مقدمه :
جشن میلاد پیامبر اکرم (ص ) هزاران سال است که توسط مسلمانان در سراسرجهان برگزارمی شود. به گفته واسکیتو حداقل سه روایت از ریشه های این جشن وجود دارد. جشن میلاد پیامبر توسط سلسله عبید (فاطمی) [362-567 ق] با گرایش شیعه اسماعیلیه درمصر برگزار شد. آنان نه تنها تولد حضرت محمد (ص) را گرامی میداشتند، بلکه روزهای دیگری مانند عاشورا، تولد علی بن ابی طالب، حسن و حسین (ع) و فاطمه (س) دختر حضرت محمد (ص) را نیز گرامی می داشتند. اولین جشن میلاد در اهل تسنن توسط سلطان ابو سعید مظفر کوکبری (۵۴۹-۶۳۰ ق) فرماندار اربیل در عراق برگزار شد. وی درطول جشن میلاد پیامبر ص، از علما، صوفیان، دانشمندان و همه رعایای خود دعوت میکرد. وی همچنین از مهمانان با غذا پذیرایی میکرد، هدایا توزیع میکرد و به فقرا صدقه میداد. اولین جشن میلاد پیامبر ص توسط صلاح الدین ایوبی (۵۶۷-۶۲۲ ق)، حاکم سلسله ایوب (تحت خلافت عباسی) برگزار شد. هدف افزایش روحیه جهاد در میان مسلمانان در طول جنگ های صلیبی و تصرف اورشلیم از دست صلیبیون بود. با وجود این نظرات، جلالالدین سیوطی توضیح میدهد که اولین کسی که بزرگداشت میلاد پیامبر (ص) را برگزارکرد، حاکم اربیل مالک المظفر ابوسعید کوکبری بن زینالدین بن بکتاتین، پادشاهی شریف، بزرگ و سخاوتمند بود. او میراثی از خود به جا گذاشت و مسجد جامع المظفری را در دامنه کوه قاسیون سوریه ساخت. با این حال اگر به سایر حقایق تاریخی نگاه شود، علی بن ابی طالب چهارمین خلیفه سنی و اولین امام شیعیان به همراه خانواده و پیروانش در سال 36 ق به کوفه نقل مکان کرد و سپس این شهر را به مرکز حکومت خود تبدیل کرد که قبلاً در مدینه بود. در بسیاری از داستان ها، حضور امام علی در کوفه تأثیر عمیقی بر مردم آن گذاشت، جایی که آنها از نزدیک شاهد علم و اخلاق امام و فرزندانش، حسن و حسین، که بعداً امامان بعدی شیعیان شدند، بودند. کوفه اولین مکانی بود که شیعیان پایه های اعتقادات و حرکت خود را به سطحی جدید، گستردهتر و سیستماتیکتر یعنی پس از ورود خلیفه چهارم، امام علی بن ابی طالب بنا نهادند. کوفه که اکنون بخشی از عراق است و عمدتاً شیعه نشین است، احتمالاً سنت های مشترک زیادی با سلسله شیعه در مصر در دوره عبید دارد. با توجه به نفوذ گسترده شیعیان در عراق، شاید قبل از به قدرت رسیدن سلطان ابوسعید مظفر کوکبری، سنت جشن گرفتن میلاد پیامبر ص در آنجا رواج داشته است. امروزه هم اهل سنت و هم شیعیان در سرتا سر جهان، میلاد حضرت محمد (ص) را صرف نظر از ریشههای آن گرامی میدارند. آنها میدانند که حضرت محمد (ص) شخصیتی بزرگ، ناجی کل ملت، شایسته عشق و اطاعت توسط همه مسلمانان است. تنها اقلیت کوچکی از گروه های سنی این عمل را به شدت ممنوع کرده و آن را بدعت میدانند. بزرگداشت میلاد پیامبر ص با تاریخ های مختلف آن اکنون به دلایل مختلف، از جمله ابراز شادی از میلاد پیامبر اکرم (ص)، عشق به حضرت (ص)، قدردانی و شکرگزاری، تقویت ایمان و اسلام، وسیلهای برای تبلیغ، صدقه، ذکر (یاد خدا)، تأمل درونی، حفظ آموزههای اسلامی، الهام بخشیدن به زندگی و دلایل مختلف دیگر، با شور و شوق در سراسر جهان جشن گرفته میشود.
تنوع سنت های میلاد حضرت محمد ( ص)
به طورکلی جشن میلاد حضرت محمد (ص) همیشه با صلوات خوانی، ستایش و مدح همراه است که به عنوان نوعی احترام به پیامبر اکرم (ص) در نظر گرفته شده است. در واقع جوهره میلاد پیامبر اکرم (ص) تکریم و ابراز قدردانی از نعمت بزرگ خداوند برای همه بشریت است.
مراسم جشن میلاد حضرت محمد (ص)
جشن میلاد حضرت محمد (ص) اغلب به شکل مجلس موعظه یا سخنرانی برگزار می شود. مراسم میلاد با تلاوت آیات قرآن همراه است، سپس چندین کتاب مولِد مانند کتاب «مَولِد الدباعی»، امام جلیل عبدالرحمن دباعی که شامل صلوات، ستایش ها و داستان زندگی پیامبر است، خوانده می شود. گاهی اوقات کتاب «البرزنجی»، شیخ جعفر البرزنجی، کتاب «سمط الدور»، حبیب علی بن محمد حبشی و کتاب «مَولِد اشرف الانام»، شیخ شهاب الدین احمد حریری و همچنین کتاب های دیگر نیز وجود دارد که همگی شامل صلوات، ستایش ها و داستانهای پیامبر اکرم (ص) هستند. اوج این مراسم بزرگداشت تولد پیامبر اکرم (ص) محل قیام است که همه به استقبال حضورحضرت در مجلس می ایستند و سپس با دعا به پایان میرسد. معمولاً هر منطقه در اندونزی روشها یا سنتهای منحصر به فردی دارد که تا به امروز در جشن تولد پیامبر اکرم (ص) حفظ شده و وجود دارد. این سنت ها یا روشها نوعی ابراز قدردانی و شکرگزاری، احترام و همچنین شادی در استقبال به لحظه تولد پیامبر است. نمونههایی از چندین سنت محلی تقدیم می شود که هنوز در چندین منطقه اندونزی تا به امروز حفظ شدهاند.
1. إندوگ إندوگان (رژه تخم اردک)
بانیووانگی شرقیترین منطقه در جزیره جاوه، اندونزی است. این منطقه به خاطر سنتهای متنوع خود شناخته شده است. سنت بزرگداشت تولد پیامبر (ص )در آنجا به عنوان سنت إندوگ إندوگان شناخته میشود که شامل رژه هزاران تخم ادرک جاسازی شده در ساقه درخت موز است. این سنت مدت هاست که وجود دارد و تا به امروز حفظ شده است. تاریخچه این سنت از حدود سال 1926، چند ماه پس از تاسیس سازمان اسلامی نهضت العلماء آغاز شد. در آن زمان شیخنا خلیل بانگکلان (یک روحانی بزرگ اندونزیایی و سی و هفتمین نسل پیامبر ص از طریق سونان قدوس)، شاگردان و برخی از علما را احضار کرد و به آنها گفت، «اکنون گل اسلام در مجمعالجزایر به شکل یک تخماردک متولد شده است. یعنی پوست آن نهضت العلماء و محتوای آن اعمال نهضت العلماء است. پوست بدون محتوا تهی است و محتوای بدون پوست پراکنده است.» پس از آن، علما به مناطق خود بازگشتند. آنها آنچه را که شیخنا خلیل گفته بود، تفسیر کردند. یکی از آنها، عبدالله فقیه بود که تخم اردکها را جمعآوری میکردند و آنها را با سیخ های بامبو به سیخ میکشیدند و با گل تزئین میکردند و در ساقه موز فرو میکردند. سپس آن را در حالی که صلوات و سایر ذکرها میخواندند، در اطراف روستا حمل میکردند. در واقع، معنای فلسفی عمیقی در پشت این سنت در طول جشن میلاد حضرت (ص) وجود دارد. «إندوگ» به معنی تخممرغ یا تخم اردک سه لایه دارد: پوسته، سفیده و زرده. پوسته نمادی از اسلام، هویت یک مسلمان، است. سفیده نماد ایمان است، به این معنی که یک مسلمان باید ایمان داشته باشد، به دستورات خداوند متعال ایمان داشته باشد و آنها را اجرا کند. و زرده نیز نمادی از احسان است که یک مسلمان مؤمن خالصانه تسلیم تمام دستورات خداوند متعال شود. سه جزء دین - اسلام، ایمان و احسان - هماهنگی پیامی هستند که توسط حضرت محمد (ص) آورده شده است و اگر در انسان نهادینه شود، افرادی را به وجود میآورد که منعکس کننده اخلاق پیامبر هستند. این معنای جشنواره إندوگ إندوگان است که همیشه هدایت پیامبر را به یاد داشته باشیم و از آن پیروی کنیم. درجشن این سنت همیشه از تخم اردک استفاده میشود. این نیز اهمیت فلسفی عمیقی دارد. در مورد تخم مرغ، مرغ (اگر) فقط دو تخم مرغ می آورد سر و صدا آن در همه جا شنیده می شود، اما در مورد اردک یا غاز، حتی پس از گذاشتن تخمهای زیاد، آنها ساکت میمانند و سر و صدا نمی کنند. علاوه بر این، تفاوت در استفاده از تخم در این سنت نیز معنای متفاوتی دارد. اردکها با نزدیک بودن به آب نمادپردازی میشوند. هدایت اردک ها نیز آسان است، به خصوص اگر اغلب نزدیک به آب باشند، یعنی مرتباً در حال وضو گرفتن اند. واضح است که مسلمانانی که برای وضو گرفتن نزدیک به آب هستند، به خدا نزدیکتر خواهند بود. با گذشت زمان، این سنت در سرزمین بانیووانگی همچنان توسعه یافته و حفظ شده است. اگرچه در ابتدا فقط توسط قبیله اوسینگ، که اکثر آنها شاگردان عبدالله فقیه هستند، انجام میشد، اما با گذشت زمان، این سنت به یک سنت فرهنگی تبدیل شده و به تمام سطوح جامعه در سراسر گروههای قومی بانیووانگی گسترش یافته است.
2. سنت آنچاک آگونگ
در منطقه سیتوبوندو استان جاوه شرقی که با نام "سرزمین صلوات ناریه" شناخته میشود، یک سنت منحصر به فرد برای بزرگداشت میلاد حضرت محمد (ص) وجود دارد. این سنت با نام آنچاک آگونگ شناخته میشود، یک رژه فرهنگی که شامل حمل یک آنچاک (سینی بزرگ) پر از میوهها، سبزیجات، تنقلات و سایر اقلام مختلف است. از نظر تاریخی، اصطلاح آنچاک به ظرف یا سینی ساخته شده از بامبو، شاخههای نخل نارگیل یا برگ های بافته شده اشاره دارد. آنچاک ها معمولاً به عنوان پیشکش برای جوامع باستانی استفاده میشدند. با این حال در طول سالها، این رویداد فرهنگی همچنان درحال تکامل و حفظ بوده است. شکل آنچاک ها هم متنوع تر شده است. محتویات آن غذاهایی مانند قابولی پلو، تخم مرغ، کیک های مختلف و میوههایی مانند سیب، انبه، پرتقال و غیره متغیر است. لباس ها و سایر اشیاء تزئینی مانند صندل، ظروف آشپزخانه و پول نیز شامل میشوند. همه این اقلام در آنچاک قرار میگیرند و با اتصال و گره زدن به یکدیگر برای ایجاد شکل خاص تزئین میشوند. برخی نیز با طناب رافیا آویزان میشوند یا با چوب بامبو به درختان موز متصل میشوند. پس از پایان مراسم، مردم آنها را با رقابت هم دیگر برای خود می گیرند. آنچاک آگونگ که سالانه انجام میشود با هدف تقویت عشق مسلمانان به پیامبر (ص) برگزار می شود که قدرت اصلی مسلمانان عشق آنها به حضرت محمد (ص) است. سنت آنچاک آگونگ از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود و جهت ابراز قدردانی و شکرگزاری از نعمتهای خداوند برپا می شود. بنابراین شهرداری سیتوبوندو احساس میکند که باید در تقویت این سنت مشارکت کند و اهمیت ایجاد و تقویت ارزشهای معنوی در توسعه را به رسمیت بشناسد. لذا همکاری برای تقویت این سنت در شهر طلبه سیتوبوندو دشوار نیست، زیرا سنت جشن میلاد حضرت (ص) مدتهاست که در جامعه جا افتاده است و دولت محلی صرفاً باید آن را تسهیل کند. اشتیاق جامعه به این سنت به ویژه در مراسم جشن میلاد حضرت محمد (ص) درسیتوبوندو مشهود است. هزاران نفر از مردم تقریباً از هر روستا، آنچاک پر از محصولات مختلف مانند موز، هویج، نارگیل، کاساوا و سایر میوهها را که به شکلهای کوچک و بزرگ شکل داده شده بودند، حمل میکنند. این آنچاکها با اندازههای مختلف و پر از محصولات از خیابان شهر تا میدان شهر رژه می روند و هزاران مسلمان با هم صلوات می خوانند. راهپیمایی فرهنگی این سنت، برای مردم نیز به یک نمایش دیدنی تبدیل می شود. وقتی دسته به میدان شهر می رسند، آنچاکهای پر از محصول مورد گرفتن انبوه مردم قرار می گیرند، چرا که معتقداند غذایی که از آنچاک آگونگ به دست میآید، برکت به همراه دارد.
۳. سنت بونگو لادو
این سنت مختص مردم پادانگ پاریامان، استان سوماترای غربی است. بونگو لادو سنتی برای جشن گرفتن میلاد پیامبراکرم( ص) است. خود بونگو لادو به معنای درخت پول است. در این سنت، شهروندان چندین درخت مصنوعی تزئین شده با اسکناس های واقعی میسازند. اسکناس های چسبیده به درخت، از کوچکترین تا بزرگترین اسکناس ها، متفاوت هستند. شهروندان علاوه بر ساختن بونگو لادو، داوطلبانه غذا و نوشیدنی میآورند تا با هم غذا بخورند.
۴. سنت مائودو لامپُوا
سنت جشن میلاد پیامبر اکرم (ص) درسولاوسی جنوبی، مائودو لامپُوا نامیده میشود. این جشن توسط مردم سولاوسی جنوبی روی قایقها برگزار میشود. مردم معمولاً مائودو لامپُوا (میلاد بزرگ) را با تزئین قایق ها با شال ها و روسریهای رنگارنگ و تخم مرغهای تزئین شده جشن میگیرند. قایق ها با هزاران تخممرغ و غذاهای سنتی تزئین شدهاند و منظرهای بینظیر در امتداد رودخانه ایجاد میکنند. هزاران نفر این غذا را که مانند کوهی چیده شده است با رقابت برای خود شان می میگیرند. این کوه غذا شامل تخممرغهای تزئین شده، مرغ، برنج نیمپز، برنج چسبناک، لباسهای نماز (مقنعه)، پارچه سنتی سولاوسی و سایر لوازم جانبی است. قبل از گرفتن، مردم کتاب مولد نبی برزنجی را در اطراف کوه غذا می خوانند.
5. سنت کِرِسان
سنت کِرِسان سنتی است که در منطقه موجوکِرتو، استان جاوه شرقی برای بزرگداشت میلاد حضرت محمد (ص) برگزار میشود. تعدادی از محصولات کشاورزی دردرختان کرسان آویزان میشوند. این سنت کرسان هنوز توسط مردم موجوکِرتو، استان جاوه شرقی حفظ شده است. در این سنت مردم محصولات کشاورزی مختلفی مانند آناناس، نارگیل جوان، بادمجان، ذرت و جک فروت را از درختان کرسان یا تالوک/مالیسی آویزان میکنند. محصولات کشاورزی به طور مرتب زیر دو درخت کرسان چیده می شوند. علاوه بر محصولات کشاورزی، سایر مایحتاج اولیه مانند لباس، کلاه، صندل، کفش و حتی بارانی را نیز آویزان میکنند. پس از شروع با یک دعای دست جمعی، از مردم دعوت میشود تا وسایلی را که در درختان کرسان آویزان شدهاند، بردارند.
6. سنت گرِبِگ مولود
گاربِک یا گِرِبگ یک رویداد فرهنگی است که به طور منظم توسط کاخ سلطنتی جوگجاکارتا در هر ماه ربیع الاول برگزار میشود. همانطور که از نام آن پیداست، "مولِد"، به معنی روز یا زمان تولد، این رویداد بزرگداشت تولد پیامبر اکرم (ص) است. در طول این سلسله رویدادها، 7 کوهی بزرگ متشکل از میوهها و سایر محصولات کشاورزی به نمایش گذاشته میشوند. این به عنوان ابراز قدردانی و شکرگزاری از خداوند متعال به خاطر فراوانی محصولاتی که فراهم کرده و همچنین نوعی صدقه از جانب پادشاه به مردم در نظر گرفته شده است. 7 کوهی شامل سه کوهی مردان، یک کوهی زنان، یک کوهی برآمده صاف، یک کوهی دفع زباله و یک کوهی خاک است.
جشن گربگ با مراسم خروج از کاخ جوگجاکارتا ساعت 10.00 صبح آغاز میشود. پس از مراسم افتتاحیه و دعا، حرکت دستهجمعی از کاخ آغاز میشود. این حرکت توسط صفی از سربازان لومبوک آبانگ (یکی از واحدهای نظامی کاخ جوگجاکارتا با یونیفرمهایشان که عمدتاً قرمز هستند) هدایت میشود و پس از آن درباریان و سپس توسط کوههای بزرگ که توسط چندین مرد حمل میشوند، ادامه مییابد. 7 کوهی توسط ۱۲ جوخه های سربازان کاخ اسکورت میشوند. سپس آن کوه ها به سه مکان تقسیم میشوند: مسجد بزرگ کومان، کاخ پاکوعالَمان و دفتر کپاتیهان. درمسیر خروج از کاخ، کمیته باید برای باز کردن راه از میان جمعیت انبوهی تلاش کند، زیرا این مراسم همیشه هزاران بازدیدکننده را به ویژه به محوطه کاخ و میدان شمالی جذب میکند. حتی اگر هوا خیلی گرم باشد، مردم حاضر اند برای تماشای آن به هم تنه بزنند. پس از رسیدن کوه ها به مسجد بزرگ کومان، کاخ پاکوعالَمان و دفتر کِپاتیهان مراسم دعا برگزار می شود. این نشان دهنده قدردانی و فروتنی انسان ها در برابر خداوند متعال است. پس از دعا کوه ها بلافاصله توسط مردم که به دنبال جمعآوری محصولات از کوه ها هستند، مورد هجوم قرار میگیرند. در عرض چند دقیقه کوه ها کاملاً خالی میشود و تنها قاب بامبو باقی می ماند. برخی معتقدند که به دست آوردن چیزی از این کوه ها، برکت و ثروت را به زندگی آنها میآورد.
۷. سنت قبولی پلو
جاکارتا سنت قبولی پلو را دارد، غذایی که در جشنهای میلاد حضرت محمد (ص) سرو میشود. در واقع قبولی پلو مختص جاکارتا نیست؛ این غذا در جشن های میلاد حضرت محمد (ص) در جاوه شرقی به ویژه در منطقه سیتوبوندو نیز بسیار محبوب است. به گفته محمد خلیل اسعد، روحانی جاوه شرقی نام "قبولی" از کلمه عربی "قبول" به معنای "پذیرفته شده" گرفته شده است. این نشان میدهد که غذای میلاد حضرت محمد (ص) قطعاً پذیرفته خواهد شد. در جاکارتا مردم بِتاوی در جشن های میلاد حضرت محمد (ص) در مساجد، قبولی پلو سرو میکنند. قبولی پلو روی یک سینی سرو می شود و با هم می خورند. این غذا در بین مردم بِتاوی جاکارتا و جامعه عرب اندونزی بسیار محبوب است.
8. بَآیون (نوسان) مولود در شهر بانجرماسین، استان کالیمانتن جنوبی
سنت بَآیون مولود سنتی است که همیشه برای مراسم جشن میلاد پیامبر در شهر بانجرماسین، کالیمانتن جنوبی انجام می شود. بسیاری از افراد از نوزادان تا بزرگسالان با نوسان خاص که ساخته شده است، شرکت می کنند. نوسان ها با انواع مختلفی از اشیاء تزئین شده است که در سنت مردم منطقه بانجر معنا و امید خاص برای کسانی که درچرخش نوسان هستند، دارد. به عنوان مثال برگ جوان نارگیل که در بالای نوسان قرار داده شده، معنی پاکیزگی دارد و امید است افرادی که درحال چرخش هستند، همیشه با پاکیزگی مانوس باشند. برگ جوان نارگیل به شکل گلها و پرندگان وجود دارد که نمادین عظمت پادشاهی بانجر درگذشته است. آن نوسان ها بیشتر با پارچه زرد رنگ تهیه می شود. در تاریخ مردم بانجر، پارچه زرد رنگ به عنوان نماد عظمت و شکوه پادشاهی بانجر در گذشته تلقی شده است.
9. دولانگن (Dulangan)، شهر لومبوک
این سنتی است که هر خانه در استقبال از میلاد حضرت محمد پیامبر اکرم (ص) یک دولانگ (سینی یا ظرف) از غذا، تنقلات، میوه و غیره تهیه کرده و سپس به مسجد آورده و با هم می خورند.
10. سنت منحصر به فرد در شهر پروبولینگو استان جاوه شرقی
این سنت منحصر به فرد همیشه درهرسال حفظ و در مراسم تولد پیامبر درمنطقه پروبولینگو برگزار می شود.
تعدادی از سبد ها بالای سرمردم که آنجا می آیند، قرارداده می شود. به صلوات خوانی می پردازند و هنگامی که به "محل قیام" می رسند، از نشستن می ایستند و بلافاصله سبد های حاوی تنقلات، میوه، دمپایی و سبزیجات را دست می گیرند. هرکس سریع حرکت می کند، می تواند چیزی بگیرد. پس از آن به ادامه صلوات خوانی با خشوع و خضوع می پردازند.
11. قایق های تزئینی شهر تانگِرنگ
مراسم میلاد پیامبر (ص) به طور معمول با سخنرانی و توصیه همراه می شود، اما ساکنان کالی پاسیر، شهر تانگرنگ، فعالیت خود را در قالب نمایش دادن قایق های بزرگ از کارتن انجام می دهند و آن را به رودخانه چیسادانه، می برند. رژه قایق های زینتی یک سنت ارثی در استقبال از میلاد پیامبر (ص) است. حدود ده قایق کارتنی تنها دو تا سه روز ساخته می شوند.
12. آمپِیانگ مولود
مردم در منطقه قدُوس، استان جاوه میانی سنت استقبال از میلاد حضرت محمد (ص) با برگزاری سنت آمپیانگ مولود را دارند. ابتدا این فعالیت یک ابزار تبلیغ اسلامی در منطقه بود. سنت این است که غذاهای محلی تزئین شده با آمپیانگ (برنج و بوفک) را به دور روستا و یا منطقه قدوس قبل از رفتن به مسجد ولی التقوی در آن محل می گردانند. پس از ورود به مسجد ولی، روحانیون و علمای محلی بر روی برانکار حاوی برنج بسته بندی شده و محصولات کشاورزی که پیش از این به دور روستا گردانده بودند، دعا می کنند و سپس به مردم برای تبرک توزیع می شود.
13. سنت آشپزی لِمانگ در آچه
عموم مردم آچه در روز تولد پیامبر لِمانگ می پزند و این سنت میراث قبیله آلاس می باشد. لِمانگ یک غذای مخلوطی از برنج چسبناک و شیر نارگیل است. این دو ماده را به بامبو (نی) وارد می کنند و سپس با سوزاندن روی چوب می پزند که پروسه آن طولانی آن است و حداقل تا چهار ساعت طول می کشد. مردم آچه در مراسم میلاد پیامبر (ص) هر ساله به پخت لِمانگ می پردازند.
14. مولودن در مادورا
سنت مولودن توسط مردم جزیره مادورا، جاوه شرقی در هنگام تولد پیامبر اسلام برگزار می شود. در این مراسم برنامه های بارزنجی خوانی (خواندن بیوگرافی پیامبر) و سخنرانی های دینی راجع به زندگی و سیره پیامبر به عنوان درس و راهنمای زندگی، اجرا می گردد. در روز 12 ربیع الاول مردم به مسجد می آیند و در جشن تولد بزرگ شرکت کنند. در خارج از این برنامه، برخی که توانایی مالی و ارادت قوی دارند، در خانه های خود جشن میلاد پیامبر می گیرند. در هنگام برگزاری مراسم مولود بزرگ، زنان معمولا به مسجد یا نمازخانه ها با سینی از برنج چسبیده مخروطی شکل که روی سر می گذارند، می آیند. در اطراف برنج مخروطی شکل، میوه های مختلفی مانند سالاک، سیب، انگور، رمبوتان، پرتقال و غیره وجود دارد که با میله ها به آن مخروطی می چسبانند. در زمان برزنجی خوانی، آن مخروطی ها در وسط یک دایره از مردم قرار داده می شود و سپس دعا می خوانند. پس از اتمام، آن مخروطی ها تقسیم می شود و با هم می خورند. زنان معمولا در برزنجی خوانی شرکت نمی کنند و تنها غذا را برای مردان آماده می کنند. با توجه به سنتهای مختلف و منحصر به فرد هر منطقه در بزرگداشت میلاد حضرت محمد (ص)، مایحتاج اولیه مانند غذا عنصر غالب در این رویدادها هستند، اگرچه برخی از آنها از پول نیز استفاده میکنند. در نهایت، همه این غذاها در جامعه توزیع میشوند، یا به اشتراک گذاشته میشوند یا آن را با رقابت می گیرند.این امر از آموزههای مذهبی جداییناپذیر است، که برخی از جوامع معتقدند برای همه غذاهایی که در جشنهای میلاد حضرت محمد ص سرو میشوند، چه برای کسانی که غذا را تهیه میکنند و چه برای کسانی که آن را مصرف میکنند، برکت به همراه دارد.
ارزشهای موجود در سنت میلاد حضرت محمد (ص)
در نمونههای مختلف، سنتهای بزرگداشت میلاد حضرت محمد (ص) به عنوان سنتهایی با ارزشها و معانی متعدد ذکر شدهاند، از جمله:
ارزش معنوی
هر مسلمانی میتواند با برگزاری مراسم میلاد، عشق خود را نسبت به حضرت افزایش دهد. ابراز شادی و سرور در میلاد حضرت محمد(ص) بازتابی از عشق و احترام ما به ایشان (ص) به عنوان آورنده رحمت به همه عالم است، زیرا این شخصیت الگویی برای آوردن رحمت به همه عالمیان فرستاده شده است. با بزرگداشت میلاد ما به طور خودکار دستور صلوات به پیامبر (ص) را به یاد خواهیم آورد. خداوند متعال و فرشتگان نیز با صلوات مداوم به حضرت ص، الگویی برای ما قرار دادهاند.
ارزشهای اخلاقی
این را میتوان با بررسی اخلاق ستوده و نسب والا در داستان نمونه حضرت محمد (ص) آموخت. عمل به ویژگیهای ستوده برگرفته از حضرت محمد (ص) یکی از اهداف رسالت و بعثت اوست. در بزرگداشت میلاد حضرت محمد ص، میتوانیم از علمای دینی نیز موعظه و راهنمایی دریافت کنیم تا همیشه به راهنماییها و هدایتهای دینی پایبند باشیم.
ارزشهای اجتماعی
احترام و تهیه غذا برای مهمانان، به ویژه فقرایی که در جشن میلاد شرکت میکنند، نوعی سپاسگزاری از خالق متعال است. این امر به شدت توسط دین توصیه شده است زیرا از ارزش اجتماعی بالایی برخوردار است. علاوه بر این، میتوان از این رویداد به عنوان بستری برای خیرات در بین همنوعان با اهدای بخشی از ثروت خود برای پذیرایی در جشن میلاد استفاده کرد که در نهایت همه از آن بهرهمند خواهند شد.
ارزشهای وحدت اسلامی، انسانی و ملی
با گرد هم آمدن برای جشن میلاد و صلوات خوانی و ذکر وحدت به وجود می آید. این امر به طور غیرمستقیم حس قوی همبستگی اجتماعی را تقویت میکند و در نتیجه برادری اسلامی، انسانی و ملی را تقویت و تحکیم میبخشد.
نتیجهگیری
آموزههای اسلام، سرشار از فواید و مصالح برای بشریت است و همه جنبههای زندگی را در بر میگیرد. اسلام به عنوان یک دین کامل با سهولت همراه است. هیچ عمل انسانی بدون احکام الهی انجام نمیشود. اسلام برای سنتها و فرهنگهای خوب ارزش زیادی قائل است. اینها سنتهای فرهنگی هستند که حاوی عناصر بتپرستی و شرک نیستند یا از شریعت اسلام منحرف میشوند. آنها مطمئناً نیکی و اعمال نیک را به ارمغان میآورند و میتوانند وسیلهای برای نزدیک شدن به خدا باشند. سنتها دارای ارزشهای اخلاقی والا هستند و اسلام برای روشن کردن درست و غلط آمده است.
منابع:
قرآن با ترجمه
البقاعی، برهان الدین، نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور
البیان: مجله علوم قرآن و حدیث، سال جلد 4، شماره 1، ژوئن 2021
الدباعی، عبدالرحمن، مولِد دباعی، کتابخانه سیدوگیری
الزحیلی، وهبه، اصول فقه اسلامی
الشعرانی، تنبیه المغترین
النسفی، تفسیر النسفی
الهیتمی، ابن حجر، النعمۀ الکبری علی العالم بمولد سید ولد آدم، مکتبۀ الحقیقۀ استانبول ترکیه
خالد، محمد خالد، شناخت الگوهای رهبری امت از ویژگیهای سیره خلفای پیامبر اسلام، انتشار دیپونگورو، باندونگ 1984
رابطه اسلام و فرهنگ، http://ahmadzainwordpress.com
مسلم، صحیح مسلم
نووی، یحیی ابوزکریا، ریاض الصالحین، مکتبه العصریه، بیروت، لبنان.
واسکیتو، موافقان و مخالفان میلاد پیامبر، کتابخانه الکوثر، جاکارتا، 2014
Combination.wordpres.com
IslamHouse.com
https://www.goodnewsfromindonesia.id/2017/12/09/7-tradisi-unik-perayaan-maulid-nabi-di-indonesia
https://www.liputan6.com/news/read/2396356/8-tradisi-unik-perayaan-maulid-nabi-di-nusantara
نظر شما