به مناسبت "روز شعر"، در آستان شعر و محضر قصیده، تعدادی از شاعران تونس در "خیمه نوآوری" گرد هم آمدند تا عاشقان حرف و تصویر و مَجازها را با گفتگوهای فکری و انتقادی درباره هویت شعر و شعر هویت به وجد آورند

به مناسبت "روز شعر"، در آستان شعر و محضر قصیده، تعدادی از شاعران تونس در "خیمه نوآوری" گرد هم آمدند تا عاشقان حرف و تصویر و مَجازها را با گفتگوهای فکری و انتقادی درباره هویت شعر و شعر هویت به وجد آورند. این 
گردهمایی توسط نمایشگاه ملی کتاب تونس با همکاری خانه شعر تونس و در روز چهارشنبه، برابر با ۲۳ ژوئن ۲۰۲۱ برگزار شد و خانم منیه العبیدی آن را مدیریت کرد. 
فتحی النصری شاعر در این گفتگو با پیش کشیدن موضوع "هویت در شعر؛ خوانشی در قصیده «تهامه» اثر محمد الغزی" گفت: محور این قصیده از مسئله هویت به دور نیست، چرا که به نوعی بیانگر بحران ذات و بحران تمدن است. وی توضیح داد که بسته و خلاصه بودن قصیده "تهامه" با یک گستردگی معنایی همراه است، به طوری که امکان برداشت بیش از یک معنا از آن وجود دارد. چرا که ذات مورد اشاره در قصیده، به یک صوفی سالک در سفر خود به تبعیدگاه غربی اشاره دارد و در عین حال، می‌تواند اشاره او به یک فرهیخته شرقی یا نخبگان شرقی باشد که در حالتی از گسست بین بیگانگی داوطلبانه یا اجباری به سر می‌برند، یا شاعری را به تصویر بکشد که بر سیر در عالم گرم درون اصرار دارد یا شاعران حامی روح و مدافع انسانیت انسان را در یک جامعه مصرف‌گرا که انسان در آن از خود بیگانه شده است، تصویر کنند. 
«آیا شعر هویت دارد؟ و آیا این هویت، ثابت است یا متغیر و تجدید شونده؟ به طور خاص، هویت شعر چیست؟» محمد الغزی شاعر و ناقد در آغاز سخنانی که تحت عنوان "هویت شعر نوین" ایراد کرد، این پرسش را مطرح کرد و بیان داشت که هویت، از مهمترین پرسش‌هایی است که شعر معاصر که به سمت پروژه تجدد یعنی هویت هنری و شناختی و زیبائی شناسی نگارش شعری جدید در حرکت است، آن را برانگیخت. وی افزود: «اگر همه اشعار جدید روی ضرورت حرکت به سمت زبان قدیمی که ستون هویت آن بود، اتفاق نظر داشته باشند، اما در انتخاب زبان جدیدی که باید مورد استفاده قرار بگیرد که به منزله ستون جدید هویت شعر است، با یکدیگر اختلاف نظر دارند». الغزی این ملاحظه را نیز داشت که برخی از اشعار جدید خواستار کاربرد زبان متعدی هستند که به فضای خارج از متن ارجاع می‌دهد و معنای خود را از آن استمداد می‌کند، در حالی که برخی از اشعار دیگر خواستار استفاده از زبان لازم هستند که کسی که مخاطب را پیش از آنکه به امری در بیرون از خود ارجاع دهد، به درون خود فرا می‌خواند. 
مراد الخضراوی شاعر نیز در بحث خود به موضوع "جنبش پیشگامی ادبی: طوفان هویت، آغاز و پایان" پرداخت و گفت که «جنگ ۱۹۶۷ در نوآوری شعری در همه کشورهای عربی از جمله تونس که در سال ۱۹۶۸ شاهد آغاز یک جنبش جدید ادبی به نام "جنبش پیشگامی ادبی" بود، تأثیر گذاشت». الخضراوی خاطر نشان کرد: تأثیر این جنگ، تنها در ظهور این جنبش نیست، بلکه این تأثیر به سمت مشخص کردن هویت آن نیز کشیده شد، هویتی که زائیده شرایط تونس و بازتاب آن است... اما این جنبش در مسیر تداوم قدم نگذاشت و خیلی زود به آخر خط خود رسید.
منصف الوهایبی نیز شاعر دیگری بود که سخنانی با موضوع «شعر هویت/ هویت شعر: با نگاهی به آثار محمود درویش» ایراد کرد و در آن توضیح داد که «شأن متونی که محمود درویش نوشت، مانند متون بزرگ و قابل تأویل به معانی مختلف است. از جمله اقتضاءات عینی‌گرایی این است که تلاش کنیم تا آن را از درون و بر اساس منطق درونی خودش فهم کنیم. بدین شکل، شاید بتوانیم بخشی از معنای کلی متن یا معنای "جدید" آن را درک کنیم، معنایی که به واسطه آنچه که ما به متن می‌افزائیم و آنچه که متن به ما می‌افزاید، حاصل می‌شود و من فکر می‌کنم این همان چیزی است که خانم "‌لیانه بدر" ‌تلاش کرد تا بدان برسد و این شاعر ما را به آرامی به جغرافیای قصیده‌های محمود درویش که هویت شعری اوست، رهنمون می‌سازد. 
در بخش دوم از "روز شعر"، فضا برای خوانش برخی اشعار با امضای گروهی از شاعران از نسل‌های مختلف مانند سنیه المدوری، امامه الزایر، الشاذلی القرواشی، سلوی الرابحی، رحیم الجماعی، عادی معیزی، منیر هلال و ناجی بن جنات باز شد. 
در این گردهمایی، نمایشگاه ملی کتاب تونس با همکاری خانه شعر تونس، از تعدادی از شاعرانی که در حافظه شعری تونس جادوان هستند، تجلیل کرد. این شاعران عبارتند از: محمد الهادی الجزیری، سامیه ساسی و شاعران فقیدی چون محجوب العیاری و شکری بوترعه. 
 

کد خبر 7343

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
7 + 6 =