شده است که به عنوان ارزش های برتر نظام حقوقی و اعمال خود از زندگی، آزادی، عدالت، برابری، همبستگی، دموکراسی، مسئولیت اجتماعی و به طور کلی از برتری حقوق بشر، اخلاق و کثرت گرایی سیاسی دفاع می کند

ماده سوم: اهداف اساسی دولت دفاع و توسعه افراد و احترام به کرامت آنها، اعمال دموکراتیک اراده مردمی، ساختن جامعه عادلانه و صلح طلب، ارتقاء رفاه و رفاه جامعه است. مردم و تضمین رعایت اصول، حقوق و وظایف شناخته شده و مندرج در این قانون اساسی. آموزش و کار فرآیندهای اساسی برای دستیابی به این اهداف هستند.

ماده چهارم: جمهوری بولیواری ونزوئلا یک ایالت فدرال غیرمتمرکز در شرایط مندرج در این قانون اساسی است و بر اساس اصول تمامیت ارضی، همکاری، همبستگی، همفکری و مسئولیت مشترک اداره می شود.

ماده پنجم: حاکمیت غیر قابل انتقال در مردم است که مستقیماً به ترتیبی که در این قانون اساسی و قانون مقرر شده است و به طور غیرمستقیم از طریق رأی توسط دستگاه‌هایی که قدرت عمومی را اعمال می‌کنند اعمال می‌کنند. ارگان های دولت از حاکمیت مردمی سرچشمه می گیرند و تابع آن هستند.

ماده ششم: دولت جمهوری بولیواری ونزوئلا و نهادهای سیاسی تشکیل دهنده آن همیشه دموکراتیک، مشارکتی، انتخابی، غیرمتمرکز، جایگزین، مسئول، کثرت گرا و با دستورات قابل لغو بوده و خواهد بود.

ماده هفتم: قانون اساسی عالی ترین هنجار و اساس نظام حقوقی است. کلیه اشخاص و ارگان هایی که قدرت عمومی را اعمال می کنند تابع این قانون اساسی هستند.

ماده هشتم: پرچم ملی با رنگهای زرد، آبی و قرمز. سرود ملی درود بر مردم دلیر و نشان جمهوری نماد وطن است. قانون ویژگی ها، معانی و کاربردهای آن را تنظیم خواهد کرد.

ماده نهم: زبان رسمی اسپانیایی است. زبان‌های بومی نیز برای مردم بومی مورد استفاده رسمی قرار می‌گیرند و باید در سراسر قلمرو جمهوری مورد احترام قرار گیرند، زیرا این زبان‌ها میراث فرهنگی ملت و بشریت را تشکیل می‌دهند.

چنانکه در این مواد دیده میشود ارزشهایی همچون: حق زندگی، آزادی، عدالت، برابری، همبستگی، دموکراسی، مسئولیت اجتماعی، برتری حقوق بشر، اخلاق و کثرت گرایی سیاسی مورد تاکید چاوز بوده است. ضمن اینکه حمایت از زبان های بومی و حفظ آنها به عنوان میراث فرهنگی نیز در ماده نهم ذکر شده است.

در واقع طبق نظر مصاحبه شوندگان، مقاومت در ونزوئلا باید برای حفظ این عناصر که در قانون اساسی ذکر شده است باشد. اکثر این ارزشها با ارزشهای فرهنگ ایرانی اسلامی، تطابق دارد که میتوان از آنها جهت گفتمان سازی استفاده کرد.

عناصر و مولفه های مقاومت در فرهنگ ونزوئلا:

• همبستگی Solidaridad
• سازمان یافتگی  Organizacion
• برابری و تساوی Igualdad
• صلح طلبیPaz
• عشق Amor
• مبارزه با ظلم Anti imperialism
• مبارزه با فقر     Anti pobreza
• آزادی خواهی libertacion
• استقلال خواهی Independecia
• حق حاکمیت Soberania

شایان ذکر است برای فهم مقاومت امروزه ونزوئلا، لاجرم باید به ارزشهای انقلاب هوگوچاوز و برای درک آن ارزشها باید به ارزشهای انقلاب بولیواری سیمون بولیوار رجوع کرد چرا که در واقع مقاومت برای حفظ آن ارزشها امروزه وجود دارد.

در تاریخ فرهنگی ونزوئلا بعد از سیمون بولیوار اشخاص دیگری نیز بودند که آنها هم مقاومت از خود نشان داده و توانستند این رشته ارزشه‌های سنتی را تا به امروز برای فرهنگ معاصر به ارمغان آورند.

این مسیر با انقلاب و مبارزات سیمون بولیوار شروع شد و پایان آن به انقلاب چاوز انجامید و امروز جامعه انقلابی ونزوئلا در صدد حفظ ارزشهای انقلابی خود که در طول صدها سال بدست آمده است می باشد.

البته مقاومت بومیان Resistencia indigena که در برابر تهاجم بیگانگان اروپایی بود قبل از انقلاب سیمون بولیوار است و خود نیز دارای اسطوره هایی است ولی انقلاب به معنای واقعی از سیمون شروع شد

مصادیق مقاومت

مقاومت در هویت مردم: فیسلوف بزرگ ونزوئلا، معتقد است مقاومت در هویت ونزوئلا وجود دارد و با توجه به تاریخ فرهنگی سرشار از مقاومت ونزوئلا نمیتوان فرهنگ مقاومت را از هویت ونزوئلایی جدا کرد.

• مقاومت در دین: تقریبا همگان اذعان داشتند که کلیسا و روحانیون مسیحی هیچ کمکی به مقاومت نکرده است بلکه کاملا برعکس کلیسا همیشه در صدد ضربه زدن به چاوز بوده است و حتی در زمان کودتا علیه چاوز کلیسا به شدت حامی کودتاگران بوده است. اما در بین مردم انقلابی این جملات مشهور است که «خدا هم انقلابی است» یا «خدا با انقلاب ماست» و نیز «مدافع انقلاب ما، خداست.» البته در کتاب مقدس آیاتی درباره مبارزه با ظلم وجود دارد ولی کشیشان از آن آیات برای مقاوم کردن مردم در مشکلات استفاده نکرده اند بلکه تا توانستند علیه انقلاب چاوز تبلیغ کردند.
• مقاومت درخانواده: نقش زن و مادر خانواده نشان دهنده این امر است. زنان ونزوئلا در عین اینکه  توسط مادرانشان نسبت به حفظ احترام شوهر، سفارش میشوند، همچنین وظیفه تربیت فرزندان را نیز بر عهده دارند و سعی میکنند که آنها را نسبت به ارزشها انقلابی حساس نمایند. در عین حال به علت مشکلات شدید اقتصادی، تمام زنان خانوار مشغول کسب درآمد نیز هستند. اعم از خیاطی و فروشندگی و تولید محصولات صنایع دستی تا کار در اداره ها و شرکت های خصوصی. البته چندان تمایلی به کار در اداره های دولتی بخاطر حقوق پایین وجود ندارد چرا که حقوق عادی یک کارمند بین 30 تا 50 دلار در ماه است در حالیکه با دست فروشی میتوان بیش از این مقدار، درآمد داشت. البته مردان تمایل دارند که حتما در یک اداره یا سازمان دولتی استخدام باشند و بعد به شغل دوم پردرآمدی نیز در کنار آن، مشغول گردند.
• مقاومت در زبان: سبک کریوژیسمو Criollismo به مثابه رسانه و توضیح نویسنده است که کاملاً با سرزمین خود یکپارچه شده بود. لازم به ذکر است که کریوژیسمو Criollismo در ادبیات ونزوئلا به عنوان ابزاری برای دفاع در برابر بیگانگان ارائه می شود تا گفتار مردم، نگرش آنها، عادت اجتماعی: ونزوئلایی بودن را احیا کند.
• مقاومت در تاریخ فرهنگی: تاریخ ونزوئلا همواره مملو از فرهنگ مقاومت در برابر بیگانگان بوده است که ذکر داستان های تاریخی بسیار توانسته است مردم را همچنان مقاوم نگه دارد. البته نباید فراموش کرد که زنان چریک نیز نقش بسیار زیادی در تاریخ مقاومت ونزوئلا داشته اند.
• مقاومت در ارزشهای فرهنگی: بخصوص بعد از انقلاب هوگوچاوز، مقاومت به عنوان یک ارزش فرهنگی در مقابل بیگانگان همواره مطرح شده است و همواره در سخنرانی های او شنیده میشد. همچنین مقاومت را در سیاست های فرهنگی اجتماعی ونزوئلا میتوان مشاهده کرد.
• مقاومت در سبک زندگی مردم: در مصاحبه ها گفته شده است که از سال 2015 تا 2020 که اوج تحریمهای ونزوئلا بود مردم برای گرفتن سبد غذایی باید در صفهایی طولانی مدت می ایستادند و حتی برخی از کهن سالان یا بیماران در این صفها از دنیا میرفتند. حتی یکی از مصاحبه شوندگان گفت شاهد مرگ یک مادر باردار در صف بود. این صفها برخی بیش از 2 روز طول میکیشدند. از این رو امروزه مردم ونزوئلا به راحتی با عادت صف ایستادن خود را سازگار ساخته اند. حتی امروز هم صفهایی طولانی برای بنزین زدن در پمپ بنزین ها دیده میشود و نیز شنیده میشود که در شهرهای کوچک صفهایی که در حدود یک ماه برای بنزین زدن، وجود دارد. اما آنچه که مصاحبه شوندگان رمز تحمل چنین مصیبتهایی ذکر میکردند، شوخی با آنها و تمسخر مشکلات بود. ونزوئلایی در کنار تاریخ سرشار از مقاومت خود، بسیار مردم شوخ طبعی نیز هستند. سعی میکنند هنگامی که در صف منتظرند با یکدیگر شوخی کنند، هم کلام شوند، موسیقی گوش دهند تا زمان بگذرد.

شوخ طبعی ونزوئلایی ها در حدی است که حتی از بزرگترین رهبران خود یعنی سیمون بولیوار و هوگو چاوز نیز کاریکاتور می‌کشند، مجسمه های سیمون بولیوار در فرودگاه که به صورت آدمک های بامزه ای، در حال خوش آمد گویی به مسافران هستند، به وفور دیده می‌شود. عکسهای بانمکی از هوگوچاوز درحال سخنرانی در دانشگاه ها وجود دارد. اینها نشان میدهد که این ملت با هرچیزی شوخی میکند تا بتواند درد و رنج ها را تحمل نماید. تا جایی که ضرب المثل هایی هم برای شوخی با رهبران انقلابی ساخته‌اند. به عنوان مثال واژه Maduro  در زبان اسپانیایی به معنای «رسیده و بالغ شده» است. معروف است که هنگام خرید میوه، فروشنده به مشتری می‌گوید این میوه ها مثل رئیس جمهور است. یعنی Nicolas Maduro به معنای نیکلاس رسیده و بالغ شده است. و میوه ها هم میوه های رسیده است و کال نیست و نیز گفته اند که هنگام خرید لباس یا کفش، مشتری وقتی به فروشنده میگوید چرا اینقدر این اجناس گران است، فروشنده میگوید چون مثل چاوز اند. به این معنا که چاوز یک شخصیت تک و بی همتاست و این کفش یا لباس نیز تک و بی همتاست. لذا گران است. در این فرهنگ کاملا واضح است که آنها رهبر خود را مقدس نمی‌دانند بلکه چاوز را از صمیم قلب دوست داشته و دارند و با او شوخی می‌کنند.

نمادهای مقاومت فرهنگی:

• چشم های هوگو چاوز
• سبیل نیکلاس مادورو
• رنگ قرمز
• سرود ملی
• پرچم
• لباس لیکی لیکیLiqui Liqui
• کلاه بومی ژَنِرو  Llanero
• موسیقی ژَنِرو Llanero
• درخت آراگوانیAraguani
• پرنده تورپیال Turpial
• نوشیدنی لِچوسا Lechosa
• نان اَرِپا Arepa

اسطوره های انقلاب بولیواری (اسطوره های مقاومت)

اسطوره های معروف ونزوئلا عبارتند از:

• سیمون بولیوار با نام کامل Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar Ponte : متولد کاراکاس، 24 ژوئیه 1783 و متوفی سانتا مارتا، 17 دسامبر 1830، که معمولاً با نام سیمون بولیوار شناخته می شود. یک رهبر نظامی و سیاسی ونزوئلا است و اولین فرد روشن فکری بود که از عمل استعمار زدایی حمایت کرد. برخی تحقیقات نشان می دهد که اولین شخص برجسته ای که اقدامات شورش علیه استعمار را سازماندهی کرد. بولیوار پس از پیروزی بر سلطنت اسپانیا، در تأسیس اولین اتحادیه کشورهای مستقل در آمریکای لاتین، به نام گران-کلمبیا، شرکت کرد که از سال 1819 تا 1830 رئیس آن بود. سیمون بولیوار توسط برخی از کشورهای آمریکای لاتین به عنوان یک قهرمان، بصیر، انقلابی و آزادی خواه شناخته می شود. او در طول زندگی کوتاه خود، بولیوی، کلمبیا، اکوادور، پاناما، پرو و ​​ونزوئلا را به استقلال رساند و به راه‌اندازی پایگاه‌های ایدئولوژیک دموکراتیک در بیشتر آمریکای اسپانیایی تبار کمک کرد. به همین دلیل، برخی از مورخان از او به عنوان «جورج واشنگتن آمریکای جنوبی» یاد می کنند.
• سوکره  Antonio José Francisco de Sucre y Alcalá: متولد کومانا، امپراتوری اسپانیا، 3 فوریه 1795 و متوفی بروکوس، کلمبیای بزرگ، 4 ژوئن 1830، معروف به مارشال اعظم Ayacucho، سیاستمدار، دیپلمات و استراتژیست نظامی ونزوئلا، که قهرمان جنگ استقلال آمریکای جنوبی بود. او در سال 1824 پس از فرماندهی ارتش آزادیبخش متحد پرو، با شکست دادن آخرین نایب السلطنه اسپانیایی در آمریکا، در نبرد Ayacucho به او لقب "مارشال بزرگ Ayacucho"  را از کنگره پرو اعطا شد. در سال 1821 فعالیت‌های دیپلماتیکی را انجام داد که منجر به تشکیل ارتش آزادی بخش جنوب کلمبیا شد که سیمون بولیوار مسئولیت دریافت عنوان ژنرال کلمبیا را به عهده گرفت. او با کمک از ارتش استان آزاد گوایاکیل به ارتش سلطنتی در نبرد پیچینچا پیروز شد و در آنجا درجه ژنرال را به دست آورد.
• خوسه انتونیو پائس José Antonio Páez: خوزه آنتونیو پائز هررا متولد 13 ژوئن 1790 متوفی نیویورک، 6 مه 1873 قهرمان استقلال ونزوئلا بود. او یک ژنرال، رئیس ارتش ملی و رئیس ارتش منطقه ونزوئلا بود. در سال 1826، جنبش جدایی‌طلبی معروف به لا کوزیاتا La Cosiata  را رهبری کرد که ونزوئلا را از کلمبیا بزرگ جدا کرد و به یک جمهوری مستقل تبدیل شد.
• خوسه فرانسیسکو برمودس José Francisco Bermúdez: متولد  ۲۳ ژانویه ۱۷۸۲ در سن خوزه د آرئوکوار متوفی کومانا، ۱۵ دسامبر ۱۸۳۱ سرباز ونزوئلایی و قهرمان استقلال ونزوئلا بود. او ژنرال فرمانده ارتش ونزوئلا در جنگ استقلال بود.
• مانوئل کارلوس ماریا فرانسیسکو پیار گومز  Manuel Carlos María Francisco Piar Gómez ؛ متولد 28 آوریل 1774 متوفی 16 اکتبر 1817 ، یک سرباز ونزوئلایی متولد کوراسائو و قهرمان استقلال ونزوئلا بود. و همچنین در تاریخ جمهوری ونزوئلا، او به عنوان آزاد کننده گوایانا و ژنرالیسیموی شکست ناپذیر شناخته می شود، زیرا 24 نبرد انجام داده و شکست نخورده است.
• خوان بائتویستا آریسمندی  Juan Bautista Arismendi ، متولد ۱۵ مارس ۱۷۷۵ متوفی ۲۲ ژوئن ۱۸۴۱، یک میهن‌پرست ونزوئلایی و ژنرال جنگ استقلال ونزوئلا بود. او در پانتئون ملی ونزوئلا به خاک سپرده شده است. او در زمان وقوع انقلاب کاپیتان بود و فرماندهی میهن پرستان را به دست گرفت و ژنرال اسپانیایی پابلو موریلو را پس از درگیری طولانی از جزیره بیرون کرد. او یکی از رهبرانی بود که کنگره ایالتی را در آنگوستورا در 20 ژوئیه 1817 تشکیل داد و در رأس دولت سه گانه ای قرار داد که بولیوار یکی از اعضای آن بود. در سال 1819 او به بولیوار و پائز کمک کرد تا موریلو را از گرانادای جدید و از بخش بزرگی از ونزوئلا برانند. در غیاب بولیوار، کنگره آنگوستورا فرانسیسکو آنتونیو زئا را که وی به عنوان معاون رئیس جمهور منصوب کرده بود مجبور به استعفا کرد و آریسمندی را به جای او انتخاب کرد. در بازگشت، بولیوار زیا را بازگرداند و آریسمندی را به مارگاریتا تبعید کرد. با وجود این، آریسمندی در جریان شورش به رهبری پائز در سال 1826 از آرمان بولیوار حمایت کرد و خدمات بزرگی به ملت کرد.
• بریون فیلیپه لوئیس بریون دتروکس  Felipe Luis Brión Detrox، متولد 6 ژوئیه 1782 متوفی شارلو، 27 سپتامبر 1821، یک سرباز ونزوئلا-کورازولیایی بود که در جنگ استقلال ونزوئلا جنگید و به درجه دریاسالاری نیروی دریایی کلمبیای بزرگ و ونزوئلا رسید.
• ریباس خوزه فلیکس ریباس هررا José Félix Ribas Herrera، متولد ۱۹ سپتامبر ۱۷۷۵ متوفی ۳۱ ژانویه ۱۸۱۵، سرباز ونزوئلایی و قهرمان استقلال ونزوئلا بود. او در طول جنگ استقلال ونزوئلا در جنگ های متعدد برجسته شد، اما به یاد ماندنی ترین اقدام او در نبرد لا ویکتوریا بود که در آن نیروهای سلطنت طلب خوزه توماس بووز و فرانسیسکو توماس مورالس را با ارتشی متشکل از نوجوانان و جوانان شکست داد.
• فرانسیسکو د  میراندا Francisco de Miranda ، متولد کاراکاس، 1750 متوفی سن فرناندو، کادیز، 1816، پیشرو جنبش رهایی بخش آمریکای لاتین بود. او پسر یک تاجر قناری بود که ثروت خود را در ونزوئلا به دست آورده بود. فرانسیسکو دی میراندا در دانشگاه کاراکاس تحصیل کرد و در سال 1771 در ارتش اسپانیا ثبت نام کرد. او در شمال آفریقا، آنتیل و مداخله علیه بریتانیای کبیر در طول جنگ استقلال ایالات متحده جنگید. در سال 1781، شرکت او در محاصره مستعمره بریتانیا پنساکولا (فلوریدا) باعث شد تا به درجه سرهنگ درجه دوم ارتقا یابد. دسیسه های مختلف و اتهامات تهمت آمیز او را مجبور به ترک جزیره به مقصد کوبا، در سال 1783 کرد.
• سانتیاگو مارینیو  Santiago Mariño، سرباز و میهن‌پرست ونزوئلایی که به‌عنوان ژنرال ارشد ارتش آزادی‌بخش فعالانه در مبارزه برای استقلال شرکت کرد. او که جمهوری اول را شکست داد، به جزیره چاکاچاکاره، جایی که خواهرش کونسپسیون در آن زندگی می کرد، مهاجرت کرد. از آنجا او در سال 1813 لشکرکشی را علیه سلطنت طلبان در شرق ونزوئلا فرماندهی کرد و آنها در عرض شش ماه استان های کومانا و بارسلون را آزاد کردند. مارینو از ایده جدا نگه داشتن فرماندهی ارتش های شرقی و غربی حمایت کرد.
• رافائل اوردانتا فاریاس Rafael Urdaneta Farías ، متولد ۲۴ اکتبر ۱۷۸۸ متوفی پاریس، ۲۳ اوت ۱۸۴۵ که یک سرباز، قهرمان، دولتمرد و سیاستمدار ونزوئلا بود. اوردانتا به عنوان یکی از قهرمانان استقلال ونزوئلا شناخته می‌شود که به آن لقب «وفادارترین وفادار به سیمون بولیوار» داده می‌شود. او ریاست جمهوری بزرگ کلمبیا را بین 4 سپتامبر 1830 تا مه 1831 بر عهده داشت و قدرت را در دست گرفت. از طرف بولیوار، پس از بحرانی که منجر به انحلال کلمبیا بزرگ در کلمبیا، ونزوئلا و اکوادور امروزی شد. اوردانتا در محاصره حامیان خواکین مسکورا (که اوردانتا او را سرنگون کرد) و با کشته شدن بولیوار، مجبور به استعفا شد. در میان نوادگان او سیاستمداران و سربازان مهمی از ونزوئلا وجود دارند و شاخه ای از خانواده کلمبیایی که در سال 1951 با روبرتو اوردانتا به ریاست جمهوری رسید، از پسر عموی او، سرباز اروگوئه ای فرانسیسکو اوردانتا است. در حال حاضر اوردانتا نماد ایالت زولیا در نظر گرفته می شود، جایی که چندین بنای تاریخی به عنوان ادای احترام دارد.

شایان ذکر است در میان اسطوره های مقاومت تاریخ ونزوئلا، زنان مشهوری نیز بوده اند که در گزارش تفصیلی نام و عملکرد آنان ذکر خواهد شد.

نیاز فرهنگی مردم ونزوئلا

اصلی ترین نیازی که همه صاحب نظران بر آن اتفاق داشتند، آموزش و پرورش بود. به عبارت دیگر تعلیم و تربیت که مهمترین بخش فرهنگی هر جامعه است. اساتید دانشگاه قائل بودند که اگر بتوان آموزش را به صورت صحیح اجرا کرد و در کنار آن به تربیت جوانان و نوجوانان پرداخت میتوان به راحتی مقاومت ونزوئلایی را احیا کرد و قوام بخشید.

در این میان، آنچه که مصاحبه شوندگان از ایران درخواست داشتند، در کنار کمک های نظامی، اقتصادی و سیاسی، حمایت های آموزشی فرهنگی بود که بتوان نسل جدید را همچنان مقاوم درراه انقلاب بولیواری و ارزشهای چاوزی نگاه داشت.

دغدغه فرهنگی مردم ونزوئلا

متاسفانه آنچه که به عنوان دغدغه فرهنگی جوانان ونزوئلا میتوان مشاهده سبک زندگی غربی و آمریکایی است. چیزی که امروزه در ایران نیز وجود دارد و نسل جدید متاثر از فضای مجازی و سلبیریتی های هنری و فرهنگی، به دنبال کسب ثروت و درآمد بیشتر جهت رفاه و خوش گذرانی است. واقعیتی که در تمام دنیا دیده می‌شود.

اما دغدغه نسل قدیم، حفظ ارزشهای فرهنگی متاثر از انقلاب هوگوچاوز است که در هویت ونزوئلایی به عنوان هویت Llaneridad میتوان به آن اشاره کرد.

حفظ هویت فرهنگی ونزوئلا

در مصاحبه با نماینده ونزوئلا در یونسکو، وی راه های حفظ هویت فرهنگی را ثبت زبان و فرهنگ های متعدد بومی ونزوئلا دانست که در سازمان یونسکو به ثبت رسانده است و این را نوعی مقاومت فرهنگی دربرابر «جهانی‌سازی» Globalizacion آمریکایی ها بیان کرد. همچنین معرفی خرده فرهنگ های ونزولایی را به نسل جدید از طریق مدارس و دانشگاه ها یکی دیگر از راه های حفظ هویت فرهنگی ونزوئلا دانست. ضمن اینکه جهت خنثی سازی تهاجم فرهنگی دشمن، ارتباط خرده فرهنگ های ایران و ونزوئلا با یکدیگر را هم ضروری قلمداد کرد تا با شناخت یکدیگر، تقویت و حفظ شوند.

نزدیک ترین گروه ها و احزاب به گفتمان مقاومت

در میان تمام احزاب و گروه ها، میتوان به حزب PSUV که موسس آن هوگوچاوز است به عنوان نزدیکترین حزب به گفتمان مقاومت اشاره کرد.

حزب PSUV

حزب متحد سوسیالیست ونزوئلا، یک حزب سیاسی ونزوئلا از چپ افراطی ایدئولوژی سوسیالیستی، ضد سرمایه داری، ضد امپریالیستی و انترناسیونالیستی است که عملکرد سیمون بولیوار، سوسیالیسم علمی، الهیات رهایی بخش مسیحیت را به عنوان اصول خود در نظر می گیرد.

این سازمان که توسط هوگو چاوز در سال 2008 تأسیس شد، تلاش کرد تا همه جنبش‌ها و سازمان‌هایی را که از او در دولت حمایت می‌کردند در یک حزب سیاسی واحد گرد هم آورد. با این حال، این ادغام با موفقیت متوسطی همراه بود و تنها بر پذیرش اکثریت حزب جنبش جمهوری پنجم حساب می‌کرد.  این حزب هژمونیک ونزوئلا در نظر گرفته می شود، چرا که یک حزب دولتی است که نیکلاس مادورو به عنوان رئیس جمهور کشور، که همچنین رئیس حزب است، مجلس ملی را با اکثریت فوق العاده کنترل می کند، و همچنین اکثر فرمانداری ها، شهرداران، شوراهای شهرداری را کنترل می کند. و شوراهای قانونگذاری. این حزب نفوذ بالایی در نهادهای ونزوئلا دارد و اغلب به ادغام دولت و حزب اشاره شده است.

خرده فرهنگ های بومی

همچنین در بین خرده فرهنگ ها، فرهنگهای بومی که دارای فرهنگ Llaneridad هستند را میتوان ذکر نمود.

فرهنگ و هویت ژَنِریداد

فرهنگ و هویت ژَنِریداد، هویتی بود که هوگو چاوز آن را پس از به قدرت رسیدن، به شدت گسترش داد تا با این هویت بتواند ملت ونزوئلا را همچنان به سنت های خود و مقاومت در برابر هجمه های فرهنگی آمریکای شمالی، پایدار نماید.

روز ملی ژَنِریداد به آخرین جمعه هر ماه میلادی، اطلاق میشود و در آن جشن های مختلفی که حاوی رقص و موسیقی های ژَنو است توسط شهرداری ها برگزار میگردد. این روز به یاد روزهای نبرد برای رهایی در ونزوئلا و کلمبیا جشن گرفته میشود.

البته از سال 2017، روز 19 مارس توسط رئیس جمهور نیکلاس مادورو به عنوان روز ملی ژَنِریداد تثبیت شد اما در کلمبیا در 25 ژولای روز ملی ژَنِریداد اعلام شده است.

موسیقی مخصوص این روز،  خوروپو Joropo  است که نوعی سبک موسیقی شبیه به والس و همراه با یک رقص متاثر از فرهنگ آفریقایی و اروپایی دارد. این یک ژانر اساسی متعلق به ونزوئلا که همچنان محبوب ترین ریتم محلی در این کشور است: آهنگ معروف «روح ژَنِرا» Alma Llanera  یک خوروپو است که به مثابه سرود ملی غیررسمی ونزوئلا در نظر گرفته میشود از این رو نوعی سبک موسیقی جهت مقاومت فرهنگی لحاظ میگردد.

دانشگاه های بولیواری

در میان طیف دانشگاهی طرفداران گفتمان مقاومت، در حال حاضر، دانشگاه های Arbol را میتوان نام برد، که در راس آنها دانشگاه بولیواری ونزوئلا با نام اختصاری UBV است. این دانشگاه ها، به عنوان دانشگاه های انقلابی مشهورند. در مقابل دانشگاه مرکزی ونزوئلا با نام اختصاری UCV که دقیقا در کنار دانشگاه UBV است از دانشگاه های مشهور اپوزوسیون است.

همچنین نظامیان بهترین گروه اجتماعی هستند که همچنان طرفدار اندیشه چاوز می باشند و البته بیشترین قدرت را نیز در جامعه دارند. به عنوان مثال دیده شد که نیروهای رسمی نظامی در صف بنزین نمی ایستند و بدون نوبت از بنزین های یارانه ای استفاده میکنند.

در عین حال زنان، که پس از ریاست جمهوری چاوز، توانستند حق رای در انتخابات داشته باشند، بسیار بیش از مردان، وفادار به آرمان های چاوز هستند چرا که بعد از چاوز وارد عرصه سیاست شدند و هم اکنون تعداد قابل توجهی از سفیر، وزیر و نمایندگان مجلس زن هستند.

لازم به ذکر است که در بین طبقات اجتماعی هم مردم فقیر ونزوئلا بسیار بیش از قشر ثروتمند، از انقلاب خود دفاع میکنند و اغلب ثروتمندان چندان تمایلی به حفظ انقلاب چاوز ندارند ضمن اینکه سیاست های مادورو را اشتباه میدانند. هنگام مصاحبه با ثروتمندان، آنها اشتباه چاوز را نزدیکی شدید به فیدل میدانستند و قائل بودند که این باعث بدبختی ونزوئلا شد. اما فقرا معتقدند چاوز به ما زندگی داد و امروز هم اگر مادورو رای نیاورد و اپوزوسیون دوباره بر سر کار بیاید، وضع ما به مراتب وخیم تر خواهد بود.

در جمع بندی میتوان گفت بیشترین گروه تاثیرگذار در جامعه، نظامیان، زنان و سپس دانشجویان فعال در عرصه فرهنگ و رسانه هستند.

فعالیت های فرهنگی کشورهای دیگر

رویکردها و روش‌های فعالیت فرهنگی کشورهای دیگر در ونزوئلا به این شرح است:

آمریکا: کاملا سلطه فرهنگی خود را در کل منطقه آمریکای لاتین دارد. و به تعبیر برخی، در حال تغییرفرهنگ ونزوئلا به فرهنگ آمریکایی است. به عبارت بهتر، آمریکای لاتین مفعول فرهنگی آمریکای شمالی است. مصرف زیاد کوکاکولا و پپسی کولا بجای نوشیدنی های بومی آن منطقه، مصرف همبرگرها و غذاهای آمریکایی در رستوران هایی همچون مک دونالد، تغییر پوشش از لباس های بومی مانند لیکی لیکی به شلوار جین و کت شلوار آمریکایی، تغییر کلاه بومی ژَنِرو به کلاه گلف، ترویج موسیقی های آمریکایی و نیز نمایش بسیار فیلم‌های هالیوودی نشان از تغییرات گسترده فرهنگی در ونزوئلا است.

کلمبیا: از طریق موسیقی های کلمبیایی به شدت در حال گسترش فرهنگ خود است تا جایی که دیده شد سربازانی که مشغول پاسبانی هستند به شدت از این موسیقی استقبال می‌کنند.

چین: در حال گسترش زبان چینی از طریق موسسه confucio در دانشگاه های متعددی همچون UBV است و نیز رستوران های غذای چینی نیز در حال تغییر ذائقه مردم ونزوئلا هستند.

ترکیه: با نمایش گسترده تله فیلم ها و سریال های ترکیه ای به دنبال کسب توریست است و البته فعالیت های مذهبی و دینی همچون تربیت طلبه و مبلغ نیز دارد. مدارس متعددی از ترکیه با نام مدارس معارف و نیز مدارس وابسته به عبدالله گولن در ونزوئلا با تضمین شغل در حال جذب جوانان هستند.

قطر: با حمایت های مالی از لبنانی ها مرکز اسلامی و مدرسه ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان به دنبال جذب کودکان، نوجوانان و جوانان ونزوئلایی و تربیت آنها هستند.

فرانسه: با تاسیس خانه فرهنگ به دنبال آموزش زبان فرانسوی و نیز با جلسات متعدد فرهنگ شناسی به دنبال معرفی فرهنگ فرانسه است.

ایتالیا: همچون فرانسه با تاسیس یک خانه فرهنگ به دنبال آموزش زبان ایتالیایی و نیز گسترش فرهنگ است.

انگلستان: با مرکز آموزش زبان و مدرک تافل نیز به دنبال معرفی فرهنگ انگلستان در قالب آموزش زبان است.

عربستان: به دنبال فعالیت های مذهبی و دینی برای اعراب است و چندان توجهی به مردم بومی ندارد.

ملاحظات فعالیت های فرهنگی رسانه ای ایران

ملاحظاتی که برای فعالیت های فرهنگی ایران برشمرده شده است، احترام به فرهنگ ونزوئلا است. یعنی ایران نگاه از بالا به پایین نداشته باشد و فرهنگ خود را برتر نداند و نیز در صدد تغییر فرهنگ ونزوئلا نباشد. بلکه با کنارگذاشتن اختلافات فرهنگی به دنبال برجسته سازی اشتراکات فرهنگی و ارزشهای فرهنگی مشترک بپردازد.

اما آنچه که جزء الزامات کار فرهنگی است، تداوم و بلند مدت بودن فعالیت های فرهنگی برای کسب نتیجه مطلوب است. کاملا واضح است کارهای مقطعی و کوتاه مدت نتیجه ای نداشته و غیر از زحمت و هزینه، دستاوردی نخواهد داشت.

چالش های فعالیت های فرهنگی ایران

یکی از بزرگترین چالش ها میتوان ایران هراسی و اسلام هراسی متاثر از رسانه های جمعی را بیان کرد. چرا که کماکان رسانه های غربی به دنبال بازنمایی چهره منفی از ایران، اسلام و تشیع در آمریکای لاتین و ونزوئلا هستند.

همچنین چالش دیگری که ایران با آن مواجه است، چهره منفی رییس جمهور فعلی ونزوئلا نزد مردم است. آنها ایران را حامی رئیس جمهور خود میدانند، رئیس جمهوری که نزد بسیاری از جامعه، چهره موفق و موجهی ندارد و ایران را حامی یک دیکتاتور یا فاسد میدانند. مساله ای مشابه آن در سوریه در قبال بشار اسد دیده شده است.

گرچه طبق رسانه های دولتی ونزوئلا، نیکلاس مادورو در سال گذشته موفقیت های اقتصادی بدست آورد و ونزوئلا شاهد رشد اقتصادی بود اما مردم کماکان ناراضی اند و میگویند نتیجه این عملکردها در زندگی مردم دیده نمیشود و ایران نیز بخاطر منافع خود و اشتراکات ایدئولوژیکی که دارد میخواهد نیکلاس مادورو را کماکان مورد حمایت خویش قرار دهد.

همچنین برای چالش های متعددی که ممکن است فعالیت فرهنگی ایران را دچار مشکل کند تضادهای فرهنگی است که باید برای آنها برنامه ریزی کرد. به عنوان مثال فرهنگ ونزوئلا آمیخته از هنر موسیقی و رقص است که با شناسایی دقیق حوزه های حرام و حلال آن میتوان در موارد مجاز، ارتباطات فرهنگی و هنری را حفظ نمود.

بستر گسترش گفتمان مقاومت

اولویت ابزار نشر فرهنگ مقاومت به ترتیب مراتب زیر می باشد:

1. موسیقی
2. ویدئوکلیپ های کوتاه 5 دقیقه ای
3. انیمیشن
4. بازی های موبایلی به شرط درآمدزا بودن.
5. بازی های کامپیوتری و کنسولی به شرط درآمدزا بودن.
6. سریال های بلند
7. فیلم
8. کاریکاتور
9. نمایشگاه های فرهنگی هنری
10. تئاتر
11. کتاب
12. مطبوعات

همچنین بهترین بستر برای نشر پیام به ترتیب اولویت زیر است:

1. ویدئو کلیپ های کوتاه زیر 5 دقیقه در فضای یوتیوب و اینستاگرام
2. متن ها و ویدئوکلیپ های کوتاه در تلگرام.
3. نرم افزارهای موبایلی
4. نرم افزارهای کامپیوتری
5. تلویزیون های اینترنتی
6. تلویزیون های ماهواره ای
7. تلویزیون های کابلی در صورت رایگان بودن
8. رادیو (دارای مخاطبین در شهرها و روستاها و در سنین میانسال به بالا)
9. رسانه های مکتوب (فقط در بین دانشجویان و فعالان رسانه ای مکتوب)

پیشنهادها

جهت گسترش گفتمان مقاومت و تعمیق آن در جامعه ونزوئلا، این موارد پیشنهاد میگردد:

1. آموزش علمی و آکادمیک؛ منطقه ونزوئلا نیاز به آموزش دارد. آموزش برای کودکان، نوجوانان و جوانان؛ از این رو برای جذب جوانان به مقاومت در برابر تمدن غرب، آنها را از لحاظ علمی مقاوم نمود. با اعطای بورسیه های تحصیل در ایران و یا تاسیس دانشگاه و مدرسه در آن منطقه، این امر دستیافتنی است چنانکه چین و ترکیه در حال اجرای آن هستند. جوانان ونزوئلایی در صورتی که بتوانند ارتقای علمی خود را در ایران ببیند قطعا آن عظمت و شکوه پوشالین تمدن غرب در نزدشان فرو میپاشد و در این صورت میتوان امید داشت که مقاومت ونزوئلایی را ادامه دهند. البته این امر خود نیاز به پیوست های فرهنگی دارد.
2. آزموش زبان فارسی؛ باید به صورت جدی در دانشگاه های ونزوئلا تدریس زبان فارسی آغاز شود.
3. حضور فعال در دانشگاه ها؛ بستر مناسبی که دانشگاه های ونزوئلا جهت فعالیت های علمی و فرهنگی ایران دارد، امری است که تابحال از آن غفلت شده است. متاسفانه اکثر مخاطبین فعالیت های ایران در منطقه، از اقشار مستعضف و محروم چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ فرهنگی و علمی هستند و تاکنون ایران نتوانسته است در بین نخبگان و اندیشمندان و دانشگاهیان نفوذ جدی داشته باشد. گرچه این نوشته بر آن نیست که بخواهد مسلمانان بومی را تحقیر کند بلکه در مدیریت بهینه هدف آن است که فعالیت ها و هزینه هایی که ایران در حال پرداخت است نتیجه ای در خور توجه داشته باشد و دستاوردی معتنابه را به ارمغان آورد. وگرنه در آمریکای لاتین هرچقدر هزینه شود باز هم کم است. اما باید دید چه مقدار از این هزینه ها، معقول و منطقی است و برگشت دارد. از این ضروری بود نمایشگاه های فرهنگی ایران در دانشگاه ها برگزار شود تا مکان های دیگر.
4. نمایشگاه های فرهنگی با موضوع مقاومت؛ این نمایشگاه ها در صورتی که حاوی دستاوردهای مقاومت باشد و در مکان های فرهنگی همچون دانشگاه ها برگزار شود میتواند به شدت دانشجویان را تحت تاثیر قرار دهد مشروط بر آنکه بعد از بازدید آنها از نمایشگاه، ارتباطات حفظ شود و برای مراحل بعد همچون آموزش زبان فارسی نیز بورسیه های تحصیلی استفاده گردند.
5. همایش تولیدات رسانه ای؛ برای ساخت کلیپ توسط جوانان و دانشجویان میتوان یک همایش و مسابقه تولیدات رسانه ای با موضوعاتی که در عناصر مقاومت ذکر شد، اجرا کرد و در آن ضمن جایزه به بهترین ویدئوکلیپها، افراد متخصص و مستعد در این زمینه را جذب و هدایت نمود. و چندان لزومی ندارد که ایران مستقیما خود وارد ساخت کلیپ شود بلکه با شناسایی استعدادها و دادن سوژه های مورد نظر میتوان به راحتی این پروژه را اجرا کرد.
6. همایش های علمی فرهنگی و اخذ مقالات با موضوعات هویت، خانواده، فرهنگ مقاومت و غیره در سطح دانشگاه های ونزوئلا میتوان نخبگان و اندیشمندان و فعالان این عرصه را شناخت و با آنها ارتباطات فرهنگی را صورت داد و از ظرفیت های بومی آنها جهت تولید سوژه های رسانه ای بهره مند شد.
7. تولیدات رسانه ای:

ویدئوکلیپ های کوتاه 5 دقیقه ای؛ با هدف پایین کشیدن ابهت و از بین بردن عظمت جعلی تمدن غرب و فرهنگ آمریکایی در نگاه مردم ونزوئلا و با نگاه به مقاومت ونزوئلایی همراه با رعایت شرایط زیر:

• با یک مجری ونزوئلایی جوان اجرا گردد. (اگر مجری قوی باشد تفاوتی بین زن و مرد ندارد.)
• کمتر از 5 دقیقه (بین 5 تا 7 دقیقه مشروط بر جذابیت بالا در 20 ثانیه اول) باشد.
• طنز آلود باشد.
• در کانالهای یوتیوب و فیسبوک توزیع گردد.
• رنگ های تند همچون قرمز در آن استفاده شود.
• حاوی موسیقی های بومی (ترجیحا از نوع llanero) باشد.
• با نمادهای مقاومت ونزوئلایی همراه باشد

فیلم و سریال؛ با رعایت شرایط زیر:

• ترجیحا به صورت تولیدات مشترک ایران و ونزوئلا باشد.
• ترجیحا در ژانر اکشن باشد. (مانند فیلم بادیگارد، از فیلم هایی است که در مصاحبه بیان کردند.)
• فیلم های تاریخی به صورت رفت و برگشت باشد یعنی در زمان گذشته و حال باشد.
• فیلم های مستند حاوی دستاوردهای مقاومت بخصوص ایران باشد.
• فیلم هایی که عظمت تمدن اسلام و ایران در آن به نمایش بیاید.
• فیلم هایی که زنان در آن نقش فعال داشته باشند همچون فیلم «دسته دختران» که یک فیلم با موضوع حضور فعال زنان در دفاع مقدس است میتواند بسیار تاثیرگذار در جامعه ونزوئلا باشد.

موسیقی های مقاومت:

• ترجیحا موسیقی های حماسی و بی کلام
• موسیقی های و اشعاری دارای ضرب آهنگ تند
• موسیقی های «سلام فرمانده» گرچه جذابیت موسیقایی دارد اما معنا و مفهوم مشخصی برای مردم ونزوئلا ندارد و باید با همان ریتم اشعار جدیدی سروده شود که مقاومت را افزایش دهد.

کتاب ها، رمان، شعر:

• اگرچه کمیت طیف کتابخوان در ونزوئلا پایین است اما در هر صورت مصرف کنندگان فرهنگ هستند و میتوان برای این قشر از خاطرات شهدا در انقلاب و دفاع مقدس کتابهای خوبی را ترجمه و نشر داد. به عنوان مثال کتابهایی که در آن شهدا به خدمات اجتماعی، خانواده، پرهیز از سوء استفاده های مالی در مسئولیت های دولتی و حفظ خود از آلوده شدن به محرمات اخلاقی پرداخته شده است. ضمن اینکه ترجیحا نقش زنان در آن پررنگ باشد.
• نشر نظرات و دیدگاه های رهبران، اندیشمندان و فعالان جبهه مقاومت، پیرامون خانواده، زن، کف نفس و حفظ خود از آلودگی های دنیوی و رعایت اخلاق اجتماعی و فردی.