مرتس، چهره‌ای با پیشینه ترنس‌آتلانتیک اما مخالف ترامپ

فردریش مرتس یکی از شخصیت‌های برجسته در سیاست آلمان است که به دلیل حمایت از روابط مستحکم با آمریکا شناخته می‌شود. او بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ ریاست انجمن آتلانتیک-بریکه (Atlantik-Brücke)، نهادی غیرانتفاعی برای تقویت روابط آلمان و آمریکا را بر عهده داشت. همچنین، حضور او در پارلمان اروپا و مجلس فدرال آلمان (بوندستاگ) در دهه ۹۰ و ۲۰۰۰ میلادی، نشان از دیدگاه‌های گسترده او نسبت به همکاری‌های بین‌المللی دارد. با این حال، ریاست‌جمهوری ترامپ و سیاست‌های او، نگرش مرتس را نسبت به آمریکا تغییر داده است. برخلاف چهره‌های تاریخی حزب دموکرات مسیحی (CDU) مانند کنراد آدناور و هلموت کهل که از پایه‌گذاران روابط قوی با آمریکا بودند، مرتس اخیراً تأکید کرده که آلمان باید در مسیر استقلال از ایالات متحده حرکت کند.

نارضایتی مرتس از ترامپ؛ چالش ناتو و سیاست‌های دفاعی

یکی از مهم‌ترین موارد اختلاف میان ترامپ و مرتس، سیاست‌های دفاعی و نقش ناتو است. ترامپ بارها کشورهای اروپایی را به دلیل عدم پرداخت سهم عادلانه خود در هزینه‌های دفاعی مورد انتقاد قرار داده و حتی تهدید کرده که در صورت حمله روسیه، آمریکا از کشورهایی که سهم خود را پرداخت نکرده‌اند، دفاع نخواهد کرد. مرتس که طرفدار تداوم همکاری‌های امنیتی اروپاست، این رویکرد را تهدیدی برای اتحادیه اروپا می‌داند. او در کنفرانس امنیتی مونیخ (MSC) اعلام کرد که اروپا باید خود را از وابستگی به ایالات متحده خارج کند و یک اتحاد دفاعی مستقل تشکیل دهد. این موضوع نشان می‌دهد که آلمان در دوران صدراعظمی احتمالی مرتس، به سمت یک سیاست دفاعی مستقل‌تر حرکت خواهد کرد.

اختلاف‌نظرهای مرتس و ترامپ در سیاست خارجی

در حالی که ترامپ به دنبال کاهش تعهدات آمریکا در قبال متحدان اروپایی است، مرتس خواهان حفظ نقش آلمان در حمایت از اوکراین و تقویت اروپا در برابر نفوذ روسیه است. او در نشست خبری اخیر خود به‌شدت از تلاش‌های ترامپ برای ایجاد توافق مستقیم با روسیه بر سر اوکراین بدون در نظر گرفتن اتحادیه اروپا انتقاد کرد و آن را غیرقابل قبول دانست. از سوی دیگر، ترامپ برخلاف سنت سیاست خارجی آمریکا، روسیه را به‌عنوان یک تهدید اصلی برای اروپا در نظر نمی‌گیرد. این موضوع باعث شده که مرتس نسبت به سیاست‌های ترامپ در قبال مسکو هشدار دهد و خواستار واکنش قاطع‌تر اروپا شود.

وجوه اشتراک مرتس و ترامپ در سیاست داخلی

با وجود اختلافات در حوزه سیاست خارجی، مرتس و ترامپ در برخی مسائل داخلی شباهت‌هایی دارند. هر دو سیاستمدار محافظه‌کار، طرفدار اقتصاد آزاد و مخالف سیاست‌های مهاجرتی گسترده هستند. مرتس در کارزار انتخاباتی خود مواضع سخت‌گیرانه‌ای درباره مهاجرت اتخاذ کرد و حتی خواستار اعمال محدودیت‌های شدیدتر در پذیرش پناهجویان در مرزهای آلمان شد. این موضع‌گیری، محبوبیت او را در برابر حزب راست‌گرای آلترناتیو برای آلمان (AfD) افزایش داد. ترامپ نیز در آمریکا با اتخاذ سیاست‌های سختگیرانه در مورد مهاجران، از جمله پیشنهاد ادامه ساخت دیوار مرزی مکزیک، تلاش کرده است تا رای‌دهندگان محافظه‌کار را جلب کند. علاوه بر این، هر دو سیاستمدار در مسائل مربوط به جنسیت و سیاست‌های اجتماعی، نگرشی سنتی دارند و از بازتعریف نقش‌های جنسیتی که در سال‌های اخیر در کشورهای غربی مطرح شده، حمایت نمی‌کنند.

آیا مرتس می‌تواند رهبری اروپا را در برابر ترامپ به عهده بگیرد؟

با توجه به اختلافات گسترده میان مرتس و ترامپ، یکی از چالش‌های اصلی صدراعظم آینده آلمان، ایجاد یک جبهه متحد اروپایی برای مقابله با سیاست‌های آمریکا در صورت تداوم ریاست جمهوری ترامپ خواهد بود. بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند که در دولت مرتس، آلمان نقش کلیدی‌تری در اتحادیه اروپا ایفا خواهد کرد و تلاش خواهد کرد تا وابستگی اقتصادی و امنیتی اروپا به آمریکا را کاهش دهد.

تحلیل‌گران بنیاد کنراد آدناور (Konrad Adenauer Stiftung) پیش‌بینی می‌کنند که دولت مرتس بر تقویت توان اقتصادی و نظامی اروپا تمرکز خواهد کرد تا اتحادیه اروپا را به یک قدرت مستقل در سیاست جهانی تبدیل کند. با این حال، بزرگ‌ترین چالش مرتس این است که او تا کنون هیچ‌گاه رهبری اجرایی در سطح یک دولت ایالتی یا فدرال را بر عهده نداشته است. برخی از کارشناسان بر این باورند که مدیریت تنش‌های احتمالی میان آلمان و آمریکا تحت رهبری ترامپ، آزمونی مهم برای مرتس خواهد بود.

جمع‌بندی

روابط آلمان و آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ دستخوش تغییرات اساسی شده است. فردریش مرتس، رهبر حزب دموکرات مسیحی آلمان و گزینه اصلی صدراعظمی، با وجود سوابق طولانی در حمایت از روابط ترنس‌آتلانتیک، اکنون رویکردی مستقل‌تر نسبت به آمریکا اتخاذ کرده است. او ضمن تأکید بر حفظ جایگاه آلمان در اتحادیه اروپا، خواهان کاهش وابستگی این کشور به ایالات متحده در زمینه‌های اقتصادی و امنیتی است. اما آیا او می‌تواند در برابر سیاست‌های ترامپ بایستد و اتحادیه اروپا را به سمت خودکفایی سوق دهد؟ آینده نشان خواهد داد که مرتس تا چه حد در مدیریت روابط آلمان و آمریکا موفق خواهد بود.

منبع: DW