مانند بسیاری از کشورهای غربی، سوئد و دانمارک هم هیچ قانونی برای منع توهین به مقدسات ندارند. اما همیشه اینطور نبود. در اواخر قرن نوزدهم، توهین به مقدسات در سوئد جرمی جدی تلقی می شد و مجازات آن اعدام بود. اما قوانین توهین به مقدسات به تدریج با سکولار شدن سوئد کاهش یافت. اما سرانجام در سال 1970 از کتاب حذف شد. بسیاری از کشورهای مسلمان از دولت سوئد خواسته اند تا از سوزاندن قرآن توسط معترضان جلوگیری کند. اما در سوئد این به پلیس و نه دولت بستگی دارد که تصمیم بگیرد آیا اجازه تظاهرات یا تجمعات عمومی را بدهد. آزادی بیان تحت قانون اساسی سوئد محافظت می شود.. قانون سوئد سخنان نفرت انگیز تحریک علیه گروه هایی از مردم بر اساس نژاد، قومیت، مذهب، گرایش جنسی یا هویت جنسی را ممنوع می کند. برخی می گویند سوزاندن قرآن به معنای تحریک علیه مسلمانان است و بنابراین باید به عنوان سخنان نفرت انگاشته شود. برخی دیگر می گویند که چنین اعمالی دین اسلام را هدف قرار می دهد نه پیروان دین و انتقاد از دین باید تحت پوشش آزادی بیان باشد، حتی اگر برخی آن را توهین آمیز بدانند. پلیس سوئد به دنبال راهنمایی از سیستم قضایی، اتهامات اولیه جنایت نفرت را علیه مردی که در ماه ژوئن قرآن را در بیرون مسجدی در استکهلم سوزاند و دوباره به کتاب مقدس اسلام هتک حرمت کرد، تشکیل داده است. اکنون این بر عهده دادستان است که تصمیم بگیرند که آیا او را به طور رسمی کیفرخواست صادر کنند یا خیر. برخی از مسلمانان سوئد که از سوزاندن قرآن اخیر به شدت آسیب دیدند، این سوال را مطرح کردند که آیا پلیس سوئد اجازه هتک حرمت به کتب مقدس سایر ادیان را می دهد یا خیر.

توهین به مقدسات در سایر نقاط جهان چگونه دیده می شود؟ توهین به مقدسات در بسیاری از کشورها جرم انگاری شده است. تجزیه و تحلیل مرکز تحقیقات پیو نشان داد که 79 کشور و منطقه از 198 مورد مطالعه در سال 2019 قوانین یا سیاست هایی در مورد کتاب ها داشتند که توهین به مقدسات را ممنوع می کرد، که به عنوان "گفتار یا اعمالی که به عنوان تحقیر خدا یا افراد یا اشیایی که مقدس تلقی می شوند" تعریف می شود. حداقل در هفت کشور - افغانستان، برونئی، ایران، موریتانی، نیجریه، پاکستان و عربستان سعودی - حکم اعدام بالقوه صادر شده است. در خاورمیانه و شمال آفریقا، 18 کشور از 20 کشور توهین به مقدسات را جرم انگاری می‌کنند، اگرچه در بیشتر موارد مجازات اعدام وجود ندارد. در عراق، توهین علنی به یک نماد یا شخصی که توسط یک فرقه مذهبی مقدس، مورد احترام یا محترم است، جرمی است که مجازات آن تا سه سال زندان است. به همین ترتیب در لبنان با تنوع مذهبی، جایی که اختلافات فرقه ای به جنگ داخلی 15 ساله بین سال های 1975 تا 1990 دامن زد، هر اقدامی که به قصد یا منجر به تحریک "نزاع فرقه ای" شود، جرمی است که مجازات آن تا سه سال زندان است.

هر دو دولت سوئد و دانمارک سوزاندن قرآن اخیر را محکوم کرده اند «توبیاس بیلستروم»، وزیر امور خارجه سوئد در بیانیه‌ای گفت: هتک حرمت به قرآن یا هر کتاب مقدس دیگری، اقدامی توهین‌آمیز و بی‌احترامی و یک تحریک آشکار است. وزارت امور خارجه دانمارک به نقل از «لارس لوکه راسموسن»، وزیر امور خارجه این کشور در توییتی نوشت: دانمارک سوزاندن قرآن امروز توسط افراد را محکوم می‌کند. این اقدامات تحریک آمیز و شرم آور دیدگاه های دولت دانمارک را نشان نمی دهد. وزارت امور خارجه دانمارک در بیانیه‌ای که در توییتر منتشر شد، گفت که این اقدام تحریک‌آمیز به بسیاری از مردم آسیب می‌زند و بین ادیان و فرهنگ‌های مختلف شکاف ایجاد می‌کند. با وجود آزادی مذهبی در دانمارک، بسیاری از شهروندان دانمارکی مسلمان هستند. در بیانیه آمده است: «آنها بخش ارزشمندی از جمعیت دانمارک هستند. این کشور معتقد است که آزادی بیان و تجمع باید رعایت شود، و افزود که "دانمارک از حق اعتراض حمایت می کند اما تاکید می کند که باید صلح آمیز باقی بماند.  در دانمارک، برای سومین بار در یک هفته گذشته یک قرآن را در مقابل سفارت مصر در کپنهاگ سوزاندند.

اتحادیه اروپا اهانت به قرآن کریم را محکوم کرد

«جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز هتک حرمت به قرآن در دانمارک و سوئد را محکوم کرد.

«بورل» در بیانیه‌ای، گفت هتک حرمت کتاب مقدس اسلامی توهین آمیز، بی‌احترامی و یک تحریک آشکار است. این دیپلمات ارشد اروپایی مدعی شد: تنوع و تساهل برای جوامع مذهبی از ارزش‌های کلیدی اتحادیه اروپا است و اظهار نژادپرستی، بیگانه‌ستیزی و عدم تحمل مرتبط با آن جایی ندارد.به گفته وی، هر چیزی که قانونی است، اخلاقی نیست. این محکومیت‌ها در حالی ابراز می‌شوند که دولت‌های اروپایی هیچگونه اقدامی را تاکنون درباره توقف قرآن سوزی انجام نداده و صرفا به محکوم کردن کلامی پرداختند.

انتقاد شدید دولت های اسلامی

مصر مدیر سفارت سوئد را احضار کرد. عراق از کشورهای اتحادیه اروپا خواست که به سرعت در مورد آزادی بیان و حق تظاهرات خود تجدید نظر کنند."سایر کشورهای دارای اکثریت اسلامی مانند ترکیه و ایران نیز این آتش‌سوزی را محکوم کرده‌اند. در عراق چندین هزار نفر علیه آن تظاهرات کردند. در بغداد، جمعیتی به سفارت سوئد یورش بردند و آن را به آتش کشیدند. هر دو کشور اروپایی این اقدامات را محکوم کرده اند، اما به حمایت از آزادی بیان اشاره می کنند. الجزایر اعلام کرد که قبلا نمایندگان دیپلماتیک سوئد و دانمارک را برای محکوم کردن توهین‌های اخیر به قرآن در استکهلم و کپنهاگ احضار کرده بود. وزارت امور خارجه این کشور اعلام کرد که اعتراضات رسمی خود را با سفیر دانمارک و کاردار سفارت سوئد در مورد حوادث در هر دو کشور تسلیم کرده است.

پاپ سوزاندن قرآن در سوئد را محکوم کرد

فرانسیس گفت، هر کتابی که مقدس تلقی می شود باید به دلیل احترام به مؤمنان مورد احترام قرار گیرد. آزادی بیان هرگز نباید بهانه ای برای تحقیر دیگران باشد پاپ فرانسیس سوزاندن قرآن را به شدت محکوم کرد. رهبر کلیسای کاتولیک در مصاحبه ای که در روزنامه "الاتحاد"در امارات متحده عربی منتشر می شود، گفت که این اعمال او را عصبانی کرد. فرانسیس گفت، هر کتابی که مقدس تلقی می شود باید به دلیل احترام به مؤمنان مورد احترام قرار گیرد. آزادی بیان هرگز نباید بهانه ای برای تحقیر دیگران باشد.

در فوریه 2019، پاپ فرانسیس "سند برادری انسانی" را به همراه امام اعظم دانشگاه الازهر قاهره، احمد الطیب، در ابوظبی امضا کرد. او در گفت و گو با «الاتحاد» از متن مهمی برای همزیستی مسالمت آمیز همه مردم صحبت کرد. پاپ گفت: یا آینده را با هم می سازیم یا آینده ای وجود نخواهد داشت. امروز به جای تولیدکنندگان سلاح به صلح‌جویان نیاز داریم.

کشورهای اروپایی به قطعنامه سازمان ملل درباره قرآن سوزی رای منفی می دهند

در پی وقوع چندین حادثه قرآن سوزی در سوئد، کشورهای مسلمان از قطعنامه سازمان ملل در محکومیت این اقدام حمایت کردند. شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد روز چهارشنبه قطعنامه ای را تصویب کرد که سوزاندن قرآن را به عنوان یک اقدام نفرت دینی محکوم کرد، 28 عضو از 47 عضو شورا از جمله چین، اوکراین و اکثر کشورهای آفریقایی آن را تایید کردند. هفت رای ممتنع و دوازده کشور  از جمله فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا رای مخالف داشتند. این قطعنامه "همه حمایت ها و مظاهر نفرت مذهبی، از جمله هتک حرمت های علنی و از پیش برنامه ریزی شده اخیر به قرآن" را محکوم می کند و از کشورها می خواهد قوانینی را برای پیگرد قانونی افراد مسئول وضع کنند. سازمان ملل درخواست کرد که کشورهای فاقد چنین قانونی شناسایی شوند و میزگردی از کارشناسان برای بررسی این موضوع تشکیل شود. اما چندین کشور، که بیشتر آنها غربی بودند، در جریان مناظره ها مخالفت خود را با قوانین توهین به مقدسات ابراز کردند و در عین حال حوادث سوئد را به شدت محکوم کردند. ایالات متحده، اتحادیه اروپا و بریتانیا از دیگران خواستند به این قطعنامه رأی منفی دهند. میشل تیلور، سفیر ایالات متحده، گفت: «ما متأسفیم که باید علیه این متن نامتعادل رأی دهیم، اما با مواضعی که مدت‌ها در مورد آزادی بیان داشتیم، در تضاد است». برخی از کشورهای آمریکای لاتین از جمله مکزیک و هندوراس رای ممتنع دادند و اصرار داشتند که زمان بیشتری برای مذاکره و دستیابی به اجماع لازم است.کاستاریکا که به این قطعنامه نیز رأی منفی داد، پیش از رأی گیری گفت که «هر گونه بیان انتقادی از ادیان به خودی خود تحریک به خشونت و تبعیض نیست».

دانمارک و سوئد  سوزاندن متون مقدس از جمله قرآن را ممنوع می کنند

دولت دانمارک با اشاره به نگرانی‌های امنیتی پس از واکنش شدید به هتک حرمت قرآن در دانمارک و سوئد، گفت که راه‌های قانونی برای توقف سوزاندن متون مقدس از جمله قرآن را بررسی خواهد کرد. در بیانیه وزارت خارجه دانمارک آمده است: «با توجه به اینکه چنین اقداماتی به سود افراط‌گرایان است، دولت می‌خواهد مداخله در شرایطی را که طی آن به سایر کشورها، فرهنگ‌ها و مذاهب توهین می‌شود و ممکن است پیامدهای منفی قابل‌توجهی به‌ویژه در حوزه امنیت داشته باشد، بررسی کند.» در این بیانیه تاکید شد: «چنین بررسی‌هایی باید در چارچوب در نظر گرفتن آزادی بیان و تحت لوای قانون اساسی انجام شود و به گونه‌ای باشد که این واقعیت را که آزادی بیان در دانمارک از ارزش‌های مهم شناخته می‌شود و دامنه بسیار گسترده‌ای دارد، تغییر ندهد.» اعتراض‌های اخیر مسلمانان به هتک حرمت قرآن، تنش‌های دیپلماتیک میان کشورهای منطقه خاورمیانه و دو کشور شمال اروپا را افزایش داده است. دولت دانمارک خاطرنشان کرد: «اعتراض‌ها به سطحی رسیده است که دانمارک در بسیاری از نقاط جهان به عنوان کشوری تلقی می‌شود که توهین و تحقیر فرهنگ‌ها، مذاهب و سنت‌های دیگر کشورها را تسهیل می‌کند. باید در نظر داشته باشیم که هدف اولیه برخی از اقدام‌ها تحریک‌آمیز بوده است و می‌تواند عواقب قابل‌توجهی داشته باشد.» پس از اعلام وزارت خارجه دانمارک درباره بررسی اعطای مجوز به سوزاندن کتاب‌های مقدس، اولاف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد، نیز در بیانیه‌ای جداگانه‌ گفت که با همتای دانمارکی‌اش در تماس نزدیک بوده و در سوئد هم روندی مشابه در حال اجرا است. کریسترسون در اینستاگرام گفت: «ما بررسی وضعیت حقوقی مربوط به این مسئله را شروع کرده‌ایم تا برای تقویت امنیت ملی و امنیت سوئدی‌ها در سوئد و سراسر جهان اقدام‌هایی را در نظر بگیریم.»دولت سوئد روز پنجشنبه به ۱۵ سازمان از جمله نیروهای مسلح و چندین سازمان مجری قانون دستور داد تدابیر امنیتی این کشور برای جلوگیری از حملات تروریستی را تقویت کنند. چنین دستوری یک روز پس از آن منتشر شد که دولت سوئد اعلام کرد این کشور هدف کارزارهای اطلاعاتی نادرست قرار گرفته و در معرض تهدید است.اداره مهاجرت سوئد نیز اعلام کرد مجوز اقامت سلوان مومیکا، مهاجر ۳۷ ساله عراقی را که مقابل مسجد اصلی شهر استکهلم صفحات یک قرآن را پاره کرد و آتش زد، بازنگری خواهد کرد. دولت سوئد یکشنبه دوم ژوییه (۱۱ تیر) با صدور بیانیه‌ای، «سوزاندن قرآن در خارج از مسجد اصلی استکهلم» را محکوم کرد و آن را اقدامی «اسلام‌هراسانه» خواند. در بیانیه وزارت خارجه این کشور تاکید شد: «دولت سوئد درک می‌کند که اقدام‌های اسلام‌هراسانه‌ برخی افراد در این کشور می‌تواند برای مسلمانان توهین‌آمیز باشد.»این در حالی است که حملات به قرآن کریم در کپنهاگ پایتخت دانمارک در سوم آگوست نیز ادامه یافت. اعضای گروه ضد اسلامی و ملی‌گرای افراطی «دانسکه میهن‌پرس» (وطن‌پرست دانمارکی) قرآن را در مقابل سفارت‌های ترکیه، عراق، مصر، عربستان سعودی و ایران در کپنهاگ به آتش کشیدند. این گروه با حمل یک بنر ضد اسلامی، شعار سر دادخ و به پخش زنده حساب شبکه اجتماعی خود پرداختند. این گروه همچنین اعلام کرد که حملات خود به قرآن کریم را در سراسر دانمارک انجام خواهد داد. فیسبوک برخی از ویدیوهای این گروه را محدود کرده است.هفت حزب از 9 حزب اپوزیسیون دانمارک - از چپ‌گرای فهرست وحدت (EL) تا حزب پوپولیست راست‌گرای مردم دانمارک (DF) - به طور مشترک اعلام کردند که آزادی‌های مدنی باید همیشه بر «دگم‌های مذهبی» برتری داشته باشد. بنابراین دولت باید در موضع خود تجدید نظر کند. اپوزیسیون دانمارک، دولت را متهم می کند که در برابر فشار کشورهایی که حتی از حداقل حقوق شهروندی برخوردار نیستند، سر فرود آورده است. در بیانیه مشترک آمده است که نباید از توسل به زور و تهدید برای تحقق عدالت استفاده شود. وزیر دادگستری پیتر هوملگارد قبلاً به رادیو تلویزیون DR گفته است که این بیانیه موضع دولت را تغییر نخواهد داد. نبیله مسرالی، یکی از سخنگویان کمیسیون اتحادیه اروپا، حملات به قرآن در سوئد و دانمارک را "تحریک فردی" خواند.مسرالی افزود: اتحادیه اروپا به ترویج آزادی مذهب یا عقیده، مبارزه با نفرت و عدم مدارا علیه مسلمانان اهمیت زیادی می‌دهد. در حالی که اخیراً حملات علیه قرآن در سوئد و دانمارک تشدید شده است، اجازه دادن به این اقدامات تحریک‌آمیز با واکنش منفی مواجه می‌شود. بسیاری از کشورها به ویژه ترکیه به این واقعیت که این اقدامات تحت حمایت پلیس و با کسب مجوز از مقامات انجام شده است، واکنش نشان دادند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 25 جولای قطعنامه‌ای را تصویب کرد که در آن خشونت علیه کتب مقدس را نقض قوانین بین‌المللی دانسته و این اقدامات را به شدت محکوم می‌کند.پس از صدور مجوز برای سوزاندن قرآن، نمایندگان هر دو کشور دانمارک و سوئد در بسیاری از کشورهای خاورمیانه احضار شدند ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی دوم ژوییه در نشست فوق‌العاده‌ این سازمان به میزبانی عربستان سعودی، رئیس دوره‌ای نشست و رئیس کمیته اجرایی این سازمان، در جده گرد هم آمدند و در بیانیه‌ای، از همه کشورهای عضو این سازمان خواستند که به منظور جلوگیری از تکرار حوادث مرتبط با «هتک حرمت به قرآن»، تدابیری جمعی و یکپارچه‌ اتخاذ کنند.

منبع: islamiq- trtworld - politico - niedersachsen