مقدمه :
اندونزی کشوری است که از هزاران جزیره و سرزمین پهناور تشکیل شده و همین گستردگی جغرافیایی، بستری برای شکلگیری تنوع عظیم قومی و فرهنگی فراهم کرده است. این کشور میزبان صدها گروه قومی است که هر یک ریشهها، زبانها، باورها و آیینهای خاص خود را دارند. تنوع قومی در اندونزی نه تنها بازتابی از تاریخ طولانی تعاملات انسانی در مجمعالجزایر است، بلکه نشاندهنده پیوند عمیق مردم با محیط طبیعی و اجتماعی پیرامونشان نیز به شمار میرود. عوامل متعددی در شکلگیری این گوناگونی نقش داشتهاند. موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی، از کوهستانها و جنگلها گرفته تا سواحل و دریاها، بر سبک زندگی و شیوه امرار معاش گروههای مختلف تأثیر گذاشته است. جوامعی که در مناطق کوهستانی ساکن بودهاند، شیوههای خاصی از کشاورزی و معماری بومی را توسعه دادهاند، در حالیکه گروههای ساحلنشین بیشتر بر صید ماهی و تجارت دریایی تکیه داشتهاند. علاوه بر این، ارتباطات تاریخی با فرهنگها و تمدنهای گوناگون – از هند و چین گرفته تا عربستان و اروپا – به غنای فرهنگی این اقوام افزوده است. زندگی اجتماعی و محیطی که هر گروه در آن زیسته، نقشی بنیادین در شکل دادن به هویت جمعی آنها ایفا کرده است. برخی گروهها با جوامع شهری و پرجمعیت پیوند یافتهاند و فرهنگشان با نوگرایی و تنوع درآمیخته است، در حالی که برخی دیگر هنوز ریشههای سنتی خود را در محیطهای روستایی و بومی حفظ کردهاند. در نتیجه، اندونزی امروز مجموعهای از سنتها، زبانها، موسیقیها، رقصها و آیینهای متفاوت است که همگی در کنار هم یک موزاییک فرهنگی گسترده و پویا را تشکیل دادهاند. در این مقاله ابتدا به معرفی ۲۵ قبیله مهم در اندونزی خواهیم پرداخت؛ قبایلی که هر کدام ویژگیها و داستانهای منحصر به فردی دارند و آشنایی با آنها به درک بهتر از پیچیدگیها و غنای فرهنگی این کشور یاری میرساند. این آشنایی مقدمهای است برای شناخت عمیقتر از تنوع اجتماعی اندونزی، کشوری که با وجود گوناگونی قومی، همچنان توانسته است تحت پرچم وحدت ملی خود – "بینهکا تونگال ایکا" (وحدت در عین کثرت) – به حیات مشترک ادامه دهد.
۲۵ گروه قومی در اندونزی و ویژگیهای فرهنگی آنها به شرح زیر تقدیم می شود:
۱. قبیله گایو
خاستگاه: آچه
ویژگیها: ریشه رقص سامان و نقش یا موتیو کِراوانگ گایو
۲. قبیله نِیاس
سنت پرش از سنگ در نیاس جنوبی
خاستگاه: سوماترای شمالی
ویژگیها: سنت پرش از سنگی به ارتفاع ۲ متر به عنوان نمادی از بلوغ
۳. قبیله مِنتاوای
خاستگاه: سوماترای غربی
ویژگیها: هنر خالکوبی به نام تیتی یا تیک-تیک به عنوان شکلی از هویت
۴. قبیله تالانگ ماماک
خاستگاه: ریائو
ویژگیها: مراسم سنتی تیمبانگ بایی (وزن کردن نوزاد) به عنوان شکلی از شکرگزاری برای تولد فرزند و تقویت پیوندهای اجتماعی، و همچنین نگهداری گاوای، یک سنت عروسی
۵. قبیله بوگیس
خاستگاه: جزایر ریائو
ویژگیها: مهاجرت از سولاوسی جنوبی در قرنهای ۱۷ تا ۲۰ با سنتهایی مشابه سنتهای منطقه اصلی خود، از جمله ماپالِته بولا (انتقال خانه)، ماپادِندانگ (جشن کشاورزی) و ماپاچی (قبل از عروسی)
۶. قبیله کِرینچی
خاستگاه: جامبی
ویژگیها: سیستم خویشاوندی مادرتبار که از مادر و مراسم تطهیر میراث کِندوری اسکو ریشه میگیرد
۷. قبیله اُگان
خاستگاه: سوماترای جنوبی
ویژگیها: غذای پیندانگ با طعم تازه، ترش و تند و سنت پِنگادانگان در عروسیها
۸. قبیله رِجانگ
خاستگاه: بِنگکولو
ویژگیها: رقص کِجی و سنتهای زبان رِجانگ با گویشهای کِپاهیانگ، چوروپ و لِبونگ
۹. قبیله کروی (Krui)
خاستگاه: لامپونگ
ویژگیها: استفاده از گویش لامپونگ A با مصوتهای باز، که معمولاً توسط ساکنان ساحل و اطراف بندر لامپونگ صحبت میشود.
۱۰. قبیله بِلیتونگ
خاستگاه: جزایر بانگکا بِلیتونگ
ویژگیها: استفاده از زبان مالایی متمایز با گویش بانگکا و رقص چامپک برای عروسیها و استقبال از مهمانان
۱۱. قبیله بِتاوی
خاستگاه: جاکارتا
ویژگیها: اوندِل-اوندِل (عروسک بزرگ)، زمانی اعتقاد بر این بود که شیاطین را دور میکند.
۱۲. قبیله سوندا
خاستگاه: جاوه غربی، بانتن
ویژگیها: گویشی که شبیه تاب دادن است و یکی از بزرگترین قبایل اندونزی است.
۱۳. قبیله سامین
خاستگاه: جاوه مرکزی
ویژگیها: فلسفه سِدولور سیکپ (برادری باوفا) سادگی، صداقت و هماهنگی با طبیعت را در اولویت قرار میدهد.
۱۴. قبیله جاوه
خاستگاه: منطقه ویژه جوگجاکارتا، جاوه مرکزی، جاوه شرقی
ویژگیها: تأکید بر حسن رفتار و گفتار (آداب)، به ویژه نسبت به بزرگان و در محیطهای جدید.
۱۵. قبیله اوسینگ
خاستگاه: جاوه شرقی
ویژگیها: این قبیله بومی بانیووانگی سنت خشک کردن تشکها را دارد، که اعتقاد بر این است که این کار از بلایا جلوگیری میکند و امنیت خانواده را حفظ میکند.
۱۶. قبیله بادوی
برای قبیله بادوی، بافندگی فعالیتی است که از سنین پایین آموزش داده میشود. بافندگی به طور خاص توسط زنان بادوی انجام میشود.
خاستگاه: بانتن
ویژگی: اجرای سنتهای سوندایی با لباسهای کاملاً سفید بادوی داخلی و لباسهای مشکی یا آبی تیره بادوی خارجی
۱۷. قبیله دایاک
خاستگاه: کالیمانتان غربی، کالیمانتان مرکزی، کالیمانتان جنوبی، کالیمانتان شرقی
ویژگیها: احترام به طبیعت و محیط زیست، سنتهای خالکوبی در برخی قبایل و زندگی خانوادگی
۱۸. قبیله مالایی
خاستگاه: سوماترای شمالی، ریائو، جزایر ریائو، جامبی، سوماترای جنوبی، بنگکولو، جزایر بانگکا بِلیتونگ، کالیمانتان غربی
ویژگیها: سنت شعرخوانی و مراسم تِپونگ تاوار (آرد ساده) برای استقبال از مهمانان، عروسیها و عقیقه
۱۹. قبیله کوتای
خاستگاه: کالیمانتان شرقی
ویژگیها: خانه سنتی لامین، یک خانه بزرگ چوبی ساخته شده از چوب آهن، مراسم إرائو که به عنوان یک جشنواره فرهنگی در طول تاجگذاری و اعطای عناوین پادشاهان برگزار میشود.
20. قبیله تِنگِر
خاستگاه: جاوه شرقی
ویژگیها: مردان و زنان همیشه لنگ میپوشند، مراسم یادنیا کاسادا شامل پرتاب نذورات به دهانه کوه برومو است.
21. قبیله بولونگان
خاستگاه: کالیمانتان شمالی
ویژگیها: مراسم سنتی بزرگ بیرائو، که همزمان با سالگرد شهر تانجونگ سِلور و شهرداری بولونگان.
22. قبیله ماکاسار
خاستگاه: سولاوسی جنوبی
ویژگیها: اصل سیری نا پاچه (Siri' na Pacce) بر اهمیت عزت نفس، حیا و شفقت نسبت به دیگران تأکید دارد.
23. قبیله بنجار
خاستگاه: کالیمانتان مرکزی
ویژگیها: استفاده از زبان بنجار، که شبیه به جاوه ای، دایاک و مالایی.
24. قبیله توراجا
مراسم سنتی تشییع جنازه توراجا یا رامبو سولو در توراجا، سولاوسی جنوبی
خاستگاه: سولاوسی جنوبی و سولاوسی غربی
ویژگیها: خانههای سنتی تونگکونان که هنوز در روستاهای توراجا یافت میشوند و مراسم تشییع جنازه باشکوه رامبو سولو
۲۵. قبیله میناهاسا
خاستگاه: سولاوسی شمالی
ویژگیها: غذای وُکو، یک غذای تند و خوش طعم سرشار از ادویه، و یک سیستم همکاری متقابل به نام ماپالوس
منابع:
نظر شما