سریلانکا در رتبه ۸۹ شاخص توسعه انسانی سازمان ملل (HDI) در سال ۲۰۲۳ قرار گرفت؛ و بدین ترتیب نسبت به رتبه ۸۸ در سال ۲۰۲۲ یک پله سقوط کرد.
امتیاز HDI کشور: ۰.۷۷۶پس از ایران، در جایگاه دوم منطقه‌ای قرار دارد
جنوب آسیا در سال ۲۰۲۳ با رشد ۴.۸ درصدی HDI، نقطه روشن گزارش بود
گزارش جدید هشدار می‌دهد که از سال ۱۹۹۰ تاکنون هیچ‌گاه پیشرفت جهانی تا این حد کند نبوده است.
سریلانکا براساس گزارش سازمان ملل از نظر شاخص توسعه انسانی (HDI) در سطح بالا قرار دارد اما طبق داده‌های جدید سازمان ملل، شتاب پیشرفت آن کاهش یافته و کشورهای منطقه به‌سرعت در حال نزدیک شدن هستند.
در گزارش توسعه انسانی ۲۰۲۵ که توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP)منتشر شده، سریلانکا در بین ۱۹۳ کشور، در رتبه ۸۹ قرار گرفته است، در حالی که در سال گذشته در رتبه ۸۸ بود.
سریلانکا در شاخص HDI موفق به کسب امتیاز ۰.۷۷۶ شده است. این شاخص پیشرفت بلندمدت در سه بُعد اصلی توسعه انسانی: سلامت، آموزش، و درآمد را ارزیابی می‌کند.
با وجود حضور در گروه «توسعه انسانی بالا»، این گزارش تأکید دارد که سریلانکا از سال ۲۰۱۵ تاکنون هشت پله سقوط کرده و جایگاه خود را به‌تدریج از دست داده است.
رشد سالانه HDI سریلانکا از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳ تنها ۰.۲۸ درصد بوده است. کشور با کاهش تدریجی این شاخص روبرو شده و در سال ۲۰۲۳ به ۰.۷۷۶ رسیده است. این درحالی است که در سال ۲۰۲۰ این کشور بیشترین امتیاز HDI یعنی ۰.۷۸۰ را ثبت نمود.
با این حال، در جنوب آسیا، سریلانکا همچنان بهتر از اکثر همتایان منطقه‌ای خود عمل کرده است. در گزارش امسال، این کشور پس از ایران (رتبه ۷۵، امتیاز ۰.۷۹۹) در جایگاه دوم منطقه قرار دارد، و بالاتر از مالدیو (۹۳)، بوتان (۱۲۵)، هند و بنگلادش (هردو رتبه ۱۳۰ با امتیاز ۰.۶۸۵) قرار گرفته است.
اما این شکاف در حال کاهش است. مالدیو به سریلانکا نزدیک‌تر شده و توقف رشد سریلانکا تهدیدی برای جایگاه دیرینه‌اش به عنوان پیشتاز منطقه‌ای در توسعه انسانی است.
بر اساس تحلیل‌های انجام شده، سریلانکا از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳، تنها ۲۱.۶ درصد رشد در HDI داشته، در حالی که این میزان در جنوب آسیا و شرق آسیا و اقیانوسیه بیش از ۵۰ درصد بوده است.
همزمان با بحران های جهانی، این گزارش از کندترین رشد توسعه انسانی در ۳۵ سال گذشته خبر می‌دهد. همچنین هشدار می‌دهد که حتی بدون در نظر گرفتن همه‌گیری کووید بین سالهای ۲۰۲۱-۲۰۲۰، روند توسعه جهانی از سال ۱۹۹۰ تاکنون هرگز این میزان کند نبوده است.
گزارشی با عنوان «مسئله انتخاب: مردم و امکان‌ها در عصر هوش مصنوعی» منتشر شده است و نشان می‌دهد که پیش‌بینی‌ها برای سال ۲۰۲۴ حاکی از کاهش رشد HDI در تمام مناطق جهان است. اما جنوب آسیا در سال ۲۰۲۳ با رشد ۴.۸ درصدی HDI، سریعترین رشد منطقه‌ای جهان را ثبت کرد. این رشد موجب شد شاخص منطقه‌ای به ۵.۸ درصد بالاتر از سطح پیش از همه‌گیری کووید برسد.
شاخص توسعه انسانی (HDI) سریلانکا در سال ۲۰۲۳ هنوز به سطح بالایی که در سال ۲۰۲۰ رسیده بود نرسیده است، و علت احتمالی این افت، پیامدهای منفی بحران اقتصادی شدید سال ۲۰۲۲ در کشور است. شکاف بین کشورهایی با HDI پایین و HDI بسیار بالا برای چهارمین سال پیاپی در حال افزایش است، که برخلاف روند قبلیِ کاهش نابرابری‌هاست.
چالش‌ها برای کشورهای کمتر توسعه‌یافته به ویژه با توجه به افزایش تنش‌های تجاری، بار بدهی سنگین، و صنعتی‌سازی بدون اشتغال‌زایی، همچنان جدی باقی مانده است. با وجود این چالش‌ها، این گزارش بر توسعه مبتنی بر هوش مصنوعی تأکید می‌کند و از سیاست‌گذاران می‌خواهد رویکردی انسان‌محور نسبت به فناوری در پیش بگیرند.
Pedro Conceição مدیر دفتر گزارش توسعه انسانی UNDP در این زمینه گفت: تصمیم‌ها و انتخاب‌های ما در سالهای آینده تأثیر بسیار زیادی بر چگونگی به‌کارگیری فناوری‌ها خواهند داشت، و این تأثیر، سرنوشت توسعه انسانی را در دوران گذار فناوری مشخص خواهد کرد. با سیاست‌های درست و تمرکز بر مردم، هوش مصنوعی می‌تواند پلی باشد به سوی دانش، مهارت و ایده‌های نو که از کشاورزان گرفته تا صاحبان کسب‌وکارهای کوچک را توانمند می‌سازد.
نظر شما