در ساختار سیاسی-اداری اندونزی وزارتخانه‌ی تخصصی که صرفاً به قوانین و سیاست‌ های فرهنگی اختصاص یافته باشد، وجود ندارد و امور فرهنگی توسط چند نهاد دولتی مانند وزارت گردشگری و اقتصاد خلاق و وزارت آموزش، فرهنگ، پژوهش، و فناوری مدیریت می‌شوند. درادامه هر یک از این نهادها به اختصار بررسی می شوند.

 وزارت آموزش، فرهنگ، پژوهش، و فناوری   

ریشه‌های وزارت آموزش، فرهنگ، و فناوری به دوران استعمار و تأسیس اداره آموزش در سال 1900 باز می‌گردد. این وزارتخانه به طور رسمی در سال ۲۰۰۸ از ادغام وزارت آموزش ملی و وزارت فرهنگ تأسیس شد و مسئولیت طیف گسترده‌ای از حوزه‌های فرهنگی از جمله آموزش در همه سطوح، سیاست های فرهنگی، پژوهش های علمی، و توسعه فناوری را بر عهده دارد . برخی از وظایف و عملکردهای اصلی این وزارت خانه عبارتند از:

توسعه آموزش:

• توسعه سیاست‌های آموزشی ملی برای ارتقای کیفیت و دسترسی به آموزش در همه سطوح.
• طراحی و به ‌روزرسانی برنامه‌های درسی ملی برای پاسخگویی به نیازها و استانداردهای آموزشی روزآمد.
• ارائه برنامه‌های توسعه حرفه ‌ای و گواهینامه برای معلمان به منظور بهبود مهارت‌ها و شایستگی‌های آموزشی.
• توسعه و نگهداری تأسیسات و زیرساخت‌های آموزشی برای حمایت از محیط‌های یادگیری مؤثر.
• ارزیابی مستمر برنامه‌ها و مؤسسات آموزشی برای اطمینان از کیفیت واثربخشی آنها.

حفاظت و ترویج فرهنگ:

• حفاظت از میراث فرهنگی ملموس و ناملموس، از جمله سایت‌های تاریخی، دانش سنتی، و سنن فولکلور.
• ادغام آموزش فرهنگی در برنامه درسی ملی به منظور افزایش قدردانی و درک ارزش والای میراث فرهنگی در میان دانش‌آموزان.
• حمایت و ترویج اشکال مختلف هنر و فرهنگ از طریق رویدادها، نمایشگاه‌ها، و جشنواره‌ها.
• انجام پژوهش و مستندسازی درباره رویه‌های فرهنگی به منظور حفظ و ترویج تنوع فرهنگی کشور.

پژوهش و نوآوری:

• تدوین سیاست‌هایی برای ترویج پژوهش و نوآوری در زمینه‌های علمی و فناوری مختلف.
• ارائه تأمین مالی و حمایت از پروژه‌های پژوهشی و ابتکارات به منظور پیشبرد دانش و نوآوری در کشور.
• تشویق به همکاری بین مؤسسات پژوهشی، دانشگاه‌ها، و صنایع برای ترویج نوآوری و انتقال فناوری های نوین.
• توسعه و نگهداری تأسیسات و زیرساخت‌های پژوهشی برای حمایت از فعالیت‌های پژوهشی با کیفیت بالا.

پیشرفت فناوری:

• ترویج یکپارچه ‌سازی فناوری در رویه‌های آموزشی به منظور بهبود نتایج یادگیری.
• اجرای برنامه‌های سواد دیجیتال به منظور تجهیز دانش‌آموزان و معلمان به مهارت‌های دیجیتال ضروری.
• حمایت از ابتکارات نوآوری و کارآفرینی به منظور تشویق به توسعه فناوری‌ها و راه‌حل‌های جدید.
• ایجاد مشارکت با صنایع فناوری برای ترویج پیشرفت‌های فناوری و کاربردهای آن در بخش‌های مختلف.

توسعه سیاست و مقررات:

• انجام پژوهش های مستمر جهت توسعه سیاست‌ها و مقررات مؤثر برای رشد آموزش، فرهنگ، پژوهش، و فناوری.
• ارزیابی و تنظیم سیاست‌های موجود به منظور اطمینان از اثربخشی و مرتبط بودن آن‌ها با توسعه‌های جاری.
• توسعه استانداردها به منظور اطمینان از کیفیت و پایداری در بخش‌های آموزش، فرهنگ، پژوهش، و فناوری.

 وزارت اقتصاد خلاق و گردشگری 

یکی ازمرجع اصلی تقنین و سیاست گذاری فرهنگی در جمهوری اندونزی وزارت اقتصاد خلاق و گردشگری است. با توجه به گستردگی فعالیت ها و ارتباط عمیق موجود مابین زیربخش های وزارت اقتصاد خلاق و گردشگری با امور فرهنگی، جهت درک جامع استراتژی‌های فرهنگی کشور اندونزی، ضروری است تا ابتدا ساختار وزارت گردشگری و اقتصاد خلاق مورد بررسی قرار گیرد. روند شکل گیری وزارتی که امروزه با نام وزارت گردشگری و اقتصاد خلاق اندونزی شناخته می شود، از دوره ۱۹۸۳-۱۹۸۸ آغاز گردید . درآن دوره فعالیت های مرتبط با حوزه فرهنگی کشور درچهارچوب وزارت خانه "وزارت گردشگری، پست و ارتباطات" مدیریت می شد (به ریاست وقت وزیر احمد طاهر). پس از آن، در طول دوره های مختلف ساختار، شرح وظایف و حتی نام این وزارت به مراحل زیر تغییر کرد:

وزارت گردشگری، هنر و فرهنگ (به زبان باهاسا: دپارسنیبود۱) (۱۹۹۸-۱۹۹۹)

وزارت دولتی گردشگری و هنر (به زبان باهاسا: کمنگپارسن۲) (۱۹۹۹-۲۰۰۱)

وزارت دولتی فرهنگ و گردشگری (به زبان باهاسا: کمنگبودپار۳) (۲۰۰۱-۲۰۰۵)

وزارت گردشگری و فرهنگ (به زبان باهاسا: دپبودپار۴) (۲۰۰۵-۲۰۰۹)

وزارت فرهنگ و گردشگری (به زبان باهاسا: کمنگبودپار۵) (۲۰۰۹-۲۰۱۱)

وزارت گردشگری (به زبان باهاسا: کمنپار۶) (۲۰۱۴-۲۰۱۹)

وزارت گردشگری و اقتصاد خلاق (به زبان باهاسا: کمنپارکراف۷) (۲۰۱۱-تا کنون).

همانگونه که از بررسی ادواری تحولات ساختار اداری در حوزه فرهنگ درکشور اندونزی بر می آید، در بازه زمانی ۲۰۱۴-۲۰۱۹، رئیس‌ جمهور وقت اندونزی (جوکو ویدودو۸) وظایف تعریف شده مرتبط با اقتصاد خلاق را از وزارت گردشگری جدا کرد و سازمانی تحت عنوان اقتصاد خلاق (به زبان باهاسا: بکراف۹) را تشکیل داد. بکراف یک سازمان در سطح زیر وزارت بود و وظیفه تقویت بخش اقتصاد خلاق را پیش می برد، ازجمله وظایف آن حفاظت از آثارهنرمندان اندونزی بود سپس از سال ۲۰۱۹، رئیس جمهور جوکو ویدودو بکراف را با وزارت گردشگری ادغام کرد. به تبعیت از این تغییرات، درسال ۲۰۱۹ وزارت گردشگری درهیئت وزیران به وزارت گردشگری و اقتصاد خلاق تغییرساختار یافت. هم اکنون وزارت گردشگری و اقتصاد خلاق اندونزی تحت رهبری وزیر گردشگری و اقتصاد خلاق قرار دارد که از تاریخ ۲۳ دسامبر ۲۰۲۰ توسط جناب ساندیاگا اونو۱۰ سرپرستی می گردد. تصویر زیر نماینگر ساختار سازمانی فعلی در این وزارت خانه است.

تصویر 3: ساختار وزارت اقتصاد خلاق و گردشگری

منبع تصویر: وزارت اقتصاد خلاق و گردشگری اندونزی، (۲۰۲۳).

وظیفه و کارکرد اصلی وزارت گردشگری و اقتصاد خلاق به انجام امور دولتی در زیر بخش ‌های تعریف شده مرتبط با گردشگری و اقتصاد خلاق است تا به رئیس جمهور در اداره دولت کمک کند. این وظایف عبارتند از:

• تهیه نقشه راه ملی توسعه گردشگری و نقشه راه اقتصاد خلاق.
• تدوین و تعیین سیاست های کلان در زمینه‌های مرتبط با صنعت گردشگری (و صنایع مرتبط) و اقتصاد خلاق.
• تدوین، تعیین و اجرای سیاست های کاربردی و عملیاتی در راستای توسعه منابع، مدیریت مؤسسات مرتبط، تعیین و مدیریت مقاصد گردشگری، توسعه زیر ساخت‌های مورد نیاز صنایع مرتبط، جذب سرمایه ‌گذاری خارجی، مدیریت بازاریابی (ملی و بین المللی)، توسعه محصولات گردشگری بومی و همچنین مدیریت اقتصاد دیجیتال و محصولات خلاق محور در بخش‌های گردشگری و اقتصاد خلاق.
• تهیه معیارها، استانداردها و رویه ها در زمینه‌های گردشگری و اقتصاد خلاق به تطابق با مقررات و قوانین کشور.
• هماهنگی و همگام سازی اجرای سیاست ها در زمینه‌های گردشگری و اقتصاد خلاق.
• حمایت های مالی و لجستیک در کنار ارائه مشاوره های فنی و کاربردی به فعالین در حوزه گردشگری و اقتصاد خلاق و نظارت بر عملکرد آنها به تطابق با مقررات و قوانین کشور.
• مدیریت داده ها و اطلاعات در زمینه‌های گردشگری و اقتصاد خلاق به تطابق با مقررات و قوانین کشور.
• هماهنگی اجرای وظایف، راهنمایی و ارائه پشتیبانی اداری به تمامی عناصر سازمان داخل وزارت/سازمان.
• مدیریت دارایی/ثروت دولت که مسئولیت آن به عهده وزارت/سازمان است.
• نظارت بر اجرای صحیح وظایف داخل وزارت/سازمان.

برخی از مهم ترین برنامه‌های فرهنگی جاری تحت مدیریت وزارت اقتصاد خلاق اندونزی عبارتند از:

• کمپین تبلیعاتی موسوم به اندونزی شگفت انگیز

پروژه "اندونزی شگفت‌انگیز۱" یک ابتکار ملی است که توسط وزارت گردشگری اندونزی راه‌اندازی شده است. هدف این پروژه ترویج اندونزی به عنوان یک مقصد برتر گردشگری با تأکید برمیراث فرهنگی متنوع، زیبایی‌های طبیعی و سنت‌های غنی این کشور است. هدف اصلی کمپین "اندونزی شگفت‌انگیز" افزایش تعداد گردشگران بین‌المللی و افزایش سهم بخش گردشگری در اقتصاد اندونزی است. این کمپین از کانال‌های رسانه‌ای مختلفی از جمله تلویزیون، پلتفرم‌های آنلاین، شبکه‌های اجتماعی و نمایشگاه‌های بین‌المللی برای دسترسی به مخاطبان جهانی استفاده می‌کند.ویدئوها، تصاویر و داستان‌های با کیفیت بالا، مناظر خیره‌کننده، جشنواره‌های پر جنب و جوش و تجربه‌های فرهنگی منحصر به فرد اندونزی را به نمایش می‌گذارند. جاذبه های اصلی برجسته شده در پروژه "اندونزی شگفت‌انگیز" عبارتند از:

شگفتی‌های طبیعی: بالی، راجا آمپات، جزیره کومودو و پارک ملی برومو-تنگر-سمرو.

میراث فرهنگی: رقص‌ها، موسیقی‌ها، صنایع دستی و سایت‌های تاریخی مانند معابد بوروبودور و پرامبانان.

ماجراجویی و گردشگری اکوتوریسم: غواصی در بوناکن، پیاده‌روی در سوماترا و مشاهده حیات وحش در کالیمانتان.

کمپین "اندونزی شگفت‌انگیز" به طور قابل توجهی پروفایل اندونزی را در صحنه گردشگری جهانی افزایش داده و منجر به افزایش تعداد گردشگران و شناخت بین‌المللی شده است.اندونزی جوایز متعددی برای تلاش‌های تبلیغاتی خود دریافت کرده و به عنوان یک مقصد برتر گردشگری شناخته شده است. این کمپین همچنان در حال تکامل است و تمرکز بر گردشگری پایدار، تحول دیجیتال و بهبود تجربه کلی گردشگران دارد. بدین ترتیب، دولت اندونزی هدف جذب گردشگران با هزینه بالاتر و افزایش مدت اقامت آن‌ها را از طریق این پروژه دنبال می نماید.

• آژانس اقتصاد خلاق

آژانس اقتصاد خلاق اندونزی۱ یک نهاد دولتی است که در سال ۲۰۱۵ تأسیس شد . هدف اصلی این آژانس ترویج و توسعه اقتصاد خلاق دراندونزی است. این سازمان از طریق سیاست‌ها، برنامه‌ها و ابتکارات مختلف، به دنبال افزایش سهم صنایع خلاق در تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور وایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر در این بخش است. بخش‌های مختلفی مانند هنرهای نمایشی، هنرهای تجسمی، طراحی، موسیقی، فیلم، ادبیات و بازی‌های ویدیویی تحت پوشش این سازمان قرار دارند.

نتیجه گیری :

با اینکه هر دو وزارتخانه آموزش، فرهنگ، پژوهش، و فناوری و وزارت اقتصاد خلاق و گردشگری اندونزی نقش‌های متفاوتی دارند، در تلاش‌های خود برای ترویج و حفظ فرهنگ اندونزی همپوشانی زیادی دارند. هر دو وزارتخانه در حفظ فرهنگ نقش دارند، اما Kemenparekraf بر اقتصادی کردن میراث فرهنگی از طریق گردشگری و صنایع خلاق تمرکز دارد، در حالی که Kemendikbudristek بر جنبه‌های آموزشی و پژوهشی حفظ فرهنگی تأکید بیشتری دارد.

منابع:

DataReportal. (2024). The state of digital in Indonesia in 2024 [Report]. https://datareportal.com/reports/digital-2024-indonesia#:~:text=There%20were%20185.3%20million%20internet,percent%20of%20the%20total%20population

Chloe, M. (2024). Indonesia Tourism Statistics 2023 - All You Need To Know [Report]. https://gowithguide.com/blog/indonesia-tourism-statistics-2023-all-you-need-to-know-5383

InvestinAsia. (2024). Clothing and Fashion Industry in Indonesia: Outlook and Potential[Report]. https://investinasia.id/blog/clothing-fashion-industry-in-indonesia/#:~:text=In%202023%2C%20the%20market%20size,over%20the%20next%20five%20years.

GWI. (2023). Gaming market research and trends. GWI. Retrieved 2024/05/23 from

Indonesia, P., & FEB-UI, L. (2023). The Economic Impact of the Screen Industry in Indonesia – an opportunity [Report]. P. Indonesia. https://www.lpem.org/wp-content/uploads/2024/02/FINAL_V2_EN_Report_NETFLIX.pdf

Statista. (2024). Digital Music - Indonesia [Report]. https://www.statista.com/outlook/amo/media/music-radio-podcasts/indonesia#revenue