تحلیلی بر تحولات دوجانبه در روابط ایران و کنیا بالاخص در حوزه اقتصادی و مسیر پیش رو
چند اتفاق مهم بالاخص در حوزه اقتصادی در روابط بین ایران و کنیا در سه ماهه اول سالجاری رخ می دهد که مهمترین آنها به شرح زیر است .
- در تاریخ 27 آوریل ( 7 اردیبهشت ) سمینار ایران و آفریقا به هدف توسعه همکاریهای اقتصادی بین ایران و کشورهای آفریقائی در تهران تشکیل می شود که در سطوح عالی از کشورهای افریقائی در این نشست شرکت خواهند کرد تا زمینه های مشترک همکاریهای اقتصادی بین ایران و کشورهای افریقائی فعال گردد
- در تاریخ 28 آوریل ( 8 اردیبهشت ) هفتمین دوره اکسپوی ایران با هدف معرفی ظرفیتهای صادراتی ایران برگزار می گردد که وبسایت این اکسپو توسط وزارت صمت ایجاد شده و افرادی که برای حضور در این نمایشگاه ثبت نام بکنند ویزای مجانی دریافت می کنند و شرکتهای مهم هم از تسهیلاتی برخوردار خواهند شد و خوشبختانه از کنیا هم تعدادی از شرکتها برای شرکت در آن ثبت نام کرده اند .پنلهای مختلفی هم در حاشیه این نمایشگاه برگزار می شود که میهمانان بر اساس تخصص خودشان در این پنلها مشارکت خواهند کرد .
- در تاریخ پنجم و ششم ماه می ( برابر با 15 اردیبهشت ) کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و کنیا در نایروبی برگزار خواهد شد . این کمیسیون سال گذشته قرار بود برگزار شود که از سوی کنیا به زمان بعد موکول شد که خوشبختانه در اردیبهشت ماه امسال برگزار می گردد و حدود 70 نفر از بازرگانان ایرانی برای شرکت نشست اقتصادی این کمیسیون به کنیا می آیند که ایرانیان و شرکتهای ایرانی هم می توانند جلسات تخصصی خودشان را با آنها داشته باشند .
- در اواخر اردیبهشت سالجاری اکسپوی نایروبی در محل نمایشگاههای بین المللی نایروبی برگزار می گردد و 16 شرکت ایرانی عمدتا دانش بنیان در موضوعات داروئی ، آزمایشگاهی و حوزه سلامت در آن شرکت خواهند کرد و مرکز فن آوریهای ایران مستقر در نایروبی هماهنگیهای لازم را انجام می دهند .
- در خرداد ماه سالجاری نمایشگاه کشاورزی در نایروبی برگزار می گردد و 15 شرکت ایرانی در پاویلیون ایران حضور خواهند داشت .
چند نکته در حوزه اقتصاد کنیا :
- بعد از روی کار آمدن ترامپ در آمریکا وضعیت اقتصادی کنیا دچار نوسانات شدیدی شد و قیمت شلینک کنیا تا حدودی سقوط کرد. دلیل این امر چند نکته است :
الف) قرارداد آگوا[1] که بر اساس آن 30 کشور آفریقائی می توانستند محصولات خود را بدون عوارض گمرکی به آمریکا صادر کنند ، در ماه سپتامبر 2025 تمام می شود و معلوم نیست که آیا آمریکا مجددا آنرا تمدید خواهد کرد یا نه ؟ هر چند که در لیست افزایش تعرفه های گمرکی ایالات متحده آمریکا که دیروز اعلام گردید ، اسم کشور کنیا نیامده است و این امر شاید علامتی باشد که کنیا از افزایش تعرفه های ترامپ در امان باشد .
ب) اقتصاد کنیا بعد از روی کار آمدن ترامپ متاثر شد و دلیل آن این است که اولا کمکهای آمریکا به کنیا خصوصا در حوزه های سلامت و زیرساختی و حتی آموزشی بعد از روی کار آمدن ترامپ فعلا متوقف شده است ثانیا کشور کنیا در حوزه اقتصادی و مالی به شدت روی وامهای بانک جهانی حساب بازکرده است و لذا الان در بازپرداخت آن وامها دچار مشکل شده و کسری بودجه شدیدی پیدا کرده اند و بدهی های خارجی برای دولت کنیا فشار مضاعف آورده است .( دلیل باثباتی نرخ ارز خارجی به شلیک در سال گذشته هم تزریق همین وامهای خارجی در طول سال گذشته عنوان می شود و اگر کانال دیگری پیدا نکنند شاید مجددا ارزش پول ملی این کشور سقوط کند .
ج) با توجه به شرائط فوق الذکر کنیا برای رونق اقتصادی خود به سمت قراردادهای کلان با چین و کشورهای عربی رفته و البته قراردادهای خوبی را هم امضا کرده است ( بالاخص عربستان و قطر و امارات ) و همین دیروز هیات عالیرتبه کنیائی مجددا به چین سفر نمود تا برای تکمیل پروژه های راه آهن کنیا بتواند سرمایه گذاری چین را جذب کند .
د) کنیا در حوزه تجارت خارجی خود با تانزانیا ، اوگاندا و سودان هم که مصرف کننده چائی کنیا بود دچار مشکل شده است ( با عنایت به حمایت کنیا از دولت موازی سودان رابطه حسنه دولت سودان با دولت کنیا به سردی گرائیده است ) .
ذ) بازار کنیا در حال حاضر به سمت انرژیهای تجدیدپذیر پیش می رود و با عنایت به محدودیتهای انرژیهای فسیلی در کنیا ، دولت این کشور از سرمایه گذاری بر روی انرژیهای تجدید پذیر حمایت می کند .
- روابط تجاری ایران و کنیا فراز و فرود زیادی داشته است و اختلافی هم بین آمارهای ارائه شده گمرکات ایران و کنیا وجود دارد . به این معنا که بر اساس آمار گمرکات کنیا تراز تجاری ایران و کنیا در حدود 100 میلیون دلار و به نفع کنیا است ولی بر اساس آمار گمرکات ایران تراز تجاری بین دو کشور 70 میلیون دلار و به نفع ایران است .ولی به نظر می رسد که آمار گمرکات کنیا نزدیک به صواب باشد چون برخی از صادرات ما به صورت دو مرحله ای به جهت فرار از تحریمها است و در زمره آمارها نمی آید .
- مشکل اصلی در روابط اقتصادی ایران با کنیا نداشتن تبادلات مالی بین دو کشور به دلیل تحریمهای غیر حقوقی و ظالمانه آمریکا است و بانکهای کنیائی بعد از روی کارآمدن ترامپ به شدت محتاط تر شده اند و برای بازرگانان ایرانی حساب باز نمی کنند و بدون اینکه دلیل قانع کننده ای ارائه دهند مساله تحریمها ، اف ای تی اف ، و سوئیفت را پیش می کشند که این امر برای بازرگانان ایرانی محدود کننده است .
- مشکل دیگر بازرگانان ایرانی عدم داشتن خط هوائی مستقیم بین دو کشور و هزینه های بالای حمل و نقل هوائی است . علاوه بر آن ، متاسفانه کشتی رانی ج.ا.ایران نیز در حمل بارهای ایرانی از ایران به کنیا و از کنیا به ایران دچار تاخیرهای زیادی است و درحالی که بار از قطر به کنیا 15 روز طول می کشد ولی از ایران به کنیا تا دو نیم ماه زمان می برد که این امر برای تجار ایرانی به صرفه نمی باشد و معمولا از این امر می رنجند .
- شاید یکی از بهترین راههای تجاری بین دو کشور مراودات تهاتری است مثل میوه و گل بدین معنا که میوه از ایران وارد بشود و در عوض میوه های کنیائی به ایران صادر بشود .
- تجار و بازرگانان ایرانی که در کنیا فعال هستند معمولا در موضوعات پتروشیمی ، قیر ، میوه ، اوره ، سنگهای مصنوعی ، انرژیهای تجدید پذیر ، روغن موتور و فراورده های نفتی ، ساخت و ساز ، راهسازی ، محصولات غذائی و ... مشغول به فعالیت هستند .
- یکی دیگر از مشکلات تجار ایرانی در کنیا عدم آشنائی کامل با مقررات کنیا و سیستم اداری در این کشور است . برخی از بازرگانان ایرانی در بدو ورود خود به کنیا می خواهند با کوتاه کردن مسیر اخذ اقامت ، به وادی دلالان بد طینت می افتند و هم پولهای ابتدائی آنها از بین می رود و گاهی هم با جریمه های سنگین مواجه می شوند که در صورت رسانه ای شدن آن به ضرر جامعه کوچک و مقیم ایرانی تمام می شود . لذا جا دارد که ایرانیانی که وارد این مقوله می شوند ابتدا بازار کنیا را مطالعه کنند و بهد قدم در این عرصه بگذارند .
- از موضوعات مهمی هم که نباید از آن غفلت کرد رقابت شدیدی است که بازرگانان ایران با تجار چینی ، ترکی ، عربی وجود دارند و برخی از شرکتهای وابسته و یا همسو با رژیم اشغالگر نیز پا را فراتر گذاشته و بصورت جدی موانعی را برای همکاری شرکتهای کنیائی با همتایان ایرانی خود ایجاد می کنند که جا دارد بازرگانان ایرانی با مطالعه مقررات حاکم بر کنیا و شرائط موجود در این کشور وارد سرمایه گذاری بشوند و از بخش اقتصادی سفارت نیز می توانند برخی از این اطلاعات را دریافت بکنند .
ناگفته پیدا است که در روابط دوجانبه ایران و کنیا ، موضوعات اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی با همدیگر در ارتباط تنگاتنگ هستند و رایزنی فرهنگی کشورمان در کنیا می تواند نقش موثری را در اطلاع رسانی به بازرگانان ایرانی ، هماهنگی بین ایرانیان ، اعطای بورسهای تحصیلی در موضوعات مورد نیاز برای کنیائیها و .... در کنار ایرانیان عزیز باشد و نتیجه این هماهنگیها قطعا به نفع هموطنان ایرانی و جامعه ایرانی مقیم خواهد بود .
پورمرجان فروردین 1404 – نایروبی
[1] The African Growth and Opportunity Act (AGOA) is currently set to expire on September 30, 2025, unless the U.S. Congress decides to extend or renew it.
What is AGOA?
AGOA is a trade preference program that was enacted by the United States in 2000 to strengthen economic ties between the U.S. and sub-Saharan African countries. It provides duty-free access to the U.S. market for thousands of products from eligible African nations.
Key Points of AGOA:
Trade Benefits: Allows African countries to export over 6,500 products to the U.S. without tariffs.
Eligibility: Countries must meet certain criteria, such as improving human rights, rule of law, and labor standards.
Economic Growth: Encourages African economies to develop their industries, particularly in textiles, apparel, agriculture, and manufacturing.
Renewals & Expirations: AGOA has been renewed several times, but it is currently set to expire in 2025 unless extended by Congress.
Which Countries Participate?
At its peak, AGOA benefited over 30 African nations, but some countries have been removed due to governance and human rights concerns.
5th Cohort Delegation’s Participation in Affordable Housing Seminar in China
The Kenya National Chamber of Commerce & Industry (KNCCI) is proud to announce that the 5th Cohort Delegation is currently attending the Affordable Housing Development Management Seminar in Changsha, Hunan Province – China.
Running from 1st April to 21st April, 2025, the program brings together 21 participants from over 13 counties across Kenya.
Over the three-week training, delegates will gain insights into China’s successful approaches to affordable housing, including prefabricated construction, green building practices, policy frameworks, financing models, and urban planning.
This initiative underscores KNCCI’s commitment to fostering knowledge exchange, innovation, and capacity building in Kenya’s housing sector.
نظر شما