دانارا سارانووا،

در پیام ریاست جمهوری قزاقستان، قاسم جومارت توقایف، جوانان نه به عنوان «ابژه حمایت»، بلکه به عنوان یک منبع استراتژیک برای توسعه ملی تعریف شده‌اند. رئیس دولت بر لزوم شکل‌گیری نسل «آدال آزامات» (Adal Azamat) - شهروندان صادق، سخت‌کوش و مسئولیت‌پذیر - تأکید کرد. در شرایط رقابت جهانی، این سرمایه انسانی است که به عامل کلیدی ثبات کشور تبدیل می‌شود.

رئیس جمهور به ویژه خاطرنشان کرد: «بنابراین، ما همیشه از جوانانی که در پی کسب دانش هستند و به فکر رفاه کشورند، حمایت خواهیم کرد. تمام کارهای گسترده‌ای که انجام می‌دهیم، برای آینده روشن نسل رو به رشد است.»

در سال‌های اخیر، سیاست جوانان قزاقستان ماهیتی نهادی پیدا کرده است. اگر قبلاً صحبت از طرح‌های پراکنده بود، امروز شاهد گام‌های سیستماتیک هستیم که با نتایج و آمار مشخص تقویت شده‌اند.

اولاً، دسترسی به آموزش افزایش می‌یابد. در سال تحصیلی ۲۰۲۴/۲۰۲۵، دولت حدود ۷۹ هزار گرنت برای دوره کارشناسی، بیش از ۱۳ هزار گرنت برای کارشناسی ارشد و تقریباً ۲ هزار گرنت برای دکترا اختصاص داده است. برای سال تحصیلی ۲۰۲۵/۲۰۲۶، بیش از ۷۷ هزار گرنت در نظر گرفته شده است که حدود ۶۰ درصد از آنها به رشته‌های فنی و مهندسی اختصاص دارد.

توجه ویژه‌ای به توسعه زیرساخت‌های مدارس شده است. در چارچوب پروژه ملی «مدرسه راحت»، ساخت ۳۶۹ مدرسه مدرن با ۷۴۰ هزار جایگاه دانش‌آموزی تا سال ۲۰۲۶ پیش‌بینی شده است. در سال ۲۰۲۴، ۲۱۷ مدرسه ساخته و افتتاح شد و در سال ۲۰۲۵، ۱۵۲ مدرسه دیگر. این امر امکان می‌دهد تا آموزش سه شیفته به طور کامل حذف شده و شرایط برابر برای کودکان روستایی و شهری ایجاد شود.

ثانیاً، اشتغال و بازار کار. برنامه‌های «ژاستار پراکتیسی» (Zhastar Praktikasy - کارآموزی جوانان) و «اولین محل کار» به ابزاری مؤثر برای اشتغال تبدیل شده‌اند. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۳۳ هزار متخصص جوان در آنها شرکت کردند که تقریباً ۸۰ درصدشان شغل دائمی پیدا کردند. در نتیجه، نرخ بیکاری جوانان به ۳.۷ درصد کاهش یافت که پایین‌تر از میانگین کشوری (۴.۷ درصد) است.

ثالثاً، حمایت اجتماعی. برنامه وام مسکن یارانه‌ای «ژاس اوتباسی» (Zhas Otbasy - خانواده جوان) به خانواده‌های جوان کمک می‌کند تا با نرخ ۵ درصد در سال، مسکن تهیه کنند. در ۱۷ منطقه، برنامه‌های ویژه وام مسکن برای متخصصان جوان اجرا می‌شود که باعث تثبیت نیروی کار در محل و تحریک توسعه مناطق می‌گردد.

رابعاً، گام‌هایی برای مشارکت جوانان در طرح‌های مدنی برداشته می‌شود و بدین ترتیب شکل‌گیری ویژگی‌های رهبری و توسعه حس مسئولیت‌پذیری در قبال آینده کشور تقویت می‌شود. به لطف حمایت هدفمند از داوطلبی، در حال حاضر بیش از ۲۵۰ هزار داوطلب جوان در طرح‌های اجتماعی کشور مشارکت دارند. در چارچوب کارزار «تازا قزاقستان» (Taza Qazaqstan) در سال‌های ۲۰۲۴-۲۰۲۵، ۶.۹ هزار رویداد با مشارکت حدود ۱ میلیون نفر برگزار شد که نیروی محرکه اصلی آن جوانان بودند.

حمایت از استعدادها نیز مورد غفلت قرار نمی‌گیرد. اعطای گرنت‌های «تائوئِلسیزدیک اورپاکتاری» (Täuelsizdik urpaqtarı - نسل‌های استقلال)، جایزه دولتی «دارین» (Daryn) و از سرگیری پروژه‌های تلویزیونی «آزامات» (Azamat) و «رهبر قرن ۲۱» انجام می‌شود. همه اینها بستری برای شکوفایی پتانسیل جوانان فعال و خلاق ایجاد می‌کند.

رئیس جمهور راهبردهای مشخصی برای آینده تعیین کرده است: توسعه ذخیره کادرهای ریاست جمهوری و مدارس منطقه‌ای رهبری، گسترش شبکه مراکز و فضاهای کاری مشترک جوانان، و همچنین راه‌اندازی برنامه‌های گرنت در زمینه‌های کلیدی - علم، نوآوری، کسب و کار، فناوری اطلاعات، فرهنگ و داوطلبی. تنها در سال ۲۰۲۵، در چارچوب مسابقه کشوری «تائوئِلسیزدیک اورپاکتاری»، ۳۰ گرنت به مبلغ ۳ میلیون تنگه در نظر گرفته شده است و علاوه بر آن، ۲۷۷ گرنت دیگر نیز در سطح منطقه اختصاص می‌یابد.

سیاست جوانان قزاقستان وارد مرحله بلوغ می‌شود. دولت از شاخص‌های کمی به نتایج کیفی در توسعه سرمایه انسانی می‌رود. نه تنها پویایی اقتصاد، بلکه ثبات قزاقستان به عنوان یک دولت مدرن و رقابتی نیز به میزان ثبات در اجرای این راهبردها بستگی دارد.

جمع‌بندی

این گزارش به تشریح رویکرد نوین دولت قزاقستان در قبال سیاست‌های جوانان می‌پردازد که در پیام قاسم ژومارت توکایف، رئیس‌جمهور این کشور، تبیین شده است. بر اساس این راهبرد، جوانان دیگر صرفاً «ابژه حمایت» نیستند، بلکه به عنوان یک منبع استراتژیک و سرمایه انسانی کلیدی برای توسعه ملی در نظر گرفته می‌شوند. دولت با هدف پرورش نسل «آدال آزامات» (شهروندان صادق و مسئولیت‌پذیر)، اقدامات جامعی را در چهار حوزه اصلی به اجرا گذاشته است: آموزش (افزایش گرنت‌های تحصیلی و ساخت مدارس مدرن)، اشتغال (کاهش نرخ بیکاری جوانان به ۳.۷٪ از طریق برنامه‌های کارآموزی)، حمایت اجتماعی (ارائه وام‌های مسکن یارانه‌ای) و مشارکت مدنی (ترویج فرهنگ داوطلبی). این سیاست‌ها نشان‌دهنده گذار از اقدامات پراکنده به یک رویکرد سیستمی و کیفی است که ثبات و رقابت‌پذیری آینده قزاقستان را هدف قرار داده است.

اطلاعات تکمیلی:

آموزش عالی: در سال تحصیلی ۲۰۲۵/۲۰۲۶ بیش از ۷۷ هزار گرنت تحصیلی ارائه می‌شود که حدود ۶۰٪ آن به رشته‌های فنی و مهندسی اختصاص دارد.

زیرساخت آموزشی: تا سال ۲۰۲۶، ۳۶۹ مدرسه مدرن در چارچوب پروژه «مدرسه راحت» ساخته خواهد شد که شرایط تحصیل برای ۷۴۰ هزار دانش‌آموز را بهبود می‌بخشد.

اشتغال: نرخ بیکاری جوانان به ۳.۷٪ کاهش یافته است که از میانگین کشوری (۴.۷٪) پایین‌تر است. در سال ۲۰۲۴، حدود ۸۰٪ از شرکت‌کنندگان در طرح‌های کارآموزی، شغل دائمی یافتند.

مشارکت اجتماعی: بیش از ۲۵۰ هزار داوطلب جوان در طرح‌های اجتماعی فعال هستند.

حمایت از نخبگان: در سال ۲۰۲۵، تعداد ۳۰ گرنت ۳ میلیون تنگه‌ای تحت عنوان «نسل‌های استقلال» به جوانان مستعد اعطا می‌شود.

واژگان کلیدی (به زبان قزاقی):

Adal Azamat (آدال آزامات): مفهومی کلیدی به معنای «شهروند صادق»، که به نسلی مسئولیت‌پذیر، تحصیل‌کرده و سخت‌کوش اشاره دارد.

Zhastar Praktikasy (ژاستار پراکتیسی): برنامه «کارآموزی جوانان» با هدف تسهیل ورود فارغ‌التحصیلان به بازار کار.

Zhas Otbasy (ژاس اوتباسی): برنامه «خانواده جوان» برای ارائه وام مسکن با نرخ بهره پایین به زوج‌های جوان.

Taza Qazaqstan (تازا قزاقستان): کمپین ملی «قزاقستان پاک» که بر پاکسازی محیط‌زیست و ترویج مسئولیت‌پذیری اجتماعی با مشارکت گسترده جوانان تمرکز دارد.

Täuelsizdik urpaqtarı (تائوئِلسیزدیک اورپاکتاری): گرنت «نسل‌های استقلال» که برای حمایت مالی از پروژه‌های نوآورانه جوانان طراحی شده است.

آلماتی قزاقستان

منابع:

https://www.enbek.kz/ru/node/163

https://kisi.kz/ru/molodezhnaya-politika-kazahstana-orientiry-poslaniya-i-prioritety-razvitiya/