دوران حکومت ۱۶ ساله حزب دموکرات مسیحی به پایان رسیده است و حالا احزاب سوسیال دموکرات، دموکراتهای آزاد و سبزها با عنوان دولت ائتلاف چراغ راهنمایی، اداره آلمان را به دست گرفتهاند. در توافقنامه این گروه ائتلافی، رویکردهای جدید مهمی در قبال مسلمانان و مهاجران وجود دارد. سایت اسلامیک گزارش مفصلی درباره این رویکردها نوشته و این سوال را مطرح کرده است که آیا وعدههای دولت جدید در قبال مسلمانان و مهاجران عملی است؟ ترجمه بخشهایی از این گزارش را در ادامه میخوانید:
اولاف شولتز، نامزد حزب سوسیال دموکرات با ادای سوگند در مجلس فدرال آلمان در ماه دسامبر رسما کار خود را به عنوان صدراعظم جدید این کشور آغاز کرد. بدینترتیب، دولت ائتلافی با مشارکت احزاب سوسیال دموکرات، دموکراتهای آزاد و سبزها، برای چهارسال آینده، سکان هدایت دولت جدید فدرال را به عهده گرفت. دولت ائتلافی موسوم به چراغ راهنمایی اولین ائتلاف میان سه حزب آلمان محسوب میشود که در سطح فدرال تشکیل شده است. اعضای این ائتلاف در توافقنامه ائتلافی ۱۷۷ صفحهای، اهداف خود را در زمینههای اقتصادی، مالی، سیاست خارجی و داخلی، آموزش، فرهنگ و محیط زیست خلاصه کردهاند. همچنین در این توافقنامه به حوزه مهاجرت، سیاستهای مرتبط با مسلمانان و نژادپرستی نیز پرداخته شده است.
نگاهی به گذشته نشان میدهد که سیاستهای مرتبط با مهاجران و مسلمانان و همچنین مبارزه با نژادپرستی در سایه ۱۶ سال سیاستهای محافظهکارانه اتحادیه دموکرات مسیحی و تحت رهبری آنگلا مرکل شکل گرفت. در این مدت، بخش زیادی از اعضای اتحادیه دموکرات مسیحی عمدتاً با این واقعیت که آلمان کشوری مهاجرپذیر است، چندان موافق نبودند.
هرچند ممکن است در این ۱۶ سال، تغییرات جدی هم در حوزه سیاست داخلی و یا خارجی رخ داده باشد، اما در مورد موضوعات مرتبط با مهاجرت، مسلمانان و نژادپرستی، اساساً فاصله زیادی میان گفتار و عمل مسئولان دولت فدرال وجود داشت. بهطور مثال، در امور مربوط به مسلمانان، تنها سیاستهای امنیتی مورد توجه قرار گرفت. یا در حوزه ادغام مهاجران، مبارزه با افراطگرایی مذهبی یا تربیت امامان مساجد در دستور کار اتحادیه دموکرات مسیحی بود. در واقع آنها تنها به فکرمبارزه با رادیکالیسم بودند.
حال سوال اینجاست که آیا دولت ائتلافی جدید که نسبت به اتحادیه دموکرات مسیحی در موضوعاتی مانند مهاجرت، اسلام و نژادپرستی، نگاه بازتری دارد، رویکرد متفاوتی نسبت به مسلمانان خواهد داشت؟ آیا برنامه دولت جدید شامل اهدافی است که با واقعیتهای جامعه آلمان سازگار باشد و بتواند به حل مشکلات پیشرو کمک کند؟ در حالحاضر، تقریباً یکچهارم جمعیت آلمان، دارای سابقه مهاجرت هستند، بیش از پنج میلیون مسلمان در آلمان زندگی میکنند و مشکل نژادپرستی به شکلی محسوس در این کشور وجود دارد. بنابراین، مسئولان آلمان باید برنامههای سازنده و منسجمی برای بهبود جامعه آلمان به کار گیرند. در توافقنامه دولت ائتلافی، به موضوعاتی مانند مبارزه با نژادپرستی، مسلمانان و مهاجران پرداخته شده است. بههمین دلیل بسیاری معتقدند که آلمان وارد دوره جدیدی شده است.
بهطور مثال، وقتی در توافقنامه ائتلافی، صحبت از مسائل مهاجرت و مشارکت میشود، رویکردهای جدیدی در برنامه دولت دیده میشود. پروفسور دکتر یوخن اولتمر، استاد موسسه تحقیقات مهاجرت و مطالعات بین فرهنگی در دانشگاه اسنابروک در این باره معتقد است: « دیدگاه مردم در مورد مهاجرت و ادغام تغییر کرده است. در مقایسه با سالهای گذشته، مهاجرت دیگر به عنوان یک تهدید برای جامعه محسوب نمیشود و کسی نسبت به آن واکنش نشان نمیدهد. مهاجران کمتر به عنوان یک گروه اقلیت و مشکلساز دیده میشوند و بخشی از جامعه به شمار میروند. بنابراین طبیعی است که سیاستهای دولت نیز تغییر کرده باشد.»
همچنین در قرارداد ائتلاف از مسلمانان نیز نام برده شده، اما تنها مسائل خاص و ملموس مربوط به مسلمانان در آن ذکر شده است. با این وجود، اگر توافقنامه ائتلاف فعلی را با برنامه دولت ۲۰۱۸ مقایسه کنید، میتوانید پیشرفتهای جدی را مشاهده کنید. موضوع اسلام اکنون در داخل کشور دیگر به عنوان یک موضوع امنیتی یا مشکلساز مورد توجه قرار نمیگیرد.
علاوه بر اینها، در توافقنامه دولت ائتلافی، تحت عنوان "زندگی مسلمانان" آمده است: «ما میخواهیم گروههای مختلف مسلمانان و تنوع زندگی آنها را در نظر بگیریم. همچنین از انجمنهای اسلامی تازه تاسیس و گروههای آسیبدیده حمایت میکنیم و با تهدید فزاینده علیه مسلمانان و نهادهای آنها مقابله خواهیم کرد. ما همکاری میان جوامع مذهبی را توسعه میدهیم. البته اینها کافی نیست. ما برنامههایی برای جوامع دینی، به ویژه جوامع مسلمان داریم، همچنین برنامههای آموزشی برای امامان جماعت در دانشگاههای آلمان با همکاری دولتهای ایالتی ایجاد خواهیم کرد.» همه اینها نشاندهنده نگرش دولت جدید به امور مسلمانان است.
البته باید دید که این اهداف امکان تحقق دارند یا خیر. در توافقنامه ائتلافی نکات قابل توجهی درباره مهاجران و مسلمانان بیان شده است که نشان میدهند؛ وجود مسلمانان توسط دولت آلمان به رسمیت شناخته شده است و دولت ائتلافی نمیخواهد در ارتباط با رادیکالسازی و افراطگرایی یک طرفه برخورد کند.
سلسله قتلهای زنجیرهای جناح راست تروریستی NSU ، قتل والتر لوبکه، فرماندار شهر کاسل، حمله تروریستی در هاناو و حمله به کنیسهای در هاله به وضوح نشان میدهند که نژادپرستی تا چه اندازه در آلمان گسترش یافته است. به نظر میرسد که دولت جدید این زنجیره وقایع را در نظر گرفته و در این راستا در توافقنامه ائتلافی تاکید کرده است:«... مبارزه با افراطگرایی و نژادپرستی باید ادامه یابد، محتوا بیشتری در این حوزه تولید شود و بودجهای نیز به این امر اختصاص یابد.» در بخش دیگری از توافقنامه آمده است:« از دولت انتظار میرود که آزار و اذیت اقلیتهای مذهبی مانند یهودستیزی و اسلام هراسی نیز پایان یابد.»
دولت ائتلافی همچنین میخواهد علیه نفرتپراکنی در فضای اینترنت نیز اقداماتی انجام دهد و به ترویج دموکراسی و مدرن کردن قوانین در ارتباط با انجمنها بپردازد. دولت با چنین اقداماتی میخواهد مبارزه با نژادپرستی را تقویت کند. اینکه این اقدامات تا چه حد عملی خواهد بود، هنوز مشخص نیست. اعضای بنیاد آمادئو آنتونیو که در مبارزه با نژادپرستی تخصص دارند، معتقدند که مبارزه با نژادپرستی به ویژه در نهادهایی مانند پلیس راه پیدا نکرده است. اگر در نظر بگیریم که در سالهای اخیر نژادپرستی در نهادها و سازمانهایی مانند پلیس گسترش یافته است، به این نکته میرسیم که دولت ائتلافی نیز توجهی به این مسئله نداشته است.
در ابتدای گزارش پرسیدیم که آیا دولت جدید که نسبت به اتحادیه دموکرات مسیحی در موضوعاتی مانند مهاجرت، اسلام و نژادپرستی، نگاه بازتری دارد، رویکرد متفاوتی نسبت به مسلمانان خواهد داشت؟ مطالعه ۱۷۷ صفحه توافقنامه گروه ائتلافی نشان میدهد که دولت جدید میخواهد رویکرد بهتری نسبت به مسلمانان و مهاجران داشته باشد. با این وجود، چهار سال آینده واقعیت را نشان خواهد داد.
منبع: سایت اسلامیک
نظر شما