تغییر مذهبی چیست؟

در این گزارش، تغییر مذهبی به تغییر بین گروه مذهبی‌ای اشاره دارد که فرد در دوران کودکی در آن بزرگ شده و هویت مذهبی فعلی او در بزرگسالی است.

در این متن، اصطلاح «تغییر دینی» گاهی به معنی تغییر بین ادیان است و گاهی به معنی تغییر از یک دین به عدم وابستگی دینی می باشد.

همچنین در این گزارش، تغییرات بین ادیان بزرگ (مانند از بودایی به مسیحی یا از هندو به غیره) محاسبه می شود، اما تغییر در فرقه های یک دین (مانند تغییر از یک فرقه مسیحی به فرقه‌ای دیگر) در نظر گرفته نمی شود.

در برخی کشورها، تغییر دین بسیار نادر است. در هند، اسرائیل، نیجریه و تایلند، بیش از 95 درصد بزرگسالان می‌گویند که هنوز به گروه مذهبی‌ای که در آن بزرگ شده‌اند، تعلق دارند. اما در آسیای شرقی، اروپای غربی، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی، تغییر مذهب نسبتاً رایج است. برای مثال، 50 درصد بزرگسالان در کره جنوبی، 36 درصد در هلند، 28 درصد در ایالات متحده و 21 درصد در برزیل، دیگر با دینی که در دوران کودکی با آن بزرگ شده اند ارتباطی ندارند.

مردم به کدام ادیان روی می‌آورند؟

اکثر تغییرات در دسته‌ای بوده است که به آن «غیروابسته به دین» گفته می شود. این شامل افرادی است که در پاسخ به سؤال درباره مذهب خود، می‌گویند ملحد، اگنوستیک یا «هیچ چیز خاصی» هستند.

به عبارت دیگر، بیشتر تغییرات مربوط به تغییر از دین داری به عدم وابستگی دینی است.

بسیاری از این افراد به عنوان مسیحی بزرگ شده‌اند. برای مثال، 29 درصد از بزرگسالان در سوئد می‌گویند که مسیحی بزرگ شده‌اند، اما اکنون خود را ملحد، آگنوستیک یا «هیچ چیز خاصی» توصیف می‌کنند.

بودیسم نیز در برخی کشورها، طرفداران خود را از دست داده است. برای مثال، 23 درصد از بزرگسالان مورد بررسی در ژاپن و 13 درصد در کره جنوبی می‌گویند که به عنوان بودایی بزرگ شده‌اند، اما امروزه با هیچ دینی ارتباط ندارد.

با این حال، همه تغییرات به سمت دوری از دین نیست. برخی افراد در جهت مخالف حرکت می‌کنند. از بین 36 کشور مورد بررسی، کره جنوبی بالاترین سهم را از افرادی دارد که می‌گویند بدون وابستگی مذهبی بزرگ شده‌اند، اما امروزه دین دارند (9٪). اکثر آنها (6 درصد از کل بزرگسالان کره جنوبی) می‌گویند که هیچ تربیت مذهبی نداشته‌اند و اکنون مسیحی هستند.

علاوه بر این، حدود یک نفر از هر ده بزرگسال در سنگاپور (13٪)، آفریقای جنوبی (12٪) و کره جنوبی (11٪) بین دو دین تغییر مذهب داده‌اند.

کدام گروه‌های مذهبی بیشترین ضرر را از تغییر دین تجربه کرده‌اند؟

یکی دیگر از روش‌های تحلیل تغییر دینی، بررسی سود و زیان خالص است؛ یعنی تعداد افرادی که به یک دین پیوسته‌اند، در مقابل تعداد افرادی که از همان دین خارج شده اند.

در اکثر کشورهای مورد بررسی، مسیحیت بالاترین نسبت خروج به ورود را دارد و بیشترین ضرر خالص را متحمل شده است.

برای مثال، در آلمان، این نسبت در میان مسیحیان 19.7 به 1.0 است؛ یعنی به ازای هر آلمانی که پس از بزرگ‌شدن در یک دین دیگر یا بدون دین، مسیحی شده است، نزدیک به 20 آلمانی وجود دارند که می‌گویند در کودکی مسیحی بزرگ شده‌اند، اما امروز خود را مسیحی نمی‌دانند.

با این حال، در تعداد معدودی از کشورها، مسیحیت از تغییر مذهبی سود کمی برده است. برای مثال، در سنگاپور، نسبت مسیحیان 1.0 به 3.2 است؛ یعنی به ازای هر سنگاپوری که مسیحیت را ترک کرده است، حدود سه نفر دیگر مسیحی شده‌اند.

این نظرسنجی همچنین نشان می‌دهد که بودیسم در چند کشور مانند ژاپن، سنگاپور و کره جنوبی زیان‌های زیادی را از تغییر مذهبی تجربه می‌کند.

کدام ادیان بیشترین سود را از تغییرات داشته است؟

دسته‌ای که بیشترین سود خالص را از جابجایی تجربه کرده است، گروه‌های غیر مذهبی هستند.

در کشورهایی که تعداد قابل توجهی از مردم آن خود را بی دین توصیف می کنند، تعداد بیشتری از پاسخ دهندگان در نظرسنجی پس از بزرگ شدن بدون دین به یک مذهب پیوسته اند.

به عنوان مثال، در ایتالیا، به ازای هر فردی که بدون وابستگی مذهبی بزرگ شده است اما اکنون دارای دین است، بیش از 28 نفر می گویند که در یک دین بزرگ شده اند اما دیگر دین ندارند.

با این حال، در مجارستان این چنین نیست. به ازای هر مجارستانی که از نظر مذهبی وابستگی ندارد، تقریباً دو نفر دیگر می‌گویند که بدون مذهب بزرگ شده‌اند، اما اکنون به یک دین گرایش پیدا کرده اند. (عموما مسیحیت)

آیا تفاوت هایی در نرخ تغییر مذهبی بر اساس سن، تحصیلات یا جنسیت وجود دارد؟

سن

در اکثر کشورهای مورد بررسی، تقریباً درصد مساوی از افراد جوان و مسن تر تغییر مذهب داده اند. به عنوان مثال، در سنگاپور، 29 درصد از بزرگسالان بین 18 تا 34 سال می گویند که به یک گروه مذهبی متفاوت از گروهی که در آن بزرگ شده اند، تعلق دارند. این میزان، در 29 درصد از بزرگسالان بالای 50 سال نیز چنین است.

با این حال، در 13 کشور (از جمله تقریباً همه کشورهای مورد بررسی در آمریکای لاتین و چندین کشور در اروپا و آمریکای شمالی) افراد زیر 35 سال بیشتر از بزرگسالان 50 سال به بالا، احتمال تغییر دین را دارند.

در بیشتر موارد، عمده تغییر در همه گروه‌های سنی بزرگسالان مشاهده می شود و بیشتر آنان افرادی هستند که دین مسیحیت را ترک کرده اند.

به طور خلاصه، این الگوهای سنی ممکن است نشانه هایی از سکولار شدن کشورهایی مانند اسپانیا، کانادا، ایتالیا و ایالات متحده باشد.

تحصیلات

در بیشتر کشورها، میزان تغییر مذهبی بین افراد با سطوح تحصیلات مختلف تفاوت چندانی ندارد. با این حال، در 12 کشور از 36 کشور مورد بررسی، افراد با تحصیلات بالاتر، تمایل بیشتری به تغییر دین دارند.

بار دیگر، بیشتر تغییر توسط افراد در هر سطح تحصیلی مربوط به افرادی است که نمی خواهند وابستگی به دین خاصی داشته باشند.

جنسیت

در اکثر کشورهای مورد بررسی، تقریباً درصد مساوی از زنان و مردان تغییر مذهب داده اند. به عنوان مثال، در کره جنوبی (کشوری که بیشترین سهم بزرگسالانی که دین خود را تغییر داده اند) 51٪ از زنان و 50٪ از مردان در طول زندگی خود تغییر مذهب داده اند.

در 6 کشور، تفاوت‌های آماری قابل‌توجهی در نرخ تغییر بر اساس جنسیت وجود دارد، به طوری که مردان بیشتر از زنان به تغییر دین روی می آورند. همچنین مانند تفاوت‌های سنی و تحصیلی، بسیاری از تغییر در بین مردان و زنان مربوط به عدم وابستگی دینی می باشد.

سایر یافته‌های کلیدی در این گزارش

• اکثر افرادی که اکنون مسیحی هستند، به عنوان مسیحی بزرگ شده‌اند.
• بیشتر افراد غیرمذهبی، در یک دین (عمدتاً مسیحیت یا بودیسم) بزرگ شده‌اند.
• در برخی کشورها، بودیسم به دلیل تغییر مذهبی کاهش یافته است.
• درصد بسیار کمی از افراد در اکثر کشورهای بررسی شده (36 کشور) در این گزارش، اسلام را ترک کرده یا به آن پیوسته‌اند.
• یهودیت و هندوئیسم نرخ بالایی از حفظ پیروان خود را در کشورهای بررسی شده در این گزارش دارند.

منبع

www.pewresearch.org/religion/2025/03/26/around-the-world-many-people-are-leaving-their-childhood-religions