اشاره:

شهر تاریخی ترکستان در قزاقستان، با دریافت رسمی عنوان "شهر جهانی صنعتگران" از سوی شورای جهانی صنایع دستی (World Craft Council)، گام بلندی برای تبدیل شدن به مرکز صنایع دستی و گردشگری در جهان ترک برداشته است. همزمان با این رویداد، "شهرک صنعتگران" (Қолөнершілер қалашығы) به وسعت ۲.۵ هکتار و با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این شهر افتتاح شد. این مجموعه که شامل ۲۰ کارگاه تخصصی، گالری‌های نمایش، هتل و زیرساخت‌های گردشگری است، میزبان جشنواره بین‌المللی "Turkistan World Craft Fest"  با حضور حدود ۴۰۰ هنرمند از کشورهای منطقه از جمله ترکیه، آذربایجان، ازبکستان، قرقیزستان و همچنین هنرمندان داخلی قزاقستان بود.

دولت قزاقستان با تمرکز بر سه حوزه گردشگری تاریخی-شناختی، زیست‌محیطی و درمانی-سلامت، سرمایه‌گذاری ویژه‌ای بر روی شهر ترکستان به عنوان "پایتخت معنوی جهان ترک" انجام داده است. این اقدامات منجر به رشد دو برابری گردشگران خارجی در شش ماهه نخست سال جاری شده و این شهر را به مقصدی جدید و جذاب در مسیر جاده ابریشم نوین تبدیل کرده است.

در آستانه روز جهانی گردشگری، مراسم رسمی افتتاح شهرک صنعتگران (Қолөнершілер қалашығы) در مرکز فرهنگی و معنوی شهر ترکستان برگزار شد. این مرکز قرار است به مرکز صنعتگران کل جهان ترک تبدیل شود.

امسال، بنا به تصمیم سازمان بین‌المللی شورای جهانی صنایع دستی (World Craft Council)، ترکستان مفتخر به کسب عنوان "شهر صنعتگران" شد. به افتخار این رویداد، جشنواره بین‌المللی "ترکستان - شهر صنعتگران" (Turkistan World Craft Fest) در شهر برگزار گردید.

حدود ۱۰۰ صنعتگر از ترکیه، آذربایجان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان، چین و روسیه، و همچنین حدود ۳۰۰ استادکار از مناطق مختلف قزاقستان، در این جشنواره بین‌المللی حضور یافتند.

 عزیز مرتضی‌اف سفیر افتخاری ویژهٔ سازمان بین‌المللی شورای جهانی صنایع دستی، گواهی اعطای عنوان "شهر صنعتگران" را بر اساس تصمیم و موافقت شورای جهانی صنایع دستی به شهر ترکستان تقدیم کرد.

در مراسم افتتاحیه این مجموعهٔ منحصر به فرد، نورالحان کوشروف، استاندار منطقه ترکستان، این رویداد را به حاضران تبریک گفت و از مهمانان عالی‌رتبه به خاطر حمایتشان قدردانی کرد.

نورالحان کوشروف اظهار داشت: "این شهر تاریخی که در مسیر جادهٔ ابریشم بزرگ واقع شده، از دیرباز مرکز صنایع دستی و تجارت بوده است. شهرک صنعتگران تنها یک مکان برای تجارت نیست، بلکه مرکزی بزرگ است که در آن، استادکاران تبادل تجربه خواهند کرد، آثار جدیدی را عرضه می‌نمایند و جوانان را آموزش خواهند داد. این مجموعهٔ جدید، جایگاه ترکستان را به عنوان پایتخت معنوی جهان ترک بیش از پیش تقویت خواهد کرد."

 استاندار و مهمانان از کارگاه‌های شهرک - شامل کارگاه‌های نمدبافی، فرآوری پشم و بافندگی، سرامیک، چوب و چرم، و قالی‌بافی - بازدید کردند و با فعالیت استادکاران بین‌المللی و داخلی آشنا شدند. آن‌ها همچنین از نمایشگاه صنایع دستی در بازار شرقی دیدن کرده و از آثار صنعتگران تقدیر و تمجید نمودند.

در چارچوب این مراسم رسمی، ۱۰۰ استادکار سرامیک به طور همزمان به ساخت کوزه پرداختند. نمایشگاه‌های محصولات، کارگاه‌های آموزشی، نمایشگاه لباس‌ها و محصولات ملی، و همچنین برنامه‌های فرهنگی، آموزشی و کنسرت‌ها برگزار شد. یک نمایش مد قومی نیز برپا گردید.

این مجموعهٔ منحصر به فرد یک پروژهٔ مهم است که با هدف احیای صنایع دستی ملی، توسعهٔ گردشگری و حمایت از صنعتگران اجرا شده است.

 این مجموعهٔ توریستی و فرهنگی از هشت منطقهٔ کاربردی اصلی تشکیل شده است. این شهرک مساحتی معادل ۲.۵ هکتار را در بر می‌گیرد و شامل ۲۰ کارگاه، سالن‌های نمایشگاهی، دو شوروم، رستوران، هتل و زیرساخت‌های گردشگری است. در این طرح، استادکاران نه تنها محصولات خود را به سبک ملی می‌سازند و عرضه می‌کنند، بلکه به تبادل تجربه نیز می‌پردازند. این مجموعه با سرمایه‌گذاری خصوصی ساخته شده است.

 قابل ذکر است که گردشگری در این منطقه در سه حوزهٔ تاریخی-شناختی، زیست‌محیطی و درمانی-سلامت در حال توسعه است. امسال تعداد گردشگرانی که از این منطقه بازدید کرده‌اند، افزایش یافته است. در طول شش ماه، بیش از ۱ میلیون مسافر و مهمان از منطقه دیدن کرده‌اند. تعداد گردشگران خارجی از ۲۳ هزار نفر فراتر رفته است که در مقایسه با سال گذشته، دو برابر است. ازبکستان، روسیه، چین، ترکیه و قرقیزستان در میان ۵ کشور برتر از نظر تعداد گردشگران خارجی قرار دارند.

جمع بندی:

شهر ترکستان در حال تبدیل شدن به ویترینی از هنر و فرهنگ در آسیای مرکزی است. کشورهای ترکیه و چین به سرعت در حال تثبیت جایگاه خود در این بازار هستند. غفلت ایران از این فرصت راهبردی، به معنای واگذاری یک بازار فرهنگی و اقتصادی مهم به رقبا خواهد بود. اکنون زمان آن است که با یک برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگ میان نهادهای فرهنگی و اقتصادی، هنر بی‌بدیل ایرانی جایگاه شایسته خود را در قلب جاده ابریشم نوین به دست آورد.

 آلماتی قزاقستان

منابع:

https://www.zakon.kz/kultura-shoubiz/6492266-v-turkestane-proshel-mezhdunarodnyy-festival-narodnykh-promyslov.html

https://kapital.kz/amp/lifestyle/140989/v-turkestane-otkryli-centr-remeslennikov-tyurkskih-stran.html

https://24.kz/ru/news/social/732045-gorodok-remeslennikov-otkryli-v-turkestane