رسانه‌ها درباره زنان: آنها چه چیزی را در قزاقستان تغییر می‌دهند؟

رسانه‌های فمینیستی نقش مهمی ایفا می‌کنند، اما به گفته کارشناسان، اثربخشی کار آنها به دلیل عدم وجود اراده سیاسی کاهش می‌یابد.

رسانه‌های فمینیستی در قزاقستان به ابزار مهمی برای تغییر تبدیل شده‌اند و به موضوعات برابری جنسیتی، حقوق زنان و افراد غیر باینری می‌پردازند.

آنها نه تنها منبع اطلاعات، بلکه فضایی برای گفتگو، حمایت و اقداماتی هستند که قبلاً غیرممکن به نظر می‌رسید. رسانه‌هایی مانند "باتیر ژامال"، پادکست‌های Tits talking، "مامسکی انگیمه" و بسیاری دیگر در حال حاضر افکار عمومی را تغییر می‌دهند، با کلیشه‌ها مبارزه می‌کنند و تأثیر واقعی بر زندگی افراد می‌گذارند.

آیسولو تویشیبکووا، بنیانگذار پادکست Tits talking و استودیو Bulbul، می‌گوید:

بیش از همه برای آزادی خلاقیت ارزش قائلم.

او تأکید می‌کند که به دنبال موضوعات و سخنرانانی که می‌توانند مخاطب و شناخت را برای پادکست به ارمغان بیاورند، نبوده است. اولویت همیشه این بوده است که برای خودش جالب باشد، به آنچه که برای دیگران مهم است، ایمان داشته باشد.

پادکست Tits talking در سال 2021 ظاهر شد. مفهوم آن این است که زنانی که جریان اصلی نیستند، بتوانند با خیال راحت تجربیات، دیدگاه‌ها و تخصص خود را به اشتراک بگذارند.

آیسانا آشیم، بنیانگذار "باتیر ژامال"، به یاد می‌آورد که چگونه در سال 2020، عُمَر ژالِل، آبای‌شناس، در سخنرانی خود در "مدرسه هوشمند نظربایف"، دختران را با ماژیک مقایسه کرد و به دانش‌آموزان دختر یادآوری کرد که وظیفه آنها درس خواندن نیست، بلکه زایمان است.

آیسانا آشیم  از سخنان او عصبانی شد و در آن لحظه متوجه شد: ایده ایجاد رسانه برای زنان که مدت‌ها در ذهن داشت، باید اجرا شود. نام "باتیر ژامال" از نام رمان "باکیت‌سیز ژامال" نوشته میرزاکیپ دولاتوف گرفته شده است. کلمه "باتیر" در زبان قزاقی به معنای "قوی" و "محکم" است. در 8 مارس 2021، "باتیر ژامال" در اینستاگرام، تیک تاک و سایر شبکه‌های اجتماعی راه‌اندازی شد.

آشیم تأکید می‌کند:

""باتیر ژامال"" پروژه‌ای درباره زنان و برای زنان است. این فلسفه، ایده و فرهنگ است. این در نام و لحن ما نیز وجود دارد. مردم دنبال مردم نمی‌روند، مردم دنبال ایده می‌روند."

آینور ایلیاسووا می‌گوید که چگونه چند سال پیش همه چیز با ویدیوهای کوتاه 20 دقیقه‌ای در یوتیوب شروع شد و سپس به پادکست "مامسکی انگیمه" تبدیل شد. "مامسکی انگیمه" پادکستی درباره مادر بودن، بارداری، زایمان و موارد دیگر است. این کانال دارای بخش‌های "مادر و دختر"، "زن و شوهر"، "زن خودساخته" است که در آنها زنان نه تنها در مورد مادر بودن، بلکه در مورد مسیر خود صحبت می‌کنند و لزوماً مادر نیستند.

آینور ایلیاسووا می‌گوید:

ما شروع به شنیدن خودمان و بحث در مورد احساساتمان کردیم. یکی از قهرمانان پادکست، ماکپال ایسابکووا، گفت: "چرا فکر می‌کنید اگر زنی خودش به طور طبیعی زایمان نکرده باشد، زن کاملی نیست؟" چرا می‌آیید و می‌پرسید حال بچه چطور است، از حال مادر بپرسید."

آینور در شماره‌های خود بر اهمیت مادر بودن و دانستن حقوق خود در هنگام زایمان و همچنین بهبودی پس از زایمان و مشکل افسردگی پس از زایمان تأکید می‌کند.

بله، مادر بودن خوشبختی است، اما آسان نیست. در حال حاضر، با توجه به محیط زیست و تغذیه ما، بارداری به طور کلی دشوار است. حمل جنین، فکر کردن و نگرانی، زایمان - کار بزرگی است.

در طول وجود رسانه‌ها و پادکست‌ها به چه چیزی دست یافته‌اند؟

در طول 3.5 سال، "باتیر ژامال" بیش از 186 هزار دنبال کننده دارد: 99.5 هزار در اینستاگرام و 84 هزار در تیک تاک، 3128 در تلگرام. حداکثر پوشش تقریباً 10 میلیون است: 5 میلیون در اینستاگرام و 5 میلیون در تیک تاک. به طور متوسط، حدود یک میلیون نفر در ماه در هر پلتفرم حضور دارند.

آشیم می‌گوید:

ما سهم بزرگی داشته‌ایم. ابتکار عمل‌ها، مردم و وبلاگ‌نویسانی ظهور کردند که بیشتر در مورد تجربیات زنان صحبت می‌کنند. وقتی شروع به کار کردیم، بسیاری از روزنامه‌نگاران از فمینیتیوها استفاده نمی‌کردند، اما بعد از ما شروع کردند.

او همچنین خاطرنشان می‌کند که چگونه کار چندین ساله "باتیر ژامال" در زمینه پوشش خشونت خانگی و جنسی بر تصویب قانون خشونت خانگی در سال 2024 در قزاقستان تأثیر گذاشت. تیم "باتیر ژامال" هر دادگاه علیه کواندیک بیشیمبایف، وزیر سابق اقتصاد ملی که همسرش سالتانات نوکنوا را کشت، را پوشش می‌داد و روند را دنبال می‌کرد.

با کمک سایر ابزارهای تأثیرگذار مانند دادخواست‌ها و اعتراضات فعالان، موفق شدند مجازات 24 سال زندان را برای بیشیمبایف به دست آورند.

به گفته آشیم، نتیجه به همان اندازه مهم این است که روزنامه‌نگاران قزاقستانی هنگام نوشتن مقالات در مورد خشونت جنسیتی از چه زبانی استفاده می‌کنند. دستورالعمل‌هایی برای رسانه‌ها در مورد نحوه صحیح و اخلاقی نوشتن در مورد خشونت در صفحه رسانه منتشر شده است.

بنیانگذار رسانه توضیح می‌دهد:

قبل از اینکه ما ظاهر شویم، از زبان وحشتناکی استفاده می‌کردند، "مادر فاخته"، "پروانه‌های شب".

"باتیر ژامال" از طریق بخش name&shame (به طور علنی اعلام کنید که یک شخص یا شرکت کار اشتباهی انجام داده است) در حال ایجاد یک نهاد شهرت در قزاقستان است. آیسانا آشیم می‌گوید که اکنون اینفلوئنسرها و صاحبان مشاغل بیشتر مراقب صحبت‌های عمومی خود هستند.

آیسولو تویشیبکووا می‌گوید که او دقیقاً همین دیدگاه زنانه را در رسانه‌ها ندارد:

اگر دیدگاه زنانه‌ای وجود داشت، به خشونت مربوط می‌شد. من چیز دیگری می‌خواستم. در اطراف من همیشه زنان زیادی بودند که پروژه‌های جالبی انجام می‌دهند و صمیمانه به آنها علاقه دارند. من فکر کردم چرا آنها را به جایی دعوت نمی‌کنند؟

به گفته تویشیبکووا، پادکست Tits talking به طور خاص کار نمی‌کند، یک سازمان غیردولتی نیست و منابعی برای ایجاد جامعه در اطراف استودیو یا پادکست وجود ندارد. بنابراین، آیسولو و تیم همکاران، این فضا را خودگردان می‌گذارند.

تویشیبکووا معتقد است که پروژه‌هایی مانند Tits talking همیشه برای یک نتیجه خاص کار نمی‌کنند، اما آنها "منبع کوچکی از آب، در مورد ما دانش، هستند که خاک را تغذیه می‌کند."

من خودم را بیشتر به عنوان یک رله می‌بینم. - تویشیبکووا می‌گوید - من چیز جدیدی خلق نمی‌کنم، بلکه دانش و تجربه‌ای را که قبلاً در جامعه ما وجود دارد، رله می‌کنم. گاهی اوقات یافتن آنها دشوار است و ما به عنوان یک کانال ارتباطی بین این تجربه و مردم عمل می‌کنیم.

حدود 200 نفر به یک قسمت از Tits talking گوش می‌دهند. آیسولو تویشیبکووا می‌گوید که نمی‌خواهد اهمیت کار خود را با اعداد بسنجد. آیسولو می‌گوید که بازار پادکست‌های صوتی در قزاقستان تازه در حال شکل‌گیری است و هنوز معیارها و تحقیقات خوبی وجود ندارد. خود برندها خیلی عجله ندارند که وارد پادکست‌های صوتی شوند، مردم کاملاً نمی‌دانند چگونه آنها را پیدا کنند. به گفته آیسولو، مصرف رسانه ما را به ساده‌سازی و ترکیب همه چیز عادت داده است - برای ما راحت‌تر است که به یوتیوب، اینستاگرام و تیک تاک برویم.

امروزه کانال "مامسکی انگیمه" 228 هزار مشترک و پوشش 35 میلیون نفری دارد. مصاحبه‌ها به دو زبان روسی و قزاقی منتشر می‌شوند.

به گفته آینور ایلیاسووا، او هر روز در اینستاگرام پیام‌های تشکر دریافت می‌کند، برخی می‌نویسند که به لطف مصاحبه‌ها توانستند بر افسردگی غلبه کنند. نویسنده کانال یوتیوب نتایج کار خود را بر اساس بازخوردها می‌سنجد: وقتی مردم به او مراجعه می‌کنند، پیام‌های شخصی می‌نویسند، زیر ویدیوها نظر می‌دهند، در جلسات آفلاین شرکت می‌کنند.

اخیراً زنی به من مراجعه کرد و گفت که سقط جنین داشته است. به لطف کانال با آن کنار آمد. وقتی مردم چنین حرف‌هایی می‌زنند یا در نظرات به اشتراک می‌گذارند، گریه می‌کنم. من سپاسگزارم که این فرصت را دارم که کاری برای مردم انجام دهم و اطلاعات را به آنها منتقل کنم. - ایلیاسووا می‌گوید.

آینور ایلیاسووا به همراه تیمش، استودیوی خود و یک فضای هنری را افتتاح کردند. این فضا برای اجاره در دسترس است و خود پادکست نیز در آنجا ضبط می‌شود. در حال حاضر، آینور در حال کار بر روی پروژه "والدین بدون مرز" در مورد شرایط زنان باردار در قزاقستان است. در مورد اینکه دولت چه چیزی را فراهم می‌کند، چه چیزی را به صورت رایگان دریافت می‌کنند، چه امتیازاتی، پرداخت‌های اجتماعی، مهدکودک‌هایی در کشور وجود دارد. امسال، فیلم آینور ایلیاسووا با عنوان گویای  " کی به دنیا میاد؟ " (کی زایمان می‌کنی؟) درباره فشار اجتماعی بر دختران منتشر شد. ایلیاسووا هم بازیگر، هم نویسنده ایده، هم تهیه‌کننده و هم یکی از فیلمنامه‌نویسان این سریال بود.

چه چیزی را نتوانستند تغییر دهند یا بهبود بخشند؟

نویسنده پادکست "مامسکی انگیمه" اعتراف می‌کند:

من سعی نکردم چیزی را از ریشه تغییر دهم، مسئولیت یک شهید را بر عهده بگیرم و دنیا را تغییر دهم. انتقادات و ادعاهای زیادی علیه من وجود داشت. سپس نشستم و تصمیم گرفتم عمل کنم. کاری را که در توانم بود انجام دهم. من می‌توانم به طور سیستماتیک در مورد مسائل مادر بودن صحبت کنم و در مورد آنها صحبت می‌کنم.

ایلیاسووا ایده‌ای را که هنوز نتوانسته است اجرا کند، به اشتراک گذاشت - پروژه‌ای درباره زایشگاه‌ها در قزاقستان.

من شروع به تحقیق کردم و متوجه شدم که به من اجازه انجام این کار را نمی‌دهند. در زایشگاه‌ها خشونت مامایی وجود دارد، پزشکان خوبی هم وجود دارند، اما هیچ کس به من اجازه نمی‌دهد که تمام حقیقت را فاش کنم.

آیسولو تویشیبکووا، نویسنده پادکست Tits Talking، می‌گوید که نتوانسته پادکست را به طور منظم منتشر کند. برای تویشیبکووا، Tits talking یک پروژه خلاقانه و یک کار اجتماعی است. او به مشکل پادکست‌ها و کسب درآمد از آنها در قزاقستان اشاره می‌کند - برندها سالی یک بار در 8 مارس بودجه‌ای را برای پوشش موضوعات زنان اختصاص می‌دهند و با آن به سراغ وبلاگ‌نویسان و مصاحبه‌کنندگان مرد می‌روند.

آنها خجالت نمی‌کشند که به افتخار 8 مارس از یک خالق مرد حمایت کرده‌اند. آنها اغلب فقط مردان را می‌بینند. برای من ورود به مسیر تجاری دشوار است، زیرا برای تبلیغ‌کنندگان جالب نیست، آنها می‌گویند "مخاطبان ما متوجه نمی‌شوند"، "ما به ایرینا کایراتوونا محبوب نیاز داریم".

آیسانا آشیم نیز با او موافق است و معتقد است که در بین برندها، pinkwashing)سوء استفاده از ارزش‌های LGBTQ+ به منظور بهبود وجهه یا کسب سود(ز یاد است.

برای آنها، پلتفرم‌های تیمور بالیمبتوف و قنات بیسکِیِف امن‌تر از ما هستند، آنها می‌ترسند با نفرت مواجه شوند. به علاوه موضوع خشونت. ما در مورد قزاقستان دیگری نمی‌نویسیم، ما در مورد همان قزاقستانی می‌نویسیم که شما در آن زندگی می‌کنید. ما این خشونت را اختراع نکرده‌ایم.

بنیانگذار "باتیر ژامال" می‌گوید که رسانه به دلیل مشکلات کسب درآمد، ناپایدار است.

ما می‌توانستیم روزنامه‌نگاران بیشتری را استخدام کنیم، مطالب بیشتری را به زبان قزاقی منتشر کنیم، مناطق را پوشش دهیم، یک وب‌سایت ایجاد کنیم و رویدادهای آفلاین برگزار کنیم. باید به کارمان ادامه دهیم، به نظر من ما در همه چیز موفق می‌شویم.

رسانه‌ها و پادکست‌های فمینیستی چگونه بر جامعه و زندگی زنان در قزاقستان تأثیر می‌گذارند و تا چه حد می‌توانند واقعاً وضعیت را تغییر دهند؟

به گفته آیگریم قوساین‌قیزی، متخصص در زمینه حقوق زنان، تأثیر رسانه‌ها و پادکست‌های فمینیستی در چندین جنبه کلیدی آشکار می‌شود. اولاً، این آموزش و افزایش آگاهی در مورد نابرابری جنسیتی و فضایی است که زنان می‌توانند آزادانه افکار خود را بیان کنند. ثانیاً، شکل‌گیری بحث‌ها در مورد تمایلات جنسی زنانه، حقوق باروری و فمینیسم به عادی‌سازی این موضوعات در جامعه کمک می‌کند.

با این حال، آیگریم قوساین‌قیزی تأکید می‌کند که رسانه‌های مربوط به زنان عمدتاً توجه افرادی را که از قبل به مسائل جنسیتی علاقه‌مند هستند، جلب می‌کنند و تأثیر آنها به ندرت به عموم مردم می‌رسد.

آیگریم قوساین‌قیزی از جمله نتایج کار رسانه‌ها و پادکست‌های فمینیستی، به واسازی کلیشه‌های مرتبط با مفهوم "شرم" و ترویج آموزش جنسی اشاره می‌کند. پادکست‌های "شرم نیست" و "فواره عجیب و غریب" انگ مربوط به موضوعات قاعدگی و پیشگیری از بارداری را کاهش داده و دسترسی به چنین اطلاعات مهمی را برای زنان و دختران افزایش داده‌اند.

انتشار داستان‌های موفقیت زنان در تجارت و رهبری توسط Manshuq Media و "باتیر ژامال" الهام‌بخش و حامی سایر زنان برای توسعه ابتکارات کارآفرینی است. به عنوان مثال، طبق داده‌های وزارت اقتصاد ملی جمهوری قزاقستان، از سال 2012، تعداد شرکت‌های فعال در بخش کسب و کارهای کوچک و متوسط 44 درصد افزایش یافته و به بیش از 1.4 میلیون رسیده است. زنان 44.6 درصد از کسب و کارهای کوچک و متوسط را رهبری می‌کنند.

اگرچه رسانه‌های فمینیستی موضوعات مهمی را مطرح می‌کنند، اما تأثیر آنها بر تغییرات قانونی و سیاسی به دلیل عدم حمایت در سطح دولت و اراده سیاسی برای تغییر، ضعیف است. - آیگریم قوساین‌قیزی معتقد است.

قوساین‌قیزی به عنوان مثال به قانون خشونت خانگی که امسال در قزاقستان به تصویب رسید، اشاره می‌کند.

بدون حمایت نظام‌مند، تغییرات مقطعی و ناپایدار باقی می‌مانند.

نکته: جامعه قزاقستان در حال رشد اقتصادی و طی کردن مراحل مدرن شدن است و همزمان ساختار های ستنی و طرزتلقی سنتی به جایگاه زن و مرد در جامعه در جریان است و این همزمانی سنت و مدرنیته باعث برخی چالش ها شده است.

آلماتی قزاقستان

منبع:

https://cabar.asia/ru/media-o-zhenshhinah-chto-oni-menyayut-v-kazahstane