ساننو، فوکاگاوا و کاندا، سه جشنواره اصلی و بزرگ آیین شینتویی هستند که در ژاپن برپا می شوند.

ادای مناسک و آیین های شینتویی همواره نقشی پررنگی در جامعه ژاپن و میان مردم ایفا کرده است. ماتسوری ها، جشنواره های مذهبی آیین شینتو هستند. ماتسوری های بسیاری در سراسر ژاپن برگزار می گردند که شور و هیجان زیادی را میان مردم ایجاد می کنند.

جشنواره ساننو در توکیو، در معبد هیه (Hie) برگزار می شود که از معابد و ستایشگاه های شینتویی است و در منطقه چیودا در توکیو واقع شده است.

سابقه برگزاری جشنواره ساننو به دوران ادو )١٨٦٨-١٦٠٣(، زمان حکومت توکوگاوا ایمیتسو)١٦٥١-١٦٠٤) سومین شوگان سلسله توکوگاوا و نوه بنیان گذار سلسله توکوگاو (توکوگاوا ایه یاسو)، بازمی گردد. توکوگاوا ایمیتسو و نسل های متوالی پس از او در این جشنواره که در آن زمان تنکا نامیده می شد، شرکت کرده و تقدیس می شدند.

در زمان حکومت آنان، این جشنواره مناسبتی برای تجلیل از مرکز سیاسی جدید کشور و حاکمان آن بود. در این مراسم، مردم برای حفاظت شهر دعا می کردند. هنگام برگزاری این جشنواره، درهای قلعه ادو به روی عموم مردم باز می شد، که اتفاقی نادر بود. دلیل شهرت این جشنواره در گذشته نیز همین موضوع است.

یکی دیگر از دلایل اهمیت جشنواره ساننو اهمیت معبد هیه به عنوان یکی از مهم ترین معابد رسمی دولتی ژاپن بین سالهای 1871 تا 1946 است.

در طول این دوره، امپراطور جانشین شوگان شده و حکومت ژاپن را دست گرفت و بر مبنای آیین شینتو به عنوان یک خدای زنده تلقی و تقدیس می شد. پس از جنگ دوم جهانی، نیروهای اشغالگر آمریکایی نظام رتبه بندی معابد رسمی را به دلیل مشارکت آنها در اقدامات نظامی حذف کردند و امپراطور نیز الوهیت خود را رد کرد. با این همه معبد مذکور همچنان از اهمیت و رتبه بالایی برخوردار است.

بنابر اظهارات برگزارکنندگان این جشنواره، در دهه 1880 از شهرت و اقبال به این مراسم کاسته شد. دلیل احتمالی این کاهش محبوبیت را می توان در سوختن قلعه ادو در سال 1873 جستجو کرد زیرا انگیزه ای برای برپایی مراسم به منظور محافظت از قلعه ای که سوخته شده بود، وجود نداشت.

جشنواره ساننو ماتسوری پیش از این با زرق و برق و شکوه بیشتری برپا می شد. امروزه به دلیل جلوگیری از ایجاد ترافیک در خیابان های شهر، این جشنواره و راهپیمایی آن در مقیاس کوچک تری برگزار می شود. جشنواره طی یازده روز با برنامه های متنوع برگزار می گردد. با این حال مهم ترین جاذبه و اصلی ترین برنامه آن، راهپیمایی  چشمگیر نه ساعته ای است که در یکی از روزهای جشنواره، معمولا روز شنبه، برگزار می شود. یکی از تفاوت های جالب جشنواره ساننو نسبت به سایر جشنواره های شینتویی، گذر دسته راهپیمایان از منطقه وسیعی در قلب پایتخت و به ویژه کاخ امپراطوری است که در گذشته مکان قلعه ادو بود.

راهپیمایی از ساعت 8 صبح از معبد هیه آغاز و ساعت 5 غروب در همان جا به پایان می رسد. معبد هیه، زیارتگاه خدای نگهبان توکیو است. باور بر این است که این معبد پیش از شکل گیری شهر وجود داشته و کامی آن( خدای شینتو) همواره در حفاظت شهر نقش داشته اند.

شمار شرکت کنندگان در دسته راهپیمایان جشنواره ساننو  معمولا حدود  300 نفر است که با پوشیدن لباس های باستانی دوران ادو در راهپیمایی شرکت می کنند. صبح روز راهپیمایی، حلقه ای کاهی در معبد قرار می دهند و راهپیمایان از میان حلقه عبور می کنند. گذر از این حلقه یک آداب مذهبی شینتویی با هدف تزکیه روح است و  چینوا کوگوری Chinowa-kuguri)  (نام دارد.

پس از آن راهپیمایان از منطه مرکز شهر شامل ایستگاه مرکزی راه آهن  توکیو( Tokyo Station)،  ایچیگایا و منطقه گینزا و کاخ امپراطوری عبور می کنند. گروه هنگام ظهر به اطراف کاخ امپراطوری رسیده و در مقابل کاخ برای مدت تقریبا سی دقیقه توقف می کند.

در آنجا روحانی رهبر دسته برای سلامتی امپراطور، خانواده سلطنتی و صلح دعا می خواند. مراسم دعا درمقابل کاخ امپراطور با رعایت آرامش کامل برگزار می شود که نمایی از چهره فرهنگ و تاریخ ژاپن است.

مهمترین بخش این برنامه را  سه کجاوه یا تخت روان (Mikoshi) تشکیل می دهند که به اعتقاد پیروان شینتو، کامی ( خدای شینتو ) در آن قرار دارد و طی مسیر می کند. راهپیمایان این تخت روان ها  را بر دوش خود حمل می کنند. طول دسته راهپیمایان به ششصد متر می رسد. نوازندگان و اسب سواران نیز دسته را همراهی می کنند. مراسم راهپیمایی و حمل تخت روان، جینکو سای ( Jinko-sai) نام دارد .

یکی دیگر از مناسک مهم این جشنواره، مراسم چیگو-گیورتسو است. در این مراسم گروهی از کودکان بین سنین سه تا پنج سال که لباس های نارنجی و بنفش به تن دارند با راهپیمایی از خدایان طلب رشد و سلامتی دارند.

سایر برنامه های جشنواره که معرف سنت ژاپن هستند، شامل نواختن تایکو ( ساز کوبه ای ژاپنی)، نمایش هنرهای کلاسیک مانند رقص کاگورا هایاشی ( (Kagura Hayashiکه یک رقص سنتی شینتو همراه با موسیقی ارکستر ژاپنی است ، نمایش گل آرایی ژاپنی با نام ایکه بانا ( Ikebana) و پذیرایی با چای و شیرینی ژاپنی است.

دکتر میلاد دلفان آذری