ایده‌ صدور «کارت شانس» که به «کارت فرصت» ترجمه می‌شود برای نخستین بار در سال ۲۰۲۲ مطرح شد. هدف از این طرح، تسهیل شرایط برای کارگران خارجی به منظور سفر به آلمان جهت یافتن کار در این کشور عنوان شده است. این طرح از ابتدای ژوئن ۲۰۲۴ به اجرا درآمد تا بواسطه آن آلمان بتواند کمبود نیروی کار جوان و ماهر خود را جبران کند.آلمان سالانه به حدود ۴۰۰ هزار نیروی کار ماهر جدید نیاز دارد تا کمبود نیروی کار، به ویژه در رشته‌های مهندسی، فناوری اطلاعات و مراقبت‌های بهداشتی را برطرف کند. کارت فرصت مانند یک ویزای موقت یا مجوز کار عمل می‌کند و به شهروندان غیر اتحادیه اروپا اجازه می‌دد تا حداکثر به مدت یک سال در این کشور زندگی کنند. دارندگان کارت در این مدت مجاز به انجام مشاغل پاره وقت به میزان حداکثر ۲۰ ساعت در هفته یا گذراندن دوره‌های کارآموزی به مدت دوهفته هستند.هدف این طرح، تسهیل یافتن شغل مناسب برای کارگران ماهر و همچنین جبران کمبود نیروی کار خارجی برای شرکت‌هایی است که در این زمینه احساس نیاز می‌کنند.اگر دارنده کارت فرصت بتواند شغل تمام‌وقت پیدا کند، می‌تواند برای اقامت طولانی‌تر در آلمان درخواست ارائه کند؛ این فرآیند برای افرادی که پیشاپیش پیشنهاد کار دارند، بسیار ساده‌تر خواهد بود.در بسیاری از صنایع در آلمان، بازار کار مدت‌هاست که فقط به لطف افرادخارجی پیش می­رود. سال گذشته، تعداد مجوزهای اقامت برای کارگران مهاجر از کشورهای غیر اتحادیه اروپا 68 هزار نفر افزایش یافت و به 419 هزار نفر رسید. با این حال کمبود نیروی کار متخصص و ماهر در آلمان همچنان در حال افزایش است. با توجه به این کمبود، دولت آلمان می‌خواهد روند جذب نیروی کار خارجی را سرعت بخشد.. هوبرتوس هایل(SPD)، وزیر کار آلمان اعلام کرد که تا سال 2035 باید هفت میلیون متخصص به دلیل افزایش سن جامعه جایگزین شوند. کمبود به ویژه در بخش‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی و رستوران‌داری حاد است. در بسیاری از شرکت‌ها و همچنین در ادارات دولتی کمبود متخصص فناوری اطلاعات دارند. با وجود روند ضعیف اقتصادی، در ماه مارس تنها 707 هزار شغل خالی در اداره فدرال کار ثبت شده بود که 70 هزار مورد کمتر از سال قبل است. از اول ژوئن کارت فرصتی که سال گذشته با قانون مهاجرت نیروی کار متخصص به تصویب رسید، لازم الاجرا شد. این کارت خطاب به افرادی است که از اتحادیه اروپا نیستند. این قانون جدید باید مهاجرت نیروی کار ماهر به آلمان را آسان‌تر کند. داشتن قرارداد با کارفرمای آلمانی شرط لازم نیست.

کارت فرصت چگونه کار می‌کند؟

پیش‌نیازهای این کارت شامل آموزش حرفه‌ای حداقل دو ساله که توسط دولت در کشور مبدأ به رسمیت شناخته شده باشد یا مدرک تحصیلی معادل دانشگاهی و همچنین دانش زبان آلمانی یا انگلیسی است. علاقه‌مندان بسته به دانش زبان، تجربه کاری، سن و وابستگی به آلمان، امتیازاتی را دریافت می‌کنند که آنها را برای دریافت کارت فرصت واجد شرایط می‌کند. برای مدارک تحصیلی در مشاغل دارای کمبود امتیازاتی وجود دارد. دارندگان این کارت می‌توانند با این کارت به آلمان بیایند و سپس یک سال فرصت دارند تا شغل ثابتی پیدا کنند. تمدید یک‌باره کارت تحت شرایط خاص امکان‌پذیر است.

شرایط لازم برای دریافت کارت فرصت:

- دانش زبان: آلمانی در سطح A1 یا انگلیسی در سطح B2

-تحصیلات: حداقل دو سال آموزش حرفه‌ای یا مدرک تحصیلی دانشگاهی که در کشور مبدأ به رسمیت شناخته شده باشد.

-تأمین مالی: اثبات تمکن مالی، به عنوان مثال از طریق شغل پاره وقت (تا 20 ساعت در هفته)

-امتیاز: حداقل 6 امتیاز در سیستم امتیازات

برای «کارت فرصت» باید حداقل دو سال دوره آموزش فنی و حرفه‌ای گذرانده و یا مدرک دانشگاهی مرتبط با شغل مورد نظر را از کشور مبدأ داشته باشند.متقاضیان این مجوز تازه دولت آلمان برای یافتن فرصت‌های شغلی همچنین باید به یکی از دو زبان آلمانی یا انگلیسی تسلط داشته باشند.علاقه‌مندان باید ثابت کنند که بودجه کافی برای اقامت یک ساله در آلمان (کمی بیش از ۱۲ هزار یورو) در اختیار دارند. این مبلغ می‌تواند از طریق پس‌انداز شخصی افراد یا حقوق حاصل از یک قرارداد کاری پاره وقت تأمین شود.

سیستم امتیازات:

 4 امتیاز

        تأیید جزئی مدرک تحصیلی خارجی

        مجوز انجام یک حرفه تحت نظارت (مانند مربی، پرستار یا مهندس)

     3 امتیاز

        5 سال سابقه کار در حرفه آموخته شده (در هفت سال گذشته) به همراه دو سال آموزش حرفه ای قبلی

      B2دانش خوب زبان آلمانی در سطح

   2 امتیاز

        دو سال سابقه کار به همراه آموزش حرفه ای قبلی (در 5 سال گذشته)

        سن زیر 35 سال

       B1 دانش کافی زبان آلمانی در سطح

     1 امتیاز

        سن زیر 40 سال

        اقامت قبلی در آلمان (حداقل 6 ماه) - به جز اقامت های توریستی

      (C1) دانش بسیار خوب زبان انگلیسی

       (A2) دانش کافی زبان آلمانی

        آموزش در مشاغل کمبود

درخواست مشترک با همسر

صلاحیت متقاضیان بر اساس یک سیستم امتیازی سنجیده می‌شود و حداقل امتیاز لازم برای دریافت کارت فرصت، ۶ امتیاز است. داشتن مدرک حرفه‌ای مورد تأیید آلمان یا مجوز فعالیت در یک حرفه مورد نیاز مانند معلمی، پرستاری یا مهندسی۴ امتیاز برای متقاضیان به همراه دارد. داشتن ۵ سال سابقه کاری در زمینه مورد نظر طی ۷ سال گذشته یا داشتن مهارت زبان آلمانی در سطح B2 نیز برای متقاضیان ۳ امتیاز محسوب می‌شود. برای کسب ۲ امتیاز نیاز به داشتن سابقه کاری ۲ ساله در زمینه‌ی مرتبط با دوره‌ی آموزشی فنی و حرفه‌ای طی ۵ سال اخیر است. متقاضیان برای برخوردای از این امتیاز باید زیر ۳۵ سال داشته باشند و مدرک زبان آلمانی سطح B1 را نیز دارا باشند. سن زیر ۴۰ سال در زمان درخواست، داشتن اقامت قبلی در آلمان به مدت حداقل ۶ ماه (به غیر از اقامت با هدف گردشگری)، مهارت زبان انگلیسی در سطح C1 و آلمانی در سطح A2، داشتن تخصص در حوزه‌ای که آلمان در آن با کمبود نیروی کار مواجه است و درخواست مشترک به همراه همسر، ۱ امتیاز برای متقاضیان به همراه خواهد داشت.

از مارس چه چیزی اعمال می‌شود؟

اجازه اقامت برای اتباع خارجی بر اساس تجربه عملی در محل کار - یکی از اجزای اصلی قانون مهاجرت نیروی کار متخصص آن است که متخصصان دارای مدرک و تجربه کاری می‌توانند بدون نیاز به رویه قبلی تأیید، وارد آلمان شده و در آنجا کار کنند. بنابراین، آنها هنوز نیازی به ارائه آموزش و پرورش شناخته شده در آلمان ندارند. این امر به منظور کاهش بوروکراسی و کوتاه کردن فرآیندها است.پیشنهاد شغلی در آلمان باید حداقل حقوق ناخالص سالانه 40.770 یورو را تضمین کند - در صورت عضویت کارفرما در اتحادیه، حقوق مطابق با قرارداد جمعی کافی است. برای پوشش نیازهای موقت به نیروی کار به ویژه بالا، امکان اشتغال کوتاه مدت محدود فراهم شده است. اداره فدرال کار برای سال 2024 سهمیه 25 هزار نفری را برای این منظور تعیین کرده است.

چه چیزی به غیر از زبان، مهاجران را دلسرد می‌کند؟

در مقایسه با سایر کشورهای سنتی مهاجر، نرخ مالیات و سهم در آلمان نسبتاً بالا است. این امر به ویژه افراد با تحصیلات عالیه را دلسرد می‌کند. علاوه بر این، این خبر منتشر شده است که یافتن مسکن مقرون به صرفه در برخی از مناطق پرجمعیت دشوار است. اخیراً از برخی شهرداری‌ها شنیده شده است که موجران از متقاضیان خارجی تازه وارد گاه ضمانت کارفرما را می‌خواهند.

آیا ممکن است در آینده اصلاحات دیگری انجام شود؟

آن-فِروشکا یوریش، کارشناس امور داخلی حزب دموکرات آزاد در بوندستاگ می‌گوید: «ما به عنوان قانونگذار هنوز به پایان راه نرسیده‌ایم». «ما متعهد به ساده‌سازی قوانین مربوط به اتباع خارجی شده‌ایم. این همچنان یک وظیفه حل نشده است.» او امید زیادی به استفاده از هوش مصنوعی در پردازش درخواست‌های مهاجران کاری بالقوه دارد. وزارت امور خارجه در این زمینه پیشگام است. این نیز ضروری است - آلمان نمی‌تواند امروزه بیش از یک سال منتظر بماند.

منبع: Stern - comdirect - chancenkarte