مقاله: به رسمیت شناختن اسرائیل توسط پاکستان، به لطف عربستان سعودی

نویسنده: کنورخلدون شاهد

سایت خبری دفاع پاکستان به نقل سایت خبری رژیم صهیونیستی با ذکر ضرب المثل" گربه به تدریج ازکیف بیرون آمده" نوشته است: کل سناریوی تغییر رژیم پاکستان درحال ظهور است، عمران خان، نخست وزیراسبق پاکستان مرتکب اشتباهی نشده بود.

این سایت خبری، مقاله کنورخلدون شاهد، تحت عنوان"به لطف عربستان سعودی، به رسمیت شناختن اسرائیل توسط پاکستان درحال حاضر اجتناب ناپذیر است" ازخبرگزاری هاآرتس(هاآرتص) اسرائیل را نقل نموده است.

 این مقاله درخصوص سفر هیات  پاکستانی-آمریکایی به سرزمین‌های اشغالی قدس عنوان داشته: این سفر به تشدید بحث‌ها درخصوص عادی سازی روابط میان اسلام آباد و تل‌آویو منجر شده و اینک به رسمیت شناختن اسرائیل توسط پاکستان اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

بر همین اساس مخالفت‌های پاکستان برای عادی سازی روابط با اسرائیل چندان تداوم نخواهد داشت و پاکستان هرگز نخواهد پذیرفت به ‌عنوان آخرین کشور مسلمان سنی که با اسرائیل مخالفت می‌کند تبدیل شود، اما در این میان خوف و هراس نسبت به واکنش‌های داخلی به این موضوع، تنها چیزی است که دولت، رهبران سیاسی و مقامات نظامی پاکستان را دچار سردرگمی کرده است.

سفر ماه گذشته هیات  پاکستانی-آمریکایی و گروهی از شهروندان تبعه پاکستان به سرزمین‌های اشغالی، گمانه‌زنی‌هایی درخصوص عادی سازی روابط با اسرائیل را تقویت بخشیده و این مبحث در تمامی خبرگزاری‌های محلی پاکستان، وبلاگ‌ها، کانال‌های یوتیوب و ترندهای توئیتر به موضوع داغ، اصلی و تحلیلی تبدیل شده است.  

اگرچه درحال حاضر قلب جامعه مذهبی پاکستان، مخالفان سرسخت اسرائیل می‌باشد. اما گفتگو درخصوص عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی روز به روز درحال گسترش است، به صورتی که کاربران وطن پرست شبکه‌های اجتماعی پاکستان نیز به طرح دلایل لزوم به رسمیت شناختن اسرائیل و تشریح ظرفیت‌های موجود در این زمینه روی آورده‌اند.

تمامی این تغییرات در مباحث و موضوعات تحلیلی رسانه‌های پاکستان نتیجه تلاش‌های احمد قریشی، خبرنگار اسبق شبکه دولتی پاکستان می‌باشد که به صورت حیرت انگیزی بر عادی سازی روابط با اسرائیل و به رسمیت شناختن آن تاکید دارد.

این خبرنگار سرشناس پاکستانی یکی از اعضای هیات  پاکستانی-آمریکایی بوده که ماه گذشته با سفر به سرزمین‌های اشغالی قدس با رئیس جمهور رژیم صهیونیستی دیدار کرده است.

البته ناگفته نماند احمد قریشی، تنها خبرنگار پاکستانی نبوده که درخصوص این موضوع اظهار نظرنموده است. بلکه اعضای مختلف جامعه رسانه‌ای پاکستان از جمله اعضای هسته مرکزی روزنامه نگاران مخالف عمران خان که از سوی شبکه تلویزیونی پاکستان برکنار شدند نیز در این زمینه احمد قریشی را همراهی نموده اند.

یک کارشناس پاکستانی که چندی پیش گفتگویی با وی داشته‌ نیز تاکید کرده است: پاکستان باید از اسرائیل بیاموزد و از تجربیات و مهارت‌های فنی اسرائیل در زمینه انقلاب سبز بهره‌مند شود.

وی افزود: همچنین کارشناسان کشاورزی پاکستان نیز در گفتگو با هاآرتص اظهار نظرهایی مشابه داشته که با واکنش و انتقادات تند درپاکستان مواجه شده اند.

یک دهه قبل زمانی که برخی از ما در مضمون‌های خود در نشریات محلی انگلیسی زبان، به صورت غیرمستقیم به موضوع عادی سازی روابط میان پاکستان و اسرائیل، سیاست‌های دوگانه پاکستان در این زمینه و مشترکات موجود میان دو کشور اشاره می کردیم، هیچ استقبالی از این موضوع صورت نمی پذیرفت و با غیرقابل بررسی دانستن، آن را رد می‌کردند، اما درحال حاضر این موضوع به عنوان یکی از مباحث اصلی سیاست خارجی پاکستان درسطوح عالی نهادهای حاکمیتی این کشور مورد بررسی قرار می‌گیرد.

البته این بدین معنا نیست که تغییرات ذکر شده در نتیجه انتشار مضامین انگشت شمار تحلیل گران پاکستانی و نشریات اسرائیلی به وجود آمده است، بلکه هدف پرده گشایی از حقایق جدید جغرافیایی سیاسی بوده که موضوعات غیر قابل تصوری را به موارد امکان‌پذیر و ناگزیر تبدیل کرده است.

عمران خان که در ماه آوریل، پیش از برکنار شدن، تئوری توطئه اسرائیلی علیه خود را مطرح کرده بود، همچنان بر گفته‌های خود تاکید دارد و در تجمعات هزاران نفری طرفداران خود به این موضوع اشاره نموده است  

وی در اظهارات اخیر درجمع طرفداران خود بار دیگر تاکید داشت: دولت وی با هدف به روی کار آوردن یک دولت دست نشانده آمریکا سرنگون شده است.

سرمنشأ سفر هیات ی از روزنامه نگاران پاکستانی به اسرائیل به دولت نواز شریف بازمی‌گردد تا بدین طریق طرح آمریکایی-هندی-اسرائیلی در پاکستان اجرا شده و کشور به استثمار این قدرت‌ها درآید.

عمران خان علاوه بر این، به طور فزاینده‌ای هیات  حاکمه نظامی پاکستان را نیز هدف انتقادات شدید خود قرار داده است. همان هیات  حاکمه‌ای که عمران خان درگذشته آن را به عنوان مأمن و پناهگاه امن خود می‌پنداشت، اکنون دچار تنش با آن شده است.

 عمران خان در اظهارات مختلف خود تاکید دارد: ماموریت به رسمیت شناختن اسرائیل به دولت حاکم محول شده و این دولت همچنین ماموریت دارد با برقراری روابط با هند به حل مسئله کشمیر مطابق با میل دهلی نو کمک نماید.

عمران خان همچنین اذعان داشت: این ماموریت در زمان دولت خود نیز به وی محول شده بود.

نخست وزیر برکنار شده پاکستان در اظهارات هفته گذشته خود برای نخستین بار دولتمردان حاکم پاکستان را مهره‌های اسرائیل دانست، پس از این اظهارات، شهباز شریف نخست وزیر پاکستان با گذاشتن یک دستمال فلسطینی در داخل کت خود که بر روی آن عبارت"اورشلیم مال ماست" درج شده بود، دریکی از نشست‌های پارلمان حضور یافت.

دولت حاکم و حزب اپوزیسیون(حزب تحریک انصاف) همواره یکدیگر را به ارتباط با رژیم صهیونیستی متهم می‌کنند، مریم نواز نایب رئیس حزب حاکم پاکستان(حزب مسلم لیگ ن) چندی پیش با متهم نمودن عمران خان با اشاره به جمائمه گولد اسمیت، همسرسابق عمران خان اظهارداشت: عمران خان تنها فردی است که دارای روابط خویشاوندی با اسرائیل می باشد.

فضل الرحمن، رهبرحزب جمعیت علمای اسلام(ف) که ریاست ائتلاف سیاسی حاکم در پاکستان موسوم به جنبش دموکراتیک پاکستان(PDM) را بر عهده دارد نیز هفته گذشته طی سخنانی مدعی شد، به رسمیت شناختن اسرائیل و بی آبرو کردن اسلام از ماموریت‌های نخست وزیر برکنار شده بوده است.

در این میان دولت پاکستان همانند دولت‌های گذشته در تلاش برای شفاف سازی درخصوص عدم تمایل اسلام آباد به برقراری روابط با اسرائیل برای رد اتهامات وارده می باشد. از سوی دیگر حزب تحریک انصاف پاکستان نیز به دنبال یافتن مستنداتی درخصوص روابط پنهانی دولت سابق حزب مسلم لیگ(ن) با رژیم صهیونیستی بوده تا بتواند اثبات نماید که برنامه ریزی برای برقراری روابط با اسرائیل پیش از به روی کار آمدن دولت عمران خان صورت گرفته است.

شیرین مزاری، وزیر کابینه عمران خان در امور حقوق بشر، یکی دیگر از افراد پیشرو در این جبهه می باشد.

وی اخیراً دولت اسبق حزب مسلم لیگ (ن) را متهم نمود که این دولت به فیشل بن خالد یک فرد یهودی مسلک در سال ۲۰۱۷ اجازه داده است تا مذهب یهود را درمدارک هویتی خود ثبت نماید. و این اقدام به معنای آغاز اجرای طرح اسرائیلی در پاکستان می باشد.

میشل بن خالد شهروند پاکستانی یهودی مسلک بوده و درهیات  اعزامی به اسرائیل درماه گذشته نیزحضور داشته است.

درحال حاضر هیچ‌کدام از احزاب حاکم و اپوزیسیون پاکستان موافق برقراری روابط با رژیم صهیونیستی نیستند، زیرا تا زمانیکه هیات  حاکمه نظامی در پاکستان تضمین نکند که این اقدام نتایج انتخابات را تحت تأثیر قرار نخواهد داد، هیچ یک از احزاب سیاسی پاکستان شهامت پیش‌گام شدن در این زمینه را نخواهند داشت.

شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان به دنبال تبعیت از ارتش بوده، اما همچنان نسبت به نوع روابط خود با هیات  حاکمه نظامی آتی مطمئن نمی باشد.

به عنوان مثال، اقدام دولت برای حذف یارانه سوخت نزدیک به دو ماه به طول انجامیده که باعث کاهش ارزش پول ملی، افزایش کسری حساب جاری و نابودی بازارهای مالی و بورس شده است. افزایش قیمت نفت خام از منظر سیاسی یک تصمیم سخت خوانده شده، اما دولت با تضمین هیات حاکمه نظامی اقدام به اتخاذ این تصمیم نموده است.

بنابراین به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی، دیگر اقدامی دشوار برای نخست وزیر پاکستان تلقی نخواهد شد، از سوی دیگر اقدام دولت برای افزایش ۶ درصدی بودجه نظامی در پیش‌نویس بودجه سال مالی جدید نشان می‌دهد دولت شهباز شریف از هیچ اقدامی برای جلب نظر ارتش و هیات  حاکمه نظامی دریغ نخواهد کرد و پیش شرط اصلی این اقدامات نیز حمایت ارتش از حزب وی در انتخابات آتی  می باشد.

قطعاً ارتش پاکستان به دنبال دریافت مزایا از جانب آمریکا و عربستان سعودی پس از به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی می باشد. اما درحال حاضر از مواضع تند عمران خان علیه آمریکا مضطرب و آشفته به نظر می‌آید.

پس از ایجاد تنش در روابط اسلام آباد و واشنگتن در پی سفر عمران خان به روسیه و به دنبال آن اظهارات تند و قاطع وی علیه آمریکا، ژنرال قمر جاوید باجوا، فرمانده ستاد ارتش پاکستان تلاش نمود تا از طرق مختلف همچون اظهار نظرهای عمومی، رایزنی‌های دیپلماتیک و مذاکرات رسمی و غیررسمی روابط بحرانی پاکستان و آمریکا را بهبود بخشد. اما برکناری ناگهانی عمران خان در ماه آوریل باعث شد از یک سو محبوبیت عمومی عمران خان در نزد مردم افزایش یابد و از سویی دیگر ژنرال باجوا و نهاد تحت رهبری وی با انتقادات شدید در شبکه‌های اجتماعی مواجه گردد. به صورتی که هشتگ (باجوا باید برود) به ترند برتر در پاکستان تبدیل شد.

با توجه به شرایط موجود در عرصه سیاسی پاکستان نمی‌توان بروز اختلافات و درگیری‌های درونی در هیات  حاکمه نظامی پاکستان را نفی نمود. یک توده از هیات حاکمه نظامی که حامی عمران خان بوده، تمام تلاش خود را برای انتصاب رئیس اسبق سازمان اطلاعات پاکستان به فرماندهی ارتش به کار بسته است، با توجه به اینکه تصمیم گیری در این خصوص از اختیارات عمران خان بوده و توده مخالف موجود در هیات حاکمه نظامی توانسته طی یک دسیسه عمران خان را از عرصه قدرت برکنار نماید و این همان توده حامی ژنرال قمر جاوید باجوا می باشد.

با این حال عربستان سعودی که بازیگر اصلی سناریوی عادی سازی روابط میان پاکستان و اسرائیل است، نمی‌خواهد بیش از این برای حل و فصل اختلافات درونی میان مقامات سیاسی و نظامی پاکستان منتظر بماند، عربستان سعودی به دنبال برقراری روابط با شخصیت‌های تجاری اسرائیل بوده و سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به اسرائیل و عربستان سعودی گمانه‌زنی‌ها درخصوص ایجاد ائتلاف نظامی قدرتمند درمنطقه را تقویت می‌بخشد.

برقراری روابط با اسرائیل به صورت کاملاً مسالمت‌آمیز که حل و فصل قابل قبول مسئله فلسطین برای رهبران این کشور را می‌طلبد، آخرین بخش از طرح اصلاحاتی عربستان سعودی است که محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور نقش ویژه‌ای در آن دارد. تلاش‌های اخیر وی برای ترویج نسخه حامی گردشگری اسلامی، حاکی از تمایل عمیق وی برای ایجاد اصلاحات در عربستان سعودی می‌باشد.

عربستان سعودی که از چهار دهه گذشته به عنوان مرکز تفکرات سلفی و افراط گرایانه شناخته می‌شد، طی سال‌های اخیر شاهد تغییرات گسترده اجتماعی و اقتصادی بوده و اقتصاد این کشور به رهبری خاندان آل سعود منافع گسترده‌ای را از بخش گردشگری و توریسم کسب نموده است. اقتصاد عربستان بیش از ۱۲ میلیارد دلار را از محل درآمدهای حاصل از حج و گردشگری مذهبی کسب می‌کند و چنانچه عربستان سعودی عملکرد موفقی در اجرای اسلام معتدل و اصلاح شده در کشور داشته باشد، می‌تواند قدرت ژئواکونومیک خود را درمنطقه تقویت نماید.

علاوه بر این اصلاحات جدید سیاست گذاری از سوی عربستان، دسترسی به اورشلیم را تسهیل کرده و به ایجاد کریدور اسلامی مکه-مدینه- بیت‌المقدس که مقدس‌ترین مکان‌های مذهبی اسلام به شمار می‌روند منجر خواهد شد. در این زمینه علمای سعودی نیز درخطبه‌های خود مبحث "یاران اهل کتاب" را برای توجیه مذهبی تعامل برادرانه با یهودیان را آغاز کرده‌اند.

از سوی دیگر روابط ترکیه و اسرائیل که بیش از هفت دهه قدمت دارد، پس از تنش‌های اخیر بار دیگر رو به بهبودی رفته و تمامی این پیشرفت‌ها با چراغ سبز و هدایت مستقیم عربستان سعودی صورت می‌ پذیرد، زیرا عربستان سعودی از ثروت و منابع عظیم نفتی برخوردار بوده که رجب طیب اردوغان نیاز شدیدی به آن دارد، بر همین اساس کشور سنی مذهبی همچون ترکیه نیز به دستور عربستان درحال تلاش برای نزدیک شدن به اسرائیل بوده و در این میان تنها پاکستان است که در مسیر برقراری روابط عربستان با رژیم صهیونیستی در شک و تردید به سر می‌برد. پاکستان نیز قطعاً برای نرم کردن مواضع خود در این خصوص یک شیرینی به عنوان باج دریافت خواهد کرد و شاید این شیرینی  یک بسته کمک مالی هنگفت برای نجات اقتصاد رو به زوال پاکستان باشد.

به عنوان مثال ارائه تضمین از سوی صندوق بین‌المللی پول باعث می‌شود دولت پاکستان بتواند با چشم داشت انتخابات آتی پارلمانی، بودجه قابل قبولی را تدوین و ارائه کند.

اگرچه کاهش دریافت کمک‌های غذایی از عربستان سعودی و فراهم سازی زمینه برای سفر مسلمانان پاکستانی به مسجدالاقصی می‌تواند به یکی از شعارهای انتخاباتی جذاب برای هرکدام از احزاب پاکستانی تحت حمایت ریاض تبدیل گردد، اما چشم امید عربستان به مقامات نظامی این کشور که هسته اصلی قدرت را در اختیار دارند دوخته شده است، اینک دولت پاکستان به دنبال دریافت تضمین از ارتش در قبال موضوع اسرائیل بوده و ارتش نیز آن را از آمریکا و عربستان مطالبه می‌کند.

اما تفکرات ضد صهیونیستی خیل عظیمی از مردم پاکستان به ویژه طرفداران عمران خان که اکنون تحت بیرق ارتش قرار ندارند، عرصه را برای آمریکا و عربستان سعودی جهت نفوذ و تحت فشار قرار دادن اسلام آباد برای به رسمیت شناختن اسرائیل تنگ نموده است. بایدن و بن سلمان به خوبی می‌دانند که آنان تنها می‌توانند از نفوذ خود بر هیات حاکمه نظامی پاکستان استفاده نموده و آنان را برای تغییر نگرش در قبال اسرائیل وادار نمایند. اما نباید فراموش کرد که ارتش پاکستان نیز درحال حاضر در شرایط بغرنج و شکننده‌ای قرار داشته و در چنین شرایطی به صورت یک‌جانبه گرایانه قادر به چنین تصمیم دشواری نخواهد بود.

https://defence.pk/pdf/threads/thanks-to-saudi-arabia-pakistans-recognition-of-israel-is-now-inevitab.744291/