نویسنده: محمد حسن حسرت
بلتستان
بلتستان منطقه ای است که قرن ها مرکز تاریخ و فرهنگ، تمدن و علم و هنر، اخلاص و معنویت و حقایق و دانش بوده است. گواهان زنده این حقیقت به صورت مساجد تاریخی، صومعه‌ها، امامزاده‌ها، زیارتگاه‌های مبلغان و بزرگان دینی و همچنین جامعه متمدن هنوز در بلتستان وجود دارد. همه اینها مرهون علما و ساداتی است که زندگیشان پر از عطر علم و عرفان و تقوای زاهدانه بود و آن عالمان جامعه را به این عطرها معطر می کردند.
شیخ علی برولمو
حجت الاسلام و المسلمین شیخ علی شعبانی در خوشه ستارگان درخشانی که در اواسط قرن بیستم در آسمان بلتستان ظاهر شد، مانند ستاره ای درخشان بود. طبق کتاب آینه کارگیل، شیخ علی در سال 1882 به دنیا آمد، اما طبق تحقیقات بوعلی رضوانی، شیخ علی در سال 1902 به دنیا آمد.
شیخ علی که در روستای عقب مانده، دورافتاده و محروم، مانند برولمو کرمنگ به دنیا آمد، خانواده اش «شعبان پا» نام دارند. بر همین اساس شیخ علی شعبانی نامیده شد.
شیخ علی تحصیلات اولیه خود را نزد پدر گرامی آخوند رضا فرا گرفت. پس از آن به شگر چوترون رفت و نزد آقا سید عباس موسوی تحصیل کرد و حدود شش سال به تحصیل ادامه داد. سپس به روایتی در سال 1932 از بلتستان سفر و ابتدا به بودگام کشمیر رفت و مدتی در لکنو تحصیل کرد. پس از آن اشتیاق به یادگیری او را به عراق کشاند. او به مدت 12 سال نزد اساتید و مربیان عالی مرتبه در حوزه علمیه نجف اشرف تحصیل کرد. از اساتید این بزرگوار نام میرزا محمد حسین نائینی قابل ذکر هست، در سال 1944، مسلح به علم، از نجف اشرف به روستای آبا و اجدادی خود (برولمو) بازگشت و برای همیشه در آنجا اقامت گزید.
اوصاف شیخ علی
شیخ علی برولمو از نظر جسمانی شخصیتی با شکوه داشت، وی دارای قد بلند، بدنی قوی و نیرومند، ریش های پرپشت، چهره ای درخشان، ژرفایی در چشم ها، جدیت در گفتگو و ژرفای اندیشه بود. شیخ علی، استاد علوم قرآنی، معلم عرفان و اخلاق، زاهد، متقی، عارف، با هیبت و عظمت، میهمان نواز، خوش اخلاق، خوشرو و با سخاوت و کریم بود.
اگر عالم یا طلبه ای به خانه اش می آمد با احترام و با خضوع به او سلام می کرد و موقع خداحافظی با مهمان تا بیرون در خانه می آمد. با دانش آموزان با تواضع و مهربانی رفتار می کرد، حتی با مردم عادی، از جای خود بلند می شد و با لبخند با آنها ملاقات می کرد، اما در مقابل افراد دولتی مثل افسران ارتشی از جای خود اصلا بلند نمی شد و با لباس آراسته بر مسندش می نشست و فقط دست می داد.
بلتستان قبل از شیخ علی برولمو
پیش از آمدن شیخ علی برولمو، آقا سید عباس موسوی شگر چوترون و شیخ جواد ناصرالاسلام اسکردو بین مردم بلستان معروف بودند. ولی با ورود شیخ علی برولمو به بلتستان، تحول جدیدی در جامعه بلتستان به ویژه روستای دور افتاده مثل کرمنگ، کارگیل، لداخ و گولتری ایجاد شد. در منطقه عقب مانده ای مثل برولومو، کم کم احترام مردم نسبت به شیخ علی شعبانی بیشتر شد.
قضاوت عادلانه
شیخ علی قضاوتش خیلی عادلانه و صادقانه بود و در تمام منطقه بلتستان و کارگیل، لداخ و گولتری مردم برای قضاوت شرعی از وجود شیخ علی شعبانی استفاده می کردند و هیچ فرقه ای بر قضاوت این بزرگوار ایراد نمی گرفت و حتی آن کسانی که قضاوت شیخ بر علیه شان بود از او راضی می شدند و بابت بیان احکام شرعی و قضاوت عادلانه تشکر می کردند و برای او هدیه های مختلف تقدیم می کردند.
خاطره ای نقل شده از بزرگان که اختلاف زمینی بین مسلمانان و بوداییان لاما اورو گومپا در لاداخ وجود داشت و برای قضاوت شیخ علی را دعوت کردند. شیخ علی پس از گرفتن اظهارات رهبران و گواهان فریقین، نظر خود را اعلام و به نفع بوداییان حکم داد. از این رو بوداییان از همان روز شیخ علی را با لقب «نیما علی» یعنی درخشان چون خورشید شروع کردند. شیخ، تفسیر عملی اصطلاح قرآنی «اولوالعلم قآئما بالقسط» بود.
سفرهای تبلیغی
شیخ علی برولمو به عنوان بخشی از مأموریت تبلیغی، مرتباً از مناطق کارگیل، لداخ، شگر، گلتری بازدید می کرد. ایشان با اسب یا با گاو سفر می کردند، اما سفر اسب و گاو در این مناطق صخره ای در آن زمان چندان آسان نبود. بسیاری از مردم کرگیل، لداخ و گولتری هنوز هم خطبه ها و نصایح شیخ علی اعلی الله مقامه را یاد دارند.
ارادت مردم به حدی بود که وقتی شیخ علی به سفرهای تبلیغی می رفت، اهالی روستاهای مختلف به صورت دسته جمعی به استقبال وی می آمدند و حال و هوای منطقه با دعاهایی که در این جمع خوانده می شد طنین انداز می شد.
عرفانیات
شیخ علی برولمو برج علم و عرفان و به زبان قرآن «انما یخش الله من عباده العلماء» بود، لذا خداوند متعال در زندگی سرشار از عرفان به او قوت و ایمان بخشید. به دلیل علم و عمل و زهد و تقوای او، برخی از ساده اندیشان ساکن برولمو و گردو نواح، شیخ علی را به فرشته تشبیه می کردند. در سال 1350 دوران جنگ بین پاکستان و هندوستان که در برولمو خشکسالی بود، مردم پیش شیخ علی آمدند و قضیه را بیان کردند ایشان اول نمازی خواند و دعاهایی روی سنگریزه خواند و به مردم داد که در چشمه های آب انداختند. بعد این عمل آب بیرون آمد و خشکسالی تمام شد.
آثار علمی و روحانی
وی با توجه به علم و تقوایی که داشت شاگردان بسیاری را در کل منطقه تربیت کرد و شاگردان او بعنوان مبلغان اسلامی مثل نسیم بهاری مخاطبان خود را تحت اشراف علمی و تبلیغی خالصانه قرار دادند. شیخ علی خود چهار پسر داشت و همه فرزندان، عالم بودند که آیت الله حسنین شعبانی هنوز در در شهر مقدس قم، صاحب رساله و مرجع تقلید است. وی وارث میراث فکری و معنوی پرافتخار پدرش شیخ علی است.
امروز کم و بیش نیم قرن از رفتن شیخ علی از میان مردم بلتستان می گذرد، اما ضرب المثل معروف است که «بزرگان نمی میرند در دل زندگی می کنند». خاطراتشان جاودانه است. این یک واقعیت زنده است که شخصیت با مرگ بدن نمی میرد. خاطرات شیخ علی، شخصیت و خدمات دینی او هنوز در دل مردم دیندار بلتستان زنده است.
بر اثر تجاوزات ارتش هند و در اثر جنگ کارگیل، روستای برولمو که شیخ علی آن را آباد کرده و مردم این روستا تربیت یافته او بودند در شهر اسکردو مرکز بلتستان ساکن شدند. این روستای سرسبز اکنون به بیابان تبدیل شده است. اکنون نه مسجدی است، نه مدرسه ای، نه حسینیه ای و نه خانه ی کسی در امان است. اکنون زیارتگاه شیخ علی اعلی الله مقامه نه تنها زینت این سرزمین بایر است، بلکه سپری در برابر تجاوزات هندی هاست.
منبع:
نظر شما