موزه فِرَمجی دادابوی آلپایوالا میراث زرتشتیان در قلب بمبئی

Framji Dadabhoy Alpaiwalla Museum

 معرفی موزه

موزه ف. د. آلپایوالا در سال ۱۹۵۴ توسط انجمن پارسی بمبئی (Bombay Parsi Punchayet) تأسیس شد و در ساختمان یادبود خاره‌گات (Khareghat Memorial Building) واقع در محله خارگات، بمبئی قرار دارد. این موزه با تمرکز بر باستان‌شناسی و قوم‌نگاری، میراث فرهنگی غنی پارسیان هند و زرتشتیان ایرانی را به نمایش می‌گذارد و تنها موزه‌ای در جهان است که به‌طور اختصاصی به این دو جامعه اختصاص دارد.

 مجموعه‌های موزه

موزه دارای دو مجموعه بزرگ و متمایز است:

• مجموعه آثار باستانی و اشیای فرهنگی متعلق به ف. د. آلپایوالا
• یافته‌های باستان‌شناسی نادر از شهر شوش در ایران، اهداشده توسط موبد و پژوهشگر، ارواد (دکتر) جمشید اونوالا

 آثار برجسته

برخی از اشیای منحصربه‌فرد موزه عبارتند از:

• نسخه‌های خطی زرتشتی از یسنا و وندیداد
• ابزارهای آیینی و مذهبی زرتشتی
• فرمان امپراتور جهانگیر (۱۶۱۸ میلادی) مبنی بر اعطای زمین به دو پارسی از ناوساری
• کارت ویزیت دادابای نائوروجی هنگام عضویت در مجلس عوام بریتانیا (۱۸۹۲–۱۸۹۵)
• ظروف چینی که نشان‌دهنده روابط تجاری پارسیان با چین است
• مبلمان پارسیان اولیه با تأثیرات اروپایی
• پرتره‌ها و منسوجات سنتی پارسی مانند تنچوی و گارا
• عکس‌ها و کارت‌پستال‌های قدیمی از بمبئی قرن نوزدهم
• ماکت آتشکده برای آشنایی بازدیدکنندگان با آیین زرتشتی

 فعالیت‌های فرهنگی و نمایشگاه‌ها

در سال‌های اخیر، موزه در برنامه‌های فرهنگی بین‌المللی مشارکت داشته است:

۲۰۱۳:

• نمایشگاه «شعله جاودان – زرتشتی‌گری در تاریخ و تخیل» در گالری برونئی لندن
• نمایشگاه «از اقیانوس‌ها و ابریشم‌های روان – از کانتون تا بمبئی» و «هیچ پارسی جزیره نیست» در گالری ملی هنر مدرن بمبئی

۲۰۱۶:

• نمایشگاه‌های بین‌المللی در دهلی:
  • «شعله جاودان – زرتشتی‌گری در تاریخ و تخیل»
  • «برخوردهای نقاشی‌شده – تاجران پارسی و جامعه»
  • «رشته‌های پیوستگی»

 وضعیت فعلی و چشم‌انداز آینده

موزه در سال‌های اخیر تحت مرمت قرار گرفت و کمک‌هزینه‌ای از وزارت فرهنگ هند برای ارتقاء و بازسازی اشیای تاریخی دریافت کرد. فاز اول بازسازی ساختمان با حمایت انجمن پارسی بمبئی انجام شد.

اهداف آینده:

• ارائه روایت تصویری از تاریخ زرتشتی‌گری و فرهنگ پارسیان
• حفظ هویت، فرهنگ و تاریخ مذهبی جامعه پارسی و زرتشتی ایرانی
• معرفی تنوع فرهنگی هند و نقش زرتشتیان در آن به مخاطبان جهانی
• ایجاد کتابخانه مرجع، بخش‌های سمعی و بصری، کافه‌تریا و سخنرانی‌های عمومی
• همکاری با مانی بهاوان برای گنجاندن موزه در برنامه سفر گردشگران

 بازگشایی رسمی – ۲۷ مارس ۲۰۲۵

طبق گزارش Times of India، موزه پس از دوره‌ای از مرمت، در روز پنجشنبه ۲۷ مارس ۲۰۲۵ با حضور چهره‌های برجسته جامعه زرتشتی بازگشایی شد.

در مراسم افتتاحیه، ویراف مهتا (رئیس BPP)، سیروس گوزدر (فعال میراث فرهنگی)، و فیروزا گودرج (مدیر افتخاری موزه) حضور داشتند. ویترین‌های قدیمی با چیدمان‌های مدرن و نورپردازی جدید جایگزین شدند. آثار باستانی دارای برچسب‌های نمایشگاهی مناسب، از جمله نسخه بریل برای نابینایان، بودند.

 مسئولان موزه

• سرپرست: نیودیتا مهتا
• مدیران افتخاری: فیروزا جی. گودرج و فیروزا پونتاکی میستری

اطلاعات تماس

نام: کرمن فاتاکیا

شماره تماس: 9819613621

دفتر مرکزی انجمن پارسی:
209، خیابان دکتر دادابای نائوروجی، فورت، بمبئی 400001

دفتر فرعی:
کلونی خاره‌گات، ساختمان اف. اس. پاروخ دارام‌شالا، کنار ساختمان آدرباد

واحد سلامت لیدی جهانگیر گامادیا:
کلونی گامادیا، منطقه تاردئو

تلفن تماس: 23-22-22617421-022

منابع:

https://bombayparsipunchayet.org/fd-alpaiwala-museum/

https://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/sole-museum-on-parsi-history-in-city-opens-after-restoration/articleshow/119609153.cms