اجلاس «شکوفایی بهارت[1] » 2025  به مدت دو روز از 19 تا 20 فروردین ماه( 8 و 9 آوریل 2025 ) توسط شبکه خبری 18 News در بهارت ماندپام دهلی نو با شعار «آرزو کنید، به دست آورید، اوج بگیرید[2] » برگزار شد. این اجلاس بزرگترین رهبران هند، سیاست‌گذاران جهانی، بزرگان صنعت، نوآوران فناوری و انقلابیون استارت‌آپ را گرد هم آورد تا به مهم‌ترین مسائل تعیین‌کننده آینده هند بپردازند.

سخنرانی نارندرا مودی نخست‌وزیر هند[3]

 نارندرا مودی، در بهارات ماندپام، دهلی نو، در اجلاس رایزینگ بهارات (شکوفایی هند) شبکه نیوز 18 سخنرانی کرد. او در سخنرانی خود، از شبکه نیوز 18 برای فراهم آوردن فرصت ارتباط با مهمانان برجسته از هند و سراسر جهان از طریق این اجلاس قدردانی کرد. او از تمرکز اجلاس امسال بر آرمان‌های جوانان هند قدردانی کرد. با تأکید بر اهمیت «گفتگوی رهبران جوان ویک‌سیت بهارات» (گفتگوی رهبران جوان هند توسعه یافته) که پیش از این در روز تولد سوامی ویوکاناندا در بهارات ماندپام برگزار شد، او به رویاها، عزم و اشتیاق جوانان برای تبدیل هند به یک ملت توسعه یافته اشاره کرد. او بر نقشه راه پیشرفت هند تا سال 2047 تأکید کرد و اظهار داشت که تبادل نظر مستمر در هر مرحله، بینش‌های ارزشمندی به همراه خواهد داشت. او خاطرنشان کرد که این بینش‌ها به نسل امریت کال انرژی، راهنمایی و سرعت می‌بخشند. او تبریک و آرزوی موفقیت خود را برای موفقیت اجلاس ابراز کرد.

آقای مودی با تأکید بر اینکه «چشم‌ها و انتظارات جهان به هند دوخته شده است»، گفت که در عرض چند سال، هند از یازدهمین به پنجمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شده است. او تأکید کرد: «علی‌رغم چالش‌های متعدد جهانی، هند با سرعتی دو برابر پیشرفت کرده و اندازه اقتصاد خود را تنها در یک دهه دو برابر کرده است».

مودی اظهار داشت کسانی که زمانی معتقد بودند هند به آرامی و پیوسته پیشرفت خواهد کرد، اکنون شاهد «هند سریع و نترس» هستند. او ابراز اطمینان کرد که هند به زودی به سومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل خواهد شد.

مودی با تأکید بر اینکه «این رشد بی‌سابقه توسط جاه‌طلبی‌ها و آرمان‌های جوانان هند هدایت می‌شود»، گفت که پرداختن به این جاه‌طلبی‌ها و آرمان‌ها اکنون یک اولویت ملی است.

مودی با اشاره به اینکه تا امروز، 8 آوریل 2025، صد روز اول سال تا چند روز دیگر به پایان می‌رسد، تاکید کرد که تصمیمات اتخاذ شده در این دوره، بازتابی از آرمان‌های جوانان هند است. او تاکید کرد: «این صد روز فقط مربوط به تصمیم‌گیری نبود، بلکه در مورد پایه‌گذاری برای آینده بود».

مودی اظهار داشت که سیاست‌ها به مسیرهایی برای امکانات تبدیل شده‌اند. او بر ابتکارات کلیدی، از جمله مالیات صفر بر درآمد تا سقف یک میلیون و دویست هزارروپیه، که به نفع متخصصان جوان و کارآفرینان است، تاکید کرد.

مودی به اضافه شدن 10000 صندلی جدید پزشکی و 6500 صندلی جدید IIT اشاره کرد که نشان دهنده گسترش در آموزش و تسریع در نوآوری است. شری مودی همچنین به ایجاد 50000 آزمایشگاه جدید آتال تینکرینگ اشاره کرد و اطمینان داد که نوآوری به هر گوشه کشور می‌رسد. او اظهار داشت که این آزمایشگاه‌ها یک واکنش زنجیره‌ای از نوآوری را شعله‌ور خواهند کرد.

مودی با تاکید بر ایجاد مراکز تعالی برای هوش مصنوعی و توسعه مهارت‌ها، که فرصت‌هایی را برای جوانان فراهم می‌کند تا برای آینده آماده شوند، همچنین از 10000 بورسیه تحقیقاتی جدید نخست‌وزیری برای ساده‌سازی مسیر از ایده‌ها به تاثیرگذاری خبر داد.

مودی اظهار داشت همانطور که بخش فضایی باز شد، بخش انرژی هسته‌ای نیز اکنون باز خواهد شد و مرزها را از بین می‌برد و نوآوری را تقویت می‌کند. وی به معرفی تامین اجتماعی برای جوانان فعال در اقتصاد گیگ اشاره و اطمینان داد که کسانی که قبلاً نامرئی بودند، اکنون در مرکز سیاست‌ها قرار دارند.

مودی همچنین بر وام‌های مدت‌دار تا سقف 20میلیون روپیه برای کارآفرینان SC/ST و زنان تاکید کرد و خاطرنشان کرد که فراگیری اکنون یک سیاست است، نه فقط یک وعده. او افزود که این تصمیمات مستقیماً به نفع جوانان هند خواهد بود، زیرا پیشرفت ملت با پیشرفت جوانان آن گره خورده است.

شری مودی با تاکید بر اینکه «دستاوردهای 100 روز گذشته نشان می‌دهد که هند در پیشرفت خود «توقف‌ناپذیر، سازش‌ناپذیر و ثابت‌قدم» است، گفت که در این مدت، هند چهارمین کشور جهان شد که به قابلیت‌های اتصال و جدا کردن ماهواره دست یافت. وی به آزمایش موفقیت‌آمیز موتور نیمه‌برودتی و دستیابی به نقطه عطف عبور از 100 گیگاوات ظرفیت خورشیدی اشاره کرد. او همچنین بر تولید بی‌سابقه 1000 میلیون تن زغال سنگ و راه‌اندازی ماموریت ملی مواد معدنی حیاتی تاکید کرد. شری مودی همچنین به تصمیم ایجاد هشتمین کمیسیون پرداخت برای کارکنان دولت مرکزی و افزایش یارانه‌های کود شیمیایی برای کشاورزان اشاره کرد و بر اولویت دولت برای رفاه کشاورزان تاکید کرد. وی به مراسم بزرگ خانه‌تکانی برای بیش از 300 هزار خانوار در چتیسگر و توزیع بیش از 65 لک(6 میلیون و پانصدهزار) کارت مالکیت تحت طرح سوامیتوا اشاره کرد.

مودی اظهار داشت که در این 100 روز، یکی از بلندترین تونل‌های جهان، تونل سونامارگ، به ملت اهدا شد. وی به اضافه شدن INS Surat، INS Nilgiri و INS Vagsheer به قدرت نیروی دریایی هند اشاره کرد. او همچنین به تصویب خرید هلیکوپترهای جنگنده سبک "ساخت هند" برای ارتش اشاره کرد.

مودی تصویب لایحه اصلاح قانون اوقاف را گامی مهم در جهت عدالت اجتماعی دانست. او افزود که این 100 روز نه تنها 100 تصمیم، بلکه تحقق 100 قطعنامه است.

مودی با فریاد گفت: «این شعار عملکرد، انرژی واقعی پشت سر یک هند در حال شکوفایی است». او از سفر اخیر خود به رامشوارام گفت که جایی که فرصت افتتاح پل تاریخی پامبان را داشت. مودی خاطرنشان کرد که بیش از 125 سال پیش، انگلیسی‌ها پلی در آنجا ساختند که شاهد تاریخ بود، طوفان‌ها را تحمل کرد و از یک گردباد آسیب‌های جدی دید. مودی افزود که علی‌رغم سال‌ها درخواست عمومی، دولت‌های قبلی اقدامی نکردند. او تاکید کرد که در دولت او بود که کار بر روی پل جدید پامبان آغاز شد و اکنون کشور نخستین پل ریلی-دریایی با بالابر عمودی خود را دارد.

نخست‌وزیر با تاکید بر اینکه به تاخیر انداختن پروژه‌ها مانع پیشرفت کشور می‌شود، در حالی که عملکرد و اقدام سریع توسعه را به پیش می‌برد، گفت: «تاخیر، دشمن توسعه است و دولت ما متعهد به شکست دادن این دشمن است».

مودی به عنوان مثال به پل بوگیبیل آسام اشاره کرد که سنگ بنای آن توسط نخست‌وزیر سابق، شری دِوه گودا در سال 1997 گذاشته شد و توسط نخست‌وزیر شری آتال بیهاری واجپایی آغاز شد. او افزود، با این حال، این پروژه در دولت‌های بعدی متوقف شد و باعث سختی برای میلیون‌ها نفر در آروناچال پرادش و آسام شد.

مودی خاطرنشان کرد که دولت او این پروژه را در سال 2014 از سر گرفت و آن را ظرف چهار سال، در سال 2018، تکمیل کرد. او همچنین به پروژه جاده کمربندی کولام در کرالا اشاره کرد که از سال 1972 معوق مانده بود. مودی خاطرنشان کرد که دولت‌های قبلی 50 سال روی آن کار کردند، در حالی که این پروژه ظرف پنج سال، در دولت او، تکمیل شد.

مودی اظهار داشت که مذاکرات در مورد فرودگاه ناوی بمبئی در سال 1997 آغاز شد و در سال 2007 به تصویب رسید. با این حال، او خاطرنشان کرد که دولت کنگره در مورد این پروژه اقدامی نکرد. او تاکید کرد که دولت او این پروژه را تسریع بخشید و روزی دور نیست که پروازهای تجاری از فرودگاه ناوی بمبئی آغاز شود.

نخست‌وزیر با تاکید بر اهمیت 8 آوریل، سالگرد دهمین سالگرد طرح پرادان مانتری مودرا یوجانا، اظهار داشت که پیش از این، حتی باز کردن یک حساب بانکی بدون ضامن یک چالش بود و وام‌های بانکی برای خانواده‌های معمولی یک رویای دور از دسترس بود. او تاکید کرد که طرح مودرا یوجانا به آرمان‌های گروه‌های به حاشیه رانده شده، از جمله SC/ST، OBC، کارگران بی‌زمین و زنان، که چیزی برای وثیقه نداشتند جز سخت‌کوشی خود، پرداخت.

مودی با طرح این سوال که آیا رویاها، آرزوها و تلاش‌های آنها ارزش کمتری داشت، خاطرنشان کرد که در طول دهه گذشته، 52 کرور وام تحت طرح مودرا یوجانا بدون هیچ ضمانتی پرداخت شده است. او به مقیاس و سرعت قابل توجه این طرح اشاره کرد و گفت که 100 وام مودرا در زمانی که چراغ راهنمایی سبز می‌شود، 200 وام در حین مسواک زدن و 400 وام در طول پخش آهنگ مورد علاقه در رادیو تایید می‌شود.

همچنین، مودی اظهار داشت که در زمانی که یک اپلیکیشن تحویل فوری یک سفارش را انجام می‌دهد، 1000 وام مودرا تایید می‌شود. به طور مشابه، تا زمانی که یک قسمت از یک پلتفرم OTT تمام شود، 5000 کسب و کار مودرا تاسیس می‌شود.

مودی گفت که «طرح مودرا یوجانا ضمانت نخواست، بلکه به مردم اعتماد کرد». او با تاکید بر اینکه این طرح 11 کرور نفر را قادر ساخته است تا برای اولین بار وام‌های خوداشتغالی دریافت کنند و آنها را به کارآفرینان بار اول تبدیل کند.

مودی تاکید کرد که در طول دهه گذشته، 11 کرور رویا از طریق طرح مودرا یوجانا بال و پر گرفته‌اند. او خاطرنشان کرد که تقریباً 33 کرور روپیه تحت این طرح پرداخت شده است و به روستاها و شهرهای کوچک رسیده است - رقمی که از تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها فراتر می‌رود. او تاکید کرد: «این صرفاً تامین مالی خرد نیست، بلکه یک تحول بزرگ در سطح پایه است.»

مودی با برجسته کردن مثال تحول‌آفرین مناطق و بلوک‌های آرمانی، اظهار داشت که دولت‌های قبلی بیش از 100 منطقه را عقب‌مانده اعلام کرده و آنها را نادیده گرفته بودند، که بسیاری از آنها در شمال شرق و کمربندهای قبیله‌ای قرار داشتند. او افزود که به جای اعزام بهترین استعدادها به این مناطق، مقامات به عنوان پست‌های تنبیهی به آنجا فرستاده می‌شدند، که نشان دهنده ذهنیت منسوخ نگه داشتن مناطق «عقب‌مانده» در حالت رکود بود.

مودی تاکید کرد که دولت آنها این رویکرد را با تعیین این مناطق به عنوان مناطق آرمانی تغییر داد. او اظهار داشت که مدیریت در این مناطق در اولویت قرار گرفت، طرح‌های شاخص در حالت ماموریت اجرا شدند و رشد در پارامترهای مختلف نظارت شد.

مودی خاطرنشان کرد که این مناطق آرمانی اکنون در عملکرد از چندین ایالت و میانگین‌های ملی فراتر رفته‌اند و بیشترین سود را جوانان محلی برده‌اند. او اشاره کرد که جوانان در این مناطق اکنون با اطمینان می‌گویند: «ما هم می‌توانیم به دست آوریم، ما هم می‌توانیم پیشرفت کنیم».

مودی اظهار داشت که برنامه مناطق آرمانی از سوی موسسات و نشریات معتبر جهانی مورد تقدیر قرار گرفته است. دولت با الهام از موفقیت آن، اکنون بر روی 500 بلوک آرمانی کار می‌کند. او تاکید کرد: «رشد ناشی از آرمان‌ها هم فراگیر و هم پایدار است.»

مودی با تاکید بر اینکه صلح، ثبات و احساس امنیت برای توسعه سریع یک ملت ضروری است، به دیدگاه گورودو رابیندرانات تاگور در مورد ذهنی بی‌باک و مطمئن اشاره کرد و گفت: «آنجا که ذهن بی‌باک است و سرها برافراشته.» مودی اظهار داشت که هند برای دهه‌ها با فضای ترس، وحشت و خشونت روبرو بوده است که بیشترین آسیب را به جوانان وارد کرده است.

مودی خاطرنشان کرد که در جامو و کشمیر، نسل‌های جوان در بمب‌گذاری‌ها، تیراندازی‌ها و سنگ‌پرانی‌ها از بین رفتند، در حالی که دولت‌های قبلی شجاعت خاموش کردن این آتش را نداشتند. او تاکید کرد که اراده سیاسی قوی و حساسیت دولت آنها وضعیت جامو و کشمیر را متحول کرده است. او اشاره کرد که امروزه، جوانان جامو و کشمیر فعالانه در توسعه مشارکت دارند.

مودی با تاکید بر پیشرفت چشمگیر در مبارزه با شورشگری مائوئیستی (ناکسالیسم) و تقویت صلح در شمال شرق، اظهار داشت که زمانی بیش از 125 منطقه در خشونت غرق بودند و مرزهای دولت عملاً در جایی که ناکسالیسم آغاز می‌شد، پایان می‌یافت. او خاطرنشان کرد که تعداد زیادی از جوانان قربانی ناکسالیسم بودند. او بر تلاش‌های دولتش برای وارد کردن این جوانان به جریان اصلی تاکید کرد.

مودی افزود که در طول دهه گذشته، بیش از 8000 ناکسالی تسلیم شده و راه خشونت را ترک کرده‌اند و خاطرنشان کرد که تعداد مناطق تحت تاثیر ناکسالیسم اکنون به کمتر از 20 منطقه کاهش یافته است.

مودی اظهار داشت که شمال شرق نیز دهه‌ها از جدایی‌طلبی و خشونت رنج برده است. در 10 سال گذشته، دولت او 10 توافقنامه صلح امضا کرده است که منجر به زمین گذاشتن سلاح توسط بیش از 10000 جوان و پیوستن آنها به مسیر توسعه شده است. او تاکید کرد که موفقیت نه تنها در ترک سلاح توسط هزاران جوان، بلکه در نجات حال و آینده آنها نهفته است.

مودی اظهار داشت که برای دهه‌ها، چالش‌های ملی به جای رسیدگی، زیر فرش سیاسی پنهان می‌شدند. او تاکید کرد که زمان آن فرا رسیده است که با چنین مسائلی روبرو شویم و نسل‌های قرن بیست و یکم را با اشتباهات سیاسی قرن بیستم بار نکنیم.

مودی خاطرنشان کرد که سیاست‌های مماشات یک چالش مهم برای رشد هند بوده و با اشاره به اصلاحیه اخیر قوانین مربوط به اوقاف، خاطرنشان کرد که بحث پیرامون اوقاف از سیاست‌های مماشات نشأت می‌گیرد، که پدیده جدیدی نیست.

مودی افزود: «بذر مماشات در جریان مبارزه برای آزادی هند کاشته شد.» او پرسید چرا هند، برخلاف سایر کشورهایی که به استقلال رسیدند، مجبور بود تجزیه را به عنوان شرط آزادی بپذیرد. او این را به اولویت دادن به قدرت بر منافع ملی در آن زمان نسبت داد.

مودی اظهار داشت که ایده یک ملت جداگانه ریشه در آرمان‌های خانواده‌های مسلمان معمولی نداشت، بلکه توسط چند افراطی، با حمایت برخی از رهبران کنگره برای تضمین ادعاهای انحصاری قدرت، ترویج شد.

مودی گفت که سیاست‌های مماشات به کنگره قدرت و به برخی از رهبران افراطی قدرت و ثروت بخشید. با این حال، او پرسید که مسلمانان عادی در عوض چه چیزی دریافت کردند.

مودی خاطرنشان کرد که مسلمانان فقیر و به حاشیه رانده شده با بی‌توجهی، بی‌سوادی و بیکاری رها شدند. او تاکید کرد که زنان مسلمان با بی‌عدالتی روبرو بودند و به پرونده شاه بانو اشاره کرد که در آن حقوق اساسی آنها قربانی مماشات شد. او اشاره کرد که زنان ساکت شده و تحت فشار قرار گرفتند تا سوال نکنند، در حالی که به افراطیون آزادی عمل برای سرکوب حقوق آنها داده شد.

مودی با انتقاد از برخی احزاب که از آن به عنوان ابزاری برای سیاست‌های رای‌گیری استفاده می‌کردند، گفت: «سیاست‌های مماشات اساساً برخلاف مفهوم اصلی عدالت اجتماعی در هند است».

مودی خاطرنشان کرد که اصلاحیه سال 2013 قانون اوقاف تلاشی برای مماشات با عناصر افراطی و مافیای زمین بود. او اشاره کرد که این اصلاحیه توهم برتر بودن از قانون اساسی را ایجاد کرد و مسیرهای عدالت را که قانون اساسی باز کرده بود، محدود کرد.

مودی بر پیامدهای نامطلوب این اصلاحیه تاکید کرد که افراطیون و مافیای زمین را جسورتر کرد. او به نمونه‌هایی مانند ادعاهای اوقاف بر زمین‌های جامعه مسیحی در کرالا، اختلافات بر سر زمین‌های گوردوارا در هاریانا و ادعاهای زمین‌های کشاورزان در کارناتاکا اشاره کرد.

مودی خاطرنشان کرد که کل روستاها و هزاران هکتار زمین در سراسر ایالت‌ها اکنون درگیر پیچیدگی‌های NOC و حقوقی هستند. نخست‌وزیر اظهار داشت که چه معابد، کلیساها، گوردواراها، مزارع یا زمین‌های دولتی، مردم اعتماد خود را به حفظ مالکیت املاک خود از دست دادند. یک اخطار واحد افراد را به تلاش برای جمع‌آوری اسناد برای اثبات مالکیت خانه‌ها و مزارع خود وا می‌داشت. او ماهیت چنین قانونی را زیر سوال برد که قرار بود عدالت را برقرار کند، اما در عوض به منبع ترس تبدیل شد.

مودی با تبریک به پارلمان برای تصویب یک قانون قابل توجه که به منافع همه جوامع، از جمله جامعه مسلمان، خدمت می‌کند، تاکید کرد که حرمت اوقاف اکنون حفظ خواهد شد و حقوق مسلمانان به حاشیه رانده شده، زنان و کودکان محافظت می‌شود. او خاطرنشان کرد که بحث در مورد لایحه اوقاف دومین بحث طولانی در تاریخ پارلمانی هند بود، با 16 ساعت بحث در هر دو مجلس. او اشاره کرد که کمیته مشترک پارلمانی 38 جلسه برگزار کرد و 128 ساعت به تبادل نظر پرداخت. علاوه بر این، تقریباً یک کرور پیشنهاد آنلاین از سراسر کشور دریافت شد. او افزود: «این نشان می‌دهد که دموکراسی در هند دیگر محدود به پارلمان نیست، بلکه از طریق مشارکت عمومی تقویت می‌شود.»

مودی با تاکید بر اهمیت تمرکز بر هنر، موسیقی، فرهنگ و خلاقیت( عناصری که انسان را از ماشین متمایز می‌کند) در حالی که جهان به سرعت در فناوری و هوش مصنوعی پیشرفت می‌کند، خاطرنشان کرد که سرگرمی یکی از بزرگترین صنایع جهانی است و قرار است بیشتر گسترش یابد.

مودی از ایجاد WAVES (اجلاس جهانی صوتی تصویری و سرگرمی)، یک پلتفرم جهانی برای تشویق و تجلیل از هنر و فرهنگ خبر داد. او اعلام کرد که یک رویداد بزرگ برای اجلاس WAVES در ماه مه 2025 در بمبئی برگزار خواهد شد. او در مورد صنایع پر جنب و جوش و خلاق هند، از جمله فیلم‌ها، پادکست‌ها، بازی‌ها، موسیقی، AR و VR صحبت کرد.

مودی ابتکار «ایجاد در هند» را با هدف ارتقای این صنایع به سطح بعدی برجسته کرد. او افزود اجلاس WAVES هنرمندان هندی را تشویق می‌کند تا محتوا تولید کنند و آن را جهانی کنند، در حالی که از هنرمندان سراسر جهان نیز برای همکاری در هند دعوت می‌کند.

مودی از شبکه 18 خواست تا پلتفرم اجلاس WAVES را محبوب کند و متخصصان جوان حوزه‌های خلاق را به پیوستن به این جنبش تشویق کرد. او تاکید کرد: «WAVES باید به هر خانه و هر قلبی برسد.»

نخست‌وزیر از شبکه 18 برای نمایش خلاقیت، ایده‌ها و عزم جوانان ملت از طریق این اجلاس قدردانی کرد. او این پلتفرم را برای درگیر کردن ذهن‌های جوان، تشویق آنها به تفکر در مورد چالش‌های ملی، ارائه پیشنهادات و یافتن راه‌حل‌ها تحسین کرد. او خاطرنشان کرد که این اجلاس جوانان را از شنوندگان صرف به شرکت‌کنندگان فعال در تغییر تبدیل کرد.

مودی از دانشگاه‌ها، کالج‌ها و موسسات تحقیقاتی خواست تا تعامل این اجلاس را به پیش ببرند. او بر اهمیت مستندسازی، مطالعه و هدایت بینش‌ها و پیشنهادات به سیاست‌گذاری تاکید کرد تا اطمینان حاصل شود که این اجلاس به جای یک رویداد صرف، به یک تاثیر ماندگار تبدیل می‌شود. او اظهار داشت که اشتیاق، ایده‌ها و مشارکت جوانان نیروی محرکه عزم هند برای تبدیل شدن به یک ملت توسعه یافته است. او در پایان برای همه کسانی که با این اجلاس مرتبط هستند، به ویژه شرکت‌کنندگان جوان، آرزوی موفقیت کرد.

نخست‌وزیر همچنین از سند «سامادهان»، مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها و اثبات مفاهیم توسعه یافته توسط جوانان و کالج‌های منتخب در سراسر هند در مورد چالش‌هایی مانند آلودگی هوا، مدیریت پسماند، پاکسازی رودخانه‌ها، آموزش برای همه و رفع تراکم خیابان‌های هند، رونمایی کرد.

مانیفست مودی در اجلاس شکوفایی بهارت

سخنرانی نارندرا مودی نخست‌وزیر هند در نشست رایزینگ بهارت(شکوفایی هند) که توسط شبکه خبری 18News برگزار شد، حاوی نکاتی کلیدی درباره دستاوردهای دولت، آینده‌نگرانه و تأکید بر نقش جوانان در توسعه هند و به تعبیر او «بهارت»، دارای پیام‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است که در چندین سطح قابل تحلیل است. در این اجلاس سریع و بی‌باک، صعود جسورانه هند را ترسیم کردند.

نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، تصویری از هند در حال صعود را ترسیم کرد؛ کشوری که در طول یک دهه از دهمین به پنجمین اقتصاد جهان ارتقا یافته و با بهره‌گیری از انرژی جوانان و اصلاحات ساختاری، مسیر خودکفایی را پیش گرفته است. او به‌ویژه بر موفقیت طرح «مودرا یوجانا» تأکید کرد، طرحی که با ارائه بیش از ۵۲ کرور وام خرد بدون وثیقه، بستر کارآفرینی برای میلیون‌ها هندی فراهم کرده و آن را مصداقی از «انقلاب در شمول مالی» دانست.

مودی در سخنرانی اصلی خود، لحنی مطمئن درباره سفر هند در ده سال گذشته داشت. او با اشاره به یک دهه حضور در قدرت، چگونگی مهار آرزوهای جوانانه برای سوخت‌رسانی به رشد اقتصادی هند را برجسته کرد. در سال ۲۰۱۴، هند دهمین اقتصاد بزرگ جهان بود؛ امروز، با افتخار در رتبه پنجم قرار دارد و آرزوی رسیدن به سه رتبه برتر در سال‌های آینده را دارد.

مودی این صعود را به «حکمرانی پایدار، اصلاحات جسورانه و روحیه توقف‌ناپذیر جوانان هند[4] » نسبت داد. محور اصلی سخنرانی او، موفقیت طرح پرادان مانتری مودرا یوجانا[5] (PMMY) بود، برنامه‌ای که در سال ۲۰۱۵ برای ارائه وام‌های خرد بدون وثیقه به کارآفرینان کوچک راه‌اندازی شد. مودی در دهمین سالگرد این طرح، ارقامی را به اشتراک گذاشت. بیش از ۵۲ کرور وام بدون هیچ ضمانتی تحت طرح مذکور پرداخت شده است که مبلغ آن تقریباً بالغ بر۴۰۰ میلیارد دلار اعتبار است. مودی آن را انقلابی در شمول مالی خواند. او مقیاس این طرح را با تشبیهات واضحی نشان داد و گفت که تا زمانی که چراغ راهنمایی از قرمز به سبز تغییر کند، 100 وام تایید می‌شود. مودی بر سرعت پرداخت بی‌سابقه آن تاکید کرد و گفت که تاثیر این طرح فقط در اعداد نیست، بلکه در داستان‌های انسانی نهفته است.

یازده کرور نفر(110 میلیون) برای اولین بار کارآفرین شده‌اند، به این معنی که 110 میلیون رویا در 10 سال به پرواز درآمده‌اند. این کارآفرینان، که بسیاری از آنها زنان و جوانان از جوامع به حاشیه رانده شده هستند، اکنون به جای جویندگان کار، کارآفرین هستند. مودی این را به عنوان یک تغییر اساسی به سوی «آتمانیربهار[6] » (هند خودکفا) به تصویر کشید، جایی که کارآفرینی در سطح پایه، نیروی محرکه رشد است.

مودی فراتر از طرح مودرا، به سایر نشانه‌های بارز دهه حکمرانی خود، از پذیرش سریع پرداخت‌های دیجیتال و نوآوری استارت‌آپ‌ها گرفته تا اهداف بلندپروازانه در انرژی‌های تجدیدپذیر، اشاره کرد. او حکمرانی قاطع دهه گذشته را با فلج دوران قبل از سال 2014 مقایسه کرد و به طور ضمنی از دولت‌های قبلی انتقاد کرد. او اظهار داشت پروژه‌هایی که زمانی معطل می‌ماندند، اکنون به موقع تکمیل می‌شوند، زیرا «هند جوان زمانی برای انتظار ندارد». واکنش مخاطبان نشان‌دهنده توافق جمعی بود که کشور با فوریت و اطمینان جدیدی در حال حرکت است.

در ادامه به تفصیل به تحلیل این سخنرانی می‌پردازیم:

1. هویت‌سازی نوین برای «بهارت»

مودی با تکرار واژه «بهارت» (Bharat) به‌جای هند(India)، تلاش دارد تصویری اصیل، فرهنگی و ریشه‌دار از کشور ارائه دهد که ریشه در سنت‌های بومی دارد و نه صرفاً مفاهیم مدرن غربی. این تغییر واژگانی، بخشی از پروژه گسترده‌تر حزب حاکم برای بازتعریف هویت ملی هند با محوریت تمدن هندو است.

5. تغییر نام کشور هند به بهارت

اخیراً بحث تغییر نام رسمی کشور هند به «بهارت» در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی جنجال گسترده‌ای به پا کرده و واکنش‌های متفاوتی از سوی اقشار مختلف جامعه، از سیاستمداران گرفته تا هنرمندان، در پی داشته است. این موضوع به طور ویژه پس از نشست سران گروه ۲۰ در سپتامبر ۲۰۲۳ شدت گرفت، جایی که روی پلاک مقابل نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، به جای «هند»، واژه «بهارت» درج شده بود و در دعوت‌نامه‌های رسمی نیز عنوان «رئیس‌جمهور بهارت» برای رئیس‌جمهور استفاده شد. این اقدام در حالی صورت گرفت که هنوز در اسناد رسمی و وب‌سایت‌های دولتی از نام «هند» استفاده می‌شود.

5. پیش‌زمینه تاریخی و معنایی نام‌ها

واژه «بهارت» ریشه‌ای سانسکریت دارد و به نام یکی از پادشاهان اسطوره‌ای در متون هندو بازمی‌گردد، در حالی‌که «هند» از واژه «سِندو» برگرفته از نام رود سند است و توسط یونانی‌ها، ایرانیان و عرب‌ها برای این منطقه به کار گرفته می‌شد. طبق قانون اساسی هند، در ماده ۱ آمده که «هند، یعنی بهارت، اتحادیه‌ای از ایالت‌ها خواهد بود»؛ اما در سایر بخش‌های قانون اساسی تنها از واژه «هند» استفاده شده است.

5. اهداف سیاسی و ایدئولوژیک دولت مودی

دولت نارندرا مودی و حزب حاکم بهارتیا جاناتا(BJP) با انگیزه‌های ایدئولوژیک و ملی‌گرایانه تلاش دارد نشانه‌های دوران استعمار و نیز «تمدن اسلامی» را از فضای عمومی هند پاک کند. در همین راستا، تغییر نام جاده‌ها، حذف مطالب مربوط به امپراتوری مغول ازکتاب‌های درسی و ترویج اسامی و نشانه‌های بومی در دستور کار قرار گرفته‌اند. تغییر احتمالی نام کشور به «بهارت» نیز در همین چارچوب ارزیابی می‌شود. برخی حامیان این طرح می‌گویند که «هند» نمادی از میراث استعماری است و باید کنار گذاشته شود تا هویت ملی بومی و هندو تقویت شود. در مقابل، منتقدان معتقدند این تغییر صرفاً نوعی انحراف از مسائل اساسی‌تر کشور است، مانند فقر، تبعیض، و افزایش شکاف‌های اجتماعی.

5. مخالفت‌ها و نگرانی‌ها

احزاب مخالف، روشنفکران و مورخان بسیاری با این اقدام مخالفت کرده‌اند. آنان معتقدند که «هند» نامی تاریخی و جهانی است که جایگاهی ریشه‌دار در سطح بین‌المللی دارد و حذف آن ممکن است به تضعیف برند ملی کشور بی انجامد. همچنین، برخی از منتقدان بر این باورند که این تلاش بخشی از پروژه‌ی بزرگ‌تر «هندوسازی هند» است که در دوران مودی شدت گرفته و باعث تضعیف کثرت‌گرایی و سکولاریسم در کشور شده است.

5. جایگاه اقلیت‌ها و ناسیونالیسم هندو

ناسیونالیسم هندو در سال‌های اخیر جای خود را در سیاست‌های داخلی هند باز کرده و موجی از نگرانی در میان اقلیت‌های مذهبی از جمله مسلمانان و مسیحیان ایجاد کرده است. حذف ارجاعات تاریخی به مسلمانان، لغو خودمختاری کشمیر، و تبعیض‌های آشکار مذهبی، بخشی از روندی است که به گفته منتقدان، درصدد تبدیل هند به یک دولت قومی مبتنی بر آیین هندو است.

5. واکنش‌ها در جامعه

واکنش‌ها به احتمال تغییر نام کشور بسیار گسترده بوده‌اند. چهره‌های معروفی مانند آمیتا باچان، بازیگر سرشناس بالیوود، از این اقدام حمایت کردند، در حالی‌که برخی از شخصیت‌های سیاسی و عمومی آن را اقدامی نمایشی و انحرافی دانستند. همچنین، برخی معتقدند که طرح این موضوع تلاشی است برای مقابله با ائتلاف احزاب مخالف که خود را با نام «هند» معرفی کرده‌اند.

در مجموع، گرچه «بهارت» در کنار «هند» از گذشته در متون رسمی کشور آمده است، اما استفاده رسمی و گسترده از آن در اسناد دولتی به‌ویژه در سطح بین‌المللی، به نوعی آغاز تغییر در روایت ملی و هویتی هند محسوب می‌شود. این حرکت می‌تواند پیامدهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عمیقی در پی داشته باشد و بخشی از روند کلی بازتعریف هویت ملی هند بر پایه ایدئولوژی اکثریت‌گرا تلقی می‌شود.

2.  نقش کلیدی جوانان در توسعه هند(عصر طلایی)

مودی تأکید فراوانی بر نقش جوانان در توسعه هند تا سال ۲۰۴۷ (صدمین سال استقلال هند) دارد. او از ابتدای سخنرانی خود بر نقش جوانان در آینده‌سازی کشور تأکید دارد. او اجلاس را به عنوان بستری برای بازتاب آرمان‌ها و انرژی نسل جوان معرفی می‌کند. این تأکید در واژه‌سازی‌هایی چون نسل «آمریت کال» (عصر طلایی) و اشاره به گفتگوهایی نظیر Viksit Bharat Young Leaders Dialogue نیز بازتاب می‌یابد. در واقع، پیام اصلی این بخش این است که «آینده هند به همت و خلاقیت جوانان وابسته» است. برنامه‌هایی نظیر:

5. افزایش ظرفیت‌های آموزشی (۶۵۰۰ کرسی در IIT و ۱۰۰۰۰ کرسی در پزشکی)،
5. تأسیس ۵۰۰۰۰ آزمایشگاه نوآوری (Atal Tinkering Labs)،
5. بورسیه‌های تحقیقاتی (PM Research Fellowships)،
5. همگی نشان از رویکردی هدفمند در آینده‌نگری علمی-فناورانه دارد.

3. عمل‌گرایی و سرعت در پروژه‌های زیربنایی

مودی با تکرار عبارت «ما فقط تصمیم نگرفتیم، آینده را ساختیم» تلاش دارد تصویری از یک دولت کارآمد و آینده‌نگر ارائه دهد. او با مثال‌هایی از جمله پل پامبان (Pamban Bridge)، فرودگاه جدید بمبئی و پروژه‌های بزرگ ریلی و جاده‌ای، تلاش دارد روایت مسلطی را درباره «دولت کارآمد، پیگیر و بدون تعلل» بسازد؛ در مقابل دولت‌های پیشین که به‌زعم او دچار «بی‌تفاوتی» یا «کاهلی اجرایی» بودند.

4. جلوه‌گری دستاوردها در بازه ۱۰۰ روزه نخست ۲۰۲۵

در نوعی مهندسی روایت‌سازی، مودی لیستی از دستاوردهای ۱۰۰ روزه را ارائه می‌دهد که از علم و فناوری (ماهواره‌ها، موتورهای فضایی) تا سیاست‌های اجتماعی (افزایش یارانه کشاورزان، طرح‌های مسکن، بیمه برای اقتصاد گیگ) را در بر می‌گیرد. این بخش تأکیدی است بر تداوم حاکمیت و آمادگی دولت برای مرحله بعدی توسعه.

5. توسعه فراگیر، بازسازی عدالت اجتماعی و بازتعریف «شمول‌گرایی»

مودی سیاست‌های دولت خود را در برابر «سیاست رضایت‌گرایانه و تبعیض‌آمیز گذشته» قرار می‌دهد و مدعی است که اکنون عدالت اجتماعی به سیاست بدل شده، نه شعار. تلاشی برای بازتعریف معنای عدالت اجتماعی به سبک دولت فعلی دیده می‌شود: شمول‌گرایی نه بر اساس هویت‌گرایی مذهبی یا کاستی، بلکه بر اساس «کارآفرینی» و «توانمندسازی اقتصادی».

مودی بر سیاست‌های فراگیر تأکید می‌کند، به ویژه برای اقشار حاشیه‌نشین، از جمله:

5. وام‌های حمایتی برای اقشار دالیت، قبایل، اقلیت‌ها، زنان، طبقات SC/ST
5. حمایت از نیروی کار اقتصاد گیگ (gig economy)
5. وام‌های بدون وثیقه (MUDRA)
5. قانون جدید وقف که به گفته او از حقوق مسلمانان پسمانده و زنان حمایت می‌کند.

6. سیاست‌زدایی از مناطق بحران‌زده (جامو و کشمیر، ناحیه‌های نکسالی، شمال‌شرق)

نشان‌دهنده یک راهبرد امنیتی-اجتماعی ترکیبی است که هم مشت آهنین دارد و هم چهره‌ای نرم برای ادغام اجتماعی. تغییر وضعیت در این مناطق با تأکید بر:

5. مصالحه‌های قومی (۱۰ توافق صلح بزرگ)،
5. ادغام جوانان در مسیر توسعه (برنامه‌های آموزشی و رفاهی)،

7. مبارزه با تروریسم، تجزیه‌طلبی و ناآرامی‌ها

مودی با اشاره به تغییرات عمده در مناطقی چون کشمیر، مناطق مائوئیستی (نکسل‌گرا)، و شمال‌شرق هند، می‌گوید که با اراده سیاسی قوی، دولت توانسته:

5. هزاران فرد مسلح را به زندگی عادی بازگرداند
5. توافق‌نامه‌های صلح امضا کند
5. نسل جوان این مناطق را به مسیر توسعه بازگرداند

این بخش از سخنرانی تلاشی است برای ارائه دولت به عنوان حافظ امنیت و ثبات ملی.

8. سیاست‌ورزی و نقد میراث سیاسی گذشته

در انتقادی آشکار از حزب کنگره، نخست‌وزیر بیان می‌کند که سیاست‌مداران گذشته درگیر «سیاست راضی‌سازی اقلیت‌ها» بوده‌اند و در نتیجه:

5. کشور را به‌سوی تجزیه سوق دادند
5. اقلیت‌های واقعی، به‌ویژه مسلمانان پسمانده، را نادیده گرفتند
5. حقوق زنان مسلمان را قربانی افراط‌گرایان کردند (مثال: پرونده شاه بانو)

9. انتقاد به سیاست‌های گذشته با تمرکز بر قانون وقف

سخنان مودی در خصوص وقف

مودی در اجلاس  رایزینگ بهارت که پیش از اعتراضات احتمالی گروه‌های مسلمان و احزاب مخالف درباره قانون اصلاحی وقف ایراد شد، مستقیماً جامعه مسلمان را خطاب قرار داد و موضع دولت را در قبال چالش‌های حقوقی این قانون جدید روشن کرد.

5. تجزیه هند مورد حمایت مسلمانان عادی نبود بلکه به دست افراط‌گرایان تحت حمایت کنگره صورت گرفت؛ سیاست مماشات محور اصلی بحث وقفی است.
5. تجزیه هند ایده‌ای نبود که از سوی خانواده‌های مسلمان عادی مطرح شود، بلکه حاصل تفکرات برخی بنیادگرایان بود که توسط شماری از رهبران کنگره تقویت شدند تا بتوانند قدرت را به انحصار خود درآورند.   این اولین بار بود که مودی به‌طور مفصل درباره موضوع وقف پس از تصویب و ابلاغ این قانون سخن می‌گفت.
5. سیاست مماشات همواره چالشی جدی برای رشد هند بوده است. اخیراً قانون مرتبط با وقف در پارلمان اصلاح شد. مباحث مرتبط با وقف، اساساً ریشه در سیاست مماشات دارند.
5. مودی تأکید کرد که این سیاست مماشات، از دوران مبارزات استقلال‌طلبانه هند آغاز شد و گفت:  کشورهای بسیاری هم‌زمان یا بعد از هند مستقل شدند، اما چند کشور هنگام استقلال دچار تجزیه شدند؟ چرا فقط هند؟ چون در آن زمان عطش قدرت بالاتر از منافع ملی قرار گرفت.
5. مسلمانان عادی هرگز از مفهوم جدایی حمایت نکردند؛ این افراط‌گرایانی بودند که توسط برخی رهبران کنگره تغذیه شدند تا قدرت را تصاحب کنند.
5. مودی با انتقاد از این سیاست‌ها پرسید:  مسلمانان عادی و مسلمانان محروم (پسمانده) از این سیاست چه سودی بردند؟ تنها چیزی که نصیبشان شد، بی‌سوادی، بیکاری و بی‌توجهی بود. زنان مسلمان نیز مانند مورد  شاه‌بانو  قربانی شدند و حقوق قانون اساسی آن‌ها زیر پا گذاشته شد.
5. مودی ضمن انتقاد شدید از قانون وقف ۲۰۱۳، آن را ابزاری برای رضایت افراط‌گرایان مسلمان و زمین‌خواران توصیف کرد که بالاتر از قانون اساسی ظاهر شد و سبب سردرگمی و ترس مردم در خصوص مالکیت اراضی شخصی و عمومی گردید.
5. مودی به ادعاهای وقفی در زمین‌های متعلق به مسیحیان کرالا، زمین‌های مورد مناقشه گوردوارا در هاریانا و زمین‌های کشاورزان در کارناتاکا اشاره کرد و گفت:  قانونی که قرار بود برای عدالت باشد، تبدیل به ابزار ترس شد.
5. مودی از تصویب قانون جدید وقف تقدیر کرد و گفت:  اکنون روح مقدس وقف حفظ خواهد شد و همچنین از حقوق فقرا، مسلمانان پسمانده، زنان و کودکان نیز محافظت می‌شود.
5. بحث لایحه وقف، دومین بحث طولانی تاریخ ۷۵ ساله پارلمان هند بود. دو مجلس ۱۶ ساعت بحث کردند، ۳۸ جلسه کمیته مشترک پارلمانی تشکیل شد و ۱۲۸ ساعت بحث کارشناسی انجام شد و حدود یک کرور پیشنهاد آنلاین از سراسر کشور دریافت شد. این نشان می‌دهد که امروز دموکراسی هند تنها در چارچوب پارلمان نیست، بلکه با مشارکت مردم تقویت می‌شود.

مودی اصلاح قانون وقف را نشانه‌ای از گذار به سوی عدالت واقعی و رهایی از سیاست‌های «تبعیض مثبت افراطی» گذشته می‌داند. بخش پایانی سخنرانی مودی به شدت سیاسی و انتقادی بود.

5. اصلاح قانون وقف به‌عنوان مقابله با «افراط‌گرایی مذهبی» و «سوء‌استفاده از زمین‌های عمومی» مطرح می‌شود.
5. حزب کنگره و دیگر مخالفان، متهم به رضایت با افراط‌گرایی اسلامی و سیاست مماشات می‌شوند.

در اینجا مودی درصدد است تا میان «رادیکالیسم مذهبی» و «منافع مسلمانان عادی» تمایز قائل شود و ادعای پشتیبانی از مسلمانان حاشیه‌ای و زنان مسلمان را مطرح کند.

قانون وقف تصویب شد

قانون اصلاحی وقف 2025 که توسط دولت مرکزی تصویب شد، با موافقت رئیس جمهور هند مواجه شد. یعنی مهر رئیس جمهور بر این قانون زده شد و اکنون به زودی در قالب قانون لازم الاجرا می شود.

واکنش مولانا ارشد مدنی به قانون اصلاح وقف ۲۰۲۵

پاسداری از وقف وظیفه شرعی ماست

ما تا آخرین قطره خون به مبارزه خود برای پاسداری از قانون اساسی، سکولاریسم، دموکراسی و وقف ادامه خواهیم داد. این قانون نه تنها مداخله در امور دینی ماست، بلکه بر خلاف اصول راهنمای قانون اساسی است که بر اساس آن برای همه بدی های کشور آزادی داده شده است.

مولانا ارشد مدنی، رئیس جمعیت علمای هند، نه تنها تخریب مفاد مختلف اصلاح قانون وقف را مطرح کرده، بلکه از دادگاه تقاضای موقت برای جلوگیری از اجرایی شدن این قانون کرده است. به دستور رئیس جمهور، وکیل پرونده فاضل ابی  دادخواستی مبنی بر خلاف قانون اساسی و مخرب مدیریت زمان و وقف ارائه کرده است. مولانا ارشد مدنی  می گوید که ما مبارزه قانونی و دموکراتیک را برای پاسداری از مشروطیت، سکولاریسم، دموکراسی و اوقاف تا آخرین قطره خون ادامه خواهیم داد.

اظهارات اخیر مولانا ارشد مدنی، رئیس جمعیت علمای هند، درباره قانون اصلاح وقف ۲۰۲۵ را می‌توان در بستر کشمکش‌های سیاسی، هویتی و حقوقی جاری در هند تحلیل کرد. این موضع‌گیری صرفاً یک اعتراض مذهبی یا صنفی نیست، بلکه بازتابی است از نبردی عمیق‌تر میان دولت مرکزی با گرایشات هندوتوا و جریان‌های مدافع کثرت‌گرایی، سکولاریسم و حقوق اقلیت‌ها در هند.

5. وقف؛ نهادی دینی با پیامدهای سیاسی

نهاد وقف در جوامع اسلامی، از دیرباز نقش مهمی در پشتیبانی از نهادهای دینی، آموزشی، خیریه و فرهنگی داشته است. در هند، اوقاف مسلمانان در طول قرن‌ها شکل گرفته و امروز به مثابه یکی از آخرین پایگاه‌های خودگردانی اقتصادی و فرهنگی جامعه مسلمانان تلقی می‌شود. بنابراین، هرگونه اصلاح یا کنترل دولتی بر این نهاد، با حساسیت شدیدی از سوی جامعه مسلمان مواجه می‌شود.

5. قانون اصلاح وقف ۲۰۲۵: ابزار حقوقی یا فشار سیاسی؟

بر اساس اطلاعات موجود، قانون اصلاح وقف ۲۰۲۵ در ظاهر با هدف اصلاح مدیریت و بهره‌وری از دارایی‌های وقفی ارائه شده، اما به باور منتقدان، این قانون عملاً کنترل دولت را بر اوقاف افزایش می‌دهد، و زمینه‌ی دخالت در ساختارهای مذهبی و فرهنگی مسلمانان را فراهم می‌کند. این اقدام را می‌توان ادامه روند «دولتی‌سازی» یا «هندوسازی نرم» فضاهای عمومی دانست، که از طریق تغییر در کتب درسی، کنترل مدارس دینی، و بازنگری در میراث فرهنگی دنبال می‌شود.

5. ابعاد حقوقی اعتراض جمعیت علمای هند

مولانا ارشد مدنی تأکید می‌کند که این قانون ناقض اصول بنیادین قانون اساسی هند است، به‌ویژه اصول مربوط به آزادی مذهب، برابری حقوقی، و سکولاریسم. اصل ۲۵ تا ۲۸ قانون اساسی هند آزادی کامل دینی را تضمین می‌کند و هرگونه دخالت دولت در امور دینی می‌تواند برخلاف این اصول تلقی شود.

درخواست فوری برای توقف اجرای این قانون، نشان می‌دهد که جمعیت علمای هند تنها به مخالفت نمادین بسنده نکرده، بلکه مسیر حقوقی و قضایی را به عنوان راهبرد اصلی برگزیده است.

5. سکولاریسم و «وجدان جمعی» ملت

اشارات مکرر مولانا مدنی به قانون اساسی، سکولاریسم و دموکراسی، گویای تلاش برای پیوند زدن اعتراضات مسلمانان با دغدغه‌های گسترده‌تر ملی است. او با تأکید بر «وجدان جمعی ملت»، از همه شهروندان هند فارغ از دین و مذهب دعوت می‌کند تا علیه این قانون بایستند. این نوع گفتمان در راستای بازسازی یک «ائتلاف اجتماعی» میان اقلیت‌ها، روشنفکران، و نخبگان سکولار کشور قابل تفسیر است.

5. زمینه سیاسی: ناسیونالیسم هندو و تضعیف نهادهای اقلیت

این قانون را نمی‌توان جدا از روند کلی دولت مودی در بازتعریف ساختار سیاسی-فرهنگی هند بر مبنای ناسیونالیسم هندو تحلیل کرد. از لغو خودمختاری کشمیر، تصویب قانون تبعیض‌آمیز تابعیت (CAA)، تا حمله به نهادهای آموزشی مسلمانان، یک الگوی سیستماتیک برای محدودسازی اقلیت‌ها دیده می‌شود.

واکنش مولانا ارشد مدنی به قانون اصلاح وقف ۲۰۲۵، فراتر از یک اعتراض مذهبی است. این واکنش بازتابی از جدالی عمیق میان نیروهای حافظ قانون اساسی هند با دولت راست‌گرایی است که با ابزارهای قانونی، به‌تدریج در حال بازتعریف مرزهای سکولاریسم و آزادی دینی در کشور است. اقدام جمعیت علمای هند برای طرح دادخواست در دیوان عالی، اقدامی مهم در صحنه حقوقی و سیاسی است که می‌تواند زمینه‌ساز بسیج نیروهای مدنی، مذهبی و قانونی علیه جریان تک‌صدایی در ساختار حکمرانی هند شود.

10. نقد پنهان سیاست سکولاریسم کلاسیک

مودی با نقد سیاست‌های «رضایت‌گرایی سیاسی» و «مماشات مذهبی» ، در واقع در حال نقد سکولاریسم به سبک کنگره است. او با تأکید بر عدالت واقعی و عدم تبعیض، خواهان بازتعریف سکولاریسم بر اساس برابری فرصت‌ها، نه امتیازدهی ویژه به اقلیت‌ها است.

11. تمرکز بر نوآوری و صنایع فرهنگی

مودی بر لزوم توجه به ابعاد «نرم توسعه» اشاره می‌کند و از برنامه [7] WAVES(نشست جهانی صوتی-تصویری و سرگرمی) به عنوان گامی در جهت گسترش صنایع خلاق، مانند فیلم، موسیقی، بازی، واقعیت مجازی و ... نام می‌برد. او بر ترویج شعار «Create in India» تأکید می‌کند و از جوانان دعوت می‌کند در این حرکت مشارکت کنند. پیشنهاد و راه‌اندازی «اجلاس WAVES» برای ترویج فرهنگ، هنر، موسیقی، و محتوای دیجیتال، در خدمت:

5. دیپلماسی نرم هند
5. قدرت‌سازی فرهنگی
5. صدور «هند نوین» از طریق صنایع خلاق است.

اجلاس جهانی صوتی-تصویری و سرگرمی(WAVES) یک رویداد بین‌المللی است که با هدف تقویت صنعت رسانه و سرگرمی هند و گسترش تأثیر جهانی آن برگزار می‌شود. این نشست فرصتی برای رهبران صنعت، هنرمندان و نوآوران فراهم می‌کند تا درباره پیشرفت‌ها در زمینه‌هایی مانند انیمیشن، بازی‌های رایانه‌ای، فناوری‌های سرگرمی و سینمای منطقه‌ای و اصلی بحث و تبادل نظر کنند. هدف اصلی اجلاس WAVES، تبدیل هند به یک مرکز جهانی برای تولید محتوای با کیفیت و ترویج اقتصاد خلاق است. ‌

در ابتدا، قرار بود اولین دوره این نشست از ۲۰ تا ۲۴ نوامبر ۲۰۲۴ در گوا برگزار شود، اما به تعویق افتاد. بر اساس آخرین اطلاعات، این رویداد از ۱ تا ۴ مه ۲۰۲۵ در مرکز همایش‌های جیو ورلد در بمبئی برگزار خواهد شد. ‌

یکی از ابتکارات کلیدی مرتبط با اجلاس WAVES، چالش Create in India است که توسط «شری آشوینی وایشناو» وزیر اطلاعات و پخش، در ۲۲ اوت ۲۰۲۴ راه‌اندازی شد. این چالش شامل ۲۵ مسابقه در زمینه‌های مختلف مانند انیمیشن، بازی‌های دیجیتال، کمیک، تولید و پس‌تولید، واقعیت افزوده(AR)، واقعیت مجازی(VR)، هوش مصنوعی مولد، پخش، رادیو، رسانه‌های اجتماعی، تولید محتوا، فیلم و موسیقی است. هدف از این چالش، تشویق استعدادهای هندی در این حوزه‌ها و تبدیل ایده‌های خلاقانه به محصولات قابل عرضه در بازار است. ‌

به‌طور کلی، اجلاس WAVES به‌عنوان یک سکوی مهم برای ترویج همکاری‌های بین‌المللی، جذب سرمایه‌گذاری و تقویت جایگاه هند در صنعت رسانه و سرگرمی جهانی عمل می‌کند. ‌

مودی: WAVES باید به هر خانه و هر قلبی برسد

 ابتکار فرهنگی دولت هند و بازتعریف دیپلماسی نرم در قرن بیست‌ویکم(WAVES)

در سال‌های اخیر، دولت هند با هدایت نارندرا مودی، رویکردی جدید و نظام‌مند در عرصه سیاست فرهنگی در پیش گرفته است؛ رویکردی که فرهنگ را نه‌تنها به‌مثابه هویت ملی، بلکه به‌مثابه ابزار راهبردی در سطح روابط بین‌الملل تلقی می‌کند. در این راستا، برگزاری اجلاس جهانی صوتی-تصویری و سرگرمی با عنوان WAVES را می‌توان یکی از مصادیق بارز این تحول دانست. این ابتکار نه‌تنها در پی تقویت اقتصاد خلاق داخلی است، بلکه اهدافی ژرف‌تر را در حوزه دیپلماسی فرهنگی، تولید قدرت نرم و بازآرایی تصویر بین‌المللی هند دنبال می‌کند.

5. سیاست فرهنگی و خیزش قدرت نرم هند

دولت هند، به‌ویژه از سال ۲۰۱۴ تاکنون، کوشیده است با بهره‌گیری از منابع فرهنگی غنی خود شامل زبان‌ها، آیین‌ها، هنرها، ادبیات، موسیقی و به‌ویژه صنعت سینما؛ زیرساخت‌های فرهنگی جدیدی برای بسط نفوذ نرم خود ایجاد کند. اجلاس WAVES به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین مصادیق این راهبرد، تلاشی است برای سازماندهی صنایع فرهنگی در سطح جهانی و بهره‌گیری از آن برای تحقق اهداف ژئوکالچرال و ژئوپلتیک.

5. اجلاس WAVES و جهانی‌سازی تمدن هندی 

اجلاس WAVES بستری است برای تقویت تعامل بین‌المللی در حوزه سرگرمی، محتوای دیجیتال، فیلم، موسیقی، انیمیشن، بازی‌های رایانه‌ای و دیگر جلوه‌های فرهنگ دیداری-شنیداری. این اجلاس می‌کوشد هند را به‌عنوان یک «ابرقدرت فرهنگی نوظهور» معرفی کند و از این طریق، جایگاه این کشور را در نظم فرهنگی جهانی ارتقا بخشد. برخلاف گذشته که هند بیشتر به‌عنوان «مصرف‌کننده فرهنگ جهانی» شناخته می‌شد، ابتکارهایی چون اجلاس WAVES در پی آن‌اند که هند را به «تولیدکننده و صادرکننده معنا، روایت و سبک زندگی» تبدیل کنند. به‌عبارت دیگر، هند می‌کوشد روایت فرهنگی خود را در قالب محصولات سرگرمی و صنایع خلاق به کشورهای دیگر عرضه کند و از این طریق، تصویری مثبت، جذاب و تأثیرگذار از خود در سطح جهان ارائه دهد.

5. هم‌پیوندی فرهنگ و اقتصاد خلاق

اجلاس WAVES در عین حال با مفاهیم جدیدی چون اقتصاد فرهنگی[8] و اقتصاد خلاق[9] پیوند خورده است. این اجلاس تلاش دارد با جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، بستری برای رشد استارتاپ‌های فرهنگی، کارآفرینان خلاق، و برندهای هنری فراهم آورد. با جهانی‌سازی صنعت سینما و موسیقی هند، نه‌تنها مزایای اقتصادی حاصل می‌شود، بلکه ارزش‌های فرهنگی و تمدنی نیز در قالب کالاهای فرهنگی به کشورهای دیگر صادر می‌شود.

5. ابعاد ژئوپلتیکی دیپلماسی فرهنگی هند

تحلیل سیاست فرهنگی هند بدون در نظر گرفتن ابعاد ژئوپلتیکی آن ناقص خواهد بود. اجلاس WAVES و ابتکارهای مشابه بخشی از راهبرد کلان هند برای رقابت با قدرت‌های جهانی، به‌ویژه چین و غرب، در حوزه نفوذ فرهنگی هستند. هند می‌کوشد با تکیه بر میراث تمدنی خود، الگوی فرهنگی بدیلی ارائه کند که با نیازها و ارزش‌های کشورهای جنوب جهانی همخوان باشد. کشورهای اسلامی، آفریقایی، جنوب‌شرق آسیا و آمریکای لاتین مخاطبان اصلی این رویکردند. در این چارچوب، دیپلماسی فرهنگی نه‌تنها ابزار هویت‌سازی ملی در سطح جهانی است، بلکه به‌عنوان سلاحی نرم در رقابت‌های ژئواستراتژیک ایفای نقش می‌کند.

بنابراین، اجلاس WAVES را می‌توان یکی از مصادیق عینی چرخش در سیاست فرهنگی دولت هند به‌سوی جهانی‌سازی فرهنگی دانست. این ابتکار، تجلی گفتمانی نوین است که در آن فرهنگ دیگر صرفاً موضوعی نمادین یا بومی نیست، بلکه ابزاری راهبردی در تعاملات بین‌المللی و ساخت تصویر جهانی هند به‌شمار می‌آید. هند با تکیه بر منابع فرهنگی خود و با نگاهی اقتصادی-سیاسی به مقوله فرهنگ، در پی آن است که موقعیت خود را به‌عنوان یک قدرت نرم در قرن بیست‌ویکم تثبیت کند. اجلاس WAVES را باید در همین چارچوب تحلیل کرد: بستری برای همگرایی اقتصاد، فرهنگ و سیاست در راستای تقویت نفوذ هند در نظام جهانی.

12. اقتصاد فرهنگی و پیوند آن با صادرات نرم‌افزاری ارزش‌ها

در اجلاس «شکوفایی بهارت»، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، بر اهمیت «اقتصاد فرهنگی» به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه ملی تأکید کرد. مودی با اشاره به مفهوم «صادرات نرم‌افزاری ارزش‌ها»، بر نقش فرهنگ، تمدن و میراث معنوی هند در تقویت جایگاه جهانی این کشور تأکید نمود. ‌ او اظهار داشت که هند باید از قدرت نرم خود، شامل هنر، موسیقی، فلسفه، یوگا و آیورودا، بهره‌برداری کند تا نه تنها تصویر مثبتی از کشور در سطح بین‌المللی ارائه دهد، بلکه از طریق آن به توسعه اقتصادی نیز دست یابد. مودی تأکید کرد که این عناصر فرهنگی می‌توانند به عنوان «صادرات نرم‌افزاری» عمل کرده و به رشد اقتصادی هند کمک کنند. ‌

در این راستا، مودی بر لزوم حمایت از صنایع خلاق، حفظ میراث فرهنگی و ترویج زبان‌های بومی تأکید کرد. او همچنین خواستار ایجاد زیرساخت‌های لازم برای گسترش محصولات فرهنگی هند در بازارهای جهانی شد. ‌ مودی این رویکرد را بخشی از چشم‌انداز «بهارت توسعه‌یافته» تا سال ۲۰۴۷ دانست و تأکید کرد که اقتصاد فرهنگی می‌تواند به عنوان پلی میان سنت و فناوری عمل کرده و هند را به عنوان یک قدرت نرم جهانی معرفی کند.

5. اقتصاد فرهنگی و صادرات نرم‌افزاری ارزش‌ها: از تولید محتوا تا تولید معنا

در جهان معاصر، فرهنگ دیگر نه‌تنها امری نمادین و هویتی، بلکه عنصری حیاتی در ساختارهای اقتصادی و سیاست‌گذاری جهانی است. مفهوم اقتصاد فرهنگی (Cultural Economy) به‌مثابه یکی از مهم‌ترین شاخه‌های اقتصاد معاصر، به پیوندهای عمیق میان تولیدات فرهنگی، مصرف فرهنگی، و ارزش‌های نمادین با سازوکارهای بازار، سرمایه‌گذاری و رقابت‌های ژئوپلتیک می‌پردازد. در این چارچوب، صادرات نرم‌افزاری ارزش‌ها، یکی از مهم‌ترین کارکردهای اقتصاد فرهنگی در حوزه دیپلماسی نرم و قدرت فرهنگی محسوب می‌شود.

5. از کالاهای فرهنگی تا ارزش‌های فرهنگی

در سنت اقتصاد کلاسیک، کالاها بیشتر بر پایه منافع مادی، ملموس و فیزیکی تعریف می‌شدند. اما در اقتصاد فرهنگی، کالاها جنبه‌ای دوگانه دارند: از یک‌سو مادی‌اند (مثلاً فیلم، موسیقی، کتاب، بازی‌های رایانه‌ای)، و از سوی دیگر، حامل معنا، ارزش و روایت هستند. این ویژگی دوگانه، کالاهای فرهنگی را به ابزارهایی راهبردی برای انتقال مفاهیم فرهنگی، سیاسی و ایدئولوژیک تبدیل می‌کند.

برای نمونه، فیلم‌های هالیوودی نه‌تنها سرگرم‌کننده‌اند، بلکه ناقل ارزش‌های خاصی چون فردگرایی، لیبرالیسم، مصرف‌گرایی، یا برتری تمدن غربی نیز هستند. به همین ترتیب، محصولات فرهنگی تولیدشده در چین، کره‌جنوبی، ترکیه یا هند نیز به صورت ضمنی یا آشکار، حامل روایت‌های فرهنگی و ایدئولوژیک خاصی هستند که به‌شکل نرم‌افزاری صادر می‌شوند.

5. نرم‌افزار فرهنگی: واژه‌ای استعاری برای انتقال ایده‌ها

اصطلاح «نرم‌افزار فرهنگی» را می‌توان استعاره‌ای از فرآیندهایی دانست که در آن، معنا و ایده از طریق ابزارهای فرهنگی به ذهن مخاطب منتقل می‌شود. همان‌گونه که نرم‌افزارها در محیط دیجیتال عملکرد سخت‌افزارها را هدایت می‌کنند، نرم‌افزارهای فرهنگی نیز ذهنیت‌ها، ذائقه‌ها و گرایش‌های جوامع را هدایت یا شکل می‌دهند. این نرم‌افزارها ممکن است در قالب فیلم، سریال، بازی، اپلیکیشن آموزشی، پلتفرم‌های سرگرمی، کتاب یا حتی سبک زندگی تجلی یابند.

در این چارچوب، صادرات فرهنگی، صرفاً به‌معنای فروش کالاهای فرهنگی نیست، بلکه به‌معنای نشت نرم‌افزاری ارزش‌ها، هنجارها، و الگوهای فرهنگی به درون جامعه مقصد است؛ فرآیندی که پیامدهایی دیرپاتر و ژرف‌تر از صادرات کالاهای صنعتی یا خدمات تجاری دارد.

5. اقتصاد فرهنگی در خدمت دیپلماسی نرم

در ادبیات روابط بین‌الملل، قدرت نرم به‌معنای توانایی یک کشور در تأثیرگذاری بر دیگر کشورها از طریق جاذبه‌های فرهنگی، ارزشی و نهادی است. اقتصاد فرهنگی، بازوی اقتصادی این نوع قدرت به‌شمار می‌رود. به‌عبارت دیگر، تولید ثروت از طریق فرهنگ، نه‌تنها منبعی برای درآمد ملی است، بلکه ابزاری برای نفوذ غیرمستقیم فرهنگی و تمدنی نیز محسوب می‌شود. برای مثال، کره‌جنوبی با صادرات K-pop، سریال‌های تلویزیونی، غذا، مد و سبک زندگی، موفق شده است ارزش‌های خاصی از هویت کره‌ای را در سطح جهانی بازنمایی کند؛ امری که «دیپلماسی K» (K-Diplomacy) نام گرفته است. این فرآیند، از یک‌سو درآمدزاست و از سوی دیگر، قدرت نمادین کره‌جنوبی را در نظم جهانی افزایش می‌دهد.

5. پیامدهای سیاسی و فرهنگی صادرات ارزش‌ها

صادرات نرم‌افزاری ارزش‌ها از طریق اقتصاد فرهنگی، همواره فرآیندی خنثی یا بی‌طرف نیست. گاه این صادرات با اهداف ژئوپلتیکی، نظم‌بخشی فرهنگی یا حتی هژمونی ارزشی همراه است. به‌عنوان مثال، در بسیاری از موارد، کشورهای صادرکننده فرهنگ می‌کوشند با تغییر ذائقه و سبک زندگی مخاطبان، بسترهای ذهنی لازم برای پذیرش سیاست‌ها یا ائتلاف‌های خاص را فراهم کنند. از این‌رو، برخی تحلیلگران از مفهوم «استعمار فرهنگی» یا «نفوذ نرم سلطه‌گر» در قالب محصولات فرهنگی سخن گفته‌اند. از سوی دیگر، برخی کشورها (مانند هند، ترکیه یا ایران) تلاش دارند با تأکید بر هویت فرهنگی-تمدنی خود، نسخه‌ای بومی‌شده از صادرات فرهنگی و نرم‌افزاری ارزش‌ها را پیاده‌سازی کنند؛ نسخه‌ای که به‌جای تکرار ارزش‌های غربی، حامل معانی و جهان‌بینی‌های بومی و غیرغربی است.

اقتصاد فرهنگی، دیگر تنها حوزه‌ای خلاق و هنری نیست، بلکه به بستری برای رقابت‌های راهبردی و انتقال ارزش‌ها در قالب‌های نرم‌افزاری تبدیل شده است. در این زمینه، صادرات نرم‌افزاری ارزش‌ها از طریق محتوای فرهنگی، فرآیندی چندلایه است که دربرگیرنده اقتصاد، سیاست، فرهنگ و فناوری است. کشوری که بتواند با موفقیت محتوای فرهنگی خود را جهانی کند، نه‌تنها به درآمد اقتصادی دست می‌یابد، بلکه بر ذهن‌ها و دل‌های جهانیان نیز تأثیرگذار خواهد بود. بدین‌سان، در قرن بیست‌ویکم، آینده قدرت‌ها نه‌فقط در اختیار ارتش‌ها یا بانک‌ها، بلکه در اختیار روایت‌ها، سبک‌ها و نرم‌افزارهای فرهنگی خواهد بود.

‌گفتنی است این اجلاس بیش از 100 سخنران و 75 جلسه داشت که در آن رهبران، سیاست‌گذاران و عوامل تغییر از سراسر جهان، از جمله چهره‌های برجسته سیاسی، رهبران صنعت، نوآوران فناوری و نمادهای فرهنگی حضور داشتند.

اجلاس «شکوفایی بهارت» شاهد مشارکت رهبران سیاسی از جمله نارندرا مودی، نخست وزیر؛ آمیت شاه، وزیر کشور[10] ؛ نیتین گادکاری، وزیر راه و ترابری و بزرگراه‌ها[11] ؛ اس جایشانکار، وزیر امور خارجه[12] ؛ پیوش گویال، وزیر بازرگانی و صنعت[13] ؛ آشوینی وایشناو، وزیر راه آهن، اطلاعات و پخش و الکترونیک و فناوری اطلاعات[14] ؛ هاردپ سینگ پوری، وزیر نفت و گاز طبیعی[15] ؛ گاجندرا سینگ شخاوات، وزیر اتحادیه فرهنگ و گردشگری[16] ؛ جیتندرا سینگ، وزیر مشاور اتحادیه علوم و فناوری؛ [17] جیوتی رادیتیا ام. سیندیا، وزیر اتحادیه ارتباطات و توسعه منطقه شمال شرقی[18] ؛ دوندره فادناویس، وزیر ارشد ماهاراشترا[19] ؛ چیراگ پاسوان، وزیر اتحادیه صنایع غذایی[20] ؛ تجاشوی یاداو، معاون سابق وزیر ارشد بیهار[21] و دبجانی گوش، عضو برجسته[22] ، NITI Aayog بود.

این اجلاس همچنین میزبان کارشناسان و رهبران بین‌المللی بود، از جمله جفری دی ساکس، استاد اقتصاد، نویسنده، مدرس و رهبر جهانی در توسعه پایدار؛ بورگه برنده، رئیس و مدیر عامل، مجمع جهانی اقتصاد[23] ؛  آوی دیختر، وزیر کشاورزی و امنیت غذایی اسرائیل[24] ؛ مکس آبراهامز، دانشیار سیاست‌گذاری عمومی و علوم سیاسی، دانشگاه نورث‌ایسترن[25] ؛  عزه ماریه دیدی، وزیر دفاع سابق جمهوری مالدیو[26] ؛ اسکات کلی، فضانورد سابق ناسا و کاپیتان بازنشسته نیروی دریایی ایالات متحده[27] ؛ نامال راجاپاکسا، عضو پارلمان سریلانکا[28] و لوک کوتینیو، کارآفرین، مربی سلامت و سفیر سبک زندگی، جنبش تناسب اندام هند[29] .   

 بخش کسب و کار و کارآفرینی میزبان چهره‌هایی مانند ایرینا غوز، مدیر عامل، مایکروسافت هند[30] ؛  ویوک وادوا، مدیر عامل، وایونیکس بایوساینسز، دانشگاهی، کارآفرین و نویسنده[31] ؛ جی کوتاک، رئیس مشترک، کوتاک 811 و معاون ارشد روابط شرکت‌ها، بانک کوتاک ماهیندرا[32] ؛ آشیش چوهان، مدیر عامل و مدیر عامل، NSE [33] و سیندهو گنگادهران، رئیس، ناسکام[34] و مدیر عامل، SAP Labs India بود. این اجلاس شاهد حضور آریان شوکلا[35] ، «ماشین حساب انسانی» 14 ساله و ویشوا راجاکومار، برنده مسابقات جهانی حافظه[36] بود.

شخصیت‌های ورزشی و هنرمندانی که به عنوان سخنران در این اجلاس شرکت می‌کنند عبارتند از:

ویجی آمریتراج، تنیسور بین‌المللی[37] ؛ آبیناو بیندرا، دارنده مدال طلای المپیک و بنیانگذار بنیاد آبیناو بیندرا[38] ؛

آپارنا پوپات[39] ، بازیکن سابق بدمینتون هند، بنیانگذار و مدیر ارشد عملیات اپلیکیشن All Is Well.

این اجلاس میزبان اجراهایی از «استر هنامته»، خواننده و اعجوبه اهل میزورام[40] ؛ ال. سابرامانیام، ویولنیست هندی[41] ؛ کاویتا کریشنامورتی، خواننده[42] ؛ بیندو سابرامانیام، خواننده[43] ؛ آمبی سابرامانیام، ویولنیست و آهنگساز[44] و سوهانی شاه[45] ، منتالیست بود.

سایر مهمانان عبارتند از: ویکرام سامپات، مورخ و ستون‌نویس؛ پراسون جوشی، شاعر، رئیس و مدیر عامل McCann Worldgroup India؛ چاند rika تاندون، نوازنده، بنیانگذار و رئیس بنیاد کریشنامورتی تاندون و تاندون کپیتال اسوسیتس؛ شوتا سالوه، بازیگر و بنیانگذار Spud Salon و As WevenVillage؛ سانی دئول، بازیگر؛ کاجول، بازیگر و راج شامانی، کارآفرین و تولیدکننده محتوا.

همچنین، اجلاس «شکوفایی بهارت» ابتکاری را به عنوان بخشی از شعب منطقه‌ای خود راه‌اندازی کرد. دانشجویان و اساتید شش موسسه از دهلی، بمبئی، احمدآباد، بنارس و بنگلور دعوت شدند تا «سامادهان» را طراحی کنند که مشکلات را تشخیص داده و راه حل‌هایی را که «مبتکرانه»، «عمل‌گرایانه» و آماده برای آینده هستند، بازطراحی می‌کند. به عبارتی، در کنار سخنرانی‌های کلان، ابتکارهایی مانند طرح «سامادهان» نیز نشان داد که این اجلاس فراتر از یک رویداد نمایشی بود. دانشجویان و دانشگاهیان از سراسر کشور به طراحی راه‌حل‌هایی برای مسائل کلیدی مانند تراکم شهری، آلودگی هوا، آموزش، احیای رودخانه‌ها و مدیریت پسماند پرداختند که قرار است مستقیماً به نخست‌وزیر ارائه شود.

این اجلاس، رویدادی دو روزه در دهلی نو بود که نمایی پرشور و الهام‌بخش از آینده هند را با محوریت نقش جوانان در تحقق چشم‌انداز «ویک‌سیت بهارت» (هند توسعه‌یافته تا ۲۰۴۷) ارائه داد و به محلی برای همگرایی رهبران، سیاست‌گذاران، نوآوران و اندیشمندان جهانی بدل شد که حول موضوعاتی مانند فناوری‌های نو، اقتصاد، حکمرانی، شهرنشینی، زنجیره تأمین و امنیت ملی به گفت‌وگو نشستند. همچنین، نه‌تنها صحنه‌ای برای نمایش دستاوردها و چشم‌اندازهای بزرگ بود، بلکه بستر مشارکت واقعی نسل جوان در سیاست‌گذاری و حکمرانی آینده را نیز فراهم کرد. این رویداد، هم به‌عنوان یک «بیانیه سیاسی» و هم به‌عنوان «طرحی برای آینده»، هند را کشوری در حال «خیزش»، «مصمم»، «نوآور» و «متکی بر توان جوانان» ترسیم کرد.

نتیجه

سخنرانی مودی نخست‌وزیر هند در این نشست را می‌توان مانیفست «بهارت نوین» دانست. کشوری که بر پایه هویت فرهنگی بومی با تکیه بر جوانان، نوآوری و زیرساخت در چارچوب توسعه‌ای عمل‌گرا و در مبارزه با افراط‌گرایی، کندی اداری و نابرابری فرصت‌ها شکل می‌گیرد. در عین حال، این سخنرانی پاسخی است به رقبا، مخالفان، و نخبگان لیبرال‌سکولار که نظم قدیم را نمایندگی می‌کنند. هدف آن نه فقط ایجاد اعتماد به نفس در افکار عمومی، بلکه آماده‌سازی فضای گفتمانی برای انتخابات آینده و تأکید بر نقش دولت در تحقق دوره طلایی توسعه(Amrit Kaal).

در این اجلاس «جفری دی ساکس»، استاد اقتصاد، نویسنده، مدرس و رهبر جهانی در توسعه پایدار[46] ، با افزودن یک دیدگاه خارجی، ارزیابی صریحی از نقش هند در میان رقابت‌های قدرت‌های بزرگ ارائه داد. ساکس در جلسه‌ای که «دکترین ساکس[47] » نامگذاری شده بود، از هند خواست تا از خودمختاری استراتژیک خود در دنیای چندقطبی فزاینده محافظت کند.

ساکس نسبت به جذب هند به هر بلوک واحدی هشدار داد و به ویژه در مورد تنش‌های فزاینده ایالات متحده و چین به دهلی نو هشدار داد. او با صراحت توصیه کرد: «ایالات متحده می‌خواهد از هند برای ضرب و شتم چین استفاده کند. بازی آمریکا را بازی نکنید»، و با صراحت خود حاضران را برانگیخت. او استدلال کرد که هند «بزرگتر از آن است که بازی آمریکا را انجام دهد» و نباید اجازه دهد که مهره‌ای در بازی‌های ابرقدرت‌ها باشد.

ساکس هند و چین را در حال یافتن زمینه‌های مشترک برای تضمین ثبات جهانی تصور و خاطرنشان کرد که آنها با هم 40 درصد از بشریت را تشکیل می‌دهند. او اظهار داشت که بیانیه‌ای تحریک‌آمیز اما امیدوارکننده: «می‌دانم که هند و چین مسائل خود را دارند، اما آنها را حل کنید؛ شما می‌توانید دنیای بسیار شایسته‌ای را با هم اداره کنید».

دیدگاه‌های ساکس با تاکید جایشانکار بر هندی که مسیر خود را ترسیم می‌کند، همخوانی داشت. برای جوانانی که گوش می‌دادند، این بینش‌ها تصویری از ملتی مطمئن به هویت خود ترسیم کرد، ملتی که با جهان بر اساس شرایط خود تعامل می‌کند و هدف آن تبدیل شدن به «ویشواگورو[48] » (راهنمای جهان) بدون از دست دادن منافع خود است. برداشت واضح بود: صعود هند به همان اندازه که مربوط به قدرت اقتصادی و نظامی است، مربوط به خرد و تعادل در سیاست خارجی[49] نیز هست.

حسنعلی ذکریایی