پیش از آغاز کنفرانس اسلامی، تشکیل گروهی با عنوان مسلمانان سکولار در صدر خبرهای آلمان قرار گرفت. دکتر فرید حافظ، پژوهشگر گروه علوم سیاسی دانشگاه سالزبورگ، دربارۀ این گروه و انگیزههای آنان یادداشتی نوشته بود که در سایت اسلامیک منتشر شدهاست. او که از سال ۲۰۱۰ میلادی سالنامهای را در حوزۀ پژوهشهای مربوط به اسلامهراسی منتشر میکند، در این یادداشت به تناقضات گروه نوپای مسلمانان سکولار اشاره کردهاست:
پس از موفقیت چشمگیر حزب سبزها در انتخابات ایالتی آلمان، جم ازدمیر، رئیس سابق این حزب با تأسیس گروه مسلمانان سکولار در صدر اخبار جای گرفت. اشپیگل در آستانة برگزاری کنفرانس اسلامی در آلمان نوشت: «کارشناسان برجستۀ حوزۀ مطالعات اسلامی، راهی برای گسترش اسلام سکولار پیدا کردند».
با وجود این، بررسیهای دقیقتر نشان میدهد که این گروه از مفهوم سکولاریسم نیز درکی بسیار سطحی دارند و برخلاف ادعایی که میکنند، تشکیل این گروه باعث سیاسی شدن بیشتر دین میشود. همچنین، در میان مؤسسان این گروه، نام افراد مشکوکی دیده میشود که باعث نگرانی بسیاری از افراد شدهاست. از سوی دیگر، تصادفی نیست که زمان تأسیس این گروه با رویداد مهمی مانند کنفرانس اسلامی همزمان شدهاست و اگرچه گفته میشود که آنها برای رقابت با انجمنهای دیگر مسلمانان وارد میدان نشدهاند، اما به نظر میرسد که این هم میتواند یک گزینۀ شایستۀ توجه باشد.
گروه مسلمانان سکولار در بیانیۀ خود بیان کردهاند که مایل هستند شورایی را با همکاری انجمنهای محافظهکار اسلامی تأسیس کنند. به گفتۀ آنان، این شورا میتواند نمایندۀ مسلمانان در مقابل دولت باشد. با این حال، مفاد دیگر این بیانیه نشان میدهد که به جای خواستههای بیشتر مسلمانان آلمان، این گروه از خواستههایی مانند ممنوعیت پوشیدن روسری برای معلمان، کارمندان و قضات حمایت میکنند. آنها از ابتدا خود را به عنوان «لیگ مسلمانان سکولارِ آلمان، اتریش و سوئیس» معرفی کردهاند که به دنبال اسلامی روشنگر، نو و انسانی است. این گروه که خود را به عنوان «مسلمانان سکولار و لیبرال» معرفی میکنند و رؤیای اصلاح اسلام را در ذهن میپرورند، بیانیهای را با عنوان «بیانیۀ فرایبورگ» منتشر کردهاند که میتواند اهداف، دیدگاهها، ارزشها و ایدههای اصلی آنان را نشان دهد. به گفتۀ آنان، اعتقاد و ایمان مسئلهای شخصی است. آشکار است که امضاکنندگان بیانیه هنوز فاصلة زیادی تا رسیدن به دوران پساسکولاریسم دارند که در آن، پیروان ادیان و طرفداران نظریۀ سکولاریسم در جامعه اهمیت یکسانی دارند و هر دو در جامعه مقبولیت دارند. علاوه بر این، برعکس ادعایی که این گروه برای جدایی دین از سیاست میکنند، آنان به سختی میتوانند این کار را انجام دهند؛ به عنوان مثال، آنها معتقدند که آموزش درست اسلامی باید در همۀ مدارس دولتی وجود داشته باشد تا ادغام در جامعۀ آلمان بهتر انجام شود که این به معنای دخالت در امور دینی است.
اهدافی که در بیانیۀ فرایبورگ ذکر شدهاست، تصویر روشنتری از این گروه میدهد. آنها معتقدند که تعداد امامان جماعت مساجد سکولار مانند «سیران آتش» باید بیشتر شود و نیز باید شورایی از مسلمانان تشکیل شود تا نمایندۀ مسلمانان در مقابل دولت باشد. علاوه بر این، به اعتقاد آنان، برنامههای خاصی برای توانمندسازی دختران و زنان، گسترش گفتوگوی میان ادیان و نیز مبارزه با افراطگرایی باید اجرا شود. این گروه با این خواستهها، روایتِ «اسلام خشونتآمیز و افراطی» را پذیرفتهاند. مسلمانان بیاعتقاد ناگهان علاقمند به کنترل دین شدهاند و مدعی هستند که میخواهند از خواستههای جامعۀ اکثریت حمایت کنند.
در عین حال، آنان زحمات کسانی را که خدمات شگفتانگیزی برای مسلمانان آلمان در شصت سال گذشته متحمل شدهاند، از بین میبرند. برخی از خواستههای آنان مانند ممنوعیت پوشیدن روسری آشکارا این مسئله را مشخص میکند: «ما متعهد میشویم که کارمندان دولت، بهویژه معلمان و قاضیان، از پوشیدن لباسهای مذهبی مانند روسری بپرهیزند». این ادعا که نشاندهندۀ نگرشهای تبعیضآمیز علیه زنان مسلمان است، بارها مطرح شدهاست.
از حامیان اصلی گروه مسلمانان سکولار میتوان به «جم اوزدمیر» اشاره کرد که تاکنون علاقۀ کمی به مسائل دینی نشان دادهاست. همچنین، در فهرست امضاکنندگان بیانیۀ فرایبورگ نام فردی مانند «سیران آتش» دیده میشود که چند هفته پیش دعوت حزب راستگرای آزادی اتریش را برای شرکت در بحثی پیرامون «اسلام رادیکال» پذیرفت و بدین ترتیب، در صدر خبرها قرار گرفت. افزون بر این، آتش عضو طرح جنجالی اروپا با عنوان «توقف افراطگرایی» است. آنها برای کمپین مبارزه با اسلام سیاسی، مبلغ صدوچهلوپنج هزار یورو بودجه در نظر گرفتهاند، در حالی که بودجۀ رسمی این طرح فقط بیست هزار یورو است.
نامهای مشکوک دیگری نیز در فهرست طرفداران گروه مسلمانان سکولار، دیده میشود؛ به عنوان مثال، «میشائیل لی» که بیانیه را امضا کرده، یکی از اعضای گروه «راستگرایان جدید» آلمان است. او همواره با اعضای افراطی جنبش هویتگرایان مصاحبه میکند و برای روزنامههای متعلق به گروههای راستگرا مینویسد. استدلال او در یکی از مقالاتش شبیه به نظرات آندرس برینگ بریویک، عامل حملات نروژ در سال ۲۰۱۱ میلادی است: «اروپا باید از میان بازگشت به تمدن خود و خودکشی، یکی را انتخاب کند». در این میان، به نظر میرسد مأموریت این گروه، بازگشت به تمدن اروپایی است و اصلاح اسلام نیز در این راستا باید انجام شود.
از دیگر امضاکنندگان شناختهشدۀ بیانیه، میتوان به «نجلا کلک»، «لاله آکگون» و «حامد عبدالصمد» اشاره کرد که با نوشتن مطالب انتقادی دربارۀ اسلام، نام خود را به عنوان نویسندگان کتابهای پرفروش مطرح کردهاند. علاوه بر این، همیشه از عبدالصمد برای سخنرانی در برنامههای حزب راستگرا و ضد اسلامی آلترناتیو برای آلمان دعوت میشود. مؤسس و رئیس انجمن اسلام مترقی نیز از دیگر امضاکنندگان بیانیۀ فرایبورگ است. بهتازگی از «سیدا کلر مساحلی» به دلیل انتشار مطلبی دربارۀ جنگ بوسنی انتقاد شده که نظرات او دربارة این جنگ، بهشدت یادآور تبلیغات سیاسی صربهاست.
بدیهی است که هدف از راهاندازی گروه مسلمانان سکولار، مشارکت برای گسترش گفتمان اسلامی نیست، بلکه مسلمانان باید از این پس خود را با ایدههای افراطگرایان راست و طرفداران نظریۀ اسلامهراسی تطبیق دهند. این گروه در راستای سیاست ادغام مسلمانان در جامعه و با هدف تضعیف سایر انجمنها و سازمانهای اسلامی تأسیس شدهاست و در حقیقت، آنها قصد حفاظت از دین اسلام را ندارند، بلکه هدف آنان، حذف مسلمانان واقعی از فعالیتهای اجتماعی است.
http://www.islamiq.de/2018/12/07/initiative-saekularer-muslime-eint-islamfeindlichkeit-und-kulturmuslime/
نظر شما