نظرسنجی: قزاقستانی‌ها بیشتر برای تحصیل و خودسازی به ابزارهای دیجیتال روی می‌آورند

پایگاه خبری Zakon.kz گزارش می‌دهد که نیمی از قزاقستانی‌ها (۵۱.۱٪) در حال حاضر از فناوری‌های هوش مصنوعی – مانند ChatGPT، Google Gemini، Midjourney و سایر سرویس‌ها – استفاده می‌کنند.

این داده‌ها طی یک نظرسنجی جامعه‌شناختی که به سفارش «مؤسسه مطالعات استراتژیک قزاقستانِ وابسته به ریاست‌جمهوری جمهوری قزاقستان» (KISI) انجام شده، به دست آمده است.

جوانان فعال‌ترین کاربران هوش مصنوعی هستند: در گروه سنی ۱۸ تا ۲۹ سال، سهم کاربران به ۷۶.۲٪ می‌رسد. در میان پاسخ‌دهندگان ۳۰ تا ۴۵ سال، این شاخص ۵۷.۱٪ است. با افزایش سن، میزان مشارکت کاهش می‌یابد: در گروه ۴۶ تا ۶۰ سال به ۳۷.۵٪ و در میان شهروندان بالای ۶۱ سال به ۱۶.۶٪ می‌رسد.

مسئولین KISI (مؤسسه مطالعات استراتژیک) در این باره اظهار داشتند: «جوانان اغلب برای تحصیل و خودسازی (۴۸.۷٪) و همچنین کار با متون (۴۴.۲٪) به این ابزارهای دیجیتال مراجعه می‌کنند. ساختار درخواست‌های کاربران میان‌سال تا حد زیادی مشابه است: وظایف آموزشی و متنی همچنان کلیدی هستند. اما در میان پاسخ‌دهندگان بالای ۶۱ سال اولویت‌ها تغییر می‌کند؛ برای ۴۰.۸٪ از آن‌ها، این سرویس‌ها در درجه اول به منبعی برای جستجوی اطلاعات تبدیل می‌شوند و اغلب جایگزین موتورهای جستجوی معمول می‌گردند.»

همچنین تفاوت‌های جنسیتی و اجتماعی-جمعیت‌شناختی کاملاً آشکار است. به طوری که زنان بیشتر از مردان از سرویس‌های دیجیتال استفاده می‌کنند (۵۴.۶ در برابر ۴۶.۶٪). شهرنشینان فعال‌تر از روستانشینان در استفاده از چنین فناوری‌هایی مشارکت دارند: ۵۳.۲ در برابر ۴۷.۹٪، که این موضوع تا حد زیادی به زیرساخت‌های دیجیتالِ در دسترس‌تر در شهرها مربوط می‌شود.

مؤسسه مطالعات استراتژیک خاطرنشان می‌کند که سطح تحصیلات یکی از عوامل کلیدی تفاوت در استفاده از ابزارهای دیجیتال است.

در جمع‌بندی این مؤسسه آمده است: «شکاف بین پاسخ‌دهندگان دارای تحصیلات عالی (۶۴.۲٪) و کسانی که تحصیلات متوسطه دارند (۳۷.۷٪) به ۱.۷ برابر می‌رسد که بر اهمیت آمادگی تحصیلی برای تسلط بر فناوری‌های جدید تأکید دارد. در عین حال، همبستگی بین سطح تحصیلات و صلاحیت دیجیتال کاملاً پایدار است: هرچه سطح تحصیلات بالاتر باشد، آمادگی برای به کارگیری راه‌حل‌های فناورانه مدرن در فعالیت‌های روزمره بیشتر است.»

 این نظرسنجی جامعه‌شناختی به سفارش KISI از ۳ اکتبر تا ۵ نوامبر ۲۰۲۵ انجام شد. حجم نمونه آماری ۸۰۰۰ پاسخ‌دهنده بود. در این نظرسنجی پاسخ‌دهندگان بالای ۱۸ سال از ۱۷ استان و سه شهر دارای اهمیت جمهوری (کلان‌شهر) - آستانه، آلماتی و شیمکنت - شرکت داشتند.

کلیدواژه‌ها: هوش مصنوعی، AI، برنامه‌های رایانه‌ای هوشمند، فناوری‌های مدرن، دیجیتالی‌سازی

اطلاعات تکمیلی

۱. جایگاه مؤسسه KISI: مؤسسه مطالعات استراتژیک قزاقستان (KISI) مهم‌ترین اندیشکده دولتی این کشور است که مستقیماً زیر نظر رئیس‌جمهور فعالیت می‌کند. انتشار این آمار توسط KISI نشان می‌دهد که دولت قزاقستان «هوش مصنوعی» را نه صرفاً یک ابزار سرگرمی، بلکه یک شاخص توسعه استراتژیک و آموزشی در نظر گرفته و احتمالاً سیاست‌گذاری‌های آتی آموزشی و زیرساختی بر اساس این داده‌ها تنظیم خواهد شد.

۲. پیشتازی زنان در عرصه دیجیتال: نکته قابل توجه در این گزارش، استفاده بیشتر زنان (۵۴.۶٪) نسبت به مردان است. این آمار با الگوهای جهانی که گاهی شکاف جنسیتی به نفع مردان در حوزه فناوری است، متفاوت است. این امر می‌تواند ناشی از حضور پررنگ زنان قزاقستانی در بخش‌های آموزش، خدمات و کارهای اداری باشد که در آن‌ها ابزارهای متنی هوش مصنوعی (مانند ChatGPT) کاربرد بالایی دارند.

۳. زیرساخت‌های "قزاقستان دیجیتال": این سطح از نفوذ هوش مصنوعی (بیش از ۵۰٪) تصادفی نیست. قزاقستان سال‌هاست برنامه دولتی «قزاقستان دیجیتال» را اجرا می‌کند و یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های دولت الکترونیک (eGov) را در منطقه دارد. آمادگی زیرساختی (اینترنت پرسرعت در شهرها) بستر لازم برای پذیرش سریع ابزارهایی مانند Gemini و ChatGPT را در سال ۲۰۲۵ فراهم کرده است.

۴. تغییر الگوی جستجو در سالمندان: این گزارش به نکته ظریفی اشاره می‌کند: سالمندان از هوش مصنوعی به عنوان «موتور جستجو» استفاده می‌کنند. این نشان‌دهنده تغییر پارادایم در نحوه دسترسی به اطلاعات است؛ جایی که رابط‌های مکالمه‌محور (Chat-based) برای نسل قدیم راحت‌تر از جستجوی کلیدواژه در گوگل سنتی عمل می‌کنند.

آلماتی قزاقستان

منبع:

https://www.zakon.kz/obshestvo/6498783-chashche-vsego-kazakhstantsy-obrashchayutsya-k-tsifrovym-instrumentam-dlya-ucheby-i-samorazvitiya--sotsopros.html