فردا آتامان، مسئول ضدتبعیض دولت آلمان، معتقد است که برخی از بخش‌های جامعه پیشرفت‌های زیادی کرده‌اند، اما در عین حال شاهد یک جریان مخالف نیز هستیم و او این موضوع را به نتایج انتخابات مرتبط می‌داند.

بر اساس ارزیابی فردا آتامان، در آلمان تبعیض به شکلی آشکارتر و بدون محدودیت در حال افزایش است. او در گفت‌وگو با روزنامه «راینیشه پست» بیان کرد که هرچند تحقیقات جامع و شاخصی در این زمینه انجام نشده، اما تعداد بیشتری از افراد برای گزارش تبعیض به سازمان ضدتبعیض دولت و سایر نهادهای مدنی مراجعه می‌کنند. آتامان افزود: ما همچنین شاهد تبعیض آشکارتر و بدون محدودیت هستیم. به نظر می‌رسد برخی از افراد افزایش حمایت از راست‌گرایان افراطی در انتخابات را به‌عنوان مشروعیتی دموکراتیک برای گرایش‌های غیرانسانی خود می‌پندارند. آتامان همچنین به افزایش حملات خشونت‌آمیز علیه پناهجویان، مسلمانان، یهودیان و افراد دارای معلولیت اشاره کرد و افزود: «در این موارد ما فقط از تبعیض صحبت نمی‌کنیم، بلکه این‌ها جرایم جنایی هستند. آتامان به این موضوع نیز اشاره کرد که آمارهای مربوط به تبعیض هنوز هم بالا هستند. آخرین نظرسنجی نماینده چندین سال پیش انجام شده بود و نشان می‌داد که از هر سه نفر یک نفر تجربه تبعیض را داشته است.

نیمی از مسلمانان در اروپا در زندگی روزمره خود احساس تبعیض می‌کنند

بر اساس یک مطالعه جدید، مسلمانان در اروپا بیش از پیش با تبعیض در زندگی روزمره خود مواجه هستند. درصد این تبعیض به‌ویژه در اتریش و آلمان بالاست. مطالعه‌ای که توسط آژانس حقوق اساسی اتحادیه اروپا (FRA) انجام شده، آماری نگران‌کننده را فاش می‌کند: در اتحادیه اروپا تقریباً نیمی از مسلمانان با نژادپرستی و تبعیض در زندگی روزمره روبرو هستند. نظرسنجی از ۹۶۰۰ مسلمان از ۱۳ کشور عضو نشان داد که نژادپرستی و تبعیض در بیشتر جنبه‌های زندگی آنها جریان دارد. آنها اعلام کردند که کودکانشان در مدرسه مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند یا نابرابری‌هایی را در دسترسی به فرصت‌های شغلی و اجاره یا خرید خانه تجربه کردند. این نظرسنجی قبل از حملات حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ میلادی انجام شده و این آژانس مستقر در وین می‌گوید از آن زمان تا کنون، بنا بر گزارش‌های سازمان‌های جامعه مدنی و مقامات ملی، تعداد حوادث ضدمسلمانان نیز افزایش یافته است.

در اتریش، کشوری که اخیرا حزب ضدمهاجر «آزادی» یا (FPÖ) توانست بیشترین رأی کسب شده برای یک حزب را ثبت کند، ۷۱ درصد از مسلمانان شرکت کننده در این نظرسنجی گفتند که جدیدا رفتارهایی نژادپرستی را شاهد بودند.

در کشور همسایه آن یعنی آلمان جایی که قدرت حزب محافظه‌کار «آلترناتیو برای آلمان» رو به افزایش است، ۶۸ درصد از شرکت کنندگان گفتند که تبعیض را تجربه کردند.

در ۱۳ کشور عضو مورد بررسی، ۳۹ درصد مسلمانان از «تبعیض در بازار کار» سخن گفتند و ۴۱ درصد نیز اعلام کردند مشغول به کار در مشاغلی هستند که صلاحیتی بیش از آن را دارند. یک سوم از پاسخ دهندگان (۳۵ درصد) گفتند که به دلیل تبعیض، قادر به خرید یا اجاره خانه نبودند. این رقم پیش از این در سال ۲۰۱۶ میلادی تنها ۲۲ درصد بوده است. پیامدهای این نژادپرستی نیز گسترده است. مسلمانان بیشتری در فقر زندگی می‌کنند، در خانه‌های پرجمعیت انباشته می‌شوند و ۲.۵ برابر بیشتر احتمال دارد که صرفا قراردادهای موقت کار داشته باشند. احتمال ترک زودهنگام مدرسه توسط مسلمان نیز سه برابر بیشتر از جمعیت عمومی در سراسر اتحادیه اروپا بوده است.

تجربیات مسلمانانی که به دلیل دین، قومیت یا پیشینه مهاجرتشان مورد هدف قرار می‌گیرند، تصویر تیره‌ای از واقعیت اروپا را نشان می‌دهد. افراد جوان مسلمان که در اتحادیه اروپا به دنیا آمده‌اند و زنان مسلمان که لباس‌های مذهبی می‌پوشند، بیش از سایرین در معرض تبعیض هستند. ۴۵ درصد از آن‌ها هنگام جستجوی شغل با مشکلاتی مواجه شده‌اند و این میزان در بین زنان جوان ۱۶ تا ۲۴ ساله حتی به ۵۸ درصد رسیده است. در زمینه‌های دیگر مانند آموزش و سلامت نیز نابرابری‌ها دیده می‌شود: احتمال ترک تحصیل برای نوجوانان مسلمان سه برابر بیشتر از میانگین اتحادیه اروپاست و تقریباً یک‌سوم خانواده‌های مسلمان با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند. مطالعه آژانس حقوق اساسی اتحادیه اروپا (FRA) با عنوان «مسلمان بودن در اتحادیه اروپا» نشان‌دهنده افزایش نژادپرستی و تبعیض ضداسلامی است که از آخرین بررسی در سال ۲۰۱۶ به‌طور چشمگیری افزایش یافته است.

لزوم مبارزه با اسلام‌ستیزی

آژانس حقوق اساسی اتحادیه اروپا (FRA) از اتحادیه اروپا و کشورهای عضو می‌خواهد که اقدامات هدفمندی انجام دهند. این اقدامات شامل تمدید برنامه اقدام اتحادیه اروپا علیه نژادپرستی، اجرای قوی‌تر قوانین ضدتبعیض و مبارزه با پروفایلینگ تبعیض‌آمیز است. سیرپا راوتیو، مدیر آژانس حقوق اساسی اتحادیه اروپا (FRA) )، هشدار داده است که قطبی‌شدن فزاینده اروپا به احساسات ضداسلامی دامن می‌زند و از ضرورت ایجاد اروپایی حمایت کرد که در آن همه افراد احساس امنیت و احترام کنند.

فردا آتامان، مسئول ضدتبعیض در آلمان، نیز خواستار یک استراتژی جامع برای مبارزه با تبعیض مذهبی شد. به گفته وی، در آلمان، پس از اتریش، مسلمانان بیشتر از همه با نژادپرستی ضداسلامی مواجه هستند. آتامان گفت: «اسلام‌ستیزی به سطحی نگران‌کننده رسیده است و ما باید واکنش نشان دهیم.» استراتژی مبارزه با تبعیض مذهبی باید شامل اقدامات پیشگیرانه و حساس‌سازی عمومی و همچنین حمایت قوی‌تر از افراد تبعیض‌دیده باشد. همچنین وی تأکید کرد که اهمیت دارد روشن شود که تبعیض بر اساس مذهب ممنوع است. آتامان گفت: «من به افراد توصیه می‌کنم که از مشاوره استفاده کنند و در برابر تبعیض اقدام کنند.

دشمنی با مسلمانان در آلمان به شدت رایج است

بیش از پنج میلیون نفر در آلمان مسلمان هستند. بسیاری از آنها از تجربه تبعیض و طرد اجتماعی سخن می‌گویند. به گفته یک گروه کارشناسی، نگرش‌های ضد اسلامی در بخش‌های وسیعی از جامعه آلمان در سطحی "ثابت و بالا" باقی مانده است. در این گزارش آمده است که هر دو نفر از پنج نفر در آلمان به اظهارات ضد اسلامی توافق دارند. این گزارش نتیجه کار گروه نُه نفره کارشناسان مستقل در زمینه دشمنی با مسلمانان (UEM) است.

مسلمانان یکی از اقلیت‌های تحت فشار در کشور هستند. به طور کلی حدود ۵.۵ میلیون مسلمان در آلمان زندگی می‌کنند که بیشتر آنها دارای تابعیت آلمان هستند. این افراد تجربه‌های طرد اجتماعی و تبعیض، حتی تا حدی از خشونت را به دوش می‌کشند. برای افرادی که تحت تأثیر این مسائل قرار می‌گیرند، این تجربیات تنها یک رویداد تکی نیست، بلکه تجارب تکراری و گاه بسیار طاقت‌فرسا هستند.

زنان مسلمان با حجاب به طور خاص تحت تأثیر قرار می‌گیرند

به گزارش، مسلمانانی که به طور علنی به اعتقادات دینی خود اذعان می‌کنند، چه از طریق پوشش یا عضویت در سازمان‌ها، بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند. به ویژه زنان دارای حجاب از "اشکال بسیار شدید دشمنی" گزارش می‌دهند. به طور کلی، زنان مسلمان می‌گویند که به عنوان افرادی غیر خودمختار دیده می‌شوند. مردان مسلمان نیز اظهار دارند که به عنوان افرادی تهاجمی و خشن شناخته می‌شوند.کارشناسان از حوزه علم و سازمان‌ها "دشمنی با مسلمانان" را به عنوان "نسبت‌های کلی، عمدتاً غیرقابل تغییر، واپس‌گرایانه و تهدیدآمیز به مسلمانان" تعریف می‌کنند. این نوع نسبت‌ها به طور آگاهانه یا ناآگاهانه "غریبگی" یا حتی دشمنی را ایجاد می‌کند. به عنوان دلایل برای این نگرش‌های دشمنانه، کارشناسان به "پیش‌فهمی ناآگاهانه"، اطلاعات نادرست و همچنین ترس‌های عمومی اشاره کردند.در نیمه اول سال ۲۰۲۴، پلیس آلمان ۴۲۹ جرم ضد اسلامی را ثبت کرد که شامل خشونت‌های فیزیکی، توهین، تخریب اموال و تحریک عمومی علیه مسلمانان می‌شود. این آمار موقت است و احتمال به‌روزرسانی دارد. در سال ۲۰۲۳، پلیس آلمان ۱٬۴۶۴ جرم ضد اسلامی را ثبت کرد. این رقم در مقایسه با سال قبل افزایش چشمگیری داشته و بیش از دو برابر شده است (۲۰۲۲: ۶۱۰ جرم، با افزایش ۱۴۰ درصدی). حدود ۸۳ درصد این جرایم (۱٬۲۱۱ مورد) با انگیزه‌های سیاسی راست‌گرا انجام شده است. همچنین جرایم ضد اسلامی با انگیزه‌های ایدئولوژی‌های خارجی نیز به طور قابل‌توجهی افزایش یافته است (۲۰۲۳: ۷۲ جرم، با افزایش ۶۲۰ درصدی).این روند نگران‌کننده برای همبستگی اجتماعی و تأثیر آن بر قربانیان همچنان ادامه دارد و به نظر نمی‌رسد پایانی در چشم باشد. علاوه بر این، بخش‌هایی از رسانه‌ها و سیاست نیز به تفرقه‌افکنی دامن می‌زنند و این شرایط را بدتر می‌کنند. برخلاف گذشته که در مواجهه با چنین آمارهایی حداقل اعتراضات نمادینی از سوی احزاب یا رسانه‌ها مشاهده می‌شد، امسال سکوت کرکننده‌ای در قبال این آمارهای نگران‌کننده حاکم است.

درخواست از دولت، سازمان‌ها و رسانه‌ها

این گزارش به تمامی افراد و سازمان‌ها در کشور اشاره دارد و نویسندگان آن تأکید می‌کنند که مهم است حتی کسانی که به طور مستقیم تحت تبعیض قرار نمی‌گیرند نیز باید همبستگی نشان دهند. همچنین، کارشناسان به دولت آلمان توصیه می‌کنند که یک شورای مشاوره و یک نماینده فدرال برای مقابله با دشمنی با مسلمانان منصوب کند.

علاوه بر این، گزارش یک مرکز ثبت و مستندسازی و همچنین مشاوره بیشتر را توصیه می‌کند. همچنین باید برنامه‌های درسی و کتاب‌های درسی مورد بازنگری قرار گیرد و آموزش سیاسی باید یک بخش موضوعی خاص ارائه دهد. برای مبارزه با نژادپرستی نهادی، گروه‌های شغلی در تمامی نهادهای دولتی باید بیشتر آگاه شوند.

گزارش همچنین به "گزارش‌دهی یک‌سویه و جنگ‌محور" بسیاری از رسانه‌ها در مورد اسلام اشاره می‌کند. در اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، تصویر منفی حتی شدیدتر است. رسانه‌های مسیحی نیز با شدت‌های متفاوتی در مباحث یک‌سویه اسلامی شرکت دارند.

تشکیل گروه کارشناسی پس از حمله در هاناو

این اولین گزارش از این نوع است. گروه کارشناسی پس از حمله نژادپرستانه در هاناو در سال ۲۰۲۰ توسط وزیر کشور وقت، هورست زهوفر، تشکیل شد. گزارش ۴۰۰ صفحه‌ای حاضر، با استفاده از مطالعات درخواستی و دیگر مطالعات موجود، به بررسی ابعاد و اشکال مختلف دشمنی با مسلمانان در آلمان می‌پردازد.

وزیر کشور آلمان، نانسی فزر، وعده داد که به نتایج این گزارش به‌طور جدی پرداخته شود. او گفت: زندگی مسلمانان به‌طور طبیعی بخشی از آلمان است و همه باید شانس‌ها و حقوق یکسانی داشته باشند. او با ابراز تاسف از نتایج این گزارش جامع گفت: بسیاری از ۵.۵ میلیون مسلمان در آلمان تجربه طرد و تبعیض در زندگی روزمره دارند - حتی تا حدی از نفرت و خشونت. او تأکید کرد که بسیار مهم است که این مسائل به وضوح نمایان شود و آگاهی نسبت به پیش‌داوری‌های هنوز رایج افزایش یابد.

منبع:  Tagesschau - deutschlandfunk - zeit - islamiq - islam - islamiq1