این گفته مدیرکل موزه ها و آثار باستانی سوریه که اماکن باستانی سوریه دچار فاجعه حقیقی شده اند، بی دلیل نیست چون بناهای باستانی هستند که در این بحران بین ۹۰%  الی ۱۰%  ضرر دیده اند . این در حالی است که قبل از بحران ۱۴۰ تیم کاوش باستان شناسی در سوریه فعالیت می کردند . از این تعداد ۴۰ تیم داخلی و ۱۰۰ تیم خارجی بودند که مهمترین اکتشافات مادی و معنوی را انجام دادند ولی هم اکنون فقط یک تیم خارجی از مجارستان وجود دارد که از آغاز بحران تا کنون همچنان در سوریه فعال است .

آقای دکتر محمود حمود مدیرکل موزه ها و آثار باستانی در سوریه اعلام کرد : خیلی از آثار باستانی سوریه ، مورد تخریب و یا سرقت قرار گرفته اند . قدیمی ترین مکان باستانی سوریه به چند هزار سال پیش بر می گردد که شهر باستانی تدمر بیانگر این مطلب است . ۶۰%  آثار باستانی این شهر زیر خاک مدفون می باشد ، بسیاری از آثار باستانی روی زمین آن مانند معبد "بل" و معبد " بعل شمین" و " قوس نصرت " این شهر مورد تخریب تروریست ها قرار گرفته اند . حتی محتویات بعضی از معبدها و آثار باستانی زیر زمینی نیز دزدیده شده است . در این شهر گورستان های طبقاتی متشکل از حدود یکصد گور چهار یا پنج طبقه ای و همچنین معبدهای زیر زمینی وجود دارد که محتویات آن ها و همچنین موزه ملی دزدیده شده اند به ویژه جواهرات ، زیورآلات و مجسمه ها . وی افزود تدمر برای بازسازی و مرمت آنچه که بازسازی و مرمتش امکانپذیر باشد ، به سرمایه ، پشتیبانی و تلاش بسیار زیادی نیاز دارد . البته بعضی چیزها را هر تلاشی هم بکنیم فقط بخش کمی از آن بازسازی و ترمیم خواهد شد مثلاً معبد " بل " بیش از سی درصد قابل بازسازی نمی باشد چون بیشتر سنگ ها و مجسمه هایش پودر و خاکستر شده اند . دکتر حمود افزود هم اکنون اماکن باستانی ادلب و عفرین در معرض حمله وحشیانه تروریست ها قرار دارند و آن ها با بکار گیری ماشین آلات سنگین به دنبال آثار و اشیاء باستانی هستند که در دنیا بی نظیر می باشند.     

وی در مورد اقدامات برای بازپس گیری اشیاء سرقت شده ، گفت برای رصد و بهره برداری از اخباری که از چهار گوشه دنیا دریافت می کنیم ، دفتری در اداره کل موزه ها و آثار باستانی تشکیل شده که وظیفه اش بازپس گرفتن آثار باستانی مسروقه می باشد . برای این کار با پلیس بین المللی ( اینترپل ) و دستگاه های مختلف نیز همکاری داریم تا جلوی برخی مزادهای علنی که در آن ها آثار مسروقه سوریه عرضه می شوند را بگیریم . همچنین با لبنان برای برگرداندن آثار مصادره شده همکاری داریم . وکلایی نیز تعیین شده اند تا برخی اشیای باستانی که در کشورهای دیگر وجود دارند پس گرفته شوند . علاوه بر این ها ، ارتش سوریه نیز مواردی را پس می گیرد که تحویل ما می شود . 

وی افزود در سوریه حدود ۱۰ هزار مکان باستانی وجود دارد . همچنین خیلی ازتپه های باستانی از سوی تروریستها اشغال شده و مورد تجاوز و سرقت قرار گرفته است . وی در خصوص بازگشت تیم های باستان شناسی خارجی گفت فعلاً فقط یک تیم از مجارستان وجود دارد که فقط دو سال نخست بحران کارش را تعطیل کرد و سپس از سر گرفت . قلعه المرقب در طرطوس را کاوش و ترمیم نمود و هم اکنون به قلعه الحصن منتقل شده است .

آقای دکتر حمود پیام بازگشایی موزه ملی در دمشق را پیروزی فرهنگ و ابداع و حق بر نادانی ، عقب ماندگی و باطل دانست و تأکید نمود هدف از بستن موزه در سال های گذشته ، حفاظت از اشیای باستانی و نگهداری از آن ها در اماکن امن بود . وی همچنین با اعلام این که تا پایان سال جاری میلادی موزه حلب افتتاح خواهد شد ، افزود عملیات ترمیم در آن با مساعدت ژاپن شروع شده است و هم زمان با افتتاح آن ، میزگردی در مورد آثار باستانی حلب با مشارکت تعداد زیادی از متخصصان و باستان شناسان برگزار خواهد شد .

وی افزود: به علت جنگ ، خیلی از کارشناسان بومی به خارج مهاجرت کرده اند و کمبود نیروی متخصص داریم . به هدف رفع این نقص ، برای کارشناسان موجود دوره های تخصصی می گذاریم . همچنین در نظر داریم ۲۵۰ کارمند جدید را از طریق آزمون استخدام نماییم .

آقای محمود حمود در خصوص برنامه های اداره کل در سال جدید گفت ، تمرکز بر روی ترمیم های اورژانسی بناهایی است که آسیب زیادی دیده اند تا بیش از آن آسیب نبینند و همچنین ترمیم بناهایی که ممکن است بر اثر عوامل طبیعی و آب و هوا در معرض تخریب قرار بگیرند مثلاً معبد " الضمیر " که از نظر اهمیت و عظمت در سطح معبد " بل " می باشد . در کنار این اقدامات ، مستند سازی و ثبت اطلاعات بناها و اشیای باستانی که تاکنون انجام نشده ، در دستور کار قرار دارد . وی افزود در نظر داریم با همکاری وزارت آموزش و پرورش ، دبیرستان " جول جمال" در شهر لاذقیه که شخصیت های بزرگی همچون رئیس جمهور فقید حافظ الاسد در آن درس خوانده اند را به موزه ملی لاذقیه تبدیل کنیم .

دکتر حمود گفت اداره کل موزه ها و آثار باستانی پس از چند سال وقفه ، دوباره مجلات و منشورات مختلفی در زمینه باستان شناسی منتشر خواهد کرد و برگزاری نمایشگاه ها و میزگردها را از سر خواهیم گرفت . در آینده نمایشگاهی در مورد آثار باستانی سوریه در مسقط برگزار می کنیم . همچنین با طرف چینی در حال فراهم کردن مقدمات برگزاری نمایشگاهی در قصر امپراتور در چین در ماه جولای سال جاری هستیم . چندی پیش نیز در کارگاهی در بیروت با موضوع حمایت و مستندسازی میراث حلب شرکت کردیم .

وی در پاسخ به این پرسش که ترمیم آثار باستانی چقدر زمان می برد گفت آنچه بر میراث باستانی ما اتفاق افتاد برای هیچ نقطه ای و هیچ تمدنی در دنیا رخ نداده است لذا نیازمند پشتیبانی و سرمایه بسیار زیادی و همچنین آزادسازی همه مناطق از اشغال تروریست ها می باشد .

برگرفته از روزنامه "البعث" -  شماره ۱۶۲۹۰ –  تاریخ ۱۲/۲/۲۰۱۹ میلادی