هریک از احزاب و گروه های مخالف دولت انتقالی سودان با مخالفت های خود امیدوارند تا بر روند کاری این حکومت تاثیر بگذارند، این گزارش مختصر، پیرامون مواضع و فعالیت های برخی از احزاب مخالف تاثیر گذار در صحنه سیاسی سودان، می باشد:

حزب کمونیست

هنگامی که بعد از سقوط بشیر، سند پیمان سیاسی بین گروه های انقلابی امضا می شد، حزب کمونیست اعلام کرد که مواد این سند، اهداف انقلاب، تغییر و تحول دمکرایک، توقف جنگ در کشور و بهبود اوضاع معیشت مردم را محقق نمی کند، و در این سند لغو قوانین ضد آزادی و بستن موسسات سرکوبگر وجود ندارد، همچنین در این سند با همه توافقنامه های بین المللی و منطقه سابق موافقت شده است.  

مسئولین این حزب سند همپیمانی را ناقص و اشکال دار می دانند و معتقد هستند که این سند مشکلات نظام قبلی را حل نمی کند بلکه به تدریج کشور را به همان وضعیت قبلی که همان سیاست های نادرست اقتصادی و سرکوبگرانه نظام سابق که مردم بر علیه انها قیام کرده اند، می کشاند، و با جانفشانیهای مردم در ۳۰ ژوئن و ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۸م که در آنها تاکید بر "روی کار آمدن حکومت غیر نظامی" شده است، همخوانی ندارد. 

البته حزب کمونیست سودان امروز نیز این مواضع را دنبال می کند و شاید با این مواضع به دنبال ساقط کردن این حکومت است.

تحلیلگران سودانی می گویند که حزب کمونیست شرایط دوره انتقالی را درک می کند اما این حزب فکر می کرد با اتخاذ این مواضع مخالف، جوانان انقلابی بیشتری را جذب خود کند، و با کمک انها مواضع و خواسته های خود را بر ائتلاف ازادی و تغییر(ائتلاف انقلابیون سودان) تحمیل کند، اما این حزب از اعتقادات و خواسته های واقعی و ایدوئولوژیک جوانان انقلابی غفلت کرد و متوجه این واقعیت نشد که هریک از انها ضمن داشتن آگاهی سیاسی و احساسات میهنی، ارتباطاتی با گروه یا حزب حامی خود دارند، که این ارتباطات مانع جذب آنها توسط حزب کمونیست می شود.  

اما اگر حزب کمونیست مخالف کنونی، در برابر دولت غیر نظامی آینده مواضع موافق اتخاذ کند، تا همانند روش همیشگی این حزب در سالهای گذشته، تاکتیک مخالف بودن خود را به روش نرمی برای جذب جوانان تغییردهد، این موضع جدید حزب چه تاثیری بر استقرار دولت غیر نظامی جدید خواهد گذاشت؟ شاید می توان گفت که جواب این سوال با اندیشه های این جوانان انقلابی و نسبت اگاهی بسیار زیادی که انها در چارچوب عقل جمعی به دست اورده اند، ارتباط دارد، و جذب انها به احزاب و گروه ها به توقعات انها از دولت جدید بستگی دارد. 

انگ همکاری با نظام سابق

امروزه در صحنه سیاسی سودان همچنان انگ همکاری با نظام سابق، برخی از احزاب سیاسی و به ویژه حزب کنگره مردمی، حزب اتحاد دمراتیک (اصل) و احزاب جداشده از حزب حاکم سابق( حزب کنگره ملی سودان) را آزار می دهد، حزب کنگره مردمی تلاش کرد تا سوار قطار تغییر در مرحله بعدی شود (مرحله پس از پیروزی انقلاب) اما به دلیل اینکه این حزب تا روزهای اخر نظام سابق با ان نظام همراهی کرد، با مواضع مخالف و قاطعانه ائتلاف آزادی و تغییر روبرو شد، اما جوانان این حزب نقش مهمی در انقلاب اخیر داشتند و چندان موافق دیدگاه ها و مواضع رهبرانشان در همراهی با نظام سابق نداشتند، اما این جوانان با جدا نشدن از این حزب و تشکیل گروه مخالف دولت انتقالی، این حزب را با همه اشتباهات گذشته اش، ضمن احزاب مخالف دولت انتقالی در صحنه سیاسی سودان مطرح کردند. البته حزب کنگره مردمی دارای کادر های سیاسی با تجربه ای که آموزه های گرانبهایی از رهبر درگذشته آنها ( دکتر حسن ترابی) به ارث برده اند و می دانند چگونه خود را با شرایط جدید، سازگار کنند، البته با توجه به گذشته این حزب، مخالفت ان با دولت غیر نظامی آینده چندان جدی و تاثیر گذار نخواهد بود.

همچنین این انگ حزب "الاصلاح" به رهبری دکتر غازی صلاح الدین وزیر سابق و یکی از رهبران حزب حاکم سابق (کنگره ملی) و جنبش اسلامی سودان، را نیز آزار می دهد، و این درحالیست که کادرهای این حزب از سال ۲۰۱۲م از همکاری با نظام سابق کنار کشیدند (۷ سال قبل از پیروزی انقلاب اخیر مردم سودان)، و به همین دلیل برخی از میانه روهای نظام جدید در سودان معتقدند که نباید این حزب را از مشارکت در صحنه سیاسی این کشور کنار گذاشت، و اگر اختلافات سیاسی و فکری اش با ائتلاف آزادی و تغییر نبود، ممکن بود حزب "الاصلاح" در این ائتلاف قرار می گرفت، اما مخالفت این حزب با دولت غیر نظامی آینده نیز چندان تاثیر گذار نخواهد بود.

حزب اتحاد دمکراتیک

حزب اتحاد دمکراتیک به رهبری محمد عثمان میر غنی (رئیس جمهور اسبق سودان)، بنابر پیشینه تاریخی آن، چندان با حکومت انتقالی اعلام مخالفت نکرده و پیش بینی نمی شود که در صحنه سیاسی با دولت غیر نظامی آینده هم مخالفتی کند، زیراکه این حزب از نظر تاریخی به کشور مصر وابستگی دارد و با توجه به اینکه مصر می خواهد با سودان ضمن حفظ روابط ساسی خیلی خوب کنونی، همپیمانی محکمی در رابط با مقابله با  کشور اتیوپی (موضوع سد النهضه) با سودان ایجاد کند، لذا این حزب هم با دولت آینده نیز مخالفت نخواهد کرد .

احزاب بعث

احزاب بعث که سه حزب جداگانه ای هستند :حزب بعث سوسیالیست عرب، شاخه سودان به رهبری کمال بولاد، که از حزب بعث عراق تبعیت می کند و دیگری حزب بعث سیویالیست عرب، شاخه سودان به رهبری مصطفی یاسین التیجانی، و پیرو حزب بعث در سوریه و سومی حزب بعث سودان به رهبری محمد علی جدید که از حزب بعث اولی جدا شده است، این احزاب در بسیاری از مواضع مانند عادی سازی روابط با امریکا و همکاری با صندوق های بین الملل، شبیه حزب کمونیست موضع می گیرد و دارای تفکرات و اندیشه های ناسیونالیستی عربی هستند، اما شدّت مخالفت آنها با دولت انتقالی از حزب کمونیست کمترمی باشد.

حزب منحل شده کنگره ملی

این حزب یکی از شاخه های جنبش اسلامی در نظام سابق بود، و بعقیده برخی از تحلیلگران که این حزب طرفداران زیادی ندارد اما به دلیل اینکه مدت طولانی بر سودان حکومت کرده، و امکانات بسیار زیادی در اختیاردار، لذا می تواند خطر بزرگی برای دولت انتقالی باشد.

در جامعه سودانی با اینکه عقیده اسلامی می تواند در بسیاری از بخش های اجتماعی سودان تاثیر گذار باشد، اما رفتار و کردار نظام سابق که با نام شریعت اسلامی و با شعار "دولت شامل اسلام" حکومت کرد و نتایج زیانبار زیادی به بار اورد، جذب جوانان توسط حزب کنگره ملی را سخت کرده است زیراکه جوانان و حتی پیروان این حزب نیز به دنبال ایجاد تحول و تغییر در سودان هستند، لذا به دنبال تحقق ارزش های دیگری مانند سازندگی، تقویت هویت ملی، عدالت، حکومت قانون و تحقق آرزوهای بزرگ انقلاب در کشوری که دارایی های خدادادی زیادی در آن وجود دارد، تا به استقرار سیاسی، اقتصادی وامنیتی برسد.

ملاحظات کارشناسی:

۱. دو حزب (امت به رهبری مرحوم صادق المهدی و اتحاد دمکراتیک به رهبری محمد عثمان میر غنی از احزاب تاریخی این کشور هستند که از زمان استقلال تا کنون در صحنه سیاسی کشور حضور دارند، و اکنون حزب امت سودان پس از وفات رهبر سابق، با این دولت انتقالی همکاری می کند و مسئول کنونی این حزب (مریم صادق المهدی) وزیر خارجه کنونی سودان می باشد.

۲. همکاری حزب کنگره مردمی با نظام سابق به هیچ وجه قابل نکار نیست اما اختلافات کم و زیاد ژنرال عمر البشیر با دکتر حسن ترابی نیز برای همه عیان بود، به ویژه در سال های اخر عمر ترابی این اختلافات به دشمنی نیز تبدیل شد، لذا بسیاری از پیروان ترابی به دنبال فرصتی برای سرنگونی بشیر بودند که انقلاب ۲۰۱۸م مردم سودان روی داد و بسیاری از آنها نقش موثری در این انقلاب داشتند. 

۳. با اینکه جبهه انقاذ ملی (گروه حاکم سابق بر سودان) روابط خیلی خوبی با حزب بعث عراق داشت و حتی در نتیجه همین روابط، پس از روی کار آمدن در سال ۱۹۸۹م، سفیر جمهوری اسلامی ایران را از خارطوم اخراج کردند، اما پس از اینکه حزب بعث سوسیالیست عرب پیرو حزب بعث عراق، در سال ۱۹۹۰م بر علیه ژنرال بشیر کودتای نافرجام کرد، بشیر ۲۶ افسر نظامی کودتاچی ارتش سودان که وابسته به به این حزب بودند را اعدام کرد(برای اولین بار بود که نظامی، توسط نظامی دیگر در سودان اعدام می شود). اما بشیر روابط خود را با عراق همچنان به صورت حسنه و بدون تنش سیاسی با عراق نگه داشت.

۴. حزب بعت سوسیالیست عرب طرفدار سوریه در مدت بحران سوریه نتوانست نقش افرینی خوبی داشته باشد اما بعد از پایان تقریبی این بحران در سال ۲۰۱۷م تلاش کرد تا نقش واسطه گری بین سودان و سوریه ایفا کند و سرانجام موفق شد بشیر را به عنوان اولین رئیس جمهور عربی به دمشق روانه کند، که این سفر و نتایج ان در سرنگونی بشیر بی تاثیر نبود.

https://alintibaha.net/online/۸۰۰۰۷/ - روزنامه انترنتی الانتباهه سودانی – ۱۹/۶/۲۰۲۱م (۲۹/۳/۱۴۰۰)

تهیه کننده : محمد هادی تسخیری