برای سازمان های اسلامی محمدیه و نهضت العلماء، پانچاسیلا بهترین انتخاب و نهایی است. زیرا، پانچاسیلا نتیجه توافق همه عناصر ملت است. در فهم محمدیه، پانچاسیلا دار العهد و الشهاده (دولت اجماع و شهادت) است. در حالی که نهضت العلماء پانچاسیلا  را به عنوان معاهده وطنیه (توافق ملی) می داند.

این نتیجه گیری در جلسه دفاعیه دکترای علوم ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی و سیاسی دانشگاه اندونزی به نام سعید رمضان مطرح شد. سعید تحقیق پایان نامه خود را با عنوان "گفتمان جنش خای رادیکالیسم در سازمان های اسلامی (مطالعه هرمنوتیک در سازمان های اسلامی محمدیه و نهضت العلماء در مبانی دولتی، جهاد و مدارا) انجام داد.

سعید توضیح داد، "تحکیم موضع گیری محمدیه و نهضت العلماء در مورد پانچاسیلا به انتقاد و مقاومت علیه تلاش های برخی گروه ها جهت تغییر پانچاسیلا به عنوان یک ایدئولوژی ملت تبدیل شده است."

سعید در یکی از نتیجه گیری های تحقیق خود اظهار داشت که نگرش و موضع گیری محمدیه و نهضت العلماء نسبت به پانچاسیلا به عنوان بهترین و نهایی نرین انتخاب نتیجه تفسیر آیات قرآنی و بازتاب دو سازمان بزرگ اسلامی اندونزی در مورد پانچاسیلا است.

محمدیه به سوره سبأ، آیه 15: "بَلْدَةٌ طَیِّبَةٌ وَرَبٌّ غَفُورٌ" (شهری است‏ خوش و خدایی آمرزنده) تمسک می جوید. این آیه توسط محمدیه به عنوان کشور پانچاسیلا تعبیر شده است. در حالی که نهضت العلماء به سوره

بقره، آیه 30 "خلیفۀ فی الارض" اشاره دارد. کلمه "خلیفه" توسط این سازمان به عنوان انجام وظیفه خدا از طریق جمهوری اندونزی و پانچاسیلا تفسیر شده است.

پانچاسیلا به عنوان بهترین انتخاب از نظر محمدیه و نهضت العلماء، یک دیدگاه سیاسی مبتنی بر منافع عملی و کوتاه مدت نیست. دیدگاههای این دو سازمان معتدل اسلامی از طریق فرآیندی تأمل و دیالکتیک از تاریخ تولد پانچاسیلا به دست آمده است که رهبران محمدیه و نهضت العلماء مستقیماً در روند تولد پانچاسیلا به عنوان اساس دولت شرکت داشتند.

علاوه بر این، تحکیم م.ضع گیری محمدیه و نهضت العلماء نسبت به پانچاسیلا نیز مقاومت این دو سازمان اسلامی در برابر تلاش گروههای معینی است که می خواهند پانچاسیلا را جایگزین و تغییر دهند.

جهاد و بردباری در این پایان نامه، علاوه بر تحکیم دیدگاه ها و نگرش ها در مورد پانچاسیلا به عنوان بهترین و نهایی ترین انتخاب، نظرات محمدیه و نهضت العلماء درباره جهاد و تحمل نسبت به غیرمسلمانان مطرح شد. از نظر محمدیه و نهضت العلماء، جهاد در قالب خشونت و تروریسم تحقق نمی یابد. جهاد برای محمدیه جهادی است برای مواجهه است، یعنی ایجاد چیزی برتر و رقابتی جدی. جهاد برای نهضت العلماء مبادی خیر امت است، یعنی تلاش جدی جهت اولویت گذاشتن منافع مردم.

محمدیه و نهضت العلماء از ابتدا به عنوان سازمانهای اسلامی شناخته شده بودند که تحمل نسبت به غیرمسلمانان را دارند. از نظر محمدیه، مدارا در برابر غیرمسلمانان، اخوت انسانی (برادری بشریت) و برای نهضت العلماء، به عنوان اخوت وطنی (برادری ملی) تلقی می شود.

سعید در پایان نامه خود نقش مهم محمدیه و نهضت العلماء را به عنوان نیروی مدنی اسلامی جهت انجام حرکات آگاهی و مقاومت در برابر رادیکالیسم که ضد دموکراتیک و از آموزه های اسلامی رحمۀً للعالمین منحرف قلمداد می شود، معرفی کرده است.

منبع:

https://www.nu.or.id/post/read/121855/pancasila--pilihan-terbaik-dan-final-bagi-muhammadiyah-dan-nu