سازمان گزارشگران بدون مرز در رتبه بندی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۲۴ خود که در روز جمعه ۱۴ اردیبهشت (۳ می ۲۰۲۴) منتشر کرد، هشدار داد، فشارهای سیاسی بر مطبوعات جهان در حال افزایش است. به گفته گزارشگران بدون مرز، وضعیت آزادی مطبوعات در سراسر جهان در سال 2023 بدتر شده است. خشونت علیه خبرنگارانی که انتخابات را پوشش می دهند افزایش یافته است. در همین حال، موقعیت آلمان در این رتبه بندی اندکی بهبود یافته است.گزارشگران بدون مرز در نشریه خود «نمای نزدیک 2024» دو دلیل اصلی را برای ارتقای رتبه آلمان عنوان کرد: اول اینکه، وضعیت خبرنگاران در سایر کشورها بدتر شده است. به همین دلیل آلمان به سمت بالا حرکت میکند. دوم اینکه، طبق گزارش این سازمان، در سال گذشته حملات فیزیکی کمتری رخ داده است. در طول همهگیری، تعداد حملات فیزیکی به روزنامهنگاران به شدت افزایش یافته بود. گزارشگران بدون مرز در سال 2022 در آلمان 103 حمله را ثبت کرده بودند. در سال گذشته، این تعداد به 41 حمله فیزیکی کاهش یافت. با این وجود، «کریستوفر رش» از گزارشگران بدون مرز نسبت به خوش بین بودن بیش از حد به این رتبه هشدار داد و گفت: رتبه 10 تاییدی خاص به نظر نمیرسد. رش فکر کرد که کاهش حملات میتواند به این دلیل باشد که کمتر روزنامهنگار جرأت بیرون رفتن در خیابانها برای گزارش دادن را داشتند. گزارشگران بدون مرز همچنین انتظار تعداد بالایی از موارد گزارش نشده را دارند و توضیح دادند که بسیاری از حملات به دلیل کمبود شاهد قابل تأیید نیستند. مرکز اروپایی آزادی مطبوعات و رسانه (EPCMF) برای سال گذشته حتی تعداد بیشتری حمله فیزیکی را در آلمان در مقایسه با سال 2022 گزارش کرده است. اما صرف نظر از ارقام خاص در مورد حملات، هر دو سازمان بر روی یک چیز توافق دارند: گرایشهای ضد مطبوعاتی، مانند توهین و تهدید، در آلمان همچنان در حال افزایش است. بر اساس دادههای این گزارش، وضعیت در آلمان فقط اندکی بهبود یافته و از نظر کارشناسان گزارشگران بدون مرز، مقامات آلمانی باید به ویژه در مورد افزایش میزان پرداختهای ماهانه برای تأمین مالی شرکت های تلویزیونی و رادیویی عمومی کاری انجام دهند.
مطابق این گزارش، نروژ هشت سال متوالی است که در رتبه اول قرار دارد و پس از آن همه کشورهای اسکاندیناوی و هلند همچنان صدرنشین هستند.
وضعیت جهانی در حال بدتر شدن است
در حالی که نتیجهگیری گزارشگران بدون مرز برای آلمان نسبتاً مثبت است، در مقایسه جهانی وضعیت متفاوت به نظر میرسد. در حدود دو سوم از 180 کشور، شرایط کار برای رسانهها بدتر شده است. به گفته این سازمان، دلیل این امر افزایش تعداد رهبران اقتدارگرا است که میخواهند رسانهها را کنترل و محدود کنند. این موضوع به ویژه در آستانه انتخابات صدق میکند. 36 کشور در بدترین دسته قرار دارند، که در 10 سال گذشته بیسابقه بوده است. به گفته گزارشگران بدون مرز، در این کشورها عملاً هیچ گزارشدهی مستقل روزنامهنگاری امکانپذیر نیست و کریستوفر رِش خاطرنشان میکند که اگر این عامل اصلاحی وجود نداشته باشد، درها به روی سرکوب یا اطلاعات نادرست باز میشود.
افغانستان، سوریه و اریتره در شمال شرق آفریقا در انتهای رتبهبندی قرار دارند. همانند سالهای گذشته، کشورهای اسکاندیناوی در صدر قرار دارند. به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات، سازمان فرهنگی سازمان ملل متحد یونسکو به تمامی روزنامه نگاران فلسطینی که از جنگ بین اسرائیل و حماس در نوار غزه گزارش می دهند، جایزه اعطا کرد. آدری آزولای، دبیر کل یونسکو، گفت که این جایزه «شجاعت روزنامه نگارانی را که با شرایط سخت و خطرناکی مواجه می شوند» قدردانی می کند.
بر اساس گزارش کمیته حفاظت از روزنامه نگاران (CPJ)، حداقل 97 روزنامه نگار و کارمند رسانه از زمان آغاز جنگ نزدیک به هفت ماه پیش، از جمله 92 فلسطینی کشته شده اند.
نظر شما