جمعیت مسلمانان در اروپای غربی از دهه ۶۰ میلادی افزایش یافته است. در اکثر کشورها، مسلمانان بیش از پنج درصد از کل جمعیت را تشکیل می دهند. با این وجود، سال‌ها است که پیروان اسلام در جامعه اروپا با تبعیض و نژادپرستی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، از این‌رو، سعید حیدر، وکیل مهاجر اهل هامبورگ، اولین ربات‌چت جهان در حوزه مقابله با تبعیض و نژادپرستی را در آلمان به‌وجود آورده است. از طریق این ربات‌چت که با عنوان متا شناخته می‌شود، قربانیان تبعیض و نژادپرستی در آلمان می‌توانند تجربیات خود از نژادپرستی را در فضای وب با سایر افراد به اشتراک بگذارند. سایت قنطره درباره دلایل و اهداف راه‌اندازی این ربات‌چت با سعید حیدر به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:

شما اولین ربات‌چت مقابله با تبعیض و نژادپرستی در جهان را ایجاد کرده‌اید. چه چیزی شما را برای انجام این کار ترغیب کرد؟

من در دانشگاه رشته وکالت را انتخاب کردم، چون می‌خواستم دنیا را تغییر دهم و شرایط بهتری را در جامعه ایجاد کنم. با این وجود، دریافتم که یکسری از شرایط به هیچ‌وجه تغییر نمی‌کند. من به عنوان یک مهاجر اهل آلمان، با رفتارهای تبعیض‌آمیز و نژادپرستانه زیادی مواجه بودم. پس از مدتی، با کانال یوتیوبی با عنوان "Datteltätern" آشنا شدم که از زبان طنز برای از بین ‌بردن تعصبات استفاده می‌کرد. بنابراین تصمیم گرفتم راهی پیدا کنم که همه افراد بتوانند تجربیات خود از تبعیض و نژادپرستی در جامعه آلمان را با یکدیگر در میان بگذارند. بنابراین نامه‌ای در وب منتشر کردم و  از همه خواستم که تجربیات خود را در این باره شرح دهند. شاید باورتان نشود اما ظرف مدت کوتاهی، تعداد زیادی ایمیل دریافت کردم. یعنی در طول یک روز بیش از هزار ایمیل درباره تبعیض و نژادپرستی برای من ارسال شده بود و من متوجه شدم که اکثر افراد حقوق خود را نمی‌شناسند. بنابراین به ذهنم رسید که یک مرکز مشاوره ایجاد کنم که مردم بتوانند در زمان نیاز به آن مراجعه کنند.

ایده شکل‌گیری یک ربات‌چت چگونه در ذهن‌تان شکل گرفت؟

راستش ایجاد یک مرکز مشاوره مستلزم وجود کارمندان، دفتر کار و اطلاعاتی بود که من در آن زمان نداشتم. بنابراین فکر کردم از طریق راه‌اندازی یک ربات‌چت می‌توانم به خواسته‌ام برسم. در این راستا، با کارشناسان و مشاوران حوزه فناوری اطلاعات و همچنین انجمن‌هایی که با تبعیض مبارزه می‌کردند نیز مشورت کردم و حتی در بهار سال ۲۰۱۹، میزگردی با حضور گروه‌های مختلف برگزار شد. تابستان همان سال نیز یک کنفرانس با حضور کارشناسان فناوری اطلاعات، اعضای انجمن‌های مقابله با تبعیض و اهالی رسانه برگزار کردیم و به تدریج متا شکل گرفت.

ربات‌چت‌ “متا” در حوزه تبعیض و نژادپرستی دقیقا چه کاری انجام می‌دهد؟

ما شاهد انواع مختلفی از تبعیض و نژادپرستی در جامعه آلمان هستیم که هرکدام پیامدهای حقوقی متفاوتی دارند. ربات‌چت متا به قربانیان کمک می‌کند تا حقوق خود را بشناسند و بدانند در کدام دسته‌بندی مرتبط با نژادپرستی قرار می‌گیرند. علاوه بر این، متا با روش‌های سنتی تفاوت دارد. پیش از این، قربانیان مجبور بودند که به مراکز مشاوره مراجعه کنند، اما با وجود متا می‌توانند از خانه و محل کار خود به صورت مستقیم شرایط را گزارش دهند.  البته ما هنوز تا رسیدن به شرایط ایده‌آل فاصله زیادی داریم. اکنون ربات‌چت متا در فضای اینترنت قابل دسترسی است، اما انتظار می‌رود که به زودی از طریق سرویس‌های پیام‌رسان مانند واتس‌اپ نیز قابل اجرا باشد.

آیا شما با مراکز مشاوره نیز همکاری می‌کنید؟

حتما این کار را انجام می‌دهیم. ما چالش‌های زیادی برای مقابله با تبعیض پیش‌رو داریم و باید به یکدیگر کمک کنیم. به عنوان مثال، اگر فردی در بازار مسکن مورد تبعیض قرار گیرید، متا می‌تواند دستورالعمل‌هایی برای برخورد حقوقی با متخلفان به او ارائه دهد. اما ربات‌چت ما نمی‌تواند در حوزه مشاوره روحی و روانی به افراد کمک کند.  بنابراین برنامه ما این است که در آینده با مراکز مشاوره همکاری نزدیکی داشته باشیم و افراد را به این مراکز بفرستیم.

شما مهاجرید و در جامعه آلمان به نوعی اقلیت محسوب می‌شوید. آیا تاکنون تجربه‌ای از تبعیض و نژادپرستی داشته‌اید؟

من اهل هامبورگ هستم و در این شهر، تجربیات قابل توجهی در رابطه با نژادپرستی داشته‌ام. من در زندگی روزمره و در مدرسه و دانشگاه نیز بارها با رفتارهای نژادپرستانه مواجه شدم و متاسفانه نتوانستم در آن زمان راه‌حلی پیدا کنم. از این‌رو، در طول دوره کارآموزی، تلاش کردم تا درباره شرایط مهاجران در آلمان اطلاعات کافی به دست بیاورم. من مدتی نیز در اداره ادغام در هامبورگ و اداره رسیدگی به امور مهاجرت و پناهندگی فدرال فعالیت کردم و در آن زمان فهمیدم که مهاجران با مشکلات قانونی زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. حتی بسیاری از مهاجران به حقوق خود واقف نبودند و به همین دلیل تحت ظلم قرار می‌گرفتند. بنابراین در دوره دانشجویی و کارآموزی تجربیات بیشتری در ارتباط با تبعیض در جامعه آلمان به دست آوردم.

نیروهای متا چگونه انتخاب شده‌اند؟

ما از تجربیات افرادی استفاده می‌کنیم که خودشان تحت تأثیر تبعیض و نژادپرستی بوده‌اند. من فکر می‌کنم، افرادی که چنین تجربه‌ای داشته‌اند، حساسیت بیشتری برای رسیدگی به این امور دارند. در پروژه متا نیروهای مسلمان زیادی فعالیت می‌کنند که می‌خواهند شرایط بهتری برای خواهران و برادارن خود در جامعه آلمان پدید آورند.

در میان نیروهای متا، سه زن محجبه هم حضور دارند، آیا متا تنها به تبعیض‌های مذهبی می‌پردازد؟

ممکن است شما با نگاه به تیم ما به این نتیجه برسید که ما فقط به موارد تبعیض‌های مربوط به مذهب اهمیت می دهیم. اما هدف ما مقابله با هرگونه تبعیض و نژادپرستی در جامعه آلمان است. در آلمان، افراد زیادی با سابقه مهاجرت زندگی می‌کنند که بر اساس جنسیت یا سن خود با تبعیض‌های متعددی روبرو می‌شوند. متا از همه افرادی که تحت تبعیض قرار گرفته‌اند حمایت می‌کند.

به عنوان سوال آخر، آیا ربات‌چت می‌تواند جایگزین مشاوره‌های حضوری شود؟

ما به هیچ‌وجه ادعا نمی‌کنیم که جایگزین مشاوره‌های حضوری هستیم و نمی‌خواهیم با آن‌ها رقابت کنیم.بلکه متا خود را مکملی برای این مشاوره‌ها می‌داند. با متا امکان ایجاد آگاهی بیشتر در حوزه تبعیض وجود دارد. همه می‌دانیم که ارتباطات ما در عصر دیجیتال تغییر کرده است و مبارزه با تبعیض نیز  از این امر مستثنی نیست.

منبع قنطره

لینک مصاحبه:

https://de.qantara.de/inhalt/weltweit-erster-chatbot-gegen-diskriminierung-meta-digital-gegen-rassismus