هفته گذشته، مسئولان کنفرانس اسلامی آلمان، کارگاهی با عنوان “دشمنی با اسلام و مسلمانان” برگزار کردند. همه می‌دانیم که برگزاری چنین کارگاه‌هایی با وجود افزایش اسلام‌هراسی و حملات به مسلمانان در جامعه آلمان از اهمیت زیادی برخوردار است. جامعه مدنی و سازمان‌های اسلامی در آلمان سعی دارند تا راهی برای مقابله با نژادپرستی پیدا کنند، با این وجود به نظر می‌رسد بدون حمایت دولت فدرال، آنها چندان موفق نیستند.

ابتکارات جامعه مدنی و سازمان‌های اسلامی

تحقیقات متعددی در آلمان نشان می‌دهند که دشمنی و مخالفت با اسلام و مسلمانان به طور قابل توجهی در سال‌های اخیر افزایش یافته است. این دشمنی‌ها که پیش از این، تنها در حاشیه جامعه آلمان دیده می‌شد، حالا به بطن جامعه رسوخ کرده است. تبعیض، خشونت‌های کلامی، حمله به زنان محجبه و مساجد هر روز در جامعه آلمان دیده می‌شوند و در سال‌های اخیر نژادپرستی علیه مسلمانان افزایش یافته است.

در حوزه آموزش نیز ما در شورای اسلامی متوجه شدیم که موسسات آموزشی مانند مدارس حاضر نیستند، موارد تبعیض‌آمیز را مورد بررسی قرار دهند. یافته‌های ما نشان می‌دهد که حتی دانش‌آموزانی که مورد تبعیض قرار می‌گیرند، تجربه‌های خود را نادیده می‌گیرند و آن را کتمان می‌کنند. این درحالی است که اخیرا شورای اسلامی آلمان، گزارش‌های زیادی درباره تبعیض و نژادپرستی در مدارس این کشور دریافت کرده است. علاوه بر این، زنان مسلمان در سال‌های اخیر به دلیل پوشیدن روسری بارها مورد حمله قرار گرفته‌اند. ثبت سه حمله به زنان محجبه در برلین در هفته گذشته نشان می‌دهد که خشونت‌ها افزایش یافته است و گسترش نژادپرستی‌ در جامعه آلمان بسیار نگران‌کننده است. در این شرایط، هفته گذشته کارگاهی با موضوع دشمنی با اسلام و مسلمانان توسط اعضای کنفرانس اسلامی آلمان برگزار شد. در ابتدای این کارگاه آموزشی، شرکت‌کنندگان به این سوال پاسخ دادند که تاکنون کدامیک از راه‌های مقابله با نژادپرستی علیه مسلمان، در جامعه آلمان موثر بوده است؟ سپس مشکلات و موانعی را که در راه رفع تبعیض‌ها در آلمان وجود دارند، مورد بررسی قرار دادند و در آخر نیز پیشنهاداتی برای آینده ارائه کردند. در این کنفرانس، کارشناسان درباره تفاوت‌های میان دشمنی با اسلام و مسلمانان، اسلام‌هراسی، نژادپرستی علیه مسلمانان و همچنین نگرانی و خواسته‌های مسلمانان به سخنرانی پرداختند. روز اول با گزارشی درباره تصویرسازی رسانه‌های آلمان از اسلام به پایان رسید. در روز دوم، درباره مناطق و فضاهایی صحبت شد که تبعیض در آن‌ها بسیار رایج است. در این راستا، نتایج پژوهش دانشگاه دویسبورگ اسن درباره "اسلام‌هراسی در دوران نوجوانی و مدرسه" و همچنین "تبعیض علیه زنان محجبه در محیط‌های کار" مورد بررسی قرار گرفت. در طول کارگاه، نمایندگان سازمان‌ها و جوامع اسلامی پیشنهادات و طرح‌های خود را برای مقابله با نژادپرستی علیه مسلمانان ارائه دادند. یکی از طرح‌های مطرح شده، پروژه “کانون مقابله با نژادپرستی در مدارس” بود که توجه بسیاری از حاضران را به خود جلب کرد. عالیه یگانه، مدیر این پروژه در طول سخنرانی خود درباره موارد مختلف تبعیض در مدارس صحبت کرد. یگانه با اشاره به همکاری‌های انجام شده میان دست‌اندرکاران این پروژه و مسئولان مدارس گفت که آنها توانسته‌اند به موفقیت‌هایی دست یابند اما هنوز موانع زیادی پیش روی آنها وجود دارد.

ضرورت ورود دولت فدرال برای مقابله با نژادپرستی

همان‌طور که مسئولان و شرکت‌کنندگان در کارگاه دو روزه کنفرانس اسلامی مطرح کردند، فعالیت‌های جامعه مدنی و همچنین سازمان‌های اسلامی برای مقابله با نژادپرستی علیه مسلمان اهمیت زیادی دارد. همچنین تبادل اطلاعات میان مدیران پروژه‌های غیردولتی برای حل این مسئله بسیار مهم است. اما آنچه در این کارگاه مطرح نشد، این پرسش است که سازمان‌های دولتی برای مبارزه با نژادپرستی چه وظایفی دارند؟ همه ما می‌دانیم که پروژه‌های غیردولتی بدون حمایت سیاستمداران قدرت اجرایی کافی را ندارند. انجمن‌های مبارزه علیه تبعیض، می توانند شکایت‌های زیادی را ثبت و بررسی کنند، اما اگر به صورت همزمان مسئولان ایالتی حاضر به رفع این تبعیض‌ها نباشند و یا به طور مثال با مسئولان مدارس و یا اداراتی که رفتاری تبعض‌آمیز با مسلمانان دارند، برخورد نکنند، مشکل حل نمی‌شود. اعضای جوامع مذهبی، محققان و مدیران پروژه‌های مختلف می‌توانند درباره تبعیض علیه زنان محجبه در محیط‌های کاری سخنرانی‌های بسیاری انجام دهند، اما تا زمانی که دولت‌های ایالتی ممنوعیت استفاده از روسری را توجیه می‌کنند، مشکلی حل نمی‌شود. به طور کلی دولت وظیفه دارد تا از شهروندان و به‌ویژه گروه‌های اقلیت‌ در برابر حملات و تبعیض‌ها حمایت کند. با این اوصاف، دو پرسش مهم در ارتباط با فعالیت‌های دولت فدرال در زمینه مقابله با تبعیض علیه مسلمانان به وجود می‌آید: اول اینکه دولت فدرال چه کارهایی برای مقابله با نژادپرستی در مدارس انجام می‌دهد؟ پرسش مهم دیگر این است که دولت فدرال چه اقداماتی را برای مقابله با تبعیض در بازار کار انجام می‌دهد یا نهادهای دولتی چه راه‌کارهایی در این زمینه دارند؟ اینها تنها دو نمونه از مشکلاتی هستند که بسیاری از مسلمانان آلمان با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند. در نتیجه دولت فدرال باید برای جلوگیری از نابرابری و تبعیض اقدامات موثری انجام دهد. جامعه مدنی در مواردی مانند مدارس تنها می‌تواند تبعیض‌ها را شناسایی و ثبت کند. اما برای از بین بردن این تبعیض‌ها نیاز به حمایت جدی دولت وجود دارد. دولت باید پروژه‌هایی را برای مقابله با نژادپرستی علیه مسلمانان طراحی کند. بسیاری معتقدند که مسلمانان باید خودشان برای ساختن زندگی اجتماعی مسالمت آمیز تلاش کنند، تحولات جامعه را مد نظر قرار دهند، موارد تبعیض را گزارش دهند، نگرانی‌های خود را به رهبران سیاسی جامعه انتقال دهند. اما مشکلات جامعه مسلمانان تنها با سخنرانی و برگزاری کارگاه و سمینار حل نمی‌شود، بلکه دولت موظف است که برای حل مشکلات آنها اقدامات لازم را انجام دهد.

چه کاری باید انجام شود؟

با این اوصاف، موضوع نژادپرستی علیه مسلمانان باید در دستور کار کنفرانس اسلامی آلمان باقی بماند تا بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. علاوه بر این، باید گزارش کاملی از وظایف دولت تهیه شود که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. در نخستین کارگاه مربوط به کنفرانس اسلامی، درباره فضاهایی که در آن‌ها تبعیض صورت می‌گیرد، صحبت شد: براساس اطلاعات ارائه شده در این کارگاه، بیشترین تبعیض علیه مسلمانان در مدارس، محیط‌های کاری و رسانه‌ها صورت می‌گیرد. حال باید نگاه دقیق‌تری به مسئله نژادپرستی علیه مسلمانان داشته باشیم و به این مسئله بپردازیم که آنها چطور می‌توانند با این پدیده مبارزه کنند. کنفرانس اسلامی باید کمیسیونی از کارشناسان زبده تشکیل دهد. این کمیسیون باید شامل نمایندگان وزارت کشور، نماینده صدراعظم آلمان، اعضای دفتر محافظت در برابر تبعیض در آلمان، محققان دانشگاهی، اعضای سازمان‌های اسلامی و انجمن‌های ضد تبعیض باشد. سپس باید کارگاه‌های بیشتری با حضور این اعضا تشکیل و راه‌کارها و گزینه‌های بیشتری برای مقابله با نژادپرستی و تبعیض در جامعه آلمان مطرح شود. از سوی دیگر، مقابله با نژادپرستی علیه مسلمان نباید محدود به کنفرانس اسلامی باشد. چرا که مشخص نیست کنفرانس اسلامی تا چه زمانی دایر است. علاوه بر این،  مقابله با نژادپرستی و تبعیض در جامعه باید همواره صورت گیرد. در این راستا باید منابع مالی برای حمایت از پروژه‌ها وجود داشته باشد و همچنین یک کمیسیون تخصصی برای مبارزه با نژادپرستی علیه مسلمان تشکیل شود.

در حقیقت، برگزاری اولین کارگاه آموزشی با موضوع نژادپرستی علیه مسلمان، نخستین گام در جهت رفع این مشکل بود. اکنون باید منطقی‌تر از  قبل عمل کنیم. همه کسانی که به نوعی با این موضوع درگیر هستند، باید برای رفع آن تلاش کنند. همچنین وزارت کشور در این راستا می‌تواند قدم‌های بزرگی بردارد. مسئولان این وزارتخانه باید برای حفاظت از مسلمانان در مقابل تبعیض‌ها و حملات راهکارهایی پیدا کنند.

منبع:

http://www.islamiq.de/2019/05/12/staat-muss-mehr-gegen-anti-muslimischen-rassismus-tun/